مجزی است
كافی است (ساقط كننده‌ی تكليف است).
آیا مجزی است این که بگوید در رکوع (سبحان ربی الاعلی و بحمده) و در سجود (سبحان ربی العظیم و بحمده)؟
مجزی نیست در دو مورد بنا بر احوط.
مجزی نیست در دو مورد بنا بر احوط.
عنوان سوال:
آیا مجزی است این که بگوید در رکوع (سبحان ربی الاعلی و بحمده) و در سجود (سبحان ربی العظیم و بحمده)؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر بگوید نمازگزار در حال رکوع (سبحان ربی الاعلی و بحمده عوض سبحان ربی العظیم و بحمده) عمداً و در سجود هم ذکر رکوع را بگوید آیا نماز او صحیح است؟
- آیا مجزی است صلوات بر محمد صلی الله علیه و آله از ذکر رکوع و سجود اگر تکرار کند آن صلوات را سه مرتبه در سجود و رکوعش؟
- اگر از مرتکب معصیت بشنویم میان دو سجده رکعت اول نماز بگوید: استغفر اللّه ربی وأتوب إلیه، پس آیا این کافی است برای رجوع عدالت او، و جایز بودن اقتدا به او در رکعت دوم نماز؟
- شما در کتاب منهاج الصالحین (رساله عربی) در مسئله (818) در نماز جماعت فرمودهاید اگر مأموم سهواً پیش از امام سر از رکوع یا سجده بردارد باید به رکوع یا سجده برگردد و اگر عمداً برنگشت جماعتش باطل و منفرد میشود. آیا در صورت اضطرار نیز این بطلان وجود دارد مثل اینکه بداند اگر رکوع کند به امام نمیرسد؟
- اگر در حال رکوع رکعت سوم یادش آمد که صلوات تشهد رکعت دوم را نخوانده آیا بعد از سلام باید قضای صلوات تنها را به جا آورد یا تمام تشهد را قضا کند، و آیا سجده سهو هم برای قضای صلوات فراموش شده واجب است یا نه؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] اگر کسی عمداً در سجده سبحان ربی العظیم و در رکوع سبحان ربی الاعلی بگوید چه طور است؟
- [آیت الله بهجت] اگر در رکوع، ذکر "سبحان ربی العظیم و بحمده" را دو بار یا چهار بار بگوید، چه حکمی دارد؟ آیا حتما این ذکر را باید یک مرتبه یا به مقدار معیّنی بگوید؟
- [سایر] 1- اگر شخصی داخل مسجد شود و نداند امام جماعت مثلاً در رکعت دوم است یا سوم و اقتدا کند؛ بعد که به رکوع می رود بفهمد امام جماعت در رکعت سوم بوده، حکمش چیست؟ 2- اگر در رکوع یا سجده سهواً ذکر را برعکس بگوید؛ مثلاً در رکوع (سبحان ربی الاعلی و بحمده) بگوید، حکمش چیست؟ 3- اگر در رکوع یا سجده، عمداً ذکر را جا به جا بگوید، حکمش چیست؟ (مرجع تقلید مقام معظم رهبری).
- [سایر] معنای «اَعلی» در «سبحان ربی الاعلی» چیست؟
- [سایر] می خواستم بدانم راز این که ما در نماز این قدر لفظ سبحان را استفاده می کنیم -با ذکرهای معمولی که در نماز می گوییم در روز 72 بار تکرار می کنیم) و جالب تر این که حتما لفظ حمد را هم بعد از آن می آوریم (مثلا سبحان الله و الحمدلله و ... یا سبحان ربی العظیم و بحمده یا...- چیست؟ ثانیا منظور از سبحان چیست؟ و چرا این قدر خداوند به آن ارزش داده است؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که مثلاً ذکر (سبحان ربی العظیم وبحمده) را در رکوع، سهوا غلط بخواند و یا اینکه سهوا در حال گفتن این ذکر، بدنش حرکت کند، آیا موقعی که میخواهد ذکر رکوع را دوباره به صورت صحیح تکرار کند، میتواند به جای آن ذکر، سه بار (سبحان اللّه) بگوید؟
- [آیت الله سیستانی] آیا گفتن یک (سبحان الله) در رکوع و سجود در نماز واجب کفایت می کند ؟
- [آیت الله سیستانی] آیا گفتن یک (سبحان الله) در رکوع و سجود در نماز واجب کفایت می کند ؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی عمدا در رکوع و سجده ها یک "سبحان اللّه " بگوید، آیا نمازش صحیح است؟
- [سایر] آیا در ذکر رکوع و سجود اگر فقط یک سبحان الله بگوییم کافی است یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- بهتر آن است درحال اختیار در سجده سه مرتبه (سبحان الله) و یک مرتبه (سبحان ربی العلی و بحمده) بگوید و باید این کلمات دنبال هم و به عربی صحیح گفته شود و ظاهر این است که گفتن هر ذکری که به این مقدار باشد کفایت میکند و مستحب است (سبحان ربی العلی و بحمده) را سه یا پنج یا هفت مرتبه یا بیشتر بگوید.
