اگر بداند زن قبل از احرام بستن و آن زن حائض است که حیض او استمرار دارد تا بعد از مناسک حج و عمره آیا می‌شود احرام ببندد و نیابت بگیرد برای انجام مناسکش... - استفتاء آیت الله خوئی

مناسک حج

حج، عملی عبادی در اسلام، به معنای سفر به شهر مکه در عربستان و زیارت خانه کعبه و انجام دادن اعمال عبادی مخصوص آن است. حج افزون بر بُعد عبادی دارای ابعاد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی نیز هست و از مهم‌ترین شعائر اسلام به شمار می‌رود.

استمرار

ادامه داشتن و ادامه دادن را استمرار گویند و این عنوان به مناسبت در باب‌های طهارت، صلات، صوم، اعتکاف و امر به معروف آمده است.

منتظر

كسى كه منتظر و چشم به راه ظهور و قيام جهانى نجات‌دهنده بزرگ و موعود امت‌هاست، باید از نظر عملى، فكرى و اعتقادى نيز انتظار و آمادگى خود را نشان دهد. تنها با لقلقه زبان و ادعاى چشم به راه بودن، نمى‌توان خود را منتظر واقعى دانست!! البته مرحله نخست «انتظار سازنده»، باور به وجود منجى و اعتقاد به ظهور او و برپاداشت انقلاب جهانى به دست اوست. سپس نوبت به اصلاح و همسوسازى رفتارها، گفتارها و پندارها با اين اعتقاد و باور است. وقتى انسان حقيقتاً منتظر كسى باشد، تمام رفتارها و سكناتش نشان از منتظر بودن او دارد.

مناسک

حج، عملی عبادی در اسلام، به معنای سفر به شهر مکه در عربستان و زیارت خانه کعبه و انجام دادن اعمال عبادی مخصوص آن است. حج افزون بر بُعد عبادی دارای ابعاد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی نیز هست و از مهم‌ترین شعائر اسلام به شمار می‌رود.

احرام

اِحْرام اولین عمل از مناسک حج یا عمره است که با نیت، پوشیدن لباس احرام، و گفتن تلبیه محقق می‌شود. احرام از میقات‌های خاصی آغاز می‌شود. این عمل، از جمله ارکان حج و عمره است. کسی که در حال احرام است را مُحرِم می‌گویند، فرد محرم احکام خاصی دارد مانند اینکه انجام برخی از اعمال در مدت احرام، بر وی حرام‌ می‌شود.

نیابت

انجام دادن يك عمل برای شخص ديگر

عمره

عمره یکی از عبادات اسلامی و مربوط به زیارت خانه خدا (کعبه) است. این عمل به دو نوع عمره تمتع و عمره مفرده تقسیم می‌شود.

حایض

عادت ماهیانه (قاعدگی، حِیض، پِریود، رِگل) به جاری شدن خون حیض از رحم بانوان از دوران بلوغ تا یائسگی گفته می‌شود که به طور معمول بین ۵ تا ۷ روز طول می‌کشد. زن در این مدت «حائض» بوده و احکام فقهی ویژه‌ای دارد، از جمله حرام بودن کارهای مشروط به طهارت.

بستن

بستن مقابل گشودن و باز کردن است این عنوان به مناسبت در باب هاى طهارت، صلاة، حج، صید وذباحه و حدود آمده است.

اهل

اهل در معانی همسر و نیز خانواده و همچنین خویشاوندان به کار رفته است.

حیض

عادت ماهیانه (قاعدگی، حِیض، پِریود، رِگل) به جاری شدن خون حیض از رحم بانوان از دوران بلوغ تا یائسگی گفته می‌شود که به طور معمول بین ۵ تا ۷ روز طول می‌کشد. زن در این مدت «حائض» بوده و احکام فقهی ویژه‌ای دارد، از جمله حرام بودن کارهای مشروط به طهارت.

حج

زيارت خانه خدا و اعمال مربوط به آن

زن

زن مقابل مرد است.

عمره مفرده

عمره مُفرده یکی از اقسام عمره است. عمره مفرده در مقابل عمره تمتع قرار دارد و عبارت است از مناسکی ویژه در میقات و مکه و به این دلیل که ارتباطی به حج ندارد و به صورت مستقل انجام می‌گیرد مفرده نامیده شده است.

