جبران
جبران و تدارک کردن را تلافی گویند و از آن در باب صلات سخن گفته شده است.
در تصادفی که در جاده صورت گرفته، حیوانی آسیب دیده است. آیا راننده باید خسارت وارد شده بر حیوان را که سهوی هم بوده، جبران کند؟
اگر قرار داشتن حیوان در این مکان وی را در معرض تلف قرار داده و عرفا راننده کوتاهی نکرده، راننده ضامن نیست.
اگر قرار داشتن حیوان در این مکان وی را در معرض تلف قرار داده و عرفا راننده کوتاهی نکرده، راننده ضامن نیست.
عنوان سوال:
در تصادفی که در جاده صورت گرفته، حیوانی آسیب دیده است. آیا راننده باید خسارت وارد شده بر حیوان را که سهوی هم بوده، جبران کند؟
پاسخ:
اگر قرار داشتن حیوان در این مکان وی را در معرض تلف قرار داده و عرفا راننده کوتاهی نکرده، راننده ضامن نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نظر به جبران خسارت مادّی، بنابر قاعده لاضرر، آیا جبران خسارت معنوی ممکن است؟ و با توجّه به حدّ قذف نسبت به مقذوف اگر کسی غیر از موارد حد قذف بر دیگری اتهام و نسبتی را وارد کند که موجب خدشه دار شدن حیثیت اجتماعی وی گردد، آیا عامل این امر را می توان ملزم به جبران خسارت کرد؟ و این جبران خسارت، آیا با پرداخت غرامت ممکن خواهد بود؟
- [آیت الله بهجت] کسی که در شرکتی کار می کرده، مقداری کم کاری کرده و چند دفعه به صورت غیر مجاز به شهرستان تلفن زده است و خساراتی نیز به وسایل شرکت وارد آورده است. اگر بخواهد جبران خسارت کند، آیا باید قیمت روز خسارت را محاسبه کند یا قیمت روز جبران خسارت را محاسبه نماید؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی با اتومبیل خود، در روز و در خیابان گاوی را می کشد و به اتومبیل هم خسارت وارد می شود. در صورتی که گاوهای زیادی هم وجود داشت. آیا راننده قیمت گاو را ضامن است یا نه؟ و همچنین خسارت وارده ماشین به عهده صاحب گاو می آید یا نه؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] موقع فرارسیدن پرداخت دین، شخص بدهکار به طلبکار می گوید نمی توانم دین تو را بپردازم اگر می توانی معامله ای انجام ده یا از بانک به صورت مضاربه و... وام بگیر من خسارت وارد به تو را جبران خواهم کرد، آیا گرفتن این خسارت صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] اگر حیوان کسی وارد منزل یا باغ و زراعت شخصی شد و چندین بار هم به صاحب حیوان تذکر داده باشد، اما او توجه باشد و صاحب زراعت یا منزل و باغ در باغ یا زراعت سم بریزد و حیوان بمیرد و یا پای حیوان را بشکند یا حیوان را زخمی کند، چه حکمی دارد؟ و اگر چنین حیوانی از بین برود، حکم مسأله چه می شود؟
- [آیت الله بهجت] اتومبیلی پس از خروج از خیابان فرعی در محلّ تقاطع (فرعی به اصلی) به دلیل موجّهی مثل رسیدن مانع یا بروز نقص فنّی متوقّف می شود. کنترل اتومبیل دیگری که در مسیر اصلی با سرعت غیر مجاز در حرکت بوده، از دست راننده خارج شده و با اتومبیل در حال توقّف، تصادف و خسارت زیادی وارد می کند. مرقوم فرمایید حکم شرعی را که کدام یک از صاحبان اتومبیل ضامن است؟
- [آیت الله نوری همدانی] در حالتی که شخص مضطر ناچار می‌شود تا برای دفع ضرر از دیگری به زیان خود اقدامی کند، مانند موردی که راننده اتومبیلی میبیند و برای پرهیز از تصادف با آنها به ناچار اتومبیل خود را به جدول جوی میزند و در نتیجه خصارت میبیند، در این مورد آیا اضرار به خود برای دفع ضرر از غیر جایز است یاخیر؟ و آیا شخص مضطر خسارت دیده، حق دارد بر طبق قاعده (اداره فضولی مال غیر) از صاحب حیوان یا سرپرست کودک یا آن منتفع مطالبه خسارت کند یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنانچه مرگ مقتول و نبودنش در خانه و جامعه، علاوه بر خانواده، به گروه یا در فرض مثال به یک جامعه لطمه و ثلمه ای که هم مادّی و هم معنوی باشد وارد آورد، آیا مقدار دیه قبلی که منحصراً جهت جبران خسارت مادّی عدم حضور وی در خانواده اش بوده را می توان افزایش داد؟ زیرا غیر خانواده اش گروه و جامعه ای نیز از مرگ وی متضرّر شده اند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنانچه مرگ مقتول و نبودنش در خانه و جامعه، علاوه بر خانواده، به گروه یا در فرض مثال به یک جامعه لطمه و ثلمه ای که هم مادّی و هم معنوی باشد وارد آورد، آیا مقدار دیه قبلی که منحصراً جهت جبران خسارت مادّی عدم حضور وی در خانواده اش بوده را می توان افزایش داد؟ زیرا غیر خانواده اش گروه و جامعه ای نیز از مرگ وی متضرّر شده اند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] نظر معظّم له در رابطه با اخذ خسارت عدم النفع (از نوع منفعت قریب الحصول، یا متوقّع الحصول) چه می باشد؟ لطفاً حکم مصادیق زیر را بیان فرمایید: الف) راننده ای با اتومبیل خود کار می کند. در اثر تصادف و خسارت وارده، نتوانسته به مدّت 4 ماه کار کند، و به نظر کارشناسان 4 ماه هم برای تعمیر و راه اندازی خودروی مزبور وقت لازم است. آیا راننده اتومبیل می تواند علاوه بر هزینه تعمیر، خسارت عدم النفع متعارف این 4 ماه را از مقصِّر حادثه مطالبه نماید؟ ب) هرگاه کسی که حرفه رسمی او طبابت، یا جرّاحی، یا هر شغل دیگری است، در اثر صدمه بدنی عمدی، یا غیر عمدی، از کار افتاده شود، و به تشخیص کارشناسان، تا آخر عمر توانایی کار کردن و کسب درآمد متعارف را از دست بدهد. آیا می تواند علاوه بر دیه، درآمد ماهیانه اش را در حدّ متعارف از مقصِّر حادثه طلب کند؟ ج) شخصی با ارتکاب اعمالی نظیر آدم ربایی، طرح شکایت واهی منتهی به بازداشت، ارائه مدارک جعلی به دادگاه، و کسب مجوّز برای توقّف عملیّات ساختمانی، و مانند آن، بدون آن که صدمه بدنی به طرف وارد نماید، او را از کار و زندگی انداخته، و موجبات اضرار وی را فراهم نموده است. به گونه ای که دقیقاً قابل تقویم به مبلغ قابل توجّهی می باشد.آیا متضرّر می تواند بابت مدّتی که نتوانسته کار کند، و بازداشت بوده، یا بابت مدّتی که خانه دیرتر برای اجاره آماده شده، مطالبه خسارت نماید؟ د) آیا اولیای دم واجب النفقه مقتول که بعد از وقوع قتل از دریافت مستمرّی و نفقه محروم شده اند، می توانند تا مدّت زمانی که عرفاً و قانوناً مستحقّ نفقه بوده اند، علاوه بر دیه، به میزان نفقه معمول مطالبه خسارت نمایند؟ مثلا همسر مقتول تا زمانی که شوهر ننموده، و فرزندان صغیر مقتول تا زمانی که بالغ و متمکّن نشده اند، حقّ مطالبه خسارت دارند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] لازم نیست در قرار بیمه میزان خسارت تعیین شود پس اگر قرار بگذارند که هر مقدار خسارت وارد شد، جبران کنند صحیح است.
- [آیت الله مظاهری] اگر حیوان به جان یا مال یا زراعت کسی خسارت وارد کند، چنانچه صاحب حیوان در نگهداری آن کوتاهی کرده باشد ضامن خسارت است و الّا ضامن نیست.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر حیوان یا وسیله نقلیّه ای را اجاره کند و معیّن نماید یا به صورت رایج معلوم باشد که چه مقدار بار باید بر آن حمل شود و در صورت زیاد نمودن بار، حیوان یا وسیله دیگر از بین برود یا آسیب ببیند, خسارت وارد را ضامن است و باید برای بار زائد, اجارهبهای متعارف (اجرت مثل) بپردازد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر سود را قسمت کنند و بعد از قسمت خسارتی بر سرمایه وارد شود وسودی بعد از ان حاصل شود وکمتر از خسارت نباشد ان خسارت به ان سود جبران می شود وچنانچه کمتر از خسارت باشد عامل باید ان خسارت رابه سودی که به قسمت گرفته جبران نماید پس اگر خسارت کمتر از سود باشد زاید بر خسارت برای اومی ماند واگر بیشترباشد مقدار زاید برسود برعهده عامل نیست
- [آیت الله اردبیلی] لازم نیست در قرارداد بیمه میزان خسارت تعیین شود؛ پس اگر قرار بگذارند که هر مقدار خسارت وارد شد جبران کنند، صحیح است، ولی در عقد بیمه باید تعهدات طرفین عرفا معلوم و معین باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر عامل بر مالک شرط کند که خسارت وارد بر سرمایه از سود جبران نشود شرط صحیح است و از سهم عامل کسر نمی شود
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی بدون مراعات مصلحت عابرین در جاده عمومی آب بپاشد یا برف و مانند آن را که موجب لغزندگی است در آن بریزد یا کالایی را بگذارد و یا اتومبیل خود را متوقّف نماید که موجب تنگی یا مسدود شدن جادّه شود و در اثر آن آسیب جانی یا مالی به کسی وارد گردد، ضامن خواهد بود.
- [آیت الله سبحانی] اگر حیوانی را برای بردن بار شکستنی اجاره دهد; چنانچه آن حیوان بلغزد، یا رم کند و بار را بشکند، صاحب حیوان ضامن نیست. ولی اگر به واسطه زدن و