دندان
دندان از اعضای بدن هست که در دهان قرار دارد. از احکام آن در بابهای طهارت، صلات، صوم، حج، صید و ذباحه، اطعمه و اشربه، حدود، قصاص و دیات سخن گفته اند.
شخصی مقداری پول به دندان ساز داد، ولی دندانها به دهانش نخورد، آیا می تواند پول خود را پس بگیرد؟
در فرض سؤال، اگر دندان ساز در شغل خود خبرویّت و مهارت داشته به صورتی که پزشک مقصر نباشد اجرت عمل و مصالح مصرف شده را حق دارد. بلی اگر دندانساز متخصص در شغل خود نبوده و در صرف مصالح مضایقه کرده یا به هرعلتی مقصر بوده است باید تدارک کند و در نزاع موضوعی محتاج به مرافعه شرعیه است.
در فرض سؤال، اگر دندان ساز در شغل خود خبرویّت و مهارت داشته به صورتی که پزشک مقصر نباشد اجرت عمل و مصالح مصرف شده را حق دارد. بلی اگر دندانساز متخصص در شغل خود نبوده و در صرف مصالح مضایقه کرده یا به هرعلتی مقصر بوده است باید تدارک کند و در نزاع موضوعی محتاج به مرافعه شرعیه است.
عنوان سوال:
شخصی مقداری پول به دندان ساز داد، ولی دندانها به دهانش نخورد، آیا می تواند پول خود را پس بگیرد؟
پاسخ:
در فرض سؤال، اگر دندان ساز در شغل خود خبرویّت و مهارت داشته به صورتی که پزشک مقصر نباشد اجرت عمل و مصالح مصرف شده را حق دارد. بلی اگر دندانساز متخصص در شغل خود نبوده و در صرف مصالح مضایقه کرده یا به هرعلتی مقصر بوده است باید تدارک کند و در نزاع موضوعی محتاج به مرافعه شرعیه است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی مقداری پول به دندانساز داد، ولی دندانها به دهانش نخورد، آیا می تواند پول خود را پس بگیرد؟
- شخصی مقداری پول به دندانساز داد، ولی دندانها به دهانش نخورد، آیا می تواند پول خود را پس بگیرد؟
- شخصی دندان عاریه داشته و فوت کرده، آیا باید دندانها را از دهان او بیرون بیاوریم یا به همان حال او را غسل دهیم و دفن کنیم؟
- شخصی در مدینه با توجه به اینکه مقداری پول همراه دارد، در استطاعت خود شک می کند، وظیفه اش چیست؟
- شخصی مقداری پول خمس داده شده به عنوان پیش قسط برای خرید تراکتور پرداخت کرده است، آیا قسطهای بعدی آن که پرداخت می کند خمس دارد؟
- شخصی مقداری از درآمد سال خود را برای خرید نوارهای مبتذل ویدیویی مصرف کرده است، آیا این پول جزء مؤونه او بحساب می آید؟
- شخصی برای ساختن خانه مورد نیاز خود مقداری وام گرفته است، آیا با فرارسیدن سال خمسی باید خمس این پول را بپردازد؟
- شخصی مقداری پول داشته که به آن خمس تعلّق گرفته و قبل از پرداخت خمس، پولهای مذکور مفقود شده است، تکلیف او چیست؟
- شخصی به کسی بدهکار است، مقداری پول از درآمد سال خود را برای بدهی کنار گذاشته، ولی موفق نشده تا پایان سالِ خمسی، آن را به شخص طلبکار برساند آیا به این پول خمس تعلّق می گیرد؟
- شخصی دارای مقداری پول است که خمس آن‌ها را سال قبل پرداخته است و در سال بعد مقداری از آن را صرف کرده است، آیا می تواند آخر سال خمسی خود، کسری آن مال مخمّس را جبران کند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر کسی سفارش دندان مصنوعی به دندانساز داد و وجهی نیز به او پرداخت نمود، اگر آن دندان به لثه هایش نخورد، آیا بیمار می تواند پول خود را پس بگیرد، یا دندانساز حق دارد بقیه پول خود را طلب کند؟
