افراد
حج افراد از اقسام حج است. از این عنوان در باب حج سخن گفته‌اند.
تحقیق از مسایل شخصی وخانوادگی ویا مفاسد اخلاقی افراد، چه حکمی دارد؟
در صورتی که در خفا انجام گرفته، جایز نیست.
در صورتی که در خفا انجام گرفته، جایز نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا می توان جسد افراد به ظاهر مسلمان (مسلمان شناسنامه ای) را که به خاطر ارتداد، فساد اخلاقی، قاچاق مواد مخدر، مسائل سیاسی و... اعدام شده اند، تشریح کرد؟
- بعضی افراد در مسائل طهارت و وضو، وسواس دارند و گوش به حرف کسی نمی دهند، اعمال اینها چگونه است؟
- شخصی پس از رحلت آیة الله اراکی (رحمه الله) برای اینکه اعمال خود را بدون تقلید انجام نداده باشد بدون تحقیق از مجتهدی تقلید کرده است، آیا اکنون می تواند به دیگری رجوع کند؟
- با توجه به اینکه گروههای بسیار زیادی در جهان مشغول تحقیق هستند و نتایج کار خود را دائماً اعلام می کنند، و از طرفی افراد این گروهها ممکن است برخی از لحاظ علمی، برخی از لحاظ اخلاقی و صداقت و برخی از لحاظ هردو مورد کاملا قابل تأیید نباشند، (به عبارت بهتر هیچ تضمینی نیست که نتیجه اعلام شده تحقیق با واقعیات کاملا منطبق باشد) و از طرف دیگر هیچ مرجع واحدی، در مورد تأیید یا ردّ تحقیقات وجود ندارد و یا اگر هم موجود باشد، مدت زیادی طول می کشد که نتیجه صحیح کار ارائه شود، در چنین شرایطی، اگر نتیجه تحقیقاتی که در رسانه ها و مجلات اعلام می شود، با روشهای قبلی ما (که به فایده کامل و قطعی آن‌ها اطمینان نداریم) مغایر باشد و یا مکمّل آن‌ها باشد، وظیفه ما چیست؟ عمل به روشهای قبلی یا جدید؟
- اگر پزشک مرد، ناچاراً مجبور به معاینه خانم بیمار شد و یا برعکس خانم بیمار ناچار به مراجعه به پزشک مرد شد، با توجه به اینکه در صورت رعایت کامل مسائل شرعی و اخلاقی در معاینه کامل خانمها، شاید بتوان گفت بیش از 90% معاینات که در کتب پزشکی به انجام آن‌ها تأکید شده است، باید انجام نگیرند، اگر با معاینه سطحی و غیر کامل، بیماری وی صحیح تشخیص داده نشد و درمان کامل صورت نگرفت، آیا پزشک مسؤول است؟ اگر مسؤول است چاره چیست؟ آیا می تواند برخلاف مسائل شرعی عمل کند؟ (تذکر این نکته ضروری است که پزشکان متخصص و مجرب بدون احتیاج به معاینات کامل ممکن است بتوانند تشخیص و درمان انجام دهند، اما برای افراد کم تجربه و دانشجویان، تا رسیدن به این مرحله، زمان زیادی لازم است).
