جبیره
جَبیره، هر چیزی که هنگام وضو یا تیمم، بر محل زخم، شکستگی، سوختگی یا عضو دردمند می‌گذارند مانند پارچه، چسب، نوار، پنبه، دارو، گچ یا چوب شکسته بندی.
معمولاً یک طرف محل جبیره زخم است، ولی پارچه ای که روی آن بسته می شود طرف سالم را هم می پوشاند، آیا لازم است برای وضو و غسل آن طرف را به هر نحو هست بشویند؟
اگر به اندازه متعارف باشد، شستن زیر آن لازم نیست و دست تر روی آن بکشند کفایت می کند.
اگر به اندازه متعارف باشد، شستن زیر آن لازم نیست و دست تر روی آن بکشند کفایت می کند.
عنوان سوال:
معمولاً یک طرف محل جبیره زخم است، ولی پارچه ای که روی آن بسته می شود طرف سالم را هم می پوشاند، آیا لازم است برای وضو و غسل آن طرف را به هر نحو هست بشویند؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- روی انگشت شخصی در اثر کوبیدگی سیاه شده ولی زخم نشده است، آیا وضوی جبیره ای بگیرد یا حکم سالم را دارد؟
- شخصی طبق وظیفه خود وضو یا غسل جبیره ای انجام داده است، آیا بعد از برداشتن جبیره، باید وضو و غسل را اعاده کند؟
- بدن میت زخم و جراحت دارد و خون بند نمی آید، آیا باید غسل جبیره ای داد یا تیمم؟
- آیا صحیح است، عضوی را که باید وضو یا غسل جبیره ای بدهند، داخل کیسه پلاستیکی کنند و وضو و غسل انجام دهند؟
- انگشت شخصی زخم شده و آب برای آن ضرر دارد، برای وضو و غسل، انگشتانه پلاستیکی روی آن می کشد، وظیفه چیست؟
- آیا با تیمم بدل از غسل می شود نماز خواند یا وضو هم لازم است؟
- کسی که غسل مسّ میت کرده، آیا برای نماز وضو هم لازم است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] آیا پارچه ای که بر روی زخم در وضو جبیره ای بسته می شود باید خشک باشد؟
- [آیت الله سبحانی] معمولاً یک طرف از اعضا وضو اگر زخم باشد، قسمت دیگر نیز به وسیله پارچه بسته می شود. آیا برای وضو یا غسل، طرفی که سالم است را باید شست؟
- [آیت الله بهجت] اگر برای جلوگیری از خونریزی، زخم متوفّی را بسته اند، وظیفه در غسل چیست؟ آیا وظیفه جبیره است یا باید جبیره را بردارند؟ و اگر برداشتن جبیره ممکن نبود وظیفه چیست؟
- [آیت الله خوئی] در وضو و غسل جبیره بعد از خوب شدن تجدید غسل یا وضو لازم است یا نه؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در وضو و غسل جبیره شستن جبیره ای که قابل شستن ( مانند روکش پلاستیک و غیره) است کفایت می کند یا باید مسح و دست کشیدن لازم است ؟
- [سایر] انگشت دست راستم را عمل جراحی کردم شکل غسل جبیره روی زخم چگونه است و زخم را باچه چیز بپوشانم برای غسل جبیره. مرجع ت قلیدم ایت الله خامنه ای
- [سایر] اگر باندی که بر روی زخم دست یا صورت بسته شده، بیشتر از معمول اطراف آن را گرفته باشد، تکلیف وضو یا غسل او چیست؟<BR>
- [آیت الله علوی گرگانی] بعد از زخم معمولاروی پوست و در مکان زخم زردآبهای بسته می‌شود که معمولاسفت میگردد و با کندنش خون جاری میگردد آیا این زردآبه سفت شده حکم پوست را دارد و به گرفتن وضو و غسل اشکالی وارد نمیکند؟
- [سایر] گاهی در بدن، زخم کوچکی ایجاد می‌شود که رسیدن آب به آن موجب تازه شدن زخم و طولانی شدن دوره بهبودی میگردد؛ لذا آن را با چسب زخم میپوشانم. آیا بدون باز کردن چسب زخم، غسل یا وضوی جبیره صحیح است؟ به طور کلی ضرری که در موضوع جبیره مطرح است به چه میزان باید باشد تا غسل یا وضوی آن صحیح باشد؟
- [آیت الله بهجت] اگر شخصی غسل جبیره ای بگیرد بعد از چند روزی که جبیره برطرف می شود، آیا لازم است دوباره غسل کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر پیشانی یا پشت دست‌ها زخم است و پارچه یا چیز دیگری را که بر آن بسته نمی تواند باز کند باید دست را روی آن بکشد و نیز اگر کف دست زخم باشد و نتواند پارچه یا چیز دیگری را که بر آن بسته، باز کند باید دست را با همان پارچه به چیزی که تیمم بر آن صحیح است بزند و به پیشانی و پشت دست‌ها بکشد.