- [آیت الله بروجردی] هر گاه شخصی دندان مصنوعی در دهان داشته باشد و غذا یا آب نجس خورد، یا دهانش خون آید، آیا دندان نجس می‌شود یا خیر؟ و آیا بعد از آن که غذا و آب از گلو پایین رفت، آن دندان پاک می‌شود، یا باید خارج نمود و به آب تطهیر نمود؟
- [آیت الله بهجت] در کودکی مقداری پول از شخصی برداشتم، الآن خجالت می کشم به او بگویم، چه کنم؟
- [آیت الله نوری همدانی] دندانهائیکه به علت بیماری لثه دچار لقی هستند در اثر کوچکترین ضربه از دهان بیرون میافتد آیا در صورت اصابت ضربه از سوی فردی دیه به آن تعلق میگیرد. و دیه اینگونه دندانها مثل دندان طبیعی است؟
- [آیت الله خامنه ای] در یکی از روزهای ماه رمضان روزه گرفتم ولی دندان هایم را مسواک نزدم، و بدون اینکه باقی مانده غذاهای لابلای دندانها را عمداً ببلعم، خودبخود بلعیده شده است. آیا قضای روزه آن روز بر من واجب است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] خون در زرده تخم مرغ، آیا نجس است یا پاک و آیا می‌شود آن را خورد؟ خونی که از لای دندانها بیرون میآید و نیز خون پس از کشیدن دندان در دهان چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر شخصی حدود50 میلیون دارائی داشته باشد و مقداری پول حرام شامل پول بیت المال و افراد در آن باشد باید چکار کند تا مالش حلال شود.
- [آیت الله بهجت] اگر کسی مقداری پول به شخصی قرض دهد و او پس از یک سال آن را برگرداند، آیا خمس به این پول تعلق می گیرد؟
- [آیت الله بهجت] شخصی مقداری پول داشته که به آن خمس تعلق گرفته و قبل از پرداخت خمس، پول های مذکور مفقود شده است، تکلیف او چیست؟
- [سایر] اگر شخصی خانه ای را رهن کامل کند و یا مقداری پول بعنوان رهن و مقداری هم بعنوان اجاره بدهد، این مساله چه حکمی دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر روزه دار عمداً چیزی را بخورد یا بیاشامد روزه او باطل می شود چه خوردن و آشامیدن آن چیز معمول باشد مثل نان و آب، چه معمول نباشد مثل خاک و شیره درخت و چه کم باشد یا زیاد، حتی اگر کسی نخ را با آب دهانش تر کند، و دوباره بدهانش ببرد، و رطوبت آنرا فرو برد روزه او باطل می شود و همینطور رطوبت مسواک، مگر اینکه رطوبت آن‌ها بطوری در آب دهان از بین برود که رطوبت خارج بآن گفته نشود، و همین طور با فرو بردن بقایای غذایی که از بین دندانها بیرون می آید روزه باطل می شود.
- کسی که از اوّل تکلیف، خمس نداده اگر ملکی بخرد و قیمت آن بالا رود اگر پول خمس نداده را بفروشنده داده و به او گفته: این ملک را به این پول می خرم در صورتی که مجتهد جامع الشرائط معامله پنج یک آن را اجازه بدهد خریدار باید خمس مقداری که آن ملک فعلاً ارزش دارد بدهد.
- احتیاط واجب آن است که فقیر و مسکین بیشتر از مخارج سال خود و عیالاتش را از زکات نگیرد و اگر مقداری پول یا جنس دارد، فقط باندازه کسری مخارج یک سالش زکات بگیرد.
- اگر انسان نتواند یک جا جهیزیّه دختر را تهیه کند و مجبور باشد که هر سال مقداری از آن را تهیه نماید و یا در شهری باشد که معمولا هر سال مقداری از جهیزیّه دختر را تهیه می کنند و تهیه آن مورد حاجت باشد چنانچه در بین سال از منافع آن سال جهیزیّه بخرد خمس آن را لازم نیست بدهد و همین طور اگر برای تهیه جهیزیه مجبور باشد پول پس انداز کند.