- شخصی از حضرت امام(قدس سره) تقلید می کرده است، بعداً به جناب عالی رجوع کرده است. آیا جایز است مجدّداً در بعض مسائل (مثل واجب نبودن خمس در هبه) به آن مرحوم رجوع کند؟
- شخصی بعداز تحقیق یقین کرده که فاصله محل کار تا وطن او کمتر از 8 فرسخ می باشد، لذا نماز خود را تمام خوانده و روزه هم گرفته است و بعد از مدتی متوجه شدکه اشتباه کرده است و مسافت بیش از 8 فرسخ بوده است، وظیفه او نسبت به نمازهایی که تمام خوانده و روزه های که گرفته چیست؟
- چند نفر با کارد و چاقو و چوب به مغازه و منزل شخصی حمله کرده و مغازه را به هم زده اند و اثاث و وسایل آن را از بین برده و شکسته اند، و زن و بچه او را ترسانده و تهدید به تکرار کرده اند، حکم این افراد چیست و مجازاتشان چگونه و تحت چه عنوانی است؟
- اتهام شخصی در دادگاه از موارد لوث تشخیص داده شده ولی برای اولیای دم معرفی افراد واجد شرایط جهت انجام قسامه در دادگاه محل وقوع جرم مشکل است، آیا دادگاه می تواند جهت انجام قسامه به دادگاه محل سکونت اولیای دم نیابت دهد و بدون حضور متهم به قتل در آن دادگاه قسامه انجام گیرد؟ و در صورت انجام قسامه آیا قتل ثابت می شود؟
- شخصی در بین راه، دیگری را سوار ماشین می کند. در راه راننده ماشین خوابش می برد و ماشین واژگون می شود و راننده بخاطر بستن کمربند ایمنی فقط مجروح می شود ولی آن شخص کمربند را نبسته و ضربه مغزی می شود و پس از چند روز فوت می کند. این در حالی است که اغلب افراد مطلع از این حادثه اظهار می دارند اگر این فرد کمربند می بست ضربه مغزی نمی شد. حال آیا راننده ضامن است؟ در صورت ضامن بودن، مباشر در قتل است یا مسبب؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا می توان جسد افراد به ظاهر مسلمان مسلمان اسمی را که به خاطر ارتداد، فساد اخلاقی، قاچاق موادّ مخدر، مسائل سیاسی و ... اعدام شده اند تشریح نمود؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا میتوان جسد افراد به ظاهر مسلمان را که به خاطر ارتداد، فساد اخلاقی، قاچاق موادّ مخدّر و مسایل دیگر اعدام شدهاند، تشریح نمود؟
- [سایر] برخی میگویند: با وجود ولیفقیه و حکومت اسلامی، نباید مشکلات اقتصادی، مفاسد اداری، اخلاقی و اجتماعی وجود داشته باشد! پاسخ آن‌ها چیست؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی در مسایل فقهی مجتهد باشد، آیا در علم اخلاق و مسایل اخلاقی نیز مجتهد است و می توان در امور اخلاقی از او تقلید نمود؟
- [سایر] ضرورت تحقیق درباره معاد و برتری آن بر تحقیق در مسائل دنیوی را شرح دهید ؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا می توان جسد افراد به ظاهر مسلمان (مسلمان شناسنامه ای) را که به خاطر ارتداد، فساد اخلاقی، قاچاق مواد مخدر، مسائل سیاسی و ... اعدام شده اند، تشریح کرد؟
- [آیت الله بهجت] آیا می توان جسد افراد به ظاهر مسلمان (مسلمان شناسنامه ای) را که به خاطر ارتداد، فساد اخلاقی، قاچاق مواد مخدر، مسایل سیاسی و... اعدام شده اند، تشریح نمود؟
- [آیت الله نوری همدانی] در مورد شناسایی مفاسد و منکرات اخلاقی که توسط بعضی افراد در خانه خود انجام می دهند تا چه حد از نظر شرعی جایز است که تجسس کنیم ؟ بعضی از مواقع به ما از طریق تلفن اطلاع می دهند که در فلان خانه مرکز فساد بر قرار است آیا جایز است که برای اثبات مطلب مامور بگذاریم که آن خانه را تحت نظر بگیرد ؟
- [آیت الله بهجت] فروش لباس زیر زنانه توسط فروشنده مرد چگونه است؟ آیا زنان و دختران می توانند برای خرید به این گونه مغازه ها بروند، با توجه به این که در برخی اوقات، مستلزم گناه و مفاسد اجتماعی و اخلاقی است؟
- [آیت الله سبحانی] آیا خرید و فروش فیلمهایی که باعث مسائل غیر اخلاقی می شود جایز است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] مستحب است دایهای که برای طفل میگیرند ، مسلمان عاقل ، و دارای صفات پسندیده از نظر جسمی و روانی و اخلاقی باشد ، و سزاوار نیست دایهای بگیرند که کافر ، یا کم عقل ، یا بزرگسال ، یا زشت رو باشد . و مکروه است دایهای بگیرند که زنازاده است ، یا شیرش از بچهای است که از زنا بدنیا آمده است . مسائل متفرقه شیر دادن
- [آیت الله اردبیلی] اگر شخصی ملکی را بر افراد معیّنی (مثلاً بر اولاد خود) وقف نماید، چنانچه در آن ملک زراعت و درختکاری کنند و از آن چیزی به دست آورند و از مخارج سال آنان زیاد بیاید، باید خمس آن را بدهند.
