وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
زیدی در محلی که خارج از وطن اوست مشغول کار می‌باشد و شبهای جمعه را به وطن خود برمی‌گردد. در صورتی که معلوم نباشد چند مدت کار او دنباله دارد (یک ماه یا سه ماه مثلاً یا بیشتر) وظیفه زید از جهت نماز و روزه قصر یا تمام در حالی که فاصله بین وطن و محل کار بیشتر از چهار فرسخ و کمتر از هشت فرسخ می‌باشد.
در مفروض سؤال اگر می‌داند سه ماه یا زیادتر شغلش چنین است تمام بخواند و الا احتیاط نماید.
در مفروض سؤال اگر می‌داند سه ماه یا زیادتر شغلش چنین است تمام بخواند و الا احتیاط نماید.
عنوان سوال:
زیدی در محلی که خارج از وطن اوست مشغول کار می‌باشد و شبهای جمعه را به وطن خود برمی‌گردد. در صورتی که معلوم نباشد چند مدت کار او دنباله دارد (یک ماه یا سه ماه مثلاً یا بیشتر) وظیفه زید از جهت نماز و روزه قصر یا تمام در حالی که فاصله بین وطن و محل کار بیشتر از چهار فرسخ و کمتر از هشت فرسخ می‌باشد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اشخاصی که محل کار آنها دور از محل سکونت آنها است به طوری که به اندازه حد مسافتی که موجب است شرعاً، قصر نماز را، ولکن این افراد باقی میمانند در محل کارشان به مدت یک هفته، سپس روز پنجشنبه و جمعه برمیگردند به وطن خود و این عمل در طول سال استمرار دارد آیا چنین شخصی وظیفه او حکم مسافر است یا خیر؟
- کسانی که در کارگاهها و یا کارخانجات و مانند آنها کار میکنند که مثلاً هشت روز کار میکنند و چهار روز استراحت دارند در صورتی که فاصله بین وطن آنها با محل کار بیش از مسافت باشد تکلیف نماز و روزه آنها در محل کار و بین راه چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] شخصی بعد از تحقیق، یقین کرده که فاصله ی محل کار تا وطن او کمتر از 8 فرسخ می باشد؛ لذا نماز خود را تمام خوانده و روزه هم گرفته است و بعد از مدتی متوجه شده که اشتباه کرده است و مسافت، بیش از 8 فرسخ بوده است. وظیفه ی او نسبت به نمازهایی که تمام خوانده و روزه هایی که گرفته چیست؟ در صورت عکس این قضیه که یقین داشت بیش از 8 فرسخ فاصله داشته و شکسته خوانده و بعدا معلوم شده که کمتر از 8 فرسخ فاصله داشته وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی بعداز تحقیق یقین کرده که فاصله محل کار تا وطن او کمتر از 8 فرسخ می باشد، لذا نماز خود را تمام خوانده و روزه هم گرفته است و بعد از مدتی متوجه شدکه اشتباه کرده است و مسافت بیش از 8 فرسخ بوده است، وظیفه او نسبت به نمازهایی که تمام خوانده و روزه های که گرفته چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] چند سال قبل، قریه ای با شهری چهار فرسخ فاصله داشت، و اهل قریه در سفر به شهر نماز را قصر و روزه را افطار می کردند، ولی فعلا شهر بزرگ شده و فاصله بین شهر و قریه حدود سه فرسخ گردیده، فعلا وظیفه اهالی قریه هنگام سفر به شهر چیست؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که از محل کارش که فاصلهای بیش از حد شرعی با وطن او دارد، به مسافرتی بیش از هشت فرسخ میرود و فردا به محل کار خود بر میگردد، آیا قبل از اینکه از محل کار خود به وطنش برود، نماز او کامل است یا شکسته و روزه او صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله مظاهری] شخصی قصد سفر به مکانی را دارد که تا محل زندگی او سه فرسخ فاصله دارد و از اول می‌داند در بین راه برای انجام کار دیگری به یک جاده فرعی میرود که از جادة اصلی حدود 5/1 فرسخ راه است و پس از بازگشت، به محل مورد نظرکه قصد رفتن داشته، میرود. حکم نماز و روزه او از جهت قصر یا تمام چگونه است؟
- [آیت الله بهجت] شخصی که در ایّام هفته در حدّ مسافت شرعی از وطن دور است؛ ولی هر جمعه به وطن برمی گردد و این عمل را تا یک ماه یا دو ماه یا سه ماه ادامه می دهد، حکم نماز و روزه اش چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اینجانب در پاسگاه نگهبان می باشم و عدّه ای در حوزه محل کار بیش از چهار فرسخ به گشت زنی مشغول می باشند. لطفاً وظیفه ما را نسبت به نماز و روزه بیان فرمایید؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] افرادی که به عنوان کارمند و کارگر در شرکت ذوب آهن کار می کنند، که سابقه کار آنها گاهی بیش از 20 سال است. اگر فاصله وطن و محلّ کار آنها چهار فرسخ یا پیش از آن باشد و هر روز این مسیر را رفت و آمد کنند، حکم نماز و روزه آنها در محلّ کار چگونه است؟