- در قنوت هر ذکری بگوید، اگرچه یک (سبحان الله) باشد کافی است. و بهتر است بگوید: (لا اله الا الله الحلیم الکریم، لا اله الا الله العلی العظیم، سبحان الله رب السموات السبع و رب الارضین السَبِع و ما فیهن و ما بینهن و رب العرش العظیم و الحمد لله رب العالمین).
- اگر اشتباهاً سر از رکوع یا سجده بردارد و سهواً یا به خیال این که به امام نمیرسد به رکوع یا سجده نرود جماعت و نمازش صحیح است.
- اگر رکوع را فراموش کند، و پیش از آن که به سجده برسد یادش بیاید باید بایستد بعد به رکوع رود، و چنانچه به حالت خمیدگی به رکوع برگردد نمازش باطل است.
- اگر در حالی که به سجده میرود شک کند که رکوع کرده یا نه، لازم است برگشته و بایستد و رکوع را بهجا آورد، و اگر شک کند که بعد از رکوع ایستاده یا نه، به شک خود اعتنا نکند.
- کسی که در یک چیز نماز زیاد شک میکند، چنانچه در چیزهای دیگر نماز شک کند، باید بهدستور آن عمل نماید، مثلًا کسی که زیاد شک میکند سجده کرده یا نه، اگر در بهجا آوردن رکوع شک کند باید بهدستور آن رفتار نماید، یعنی اگر به سجده نرفته رکوع را بهجا آورد و اگر به سجده رفته، اعتنا نکند.
- اگر شک کند که در رکوع آخر رکعت اول است یا در رکوع اول رکعت دوم، و فکرش بهجایی نرسد، نمازش باطل است. ولی اگر مثلًا شک کند که چهار رکوع کرده یا پنج رکوع، چنانچه شک او پیش از رسیدن به سجده بوده، رکوعی را که شک دارد بهجا آورده یا نه، بهجا آورد. ولی اگر به سجده رسیده باشد، باید به شک خود اعتنا نکند.
- در سجده چند چیز مستحب است: 1- کسی که ایستاده نماز میخواند بعد از آن که سر از رکوع برداشت و کاملا ایستاد، و کسی که نشسته نماز میخواند، بعد از آن که کاملا نشست برای رفتن به سجده تکبیر بگوید. 2- موقعی که میخواهد به سجده برود، مرد اول دستها را و زن اول زانوها را به زمین بگذارد. 3- بینی را به مهر یا چیزی که سجده بر آن صحیح است بگذارد. 4- در حال سجده انگشتان دست را به هم بچسباند و برابر گوش بگذارد بطوری که سر آنها رو به قبله باشد. 5- در سجده دعا کند و از خدا حاجت بخواهد و این دعا را بخواند: (یا خیر المسؤلین و یا خیر المعطین ارزقنی و ارزق عیالی من فضلک فانک ذو الفضل العظیم)، (یعنی ای بهترین کسی که از او سؤال میکنند و ای بهترین عطا کنندگان، از فضل خود روزی بده به من و عیال من پس به درستی که تو دارای فضل بزرگی). 6- بعد از سجده بر ران چپ بنشیند و روی پای راست را بر کف پای چپ بگذارد. 7- بعد از هر سجده وقتی نشست و بدنش آرام گرفت تکبیر بگوید. 8- بعد از سجده اول بدنش که آرام گرفت (استغفر الله ربی و اتوب الیه) بگوید. 9- سجده را طول بدهد و در موقع نشستن دستها را روی رانها بگذارد. 10- برای رفتن به سجده دوم، در حال آرامی بدن (الله اکبر) بگوید. 11- در سجدهها صلوات بفرستد. 12- در موقع بلند شدن، دستها را بعد از زانوها از زمین بردارد. 13- مردها آرنجها و شکم را به زمین نچسبانند و بازوها را از پهلو جدا نگاه دارند و زنها آرنجها و شکم را بر زمین بگذارند و اعضای بدن را به یکدیگر بچسبانند و مستحبات دیگر سجده در کتابهای مفصل گفته شده است.
- اگر بعد از آن که پیشانی به زمین رسید، یادش بیاید که رکوع نکرده، لازم است برگردد و رکوع را بعد از ایستادن بهجا آورد، و درصورتی که در سجدة دوّم یادش بیاید نمازش باطل است.