- [آیت الله اردبیلی] اقدام به تأسیس مجامع فرهنگی یا نشر کتب و نشریات مفید یا تولید برنامههای رادیویی و تلویزیونی و مشابه آن که موجب تقویت پایههای عقیدتی، اخلاقی و عملی و یا رشد افکار و بالا رفتن سطح معلومات اجتماعی و دینی مردم می‌شود، از وظایف مهمّی است که شایسته است افراد به اندازه قدرت و توان خود به آن عمل نمایند و ممانعت از آن جایز نیست.
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی برای اطّلاع بر ناموس یا اَسرار شخصیِ افراد یا برای دیدن بدن نامحرم به طور عادی یا با دوربین و نظایر آن به درون خانههای مردم نگاه کند، باید در مرحله اوّل او را نهی کرد و در صورتِ ادامه دادن، با رعایت مراتب او را از این عمل بازداشت.
- [آیت الله اردبیلی] قبرستانهایی که وقف بوده و در مسیر خیابان قرار میگیرند، از وقف بودن خارج نمیشوند و تصرّف و نیز خرید و فروش آن‌ها جایز نیست، ولی عبور ومرور از آن‌ها اگر هتک حرمت اموات نباشد اشکال ندارد و در صورتی که قبرستان ملک شخصی افراد باشد، هرگونه تصرّف در آن بستگی به رضایت صاحب ملک دارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] ک: شایسته است خطیب ملبس به عمامه و عبا باشد و بر عصا یا مانند آن تکیه کند و قبل از شروع به خطبه، به مأمومین سلام کند و سزاوار است مسائل مهم سیاسی و اجتماعی و اخلاقی مسلمین و جهان اسلام و آن منطقه را برای مردم شرح دهد و آن‌ها را به وظایفشان در برابر این مسائل آشنا سازد و در برابر توطئه های دشمنان به آن‌ها هشدار دهد. پس خطیب باید حداکثر استفاده را از خطبه ها برای تهذیب نفوس مردم و آگاه ساختن آن‌ها از مسائل مهم روز بنماید که یکی از اهداف اصلی خطبه ها همین است. خطبه ها را با عبارات فصیح و گویا و بلیغ و مؤثر و نافذ ایراد نماید تا خطبه ها تأثیر لازم را در نفوس مسلمین بگذارد و از این فریضه عبادی سیاسی بهره گیری کامل شود; هرگز به سراغ مسائل تفرقه انداز نرود و مسلمین را به وحدت در مقابل دشمنان دعوت نماید و احتیاط واجب آن است که نمازگزاران هنگام ایراد خطبه با طهارت باشند و رو به امام نشینند و سکوت را رعایت کنند و به خطبه ها گوش فرا دهند، ولی اگر عمداً سخن بگویند، نماز جمعه آن‌ها باطل نمی شود، هر چند کار خلافی کرده اند.
- [آیت الله مظاهری] از گناهان بزرگ در اسلام نفاق است و در روایات فراوانی فرمودهاند کسی که دارای دو چهره و دو زبان باشد، در روز قیامت با دو زبان که آتش از آن‌ها شعلهور است محشور می‌شود و این نفاق اقسامی دارد: الف) کسانی که ایمان ندارند، ولی با زبان یا عمل ایمان نمایی میکنند، و این افراد همان منافقینی هستند که قرآن جایگاه آنان را پستترین جاهای جهنّم قرار داده است. ب) افراد ریاکار که اعمالشان برای خدا نیست، ولی نمایش برای خداست و قرآن علاوه بر اینکه اعمال این افراد را باطل میداند، گناه آنان را در حدّ کفر شمرده است. ج) افرادی که در برخورد با مردم دارای دو چهره و دو زبان هستند؛ مثلاً در حالی که کینه و عداوت دارند و از غیبت و تهمت باک ندارند، ولی در ظاهر اظهار محبّت و ارادت میکنند. د) افرادی که خود را وابسته به دین میکنند، ولی در حقیقت آن وابستگی را در عمل ندارند، نظیر عالم بی عمل و زاهد بیحقیقت و مقدّس و متّقی نما، و این افراد گرچه در روایات اطلاق نفاق بر آن‌ها شده است و از نظر اخلاقی منافق میباشند، ولی گناه منافق را ندارند و اگر بر طبق وظیفه دینی خود عمل نکنند، در روز قیامت با منافقین محشور میشوند.