- اگر جایی از اعضای وضو را رگ زده است و نمی تواند آن را آب بکشد یا آب برای آن ضرر دارد اگر روی آن بسته است، باید به دستور جبیره عمل کند، و اگر باز است بعد از شستن اطراف آن بنابر احتیاط واجب پارچه ای روی آن قرار داده و دست تر بر روی آن بکشد.
- اگر نمی شود روی زخم را باز کرد ولی زخم و چیزی که روی آن گذاشته پاک است و رساندن آب به زخم ممکن است و ضرر و زحمت و مشقت ندارد باید آب را به روی زخم برساند، و اگر زخم یا چیزی که روی آن گذاشته نجس است، چنانچه آب کشیدن آن و رساندن آب به روی زخم بدون زحمت و مشقت ممکن باشد، باید آن را آب بکشد و موقع وضو آب را به زخم برساند، و در صورتی که آب برای زخم ضرر دارد، یا آن که رساندن آب به روی زخم ممکن نباشد یا زخم نجس است و نمی تواند آن را آب بکشد، زخم را به طوری که در وضو گفته شد بشوید و اگر جبیره پاک است روی آن مسح کند و اگر جبیره نجس است یا نمی شود روی آن را دست تر کشید مثلاً دوایی است که به دست چسبیده، پارچه پاکی را به طوری که جزء جبیره حساب شود روی آن بگذارد و دست تر روی آن بکشد و اگر این هم ممکن نیست احتیاط واجب آن است که وضو بگیرد و تیمّم هم بکند.
- خونی که به واسطه کوبیده شدن زیر ناخن یا زیر پوست می میرد، اگر طوری شود که دیگر به آن خون نگویند، پاک است، و اگر به آن خون بگویند در صورتی نجس است که ناخن یا پوست سوراخ شود، و در این صورت اگر مشقت ندارد باید برای وضو و غسل، خون را بیرون آورند و اگر مشقت دارد باید اطراف آن را به طوری که نجاست زیاد نشود، بشویند و پارچه یا چیزی مثل پارچه، بر آن بگذراند و روی پارچه دست تر بکشند.
- اگر روی دمل یا زخم یا شکستگی بسته باشد، چنانچه باز کردن آن ممکن است و زحمت و مشقت هم ندارد و آب هم برای آن ضرر ندارد، باید روی آن را باز کند و وضو بگیرد، چه زخم و مانند آن در صورت و دست‌ها باشد، یا جلوی سر و روی پاها.
- نمازهایی را که انسان با وضوی جبیره ای خوانده صحیح است و بعد از آن که عذرش برطرف شد، برای نمازهای بعد هم لازم نیست وضو بگیرد، ولی اگر برای آن که نمی دانسته تکلیفش جبیره است یا تیمم، هردو را انجام داده باشد باید برای نمازهای بعد وضو بگیرد.
- کسی که باید با وضو یا غسل جبیره ای نماز بخواند، چنانچه بداند که تا آخر وقت عذر او برطرف نمی شود، می تواند در اول وقت نماز بخواند، ولی اگر امید دارد که تا آخر وقت عذر او برطرف شود احتیاط واجب آن است که صبر کند و اگر عذر او برطرف نشد در آخر وقت نماز را با وضو یا غسل جبیره ای به جا آورد.
- اگر زخم یا دمل یا شکستگی در صورت و دست‌ها است و روی آن باز است و آب ریختن روی آن ضرر دارد، باید اطراف آن را بشوید و چنانچه کشیدن دست تَر بر آن ضرر ندارد، احتیاط آن است که دست تر بر آن بکشد و اگر ضرر دارد بنابر احتیاط واجب پارچه پاکی روی آن بگذارد و دست تَر را روی پارچه بکشد و اگر این مقدار هم ضرر دارد یا زخم نجس است و نمی شود آب کشید، باید اطراف زخم را به طوری که در وضو گفته شد، از بالا به پایین بشوید و بنابر احتیاط واجب در فرض اخیر تیمّم هم بنماید.
- انسان نمی تواند با غسل مستحبی کاری که مانند نماز وضو لازم دارد انجام دهد.
- اگر در جای وضو یا غسل چیزی چسبیده است که برداشتن آن ممکن نیست، یا به قدری مشقت دارد که نمی شود تحمل کرد، باید به دستور جبیره عمل کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] اگر زخم یا دمل یا شکستگی در جلوی سر یا روی پاها است و روی آن باز است چنانچه نتواند آن را مسح کند، به این معنی که زخم مثلًا تمام محل مسح را گرفته باشد. یا آنکه از مسح جاهای سالم نیز متمکن نباشد در این صورت لازم است تیمم نماید. و بنابر احتیاط وضو نیز گرفته و پارچة پاکی روی آن بگذارد، و روی پارچه را با تری آب وضو که در دست مانده مسح کند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر زخم یا دمل یا شکستگی در جلوی سر یا روی پاها است و روی آن باز است؛ چنانچه نتواند آن را مسح کند؛ به این معنی که زخم تمام محل مسح را گرفته باشد و یا آنکه از مسح جاهای سالم نیز متمکن نباشد؛ در این صورت لازم است تیمم نماید. و بنا بر احتیاط وضو نیز گرفته و پارچه پاکی روی آن بگذارند و روی پارچه را با تری آب وضو که در دست مانده مسح کند.
