عایله
آل، خانواده، عائله، خاندان، تیره، اهل، عشیره، پیروان، وابستگان به یک معنی هستند.
خانمی است سیّده و شوهر او سیّد نیست و فقیر و عائله مند می باشد آیا می تواند خمس بگیرد؟
بلی می تواند خمس را قبول کند و خرج شوهر و فرزندان خود کند اگر چه به احتیاط واجب دهنده خمس باید از مجتهد و مرجع تقلیدش اجازه بگیرد.
بلی می تواند خمس را قبول کند و خرج شوهر و فرزندان خود کند اگر چه به احتیاط واجب دهنده خمس باید از مجتهد و مرجع تقلیدش اجازه بگیرد.
پاسخ:
بلی می تواند خمس را قبول کند و خرج شوهر و فرزندان خود کند اگر چه به احتیاط واجب دهنده خمس باید از مجتهد و مرجع تقلیدش اجازه بگیرد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- خانمی سیده است و بچه های صغیره دارد ولی سید نیستند، آیا شخصی غیرسید می تواند فطره خود را به او بدهد و مجزی است؟
- آیا می توان سهم سادات را به سادات فقیر محلّ داد؟
- آیا لازم است به سید فقیر بگویند این وجه بابت سهم سادات است یا اطلاع دادن به او لزومی ندارد؟
- خانمی است غیرسیده که سرپرستی اطفال سیّد خود را به عهده دارد، آیا می تواند از سهم سادات برای مخارج خود و فرزندان استفاده کند؟
- اینجانب خانه ندارم و فعلا اجاره نشین هستم و عائله مند و کم درآمد هستم و مختصر حقوق و درآمدم را پس انداز کرده ام. ناچار هستم چند سال پس انداز کنم تا بتوانم زمین لازم برای خانه را بخرم یا خانه کوچکی خریداری کنم تا از اجاره نشینی نجات پیدا کنم، آیا به این پس انداز خمس تعلق می گیرد یا نه؟
- هرگاه مالی را به سید بدهند و معین نباشد که از سهم سادات است یا غیر آن، آیا سید بدون فحص می تواند بگیرد؟
- شخصی با سخت گیری بر خود و عائله اش مقداری از درآمد خود را پس انداز کرده و اکنون سال بر آن گذشته است آیا باید خمس آن را بدهد؟
- آیا سیدی که می خواهد خمس بگیرد، لازم است خود را فقیر بداند تا بتواند خمس قبول کند؟
- کسی از اوّل تکلیف بنا داشته خمس بدهد ولی مسامحه کرده و خمس نداده و اکنون فقیر شده و توانایی پرداخت خمس ندارد، تکلیف او چیست؟
- شخصی مبلغی از سید فقیری طلبکار است، آیا جایز است طلب خود را از بابت خمس حساب کند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] سیّده ای دارای سه فرزند غیر سیّد است که شوهر او فوت کرده و اکنون فقیر هستند حال کسانی که سیّد نیستند می توانند زکات فطره را به زن سیّده بدهند تا آن زن خرج بچّه ها کند؟
- [آیت الله بهجت] خانمی است غیر سیده که سرپرستی اطفال سید خود را به عهده دارد، آیا می تواند از سهم سادات برای مخارج خود و فرزندان خود استفاده کند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] خانمی است غیر سیّده که سرپرستی اطفال سیّد خود را به عهده دارد آیا میتواند از سهم سادات برای مخارج خود و فرزندانش استفاده کند یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا جایز است به کسی که فقیر است و از سادات نیست، به جهت این که همسر او از خانمهای سیّده است، خمس داد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا زن سیّده فقیر، میتواند به اعتبار این که شوهرش فقیر و غیر سیّد است، زکات فطره از غیر سیّد دریافت کند؟
- [آیت الله خوئی] زن سیده که اطفال یتیم غیر سیده دارد و فقیر میباشند و همچنین زن سیده که فقیر است و شوهر و فرزندان فقیر دارد میتواند که خمس را قبول نماید و تصرف کند بعداً به مصرف خود یا بچهها و شوهرش برساند یا خیر؟
- [آیت الله خوئی] زن سیده که فقیر است و شوهر و فرزندان فقیر دارد میتواند که خمس را قبول نماید و تصرف کند بعداً به مصرف خود یا بچهها و شوهرش برساند یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی خمس خود را با اجازه مرجع تقلیدش به سید فقیر بدهد ولی بعدا از پرداخت خمس به آن سید فقیر پشیمان شود، آیا آن سید باید آن پول را به او برگرداند یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا سهم سادات را فقط باید به سادات فقیر داد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا خمس را باید نصف کرد نصف سهم امام نصف سهم سید فقیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- سیّد یتیمی که به او خمس می دهند باید فقیر باشد ولی به سیدی که در سفر درمانده شده; اگر در وطنش فقیر هم نباشد می شود خمس داد و اگر به سیدی که فقیر نیست خمس بدهند کفایت نمی کند و دو مرتبه باید بپردازند.
- خمس را باید دو قسمت کرد: یک قسمت آن سهم سادات است و بنابر احتیاط واجب باید یا به مجتهد جامع الشرایط بدهند یا با اذن او به سید فقیر یا سید یتیم یا به سیدی که در سفر درمانده شده بدهند، و نصف دیگر آن سهم امام (علیه السلام)است که در شرایط فعلی هر فردی آن را فقط به مرجع تقلید خود بدهد یا با اجازه مستقیم از دفتر ایشان مصرف نماید.