- [آیت الله بروجردی] اشخاصی که قصد اقامه برای کار در محلّی میکنند، پس از تحقّق اقامت لازم می‌شود که هر روز، یا یک روز در میان یا هفتهای دو سه بار به شهر، برای خریدن جنس و کارهای دیگر بروند و فاصله بین شهر و محل کار هم کمتر از چهار فرسخ است و حال آن که نه شهر و نه آن محل وطن اصلی آنها نیست، سالها هم کارشان همین است، تکلیف این اشخاص در باب نماز چیست؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی محل سکونتش تهران است، ولی محل کارش در کرج که هشت فرسخی تهران است، می‌باشد و هر هفته روز شنبه به محل کار خود میرود و شب جمعه به تهران بر میگردد، تکلیف این شخص نسبت به نماز و روزه چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر مسافر بعد از رسیدن به هشت فرسخ سی روز در محلی بماند، و در تمام سی روز در رفتن و ماندن مردد باشد، بعد از گذشتن سی روز اگر چه مقدار کمی در آنجا بماند، باید نماز را تمام بخواند، و هم چنین اگر پیش از رسیدن به هشت فرسخ مردد شود بین ماندن در آنجا، و رفتن بقیه راه از وقتی که مردد می شود باید نماز را تمام بخواند، ولی اگر مردد شود بین رفتن بقیه راه و برگشتن به محل خود، در صورتی که به مقدار چهار فرسخ آمده باشد ، باید نماز را شکسته بخواند، و اگر بقدر چهار فرسخ نباشد نماز را تمام بخواند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که شغلش مسافرت نیست، ولی مسافرت مقدّمه شغل اوست، مانند معلّم و کارگر و کارمندی که خودش ساکن شهری است و همه روز برای انجام کار به نقطه دیگری می رود که رفت و آمد او هشت فرسخ یا بیشتر است، باید نماز را تمام بخواند و روزه را بگیرد، ولی در آغاز کار بنابر احتیاط، دو سه روز اوّل را جمع بخوانند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کمترین عدد لازم برای انعقاد نماز جمعه پنج نفر است که باید یکی از آنها امام باشد. پس نماز جمعه با کمتر از 5 نفر واجب نیست و منعقد نمی شود ولی اگر هفت نفر و بیشتر باشند فضیلت جمعه بیشتر خواهد بود. پنج نفر مذکور باید شرایط زیر را داشته باشند: 1 مرد باشد. 2 آزاد باشد. 3 مسافری که نمازش شکسته است نباشد. 4 بیمار و پیر نباشد. 5 فاصله او تا محل اقامت جمعه کمتر از دو فرسخ باشد. و بر کسانی که این شرایط را نداشته باشند واجب نیست حتی اگر نماز جمعه واجب تعیینی باشد. اما اگر بعد از تحقق جمعه در آن شرکت کنند نمازشان صحیح و کفایت از نماز ظهر می کند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که می خواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد؛ یا ده روز در محلی بماند و نیز کسی که مردد است که از وطنش بگذرد؛ یا ده روز در محلی بماند؛ اگر از ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود؛ باز هم باید نماز را تمام بخواند. ولی اگر باقیمانده راه هشت فرسخ باشد یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود و برگردد و برگشتن نیز چهار فرسخ باشد؛ باید نماز را شکسته بخواند. شرط پنجم - آنکه برای کار حرام سفر نکند و اگر برای کار حرامی مانند دزدی سفر کند؛ باید نماز را تمام بخواند. و همچنین است اگر خود سفر حرام باشد مثل آنکه برای او ضرری که اقدام بر آن شرعا حرام است داشته باشد؛ یا زن بدون اجازه شوهر و فرزند با نهی پدر و مادر که موجب عقوقش باشد سفری بروند که بر آنان واجب نباشد؛ ولی اگر مثل سفر حج واجب باشد؛ باید نماز را شکسته بخوانند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسافری که قصد کرده ده روز در محلی بماند، اگر بعد از خواندن یک نماز چهار رکعتی بخواهد به جایی که کمتر از چهار فرسخ است برود و برگردد، و دوباره در جای اول ده روز بماند، از وقتی که می رود تا برمی گردد، و بعد از برگشتن باید نماز را تمام بخواند. ولی اگر نخواهد بعد از برگشتن ده روز بماند، در موقع رفتن به جایی که کمتر از چهار فرسخ است، و در مدتی که آنجا می ماند نماز او تمام است، و از آنجا که برمی گردد اگر قصد هشت فرسخ داشته باشد، شکسته است و اگر قصد هشت فرسخ نداشته باشد تمام است. پس مثل اهل علم که برای تبلیغ به محلی می روند، اگر بعد از قصد ده روز و خواندن یک نماز چهار رکعتی به محل دیگر که چهار فرسخ نباشد دعوت شوند، و بخواهند یک دهه یا یک ماه در آن دو محل رفت و آمد کنند، نمازشان در هر دو محل تمام است مگر وقتی که انشاء سفر جدید نمایند، مثل این که روز آخر رفت و آمد از محل دوم به قصد وطن حرکت کند که در این صورت بعد از خروج از حد ترخص نماز شکسته است، اگر چه از