- کسی که زیاد شک میکند، اگر شک کند رکنی را بهجا آورده یا نه، و اعتنا نکند بعد یادش بیاید که آن را بهجا نیاورده، چنانچه مشغول رکن بعد نشده، باید آن را بهجا آورد، و اگر مشغول رکن بعد شده نمازش باطل است، مثلًا اگر شک کند رکوع کرده یا نه و اعتنا نکند، چنانچه پیش از سجده دوم یادش بیاید که رکوع نکرده است باید برگردد و رکوع کند و اگر در سجده دوم یادش بیاید، نمازش باطل است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] یکی از واجبات سجده ذکر است و آن گفتن (سُبْحانَ رَبِّیَ الأَعْلی وَ بِحَمْدِهِ) یا (سُبْحانَ اللَّهِ سُبْحانَ اللَّهِ سُبْحانَ اللَّهِ) است و ظاهر آن است که گفتن هر ذکری که به مقدار اینها باشد کفایت میکند، لکن بنا بر احتیاط واجب در سجده (سُبحانَ ربِّیَ العَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ) نگوید؛ و باید ذکر سجده به دنبال هم و به عربی صحیح گفته شود و مستحب است (سُبْحانَ رَبِّیَ الأَعلی وَ بِحَمْدِهِ) را سه یا پنج یا هفت مرتبه یا بیشتر بگوید.
- [آیت الله اردبیلی] حکم ذکر سجده مانند حکم ذکر رکوع است که در مسأله 1052 بیان شد، با این تفاوت که در سجده به جای ذکر (سُبْحانَ رَبّیَِ الْعَظیمِ وَبِحَمْدِهِ) ذکر (سُبْحانَ رَبّیَِ الاَعْلی وَبِحَمْدِهِ) گفته میشود.
- [آیت الله سبحانی] احتیاط واجب آن است که مقدار ذکر از سه مرتبه سبحان الله یا یک مرتبه سُبْحانَ رَبِّیَ الأَعْلی وَ بِحَمْدِهِ کمتر نباشد و مستحب است سبحان ربی الأعلی و بحمده را سه یا پنج یا هفت مرتبه بگوید.
- [آیت الله مظاهری] هر ذکری در سجده گفته شود کافی است ولی مستحب است سه مرتبه (سُبْحانَ اللَّهِ) یا یک مرتبه (سُبْحانَ رَبِّیَ الْاَعْلی وَ بِحَمْدِهِ) گفته شود و اگر ذکر دیگر گفته شود، باید از سه مرتبه (سُبْحانَ اللَّهِ) یا یک مرتبه (سُبْحانَ رَبِّیَ الْاَعْلی و بِحَمْدِهِ) کمتر نباشد و مستحب است ذکر سجده سه یا پنج یا هفت مرتبه گفته شود.
- [آیت الله مظاهری] هر ذکری در رکوع گفته شود کافی است ولی مستحب است سه مرتبه (سُبْحانَ اللَّهِ) یا یک مرتبه (سُبْحانَ رَبِّیَ الْعَظیمِ وَ بِحَمْدِهِ) گفته شود و اگر ذکر دیگری گفته شود باید از سه مرتبه (سُبْحانَ اللَّهِ) یا یک مرتبه (سُبْحانَ رَبِّیَ الْعَظیمِ وَ بِحَمْدِهِ) کمتر نباشد.
- [آیت الله نوری همدانی] در سجده هر ذکری بگوید کافی است ، ولی احتیاط واجب آن است که مقدار ذکر از سه مرتبه سبحان الله یا یک مرتبه سبحان ربی الاعلی و بحمده کمتر نباشد و مستحب است سبحان ربی الاعلی و بحمده را سه یا پنج یا هفت مرتبه بگوید .
- [آیت الله سبحانی] ذکر رکوع، بنابر احتیاط واجب آن است که سه مرتبه سبحان الله یا یک مرتبه سُبْحانَ رَبِّیَ العَظِیمِ و بِحَمْدِهِ بگوید.
- [آیت الله جوادی آملی] .واجب است در سجده, ذکری گفته شود و احتیاط واجب, گفتن یک مرتبه (سبحان ربّی الأعلی و بحمده) یا سه مرتبه (سبحان االله) است و بیش از آن, مستحب است، چنانکه مستحب است سه یا پنج یا هفت بار (سبحان ربّی الأعلی و بحمده) گفته شود.
- [آیت الله بروجردی] احتیاط واجب آن است که در سجده سه مرتبه (سُبْحانَ اَللهِ) یا یک مرتبه (سُبْحانَ رَبِّی الاَعْلی وَ بِحَمْدِه) بگوید و باید این کلمات دنبال هم و به عربی صحیح گفته شودو مستحب است (سُبْحانَ رَبِّی الاَعلی وَ بِحَمْدِهِ) را سه یا پنج یا هفت مرتبه بگوید.
- [امام خمینی] در سجده هر ذکری بگوید کافی است ولی احتیاط واجب آن است که مقدار ذکر از سه مرتبه (سبحان الله ) یا یک مرتبه (سبحان ربی الاعلی و بحمده ) کمتر نباشد و مستحب است (سبحان ربی الاعلی و بحمده ) را سه یا پنچ یا هفت مرتبه بگوید.