- [آیت الله بهجت] غیر از مواردی که در مسائل گذشته بیان شد در چند صورت دیگر هم فقط قضای روزه بر انسان واجب است و کفاره واجب نیست: 1 در شب ماه رمضان جنب باشد و به تفصیلی که در مسائل قبلی گفته شد تا اذان صبح از خواب دوم بیدار نشود، ولی چنانکه گفته شد علاوه بر قضا، احتیاط واجب نیز در دادن کفاره است. 2 کسی که میتواند از صبح شدن مطلع شود، بدون تحقیق، کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد و بعد معلوم شود که صبح بوده است، ولی اگر چنین کسی تحقیق کرد و اطمینان پیدا کرد که صبح نشده، ولی بعد معلوم شد که صبح شده بود، قضا بر او واجب نیست. 3 کسی که قادر به تحقیق است، به قول کسی که میگوید: صبح نشده، اعتماد کند، اگرچه از حرف او اطمینان پیدا کند که شب است، و کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد و بعد معلوم شود صبح بوده است؛ و همچنین است اگر دو نفر عادل شهادت دهند صبح نشده و انسان یقین به شب بودن نداشته باشد، حتی اگر از حرف آن‌ها اطمینان پیدا کند. 4 اینکه کسی بگوید صبح شده و انسان گمان کند شوخی میکند یا دروغ میگوید و چیزی بخورد بعد معلوم شود صبح بوده است، درحالیکه خودش بهتنهایی میتوانست تحقیق کند. 5 دو نفر عادل یا شخص موثقی بگوید که مغرب شده است، و انسان از گفته آنان اطمینان پیدا کند و افطار نماید، اما بعداً بفهمد مغرب نشده بود. 6 انسان بهخاطر تاریکی افطار کند، بعد بفهمد مغرب نبوده است، ولی بنابر احتیاط واجب نیز در این صورت باید کفاره بدهد، ولی اگر بهخاطر تاریکی اطمینان داشت مغرب شده و افطار کرد، بعد معلوم شد مغرب نبوده، کفاره ندارد، بلکه بنابر اظهر قضا هم واجب نیست. 7 کسی که غسل جنابت را فراموش کند و روزه بگیرد، یا اینکه تمام روز را خواب باشد و نیت روزه نکرده باشد، یا روزه گرفتن را فراموش کند. 8 شخص نابینا یا زندانی بدون سؤال و تحقیق از صبح شدن، کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده است.
- [آیت الله بهجت] شخصی که مقلد مرجعی بوده و بعد از وفات او بر طبق نظر مرجعی دیگر بر تقلید باقی مانده، ولی در بعضی از فتاوی ( از قبیل بلاد کبیره و شب مهتاب یا هرمسأله دیگر ) به مرجع دوم عدول کرده، بعد از وفات مرجع دوم، در صورت بقاء، نمی تواند در این مسائل به مرجع اول برگردد ولی می تواند به تقلید مرجع دوم باقی باشد.
- [آیت الله اردبیلی] عدالت امام جماعت از چند راه ثابت می‌شود: اوّل: انسان به عدالت امام جماعت وثوق و اطمینان پیدا کند و فرقی نمیکند که اطمینان از چه راهی حاصل شود، به شرط این که انسان از افراد آشنا به مسائل باشد و از افرادی نباشد که با کمترین چیز به امری اطمینان کند. دوم: شهادت دو مرد عادل به شرط آن که دو مرد عادل دیگر برخلاف آن شهادت ندهند و حتّی اگر یک مرد عادل که گفته او موجب وثوق است، بر خلاف آن شهادت دهد، نمیتوان به شهادت آن‌ها اکتفا کرد. سوم: حسن ظاهر امام جماعت که از رفتار او در اجتماع حاصل می‌شود.