محل اول که محل اقامه بوده عبور نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که می خواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد، یا ده روز در محلی بماند، و نیز کسی که مردد است که از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند، اگر از ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود، باز هم باید نماز را تمام بخواند. ولی اگر باقیمانده راه هشت فرسخ باشد، یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود و برگردد، باید نماز را شکسته بخواند. شرط پنجم آن که برای کار حرام سفر نکند، و اگر برای کار حرامی مانند دزدی سفر کند، باید نماز را تمام بخواند. و هم چنین است اگر خود سفر حرام باشد، مثل آن که برای او ضرر داشته باشد، یا زن بدون اجازه شوهر و فرزند با نهی پدر و مادر که باعث اذیت آنها شود، سفری بروند که بر آنان واجب نباشد، ولی اگر مثل سفر حج واجب باشد، باید نماز را شکسته بخوانند.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که می خواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد ، یا ده روز در محلی بماند ، و نیز کسی که مردد است که از وطنش بگذرد ، یا ده روز در محلی بماند،اگر از ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود ، باز هم باید نماز را تمام بخواند ولی اگر باقی ماندة راه هشت فرسخ باشد ، یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود و برگردد ، باید نماز را شکسته بخواند . شرط پنجم : آنکه برای کار حرام سفر نکند و اگر برای کار حرامی مانند دزدی سفر کند ، باید نماز را تمام بخواند . و همچنین است اگر خود سفر حرام باشد ، مثل آنکه برای او ضرر داشته باشد ، یا زن بدون اجازة شوهر و فرزند با نهی پدر و مادر سفری بروند که بر آنان واجب نباشد ، ولی اگر مثل سفر حج واجب باشد ، باید نماز را شکسته بخوانند .
- [امام خمینی] کسی که می خواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند و نیز کسی که مردد است که از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند اگر از ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود، باز هم باید نماز را تمام بخواند ولی اگر باقیمانده راه هشت فرسخ باشد یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود و برگردد باید نماز را شکسته بخواند. شرط پنجم: آن که برای کار حرام سفر نکند، و اگر برای کار حرامی مانند دزدی سفر کند، باید نماز را تمام بخواند. و همچنین است اگر خود سفر حرام باشد،مثل آن که برای او ضرر داشته باشد، یا زن بدون اجازه شوهر سفری برود که بر او واجب نباشد، ولی اگر مثل سفر حج واجب باشد، باید نماز را شکسته بخواند.
- [آیت الله بهجت] کسی که میخواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد، یا ده روز در محلی بماند، و نیز کسی که مردّد است که از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند، اگر از ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود، باز هم باید نماز را تمام بخواند. ولی اگر باقیمانده راهش هشت فرسخ باشد، یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود و برگردد، باید نماز را شکسته بخواند. شرط پنجم: برای کار حرام سفر نکند، و اگر برای کار حرامی مانند دزدی سفر کند، باید نماز را تمام بخواند، و همچنین است اگر خود سفر حرام باشد، مثل آنکه برای او ضرر داشته باشد، یا زن بدون اجازه شوهر و فرزند با وجود نهی پدر و مادر سفری بروند که بر آنان واجب نباشد، ولی اگر مثل سفر حج واجب باشد، باید نماز را شکسته بخوانند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که می خواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد یا ده روز در محلّی بماند اگر از ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود باز هم باید نماز را تمام بخواند ولی اگر باقی مانده راه هشت فرسخ باشد یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود و برگردد باید نماز را شکسته بخواند. شرط پنجم: آنکه برای کار حرام سفر نکند و اگر برای کار حرامی مانند دزدی سفر کند باید نماز را تمام بخواند و همچنین است اگر خودِ سفر، حرام باشد مثل آنکه سفر برای او ضرر داشته باشد یا زن بدون اجازه شوهر و فرزند با نهی پدر و مادر در صورتی که مخالفت با آن موجب اذیت و ناراحتی یا اسائه ادب به پدر و مادر باشد سفری بروند که بر آنان واجب نباشد ولی اگر مثل سفر حج واجب باشد باید نماز را شکسته بخواند.