- به کسی که در شهر خودش مشهور باشد سید است می شود خمس داد در صورتی که به سید بودن او وثوق پیدا کند.
- به سید فقیری که مخارجش بر دیگری واجب است و او نمی تواند مخارج آن سید را بدهد می شود خمس داد.
- کسی که باید برای کفّاره یک روز شصت فقیر را طعام بدهد، اگر به شصت فقیر دسترسی دارد، نباید به هر کدام از آنها بیشتر از یک مد که تقریباً ده سیر است طعام بدهد، یا یک فقیر را بیشتر از یک مرتبه سیر نماید، ولی چنانچه فقیر، دارای عائله باشد انسان می تواند، برای هر یک از عیالات فقیر او اگر چه صغیر باشند یک مد به آن فقیر بدهد، بلی اگر فرزندان او صغیر باشند سهم او و بچه ها را یک جا تحویل دهد.
- سیّد می تواند از سیّد زکات بگیرد ولی سیّد نمی تواند از غیر سیّد زکات بگیرد، ولی اگر خمس و سایر وجوهات کفایت مخارج او را نکند و از گرفتن زکات ناچار باشد، می تواند از غیر سیّد زکات بگیرد. امّا احتیاط واجب آن است که اگر ممکن باشد فقط به مقداری که برای مخارج روزانه اش ناچار است، بگیرد.
- زن می تواند به شوهر فقیر خود زکات بدهد، اگر چه شوهر زکات را صرف مخارج آن زن و اولادش کند.
- اگر کسی بگوید: سیدم نمی شود به او خمس داد مگر آنکه دو نفر عادل، سید بودن او را تصدیق کنند یا در بین مردم بطوری معروف باشد که انسان یقین یا اطمینان پیدا کند که سید است.
- کسی که زنش سیده است بنابر احتیاط واجب نباید به او خمس بدهد که به مصرف مخارج خودش برساند، ولی اگر مخارج دیگران بر آن زن واجب باشد و نتواند مخارج آنان را بدهد. جایز است خمس خود را به زنش بدهد که به مصرف آنان برساند.
- اگر مالی را که فقیر به عنوان خمس و زکات گرفته از مخارج سالش زیاد بیاید واجب نیست خمس آن را بدهد ولی اگر از مالی که به او داده اند منفعتی ببرد مثلا از درختی که بابت خمس به او داده اند میوه ای بدست آورد و از مخارج سالش زیاد بیاید، حکم نماء ارث را دارد که قبلا گفته شد، و در مالی که فقیر به عنوان صدقه مستحبی گرفته احتیاط واجب آن است که خمس آن را بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] .همسرِ فرزند و شوهر دختر، واجب النفقه افراد شمرده نمیشوند, بنابراین می توان هزینه های این ها را در صورتی که سید فقیر باشند، از خمس(سهم سادات) مال خود پرداخت کرد.
- [آیت الله بروجردی] سید یتیمی که به او خمس می‌دهند، باید فقیر باشد، ولی به سیدی که در سفر درمانده شده، اگر در وطنش فقیر هم نباشد، می‌‌شود خمس داد.
- [آیت الله سیستانی] سیّد یتیمی که به او خمس می‌دهند ، باید فقیر باشد ، ولی به سیّدی که در سفر درمانده شده ، اگر در وطنش فقیر هم نباشد ، می‌‌شود خمس داد .
- [آیت الله بهجت] سیّد یتیمی که به او خمس می‌دهند، باید فقیر باشد، ولی به سیّدی که در سفر درمانده شده، اگر در وطنش فقیر هم نباشد، می‌‌شود خمس داد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] سیّد یتیمی که به او خمس می‌دهند، باید فقیر باشد، ولی به سیّدی که در سفر درمانده شده، اگر در وطنش فقیر هم نباشد، می‌‌شود خمس داد.
- [آیت الله علوی گرگانی] سیّد یتیمی که به او خمس می‌دهند، باید فقیر باشد ولی به سیّدیکه در سفر درمانده شده، اگر در وطنش فقیر هم نباشد می‌‌شود خمس داد.
- [آیت الله اردبیلی] سیّد یتیمی که به او خُمس می‌دهند، باید فقیر باشد، ولی به سیّدی که در سفر درمانده شده، اگرچه در وطن خود فقیر نباشد، میتوان خُمس داد.
- [آیت الله خوئی] سید یتیمی که به او خمس می‌دهند، باید فقیر باشد ولی به سیدی که در سفر درمانده شده، اگر در وطنش فقیر هم نباشد، می‌‌شود خمس داد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] انسان نمیتواند به عنوان نفقه همسر، به زن سیّده خود خمس بدهد که به مصرف مخارج خودش برساند، ولی اگر زن سیّده به خاطر نداشتن شوهر یا ندادن نفقه از سوی شوهر، یا داشتن هزینههایی که پرداخت آن بر شوهر وی واجب نیست، فقیر باشد، میتواند برای تأمین نفقه خود یا هزینههایی که شوهر وی نمیپردازد، از شوهر خود یا دیگران خمس دریافت کند، البتّه شوهر نمیتواند خمسی را که میپردازد به عنوان حقّ نفقه زن به شمار آورد، بلکه نفقه زن را به وی بدهکار است.
- [آیت الله علوی گرگانی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یکسال به یک سیّد فقیر خمس ندهند.