قربانی
قربانی به معنی نزدیکی انسان به خدا از طریق اقدام به ذبح یک حیوان می‌باشد.
اگر حاجی به جای یک سوم از قربانیِ حج که باید به فقیر صدقه بدهد و نتوانسته این کار را بکند، یک قربانی کامل دیگر به فقیر بدهد، کافی است؟
اگر از دادن صدقه معذور بوده یا صدقه دادن حرجی بوده، تکلیف او ساقط است و واجب نیست که قربانی دیگری به جای آن بدهد و این کار، اگر چه کار نیکویی است، ولی بدل از قربانی حج محسوب نمیشود.
اگر از دادن صدقه معذور بوده یا صدقه دادن حرجی بوده، تکلیف او ساقط است و واجب نیست که قربانی دیگری به جای آن بدهد و این کار، اگر چه کار نیکویی است، ولی بدل از قربانی حج محسوب نمیشود.
عنوان سوال:
اگر حاجی به جای یک سوم از قربانیِ حج که باید به فقیر صدقه بدهد و نتوانسته این کار را بکند، یک قربانی کامل دیگر به فقیر بدهد، کافی است؟
پاسخ:
اگر از دادن صدقه معذور بوده یا صدقه دادن حرجی بوده، تکلیف او ساقط است و واجب نیست که قربانی دیگری به جای آن بدهد و این کار، اگر چه کار نیکویی است، ولی بدل از قربانی حج محسوب نمیشود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کسی که مقداری مال دارد و برای انجام دادن حج، بدون احتساب پول قربانی کافی است و میتواند به جای قربانی کردن روزه بگیرد، آیا مستطیع محسوب می‌شود؟
- کسی که هنوز حلق یا تقصیر نکرده، سر حاجی دیگر را میتراشد. آیا برای این کار باید کفّاره بدهد یا نه؟ و آیا این سر تراشیدن، برای کسی که سرش تراشیده شده، کافی است یا خیر؟
- شخصی چندین روز به طور عمد روزهاش را نگرفته و اکنون میخواهد بابت کفّاره هر روز به شصت نفر فقیر طعام بدهد. آیا لازم است برای هر روز، شصت فقیر جداگانه در نظر گرفته شود که کار بسیار مشکلی است یا یک گروه شصت نفری کافی است و کفّاره تمام روزهها را به همین یک گروه میتواند بدهد؟
- شخصی مقداری مال داشته که برای انجام حج کافی بوده؛ ولی او نمیدانسته و پس از این که مالش از بین رفته، متوجه این موضوع شده است. آیا بر این شخص، حج مستقر شده است یا خیر؟
- کسی که میخواهد به حج برود و خمس مقداری از اموالش را نداده است، آیا اگر خمس اموالی را که برای حج مورد استفاده قرار میدهد، پرداخت کند، کافی است یا باید خمس بقیه اموال را هم حساب کند؟
- نایب میداند برای حجّ تمتّع اجیر شده است؛ اما نمیداند برای حَجّة الاسلام نایب شده یا حجّ نذری یا حجّ مستحب. اگر نیّت کند که (حجّ تمتّع به جا میآورم برای منوبٌ عنه) یا (حجّی به جا میآورم که برای آن اجیر شدهام)، آیا کافی و صحیح است؟
- مقداری از مال کسی پیش شخص دیگری است و این مقدار مال برای انجام دادن حجّی که بر عهده صاحب مال است، کافی است. کسی که مال پیش اوست، میداند که اگر مال را به ورثه بدهد، حج را انجام نمیدهند. در این صورت وظیفهاش چیست؟
- چنانچه شرکت بیمه با دریافت مبلغ اندکی از حجّاج، متعهد شود که اگر در طول سفر برای حاجی حادثهای پیش آید که منجر به فوت یا نقص عضو او گردد و یا پس از بازگشت از سفر، قادر به کار کردن نباشد و یا شرایط اقتصادی به گونهای شود که کسب و کارش از رونق بیفتد، در مقابل، شرکت بیمه مقرّری ماهانهای به این حاجی و یا خانواده او تا مدت یک سال بدهد، آیا این گونه بیمه شدن، سبب حصول (رجوع به کفایت) که یکی از شرایط وجوب حج است، می‌شود؟
- اگر تمام شرایط وجوب حج برای کسی فراهم باشد، به جز زمان کافی و یا باز بودن راه، آیا لازم است استطاعت مالی خود را تا سال بعد حفظ کند یا خیر؟
- یکی از کفّارات در روزه، اطعام نمودن فقراست. آیا لازم است چیزی که برای ادای کفّاره تهیه شده، به فقرا خورانده شود یا تسلیم نمودن کفّاره به فقیر کافی است، ولو این که بدانیم خودش مصرف نمیکند و مثلاً به فردی غیر فقیر میخوراند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] کفارات حج و عمره که حاجی در بلد خود قربانی می‌کند به چه مصرفی باید صرف شود، آیا خود حاجی میتواند از آن بخورد یا خیر؟