- چند چیز در غذا خوردن مستحب است: اوّل: هر دو دست را پیش از غذا بشوید. دوّم: بعد از غذا دست خود را بشوید و با دستمال خشک کند. سوّم: میزبان پیش از همه شروع به غذا خوردن و بعد از همه دست بکشد. چهارم: در اول غذا بسم الله بگوید ولی اگر سر یک سفره چند جور غذا باشد، در وقت خوردن هر کدام آن‌ها گفتن بسم الله مستحب است. پنجم: با دست راست غذا بخورد. ششم: اگر چند نفر سر یک سفره نشسته اند هر کسی از غذای جلوی خودش بخورد. هفتم: لقمه را کوچک بردارد. هشتم: با عجله غذا نخورد و غذا خوردن را طول بدهد. نهم: غذا را خوب بجود. دهم: بعد از غذا خداوند عالم را حمد کند. یازدهم: بعد از غذا خلال نماید و باقیمانده غذا را از لای دندانها بیرون آورده و دهان را بشوید و مسواک کند. دوازدهم: از دور ریختن مواد غذائی خود داری کند ولی اگر در بیابان غذا بخورد، مستحب است آنچه می ریزد برای پرندگان و حیوانات بگذارد. سیزدهم: در اول روز و اول شب غذا بخورد و در بین روز و در بین شب غذا نخورد. چهاردهم: بعد از خوردن غذا به پشت بخوابد و پای راست را روی پای چپ بیندازد. پانزدهم: در اول غذا و آخر آن نمک بخورد. شانزدهم: میوه ها و سبزیجات را پیش از خوردن با آب بشوید. هفدهم: تا بتواند بر سر سفره میهمان داشته باشد. هیجدهم: هنگام غذا خوردن بنشیند و غذا بخورد. چیزهایی که در غذا خوردن مکروه است
- اگر جاعل مزد معینی برای کار قرار ندهد، مثلا بگوید هر کس بچه مرا پیدا کند پول یا مژدگانی به او می دهم و مقدار آن را معین نکند جعاله صحیح نیست ولی چنانچه کسی آن عمل را انجام دهد، باید مزد او را به مقداری که کار او در نظر مردم ارزش دارد بدهد.
- اگر کسی مقداری پول یا چیزهای مثلی دیگر را قرض کند و قیمت آن کم شود، یا چند برابر گردد، چنانچه همان مقدار را که گرفته پس بدهد کافی است، ولی اگر هر دو به غیر آن راضی شوند اشکال ندارد.
- اگر انسان مقداری پول به تاجر بدهد که در شهر دیگر از طرف او کمتر بگیرد، اشکال ندارد و این را صرف برات می گویند. و این بمانند آنستکه قسمتی از طلب خود را صرفنظر کرده باشد و همچنین است اگر پولی را به کسی بدهد و شرط کند همان مقدار را در شهر دیگری به او پس بدهد.
- کسی که جنسی را نسیه فروخته و برای گرفتن پول آن مدتی قرار داده، اگر قبل از رسیدن زمان پرداخت، مقداری از طلب خود را کم کند و بقیه را نقد بگیرد اشکال ندارد،ولی اگربخواهدزمان پرداخت را تاخیر بیندازد واضافه بگیردربا وحرام است.
- اگر مقداری پول به کسی قرض بدهد که بعد از چند روز در شهر دیگر زیادتر بگیرد، مثلا نهصد و نود تومان بدهد که بعد از ده روز در شهر دیگر هزار تومان بگیرد ربا و حرام است، ولی اگر کسی که زیادی را می گیرد در مقابل زیادی جنس بدهد یا عملی انجام دهد اشکال ندارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . فروختن در و پنجره و چیزهای دیگر مسجد حرام است و اگر مسجد خراب شود، باید اینها را صرف تعمیر همان مسجد کنند و چنان چه بدرد آن مسجد نخورد، باید در مسجد دیگر مصرف شود ولی اگر بدرد مسجدهای دیگر هم نخورد، می توانند آن را بفروشند و پول آن را اگر ممکن است صرف تعمیر همان مسجد و گرنه صرف تعمیر مسجد دیگر نمایند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] فروختن در و پنجره و چیزهای دیگر مسجد چه جزء بنا حساب بشود یا نه باطل است و اگر مسجد خراب شود؛ باید اینها را صرف تعمیر همان مسجد کنند و چنانچه به درد آن مسجد نخورد؛ باید در مسجد دیگر مصرف شود؛ ولی اگر به درد مسجدهای دیگر هم نخورد چنانچه جزء بنا حساب نشود می توانند آن را بفروشند و پول آن را اگر ممکن است صرف تعمیر همان مسجد و گرنه صرف تعمیر مسجد دیگر نمایند.