- [آیت الله سیستانی] اگر زخم یا دمل یا شکستگی در جلوی سر یا روی پاها است و روی آن باز است ، چنانچه نتواند آن را مسح کند به این معنی که زخم مثلاً تمام محل مسح را گرفته باشد ، یا آنکه از مسح جاهای سالم نیز متمکّن نباشد ، در این صورت لازم است تیمّم نماید ، و بنابر احتیاط مستحب وضو نیز گرفته و پارچه پاکی روی آن بگذارد ، و روی پارچه را با تری آب وضو که در دست مانده مسح کند .
- [آیت الله اردبیلی] اگر زخم یا دمل یا شکستگی در محل مسح بوده و روی آن بسته باشد و نتواند آن را باز کند، چنانچه جبیره پاک باشد و بتوان روی آن را مسح نمود، باید روی جبیره مسح کند، وگرنه پارچه پاکی روی آن بگذارد و بر روی آن مسح کند.
- [آیت الله خوئی] در غیر غسل میت از سائر اغسال غسل جبیره‌ای مثل وضوی جبیره‌ای است، ولی بایدآن را ترتیبی بهجا آورند، و اظهر این است که اگر در بدن زخم یا دمل باشد و محل مجبور باشد واجب است غسل، و احتیاطاً مسح بر جبیره هم نماید و اگر محل مکشوف باشد مکلف مخیر است بین غسل و تیمم، و درصورتی که غسل را اختیار کند احتیاط مستحب آن است که پارچه پاکی روی زخم یا دمل باز گذاشته و روی پارچه را مسح نماید. و اما اگر در بدن شکستگی باشد باید غسل بنماید و احتیاطاً روی جبیره را هم مسح کند و درصورتی که مسح روی جبیره ممکن نباشد یا محل شکسته باز باشد لازم است تیمم کند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] غسل جبیره ای مثل وضوی جبیره ای است؛ ولی باید آن را ترتیبی به جا آورند و اگر ارتماسی انجام دهند باطل است و اظهر این است که اگر در بدن زخم یا دمل باشد بین غسل جبیره ای و تیمم مخیر است و اما اگر در بدن شکستگی باشد باید غسل جبیره ای نموده و روی جبیره را مسح کند و در صورتی که مسح روی جبیره ممکن نباشد یا اینکه محل شکسته باز باشد لازم است تیمم کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] در غیر غسل میت از سایر اغسال غسل جبیره ای مثل وضوی جبیره ای است و بنابر احتیاط واجب ان را ترتیبی به جا اورد ولی اگر در بدن زخم یا دمل باشد چه محل مجبور باشد و چه مکشوف هرچند برای تخییر بین غسل و تیمم وجهی هست اما احتیاط واجب ان است که غسل کند و اگر شکستگی باشد حکم ان و حکم موضع شکسته و زخم و دمل در غسل همان است که در صورت و دست‌ها در وضو گذشت
- [آیت الله بهجت] اگر زخم یا دمل یا شکستگی در صورت یا دست‌ها باشد و بشود روی آن را باز کرد، چنانچه ریختن آب روی آن ضرر دارد و کشیدن دست تر ضرر ندارد، بنابر اظهر باید دست تر روی آن بکشد و بعد پارچه پاکی روی آن بگذارد و روی پارچه را هم دست تر بکشد، بهنحوی که در محل مسح و غَسل گذشت؛ و اگر صدق غَسل جبیره در محل غَسل ننماید، احتیاط این است که تیمم هم بنماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر زخم یا دمل یا شکستگی در جلوی سر یا روی پاهاست و روی ان باز است چنانچه نتواند ان را مسح کند به این معنی که مثلا زخم تمام محل مسح را گرفته باشد یا ان که از مسح جاهای سالم نیز متمکن نباشد بنابر احتیاط واجب بین وضو به این ترتیب که پارچه پاکی روی ان بگذارد و روی پارچه را با تری اب وضو که در دست مانده مسح کند و تیمم جمع کند
- [آیت الله اردبیلی] اگر روی دمل، زخم یا شکستگی که در دست‌ها و صورت است، بسته باشد و ریختن آب روی آن ضرر داشته باشد، در صورتی که روی جبیره پاک باشد یا اگر نجس است، بتوان آن را تطهیر کرد، باید اطراف جبیره را با مراعات شرایطی که در وضو گذشت بشوید و با دست تر روی جبیره مسح کند و لازم نیست جبیره را باز نماید و بر روی زخم یا دمل یا شکستگی دست تر بکشد هرچند مشقّت نیز نداشته باشد، و اگر جبیره نجس باشد یا نتوان دست تر روی آن کشید مثلاً دارویی باشد که به دست میچسبد شستن اطراف جبیره کفایت میکند اگر چه بهتر است که تیمّم نیز بنماید.