جمره عقبه

يکي از جمرات سه گانه جمره عقبه مي باشد.

رمی جمره

رَمْیِ جَمَرات (پرتاب سنگ‌ریزه‌ها)، از اعمال واجب در مناسک حج به معنی پرتاب کردن ۷ سنگ‌ریزه به سوی نمادهای شیطان. این عمل در سرزمین مِنا و در روز عید قربان و دو روزِ بعد از آن انجام می‌شود. این عمل به نوعی پیروی نمادین از رفتار ابراهیم پیامبر شمرده می‌شود.

روز عرفه

عَرَفَه، روز نهم ذی‌الحجه، یک روز پیش از عید قربان. بنابر فقه شیعه، حج‌گزاران باید از ظهر تا غروب شرعی این روز را در عرفات وقوف کنند. عرفه نزد مسلمانان از روزهای پرفضیلت سال محسوب می‌گردد و در منابع روایی، اعمالی برای آن برشمرده شده که بافضیلت‌ترین آنها دعا و استغفار است. زیارت امام حسین(ع) نیز از اعمال این روز است. خواندن دعای عرفه بسیار سفارش شده است.

افراد

حج افراد از اقسام حج است. از این عنوان در باب حج سخن گفته‌اند.

میقات

راه‌هایی که خدواند برای ورود به بیت الله الحرام بیان فرموده و رسول گرامی اسلام جایگاه و زمان آن را معین فرموده است را میقات گویند. محرم شدن جهت عمره و حج از مواقیت پنج‌گانه‌‌ است که معین گردیده است.

احرام

اِحْرام اولین عمل از مناسک حج یا عمره است که با نیت، پوشیدن لباس احرام، و گفتن تلبیه محقق می‌شود. احرام از میقات‌های خاصی آغاز می‌شود. این عمل، از جمله ارکان حج و عمره است. کسی که در حال احرام است را مُحرِم می‌گویند، فرد محرم احکام خاصی دارد مانند اینکه انجام برخی از اعمال در مدت احرام، بر وی حرام‌ می‌شود.

تقصیر

حَلْق (تراشیدن موی سر) و تقصیر (کوتاه کردن موی سر یا ناخن) از واجبات حج و عمره‌اند که در موارد مختلف یکی از آنها انجام می‌شود. حلق و تقصیر مانند سایر اعمال حج و عمره، از عبادات به حساب می‌آیند و مانند نماز نیاز به قصد قربت دارند.

عرفات

عَرَفات، منطقه‌ای مقدس در شرق مکه که حج‌گزاران در روز عرفه، نهم ذی حجه، از ظهر تا مغرب شرعی در آن منطقه حضور می‌یابند. این حضور یا وقوف، از ارکان حج تمتع است.

عرفه

عَرَفَه، روز نهم ذی‌الحجه، یک روز پیش از عید قربان. بنابر فقه شیعه، حج‌گزاران باید از ظهر تا غروب شرعی این روز را در عرفات وقوف کنند. عرفه نزد مسلمانان از روزهای پرفضیلت سال محسوب می‌گردد و در منابع روایی، اعمالی برای آن برشمرده شده که بافضیلت‌ترین آنها دعا و استغفار است. زیارت امام حسین(ع) نیز از اعمال این روز است. خواندن دعای عرفه بسیار سفارش شده است.

عمره

عمره یکی از عبادات اسلامی و مربوط به زیارت خانه خدا (کعبه) است. این عمل به دو نوع عمره تمتع و عمره مفرده تقسیم می‌شود.

وقوف

وُقوف در عَرَفات، به معنای توقف در عرفات، دومین عمل واجب حج است که در روز عرفه در سرزمین عرفات انجام می‌شود. زمان واجب وقوف از ظهر تا مغرب شرعی است. توقف حداقلی آن از ارکان حج به حساب می‌آید.