- [آیت الله وحید خراسانی] حاجی در عرفات یا منی فهمید که در احرام حج تلبیه نگفته است ایا در لحظه التفات تلبیه کافی است و تکلیف او چیست
- [امام خمینی] کسی در موقع اعمال حجّ نتوانسته طواف و نماز نساء را انجام دهد و این عمل را به دیگری محول نمود و ایشان هم انجام داده؛ ضمنا برای ضرورت مالی نتوانسته قربانی انجام دهد، تکلیفش چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر شخصی نذر کند به فقیر معینی صدقه بدهد، آیا میتواند به فقیر دیگری بدهد؟
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی در اثر جهل به مسئله وقت قربانی را اشتباه کند و در وقت دیگری قربانی نماید، باید قربانی را اعاده نماید یا کافی است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر حاجی پس از ذبح و انجام بقیّه اعمال حج، یا قبل از آن، متوجّه شود سنّ قربانی کمتر از مقدار لازم بوده، چه وظیفه ای دارد؟
- [آیت الله وحید خراسانی] روز عید بعض اشخاص به قربانگاه می روند و بدون این که در قربانی نیابت داشته باشند خودشان برای رفقایشان قربانی می کنند ایا این قربانی کافی است یا نه و اگر کافی نیست پول قربانی به عهده چه کسی است
- [آیت الله خوئی] آیا خوردن از هدی حج تمتع برای حاجی واجب است یا مستحب و آیا کافی است خوردن مقداری از کبد او بدون پخته شدن، یا مقداری از آب خورشت آن بخورد بعد از طبخ آن یا خیر؟
- [آیت الله بروجردی] اگر حاجی جنابت خود را فراموش نمود و بعد از به جا آوردن عمره وحج متوجّه شد که جنب بوده، آیا غسل مستحبّی برای احرام کافی است، یا باید حج را اعاده کند؟
- [آیت الله سیستانی] در رساله مناسک فرموده اید : (احتیاط در تأخیر انداختن حلق و تقصیر تا به دست آوردن قربانی در منی است.) حال آیا برای تحقق به دست آوردن، کافی است که وکیل گروهی به تعداد موکلین خود قربانی بخرد، بی آن که معین سازد که این قربانی برای فلان شخص است، تا حلق یا نقصیر برای موکلین او جایز باشد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که نمیتواند کفاره مذکور را بدهد، بهتر آن است که صدقهای به فقیر بدهد و اگر نمیتواند صدقه بدهد، استغفار کند و هر وقت توانست کفاره بدهد.
- اگر نذر کند عملی را انجام دهد، باید به همان نحو که نذر کرده بجا آورد، پس اگر نذر کند که روز اوّل ماه صدقه بدهد یا روزه بگیرد یا نماز اوّل ماه بخواند، اگر قبل از آن روز یا بعد از آن بجا آورد، کفایت نمیکند و نیز اگر نذر کند که وقتی بیمار او خوب شد صدقه بدهد، اگر پیش از آن که بیمار خوب شود صدقه بدهد، کافی نیست.
- اگر نذر کند روزه بگیرد ولی وقت و مقدار آن را معیّن نکند، چنانچه یک روز روزه بگیرد کافی است و اگر نذر کند نماز بخواند و مقدار و خصوصیّات آن را معیّن نکند، اگر یک نماز دو رکعتی بخواند کفایت می‌کند و اگر نذر کند صدقه بدهد و جنس و مقدار آن را معیّن نکند، اگر چیزی بدهد که بگویند صدقه داده، به نذر عمل کرده است و اگر نذر کند کاری برای خدا بجا آورد، در صورتی که یک نماز بخواند یا یک روز روزه بگیرد یا چیزی صدقه بدهد، نذر خود را انجام داده است.
- اگر قضای روزه رمضان را چند سال تأخیر بیندازد، باید قضا را بگیرد و برای هر روز دادن یک مُد طعام به فقیر کافی است.
- کسی که هنگام غروبِ شب عید فطر، بالغ، عاقل و هوشیار است و فقیر و بنده کس دیگر نیست، باید برای خودش و کسانی که نانخور او هستند، هر نفر یک صاع که تقریبا سه کیلو گرم است، از غذایی که در شهر و منطقه او متعارف است، به مستحق بدهد و اگر پول آن را هم بدهد، کافی است.