- [آیت الله سیستانی] فروختن در و پنجره و چیزهای دیگر مسجد ، حرام است ، و اگر مسجد خراب شود باید اینها را صرف در تعمیر همان مسجد به کار ببرند ، و چنانچه به درد آن مسجد نخورد باید در مسجد دیگر مصرف شود ، ولی اگر به درد مسجدهای دیگر هم نخورد میتوانند آن را بفروشند و پول آن را اگر ممکن است صرف تعمیر همان مسجد ، و گرنه صرف تعمیر مسجد دیگر نمایند .
- [آیت الله نوری همدانی] فروختن در و پنجره و چیزهای دیگر مسجد حرام است و اگر مسجد خراب شود ، باد اینها را صرف تعمیر همان مسجد کنند ، و چنانچه به درد آن مسجد نخورد ، باید در مسجد دیگر مصرف شود ، ولی اگر به درد مسجدهای دیگر هم نخورد ، می توانند آن را بفروشند و پول آن را ، اگر ممکن است صرف تعمیر همان مسجد و گرنه صرف تعمیر مسجد دیگر نمایند .
- [آیت الله شبیری زنجانی] فروختن در و پنجره و چیزهای دیگر مسجد حرام است و اگر مسجد خراب شود، باید اینها را صرف تعمیر همان مسجد کنند و چنانچه به درد آن مسجد نخورد، باید در مسجد دیگر مصرف شود؛ ولی اگر به درد مسجدهای دیگر هم نخورد، میتوانند آن را بفروشند و پول آن را، باید اگر ممکن است به مصرفی برسانند که به مقصود واقف نزدیکتر است.
- [آیت الله سبحانی] فروختن در و پنجره و چیزهای دیگر مسجد حرام است و اگر مسجد خراب شود، باید اینها را صرف تعمیر همان مسجد کنند، و چنانچه به درد آن مسجد نخورد، باید در مسجد دیگر مصرف شود ولی اگر به درد مسجدهای دیگر هم نخورد، می توانند آن را بفروشند و پول آن را، اگر ممکن است صرف تعمیر همان مسجد و گرنه صرف تعمیر مسجد دیگر نمایند.
- [آیت الله بروجردی] فروختن در و پنجره و چیزهای دیگر مسجد حرام است و اگر مسجد خراب شود باید اینها را صرف تعمیر همان مسجد کنند و چنانچه به درد آن مسجد نخورد باید در مسجد دیگر مصرف شود، ولی اگر به درد مسجدهای دیگر هم نخورد، میتوانند آن را بفروشند و پول آن را اگر ممکن است صرف تعمیر همان مسجد وگرنه صرف تعمیر مسجد دیگر نمایند.
- [آیت الله خوئی] فروختن در و پنجره و چیزهای دیگر مسجد حرام است، و اگر مسجد خراب شود، باید اینها را صرف تعمیر همان مسجد کنند، و چنانچه به درد آن مسجد نخورد، باید در مسجد دیگر مصرف شود، ولی اگر به درد مسجدهای دیگر هم نخورد، میتوانند آن را بفروشند و پول آن را اگر ممکن است صرف تعمیر همان مسجد، و گرنه صرف تعمیر مسجد دیگر نمایند.
- [امام خمینی] فروختن در و پنجره و چیزهایی دیگر مسجد حرام است، و اگر مسجد خراب شود، باید اینها را صرف تعمیر همان مسجد کنند، و چنانچه به درد آن مسجد نخورد باید در مسجد دیگر مصرف شود. ولی اگر به درد مسجدهای دیگر هم نخورد می توانند آن را بفروشند و پول آن را اگر ممکن است صرف تعمیر همان مسجد و گرنه صرف تعمیر مسجد دیگر نمایند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر کسی جنسی را با پول معیّن حرام بخرد معامله باطل است ولی اگر معامله بر روی پول غیر معیّن (به گونه کلّی) انجام گیرد و خریدار تصمیم داشته باشد که پول جنس را از مال حرام بدهد در صورتی که فروشنده راضی باشد، مثل آن که شخصی لاابالی باشد، یا به علّت ندانستن وضعیّت پول پرداخت شده و حلال بودن آن پول برای وی (به حکم ظاهر شرع) به معامله راضی باشد، معامله صحیح است، ولی باید مقداری را که بدهکار است از مال حلال بدهد.