پیشانی
پیشانی به قسمت فوقانی چهره، حدّ فاصل رستنگاه مو و ابرو گفته می شوداز آن در بابهای طهارت، صلات و حج سخن رفته است.
گاهی در پیشانی انسان جوش‌هایی پیدا میشود که هنگام سجده کردن درد میگیرد. آیا میتوان در سجده، پیشانی را به صورت کج روی مهر گذاشت؟
لازم نیست جای جوش را بر مهر بگذارد، اگر ممکن است، جای دیگر پیشانی را بر روی مهر بگذارد.
لازم نیست جای جوش را بر مهر بگذارد، اگر ممکن است، جای دیگر پیشانی را بر روی مهر بگذارد.
عنوان سوال:
گاهی در پیشانی انسان جوش‌هایی پیدا میشود که هنگام سجده کردن درد میگیرد. آیا میتوان در سجده، پیشانی را به صورت کج روی مهر گذاشت؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کسی بیماری و درد شدیدی در گردن دارد و نمیتواند در حالت سجده سر بر مهر بگذارد. اگر به علت درد شدید، نتواند روی چیزی مثل چهار پایه کوچک نیز مهر بگذارد و سجده کند، آیا میتواند مهر را بردارد و بر پیشانی قرار دهد؟
- مهر نمازی را که نجس شده، میتوان تطهیر کرد یا نه؟ اگر بخشی از مهر پاک باشد (قسمت پاک به اندازهای است که سجده بر آن صحیح است)، آیا در این صورت میتوان بر قسمت پاک این مهر سجده نمود؟
- معمولاً کسانی که نمیتوانند سجده کنند، مهر نماز را با دست بلند میکنند و پیشانی را بر آن میگذارند و در این حال نوک انگشتان بزرگ پا را هم بر زمین نمیگذارند، در حالی که میتوانند با درست کردن سکویی و قرار دادن مهر بر آن، پیشانی را بر مهر و کف هر دو دست را بر زمین بگذارند. در این حالت، آیا درست کردن سکو برای این که بتوان کف هر دو دست را بر زمین گذاشت و همچنین گذاشتن نوک انگشتان بزرگ پا لازم است یا همان صورتی که به طور معمول انجام میشود، کافی است؟
- من در هنگام نماز دو عدد مهر را روی هم قرار میدهم. حال اگر هنگام سجده دو مهر بین هم بلغزد (بسیار کم و مهرها از هم جدا نمیشوند) نماز صحیح می‌باشد؟
- من در هنگام نماز دو عدد مهر را روی هم قرار میدهم. حال اگر هنگام سجده دو مهر بین هم بلغزد (بسیار کم و مهرها از هم جدا نمیشوند) نماز صحیح می‌باشد؟
- من در هنگام نماز دو عدد مهر را روی هم قرار میدهم. حال اگر هنگام سجده دو مهر بین هم بلغزد (بسیار کم و مهرها از هم جدا نمیشوند) نماز صحیح می‌باشد؟
- خانمی مدتی در نماز، چادرش بین پیشانی او و مهر نماز حائل شده است. با توجه به این که حکم مسأله را نمیدانسته، نمازهایی که این طور خوانده، چه صورتی دارد؟
- کسی که با حالت احرام به جدّه میآید و بعد وسایل سفر به مدینه منوّره برایش فراهم میشود و احرام خود را باطل مینماید و به مدینه میرود و تصمیم میگیرد که در بازگشت به سوی مکه در مسجد شجره مُحرم شود، حکمش چیست؟
- اگر زنی در ازدواج به گونهای آرایش کند که زشتی و زیبایی او معلوم نشود؟ به گونهای که با آرایش 4 الی 5 خال سیاه در صورتش را مخفی کند، آیا تدلیس حساب میشود؟ آیا شوهر حق فسخ نکاح را دارد؟ مهر در صورت دخول چه وضعی پیدا میکند؟ آیا مرد میتواند نکاح را نگه دارد و مهر را در صورت مطالبه، از تدلیس کننده بگیرد؟
- اگر زنی در ازدواج به گونهای آرایش کند که زشتی و زیبایی او معلوم نشود؟ به گونهای که با آرایش 4 الی 5 خال سیاه در صورتش را مخفی کند، آیا تدلیس حساب میشود؟ آیا شوهر حق فسخ نکاح را دارد؟ مهر در صورت دخول چه وضعی پیدا میکند؟ آیا مرد میتواند نکاح را نگه دارد و مهر را در صورت مطالبه، از تدلیس کننده بگیرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] گاهی در پیشانی انسان جوش‌هایی پیدا می شود که هنگام سجده درد می گیرد، آیا می توان برای سجده صورت را کج روی مهر گذاشت و اگر بعد از سر برداشتن از سجده، مهر آلوده به خون جوشها شود، نماز چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] گاهی در پیشانی جوش هایی پدیدار می شود که هنگام سجده درد می گیرد. آیا می توان برای سجده، پیشانی را روی مهر کج گذاشت و اگر بعد از سر برداشتن از سجده، مهر آلوده به خونِ جوش ها شود، نماز چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر در پیشانی جوش هایی باشد که هنگام سجده درد می گیرند؛ آیا می توان با یک طرف پیشانی سجده کرد؟ اگر بعد از سجده اوّل مهر آلوده به خون جوش ها شود، نماز چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] فردی که به علت درد گردن نمی تواند سر بر مهر بگذارد، آیا می تواند مهر را بر پیشانی بگذارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که بیماری و درد شدیدی در گردن و یا ستون فقرات دارد و نمیتواند سر بر مهر گذارد و در حالت سجده بعلت درد زیاد یک میز یا چهارپایه کوچک گذاشته و مهر را روی آن قرار داده آیا میتواند مهر ر بردارد و بر پیشانی نهد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در موقع گذاردن پیشانی روی مهر در حال سجده، قسمتی از موی سر انسان پیشانی را فرا گیرد و مانع چسبیدن پیشانی روی مهر گردد چه باید کرد؟ آیا باید سر را از روی مهر جدا ساخت و مجدّداً سر را بگذارد یا در همان حالت ذکر سجده را بگوید؟
- [آیت الله سیستانی] اگر موی سر بین پیشانی و مهر قرار بگیرد (مثلا نیمی از مهر را بپوشاند) آیا سجده درست است؟
- [آیت الله نوری همدانی] گاهی اوقات در سجده اول پیشانی دوبار به مهر میخورد آیا دو سجده محسوب میشود؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر در حال سجده پیشانی بعد از برخورد با مهر کمی بلند شود و دوباره روی مهر قرار بگیرد؛ آیا دو سجده حساب میشود؟
- [آیت الله بهجت] اگر در هنگام سجده بر روی مهر چیزی باشد که باعث آزار جدّی پیشانی نمازگزار شود، آیا می توان قبل از اتمام ذکر سجده پیشانی را از مهر برداشت؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مهر یا چیز دیگری که بر آن سجده میکند باید پاک باشد، ولی اگر مثلاً مهر را روی فرش نجس بگذارد یا یک طرف مهر نجس باشد و پیشانی را به طرف پاک آن بگذارد، اشکال ندارد.
- اگر در سجده اوّل مهر به پیشانی بچسبد، باید قبل از سجده دوم آن را از پیشانی جدا کند و سپس به سجده برود و چنانچه بدون این که مهر را بردارد، عمدا دوباره به سجده رود، نمازش باطل است و باید آن را اعاده کند.
- کسی که نمیتواند پیشانی را به زمین برساند، باید تا اندازهای که میتواند خم شود و مهر یا چیز دیگری را که سجده بر آن صحیح است روی چیز بلندی گذاشته و به گونهای پیشانی را بر آن بگذارد که بگویند سجده کرده است، ولی باید کف دستها و زانوها و انگشتان پاها را به نحو معمول به زمین بگذارد.
- اگر در حال سجده بفهمد چیزی مانند موی سر بین پیشانی و مهر فاصله شده، نباید پیشانی را بلند کند، بلکه باید به هر شکل ممکن چیزی را که فاصله شده برطرف نماید، مگر این که به قدری کم باشد (مانند یک یا دو تار مو) که مانع از تحقق سجده نباشد.
- کسی که هیچ نمیتواند خم شود، باید برای سجده بنشیند و با سر اشاره کند و اگر نتواند، باید با چشمها اشاره نماید و در هر دو صورت احتیاط واجب آن است که اگر میتواند قدری مهر را بلند کند و پیشانی را بر آن بگذارد و اگر با سر یا چشمها نیز نمیتواند اشاره کند، باید در قلب نیّت سجده کند و بنابر احتیاط واجب با دست و مانند آن، برای سجده اشاره نماید.
- مستحب است بعد از نماز، سجده شکر نماید و همین اندازه که پیشانی را به قصد شکر بر زمین بگذارد، کافی است، ولی بهتر است صد مرتبه یا سه مرتبه یا یک مرتبه، (شُکْرا للّهِ) یا (شُکْرا) یا (عَفْوا) بگوید و نیز مستحب است هر وقت نعمتی به انسان میرسد یا بلایی از او دور میشود، سجده شکر بجا آورد.
- بعضی از واجبات نماز رکن هستند؛ یعنی اگر انسان آنها را عمدا یا سهوا بجا نیاورد یا در نماز اضافه کند، نماز باطل میشود، ولی زیادی سهوی تکبیرةالاحرام موجب بطلان نماز نمیشود و بعضی دیگر رکن نیستند؛ یعنی اگر عمدا کم یا زیاد شوند، نماز باطل میشود و چنانچه سهوا کم یا زیاد گردند، نماز باطل نمیشود. پنج چیز رکن نماز هستند: اوّل: نیّت. دوم:تکبیرةُالاِحرام. سوم:قیام در هنگام گفتن تکبیرةُالاِحرام وقیام متّصل به رکوع (یعنی ایستادن پیش از رکوع). چهارم: رکوع. پنجم:دو سجده.
- در سجده چند چیز مستحب است: الف کسی که ایستاده نماز میخواند، پس از آن که سر از رکوع برداشت و کاملاً ایستاد و کسی که نشسته نماز میخواند، پس از آن که کاملاً نشست، برای رفتن به سجده تکبیر بگوید. ب هنگامی که مرد میخواهد به سجده برود، اوّل دستها را و زن اوّل زانوها را به زمین بگذارد. ج بینی را بر مهر یا چیزی که سجده بر آن صحیح است، بگذارد. د در حال سجده انگشتان دست را به هم بچسباند و به گونهای برابر گوش بگذارد که سر آنها رو به قبله باشد. ه در سجده دعا کند و از خدا حاجت بخواهد و مستحب است این دعا را بخواند: (یا خَیْرَ الْمَسْؤُولینَ وَیا خَیْرَ الْمُعْطینَ ارْزُقْنی وَارْزُقْ عِیالی مِنْ فَضْلِکَ فَإنَّکَ ذُوالفَضْلِ الْعَظیمِ) یعنی: (ای بهترین کسی که از او حاجت خواسته میشود و ای بهترین عطا کنندگان، به من و عیال من از فضل خودت روزی بده، پس به درستی که تو دارای فضل بزرگی هستی). و بعد از سجده بر ران چپ بنشیند و روی پای راست را بر کف پای چپ بگذارد. ز بعد از هر سجده، هنگامی که نشست و بدن آرام گرفت تکبیر بگوید. ح بعد از سجده اوّل که بدن آرام گرفت، بگوید: (أَسْتَغْفِرُ اللّهَ رَبّی وَأَتُوبُ إلَیْهِ). ط سجده را طولانی کند و هنگام نشستن دستها را روی رانها بگذارد. ی برای رفتن به سجده دوم، در حال آرامش بدن (اَللّهُ اَکْبَر) بگوید. ک در سجدهها، صلوات بفرستد و اگر صلوات را به قصد ذکری که در سجده دستور دادهاند بگوید، اشکال ندارد. ل هنگام بلند شدن، دستها را بعد از زانوها از زمین بردارد. م مردها بازوها را از پهلو جدا نگاه دارند و زنها آرنجها و شکم را بر زمین بگذارند و اعضای بدن را به یکدیگر بچسبانند. مستحبّات دیگر سجده در کتابهای مفصّل گفته شده است.
- در وضوی ارتماسی، انسان میتواند تنها صورت را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا از طرف پیشانی در آب فرو برد، ولی مسح سر و پاها با رطوبت دست در وضوی ارتماسی اشکال دارد، بنابر این میتوان در شستن دست راست آن را به قصد وضوی ارتماسی از طرف آرنج در آب فرو برد و در شستن دست چپ، آن را نیز به نحو ارتماسی در آب فرو برد ولی قسمتی از کف دست را باقی گذاشت و آن را با دست راست به صورت ترتیبی شست و در این صورت مسح با رطوبت باقی مانده در دست اشکال ندارد. در وضوی ارتماسی از ابتدای فرو بردن صورت و دستها در آب تا خروج آنها، باید قصد شستن به نیّت وضو داشته باشد و کفایت قصد وضوی ارتماسی در حال بیرون آوردن صورت و دست محلّ اشکال است.
- ضمانت به دو صورت تحقق مییابد: اوّل: ضمانت عقدی (ضمانت عقدی) ضمانتی است که با عقد و قرارداد خاصّی حاصل میشود به این صورت که شخص ثالثی پرداخت بدهی فرد معیّنی را در روز معیّن به عهده میگیرد و طلبکار این تعهد را میپذیرد؛ به کسی که عهدهدار پرداخت بدهی بدهکار شده (ضامن) میگویند. دوم: ضمانت قهری (ضمانت قهری) ضمانتی است که بدون قرارداد و عقد خاصّی حاصل میشود، مانند مواردی که انسان بر دیگری یا بر اموال و منافع و حقوق مشروع او سلطه پیدا کند و از این راه خسارتی بر خود او یا بر اموال و حقوق وی وارد نماید و یا موجب اتلاف و از بین رفتن آنها گردد، خواه خودش اتلاف کند یا دیگری به دستور او اتلاف نماید یا تا زمانی که مال به ناحق در سلطه اوست از هر راهی خسارتی بر مال وارد شود و یا مثلاً حیوانِ متعلّق به او در اثر مسامحه و کوتاهی، ضرر جسمی یا مالی بر دیگری وارد نماید. در تمام این موارد ضمانت قهری ثابت است و در مورد اخیر چنانچه حیوان کسی به دیگری حمله کند و او از خود دفاع نماید و در اثر آن، حیوان بمیرد، او ضامن حیوان نیست.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر در سجده اول مهر به پیشانی بچسبد، باید برای سجده دوم مهر را بردارد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر در سجده اول؛ مهر به پیشانی بچسبد؛ باید برای سجده دوم مهر را بردارد.
- [آیت الله خوئی] اگر در سجده اول مهر به پیشانی بچسبد باید برای سجدة دوم مهر را بردارد.
- [آیت الله سیستانی] اگر در سجده اول ، مهر به پیشانی بچسبد ، باید برای سجده دوم مهر را بر دارد .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر در سجده اول مهر به پیشانی بچسبد، و بدون این که مهر را بردارد، به سجده رود اشکال دارد، بلکه باید مهر را از پیشانی بردارد، و بعد به سجده رود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در سجده اوّل مهر به پیشانی بچسبد و بدون اینکه مهر را بردارد دوباره به سجده رود اشکال ندارد و دو سجده حساب می شود ولی بهتر است مهر را از پیشانی جدا کند.
- [آیت الله مظاهری] اگر در سجده اوّل مهر به پیشانی بچسبد و بدون اینکه مهر را بردارد دوباره به سجده برود، اشکال ندارد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر در سجدة اول ، مهر به پیشانی بچسبد و بدون اینکه مهر را بردارد ، دوباره به سجده رود ، اشکال دارد .
- [آیت الله علوی گرگانی] باید بین پیشانی و آنچه بر آن سجده میکند، چیزی نباشد پس اگر مهر به قدری چرک باشد که پیشانی به خود مهر نرسد، سجده باطل است ولی اگر مثلاً رنگ مهر تغییر کرده باشد، اشکال ندارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . باید بین پیشانی و آنچه بر آن سجده می کند، چیزی نباشد. پس اگر مهر به قدری چرک باشد که پیشانی بخود مهر نرسد، سجده باطل است. ولی اگر مثلاً رنگ مهر تغییر کرده باشد، اشکال ندارد.