عقبه

بیعت عَقَبه، به بیعت مردم یثرب با رسول خدا(ص)، پیش از هجرت آن حضرت اشاره دارد. دو بیعت بین مردم مدینه و پیامبر اکرم (ص) انجام شد که اولی در سال دوازدهم و دومی در سال سیزدهم بعثت بود و هر دو به بیعت عقبه معروف است. بعضی بیعت اول را بیعت النساء و بیعت دوم را بیعت الحرب نامیده‌اند ولی بیشتر مورخان بیعت نساء را پس از فتح مکه دانسته‌اند. این دو بیعت، مقدمه هجرت پیامبر(ص) و مسلمانان از مکه به مدینه را فراهم نمود.

مشعر

مَشْعَر یا مَشْعَرُالحرام که به مُزْدَلِفِه[۱] نیز شهرت دارد سرزمینی بین عرفات و مِنا است که حدود ۴ کیلومتر طول دارد. این زمین در محدوده حرم مکه قرار داشته و توقف (وقوف) در آن در صبح عید قربان از ارکان حج است. بیشتر حجاج برای رمی جمرات از این مکان سنگ‌ریزه جمع می‌کنند.

طواف

طَواف به معنای هفت بار چرخیدن به دور کعبه، یکی از اعمال واجب حج و عمره است. هر دور از این چرخیدن «شَوط» نام دارد. تمام اقسام حج و عمره دارای دو طواف زیارت و طواف نساء هستند به جز عمره تمتع که طواف نساء ندارد. در غیر حالت احرام نیز می‌توان طواف مستحبی انجام داد. پس از هر طواف، دو رکعت نماز طواف پشت مقام ابراهیم خوانده می‌شود.

نایب

كسی كه عملی را بجای ديگری انجام دهد (مانند نيابت در حج)

روزی

هر چیزی که مایه دوام زندگی مخلوقات زنده است را رزق و روزی گویند.

بستن

بستن مقابل گشودن و باز کردن است این عنوان به مناسبت در باب هاى طهارت، صلاة، حج، صید وذباحه و حدود آمده است.

جمره

جَمْرَه‌، نام ‌سه‌ محل ‌مخصوص ‌در سرزمین منا که‌ حاجیان‌ در روزهای ‌معینی ‌به‌ سوی‌ آن‌ها سنگ ‌می‌اندازند.

حجاج

حج ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: قرآن• سوره حج، یست‌ودومین سوره قرآن کریم در ترتیب مصحف، و یکصد و سومین سوره در ترتیب نزول• آیه حج، آیه ۹۷ سوره آل عمران ، درباره وجوب حج به شرط استطاعت• آیات حج، آیات متعدد در باره حج در سوره‌های قرآن کریم کاربردهای دیگر• حج (فقه)، از مهم‌ترین احکام عبادی و از فروع دین و نیز یکی از ارکان اسلام

رکعت

مجموع قیام، رکوع و سجود را رکعت گویند. از عنوان رکعت در باب صلات سخن گفته‌اند.

رمی

پرتاب یا همان رمی افکندن تیر و مانند آن است و از آن به مناسبت در بابهاى طهارت، حج و حدود سخن رفته است.

سال

سال به سال قمری و شمسی تقسیم می‌شود و سال شرعی که احکام مرتبط با زمان بر اساس آن تنظیم شده، سال قمری است که دوازده ماه می‌باشد. از عنوان سال در بابهاى طهارت، صلات، زکات، خمس، حجر، وصیت، نکاح و طلاق سخن گفته‌اند.

عید

واژه عید بر گرفته از «عاد، یعود» یا «عادت» در لغت به هر روزی که مردم در آن اجتماع کنند اطلاق می‌شود.

وقت

آن (دم- وقت)، یکی از مباحث فلسفه می‌باشد.

منی

مَنی، مایعی به رنگ سفید، غلیظ و جهنده، که خروج آن از بدن منجر به جنابت و وجوب غسل جنابت می‌شود. از منظر فقهی، سه شرط شهوت، جهیدن و سست شدن بدن از نشانه‌های منی ذکر شده است. منی از نجاسات بوده و خروج آن از بدن، در برخی موارد باعث باطل شدن روزه می‌شود.

نیت

قصد، تصميم به انجام عمل

هدی

شتر قربانی (در حج)