پدر اینجانب کارگری بی‌سواد و مقلد یکی از مراجع در گذشته بود. مرحوم پدرم در طول حیات خویش با این که انسانی خوش قلب بود اما فریضه نماز و روزه را بجا نیاورده بود. می‌خواستم بدانم آیا با ادای نماز و روزه در حق ایشان می‌توان کاری برای ایشان انجام داد؟ آیا برای ادای فرایض پدر مرحوم می‌توان از مال و اموال خودش برداشت نمود و چه کسانی می‌توانند این اعمال را ادا نمایند؟

اگر پدر نماز خود را بجا نیاورده باشد، چنانچه از روی نافرمانی ترک نکرده باشد و می‌توانسته قضا کند، بر پسر بزرگ‌تر واجب است که بعد از مرگ او قضای نمازهایش را بجا آورد یا برای آنها اجیر بگیرد، بلکه اگر از روی نافرمانی نیز ترک کرده باشد واجب است به همین نحو عمل کند، مگر اینکه از روی عناد و انکار ترک کرده باشد و یا اینکه در مدت نسبتاً زیادی نماز را به جهت کوتاهی و سستی نخوانده باشد و نیز روزه‌ای را که در سفر نگرفته اگر چه نمی‌توانسته آن را قضا کند واجب است که پسر بزرگتر قضا نماید یا برای انجام دادن آن اجیر بگیرد و اگر پدر به جهت عذر دیگر (مثل مریضی) روزه نگرفته باشد چنانچه در حال حیات می‌توانسته آن را قضا کند و قضا نکرده پسر بزرگتر باید قضای آن را بجا آورد، وگرنه قضای آن بر او واجب نیست، و اگر میت وصیت کرده باشد که برای نماز و روزه او اجیر بگیرند، بعد از اینکه اجیر نماز و روزه او را به نحو صحیح انجام داد، بر پسر بزرگتر چیزی واجب نیست و در فرض وصیت هزینه اجیر از ثلث میت برداشته می‌شود و در فرضی که نه وصیت کرده و نه بر پسر بزرگ وی قضای نماز و روزه‌اش واجب باشد، چنانچه کسی بخواهد به قصد احسان نماز و روزه‌اش قضای وی را بجا آورد یا برای آن اجیر بگیرد مانعی ندارد. ولی نمی‌توان هزینه آن را از ماترک میت برداشت مگر این که وراث اجازه بدهند، البته چنانچه میت به طور مطلق وصیت برای خرج ثلث اموال خود در خیرات و مبرات کرده باشد می‌توان هزینه انجام نماز و روزه قضای وی را از ثلث اموالش پرداخت نمود.