- حجّ بر سه قسم است: حجّ تَمتّع، حجّ اِفراد و حجّ قِران. (حج تمتّع) وظیفه کسی است که فاصله وطن او تا مکّه معظّمه شانزده فرسنگ یا بیشتر باشد. (حجّ اِفراد) و (حجّ قِران) نیز وظیفه کسی است که اهل خود مکّه یا اطراف آن تا کمتر از شانزده فرسنگ باشد. البتّه در بعضی از موارد، وظیفه برخی افراد بیمار یا معذور از حجّ تمتّع به حجّ إفراد تبدیل می‌شود. هر سه قسم حجّ در بیشتر اعمال مشترک هستند؛ ولی در حجّ تمتّع، عمره پیش از حجّ و وابسته به حجّ و همچون جزیی از آن می‌باشد که باید در یک سال و در ماههای حجّ بجا آورده شود؛ ولی در حجّ اِفراد و حجِّ قِران، عمره کاملاً مستقل و از حجّ جداست. همچنین در حجّ تمتّع در روز عید قربان در مِنی قربانی واجب است و از اعمال آن می‌باشد و در حجّ قِران، قربانی از ابتدا مقرون با احرام است و باید تا روز عید در مِنی همراه حاجی باشد، ولی در حجّ اِفراد اصلاً قربانی واجب نیست.
- زنی که میتواند مکّه برود، اگر بعد از برگشتن از حجّ از خود مالی نداشته باشد و شوهرش هم فقیر باشد و نتواند خرجی او را بدهد و ناچار شود که به سختی زندگی کند، حجّ بر او واجب نیست.
- کسی که فطره چند نفر را میدهد، لازم نیست همه را از یک جنس بدهد؛ پس اگر مثلاً فطره بعضی را از گندم و فطره بعضی دیگر را از جو بدهد، کافی است.
- اگر مقداری مال که برای حجّ کافی است به کسی بدهند و با او شرط کنند که در راه مکّه خدمتگزاری کسی که مال را داده بنماید، واجب نیست آن را قبول نماید.
- اگر فقیر بدهکار بمیرد و اموال کافی برای پرداخت بدهکاری خود نداشته باشد و یا این که طلبکار نتواند طلب خود را از او وصول نماید مانند این که ورثه طلب او را نپردازند طلبکار میتواند طلبی را که از او دارد بابت زکات حساب کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] اگر نذر کند که به فقیر معیّنی صدقه بدهد نمی تواند آن را به فقیر دیگر بدهد واگر آن فقیر بمیرد ؛ بنابر احتیاط باید به ورثة او بدهد.
- [آیت الله خوئی] اگر نذر کند که به فقیر معینی صدقه بدهد، نمیتواند آن را به فقیر دیگر بدهد و اگر آن فقیر بمیرد، بنابر احتیاط باید به ورثه او بدهد.
- [امام خمینی] اگر نذر کند که به فقیر معینی صدقه بدهد نمیتواند آن را به فقیر دیگر بدهد و اگر آن فقیر بمیرد، بنابر احتیاط باید به ورث? او بدهد.
- [آیت الله بهجت] اگر نذر کند که به فقیر معینی صدقه دهد، نمیتواند آن را به فقیر دیگر بدهد، و اگر آن فقیر بمیرد باید به ورثه او بدهد.
- [آیت الله بهجت] اگر کسی را وکیل کند که زکات مال او را بدهد، چنانچه وکیل موقع دادن زکات به فقیر، از طرف مالک نیت زکات کند، بنابر اظهر کافی است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر نذر کند که به فقیر معیّنی صدقه بدهد، نمیتواند آن را به فقیر دیگر بدهد و اگر آن فقیر مرده باشد بنابر احتیاط باید به ورثه او بدهد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر نذر کند که به فقیر معینی صدقه بدهد، نمی تواند آن را به فقیر دیگر بدهد و اگر آن فقیر بمیرد، بنابر احتیاط باید به ورثه او بدهد.
- [آیت الله سیستانی] اگر نذر کند که به فقیر معیّنی صدقه بدهد ، نمیتواند آن را به فقیر دیگر بدهد ، و اگر آن فقیر بمیرد ، لازم نیست آن را به ورثه او بدهد .
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر نذر کند به فقیر معینی صدقه بدهد نمی تواند ان را به فقیر دیگر بدهد و اگر ان فقیر بمیرد احتیاط مستحب ان است که به ورثه او بدهد
- [آیت الله سبحانی] اگر نذر کند که به فقیر معینی صدقه بدهد نمی تواند آن را به فقیر دیگر بدهد و اگر آن فقیر بمیرد; بنابر احتیاط باید به ورثه او بدهد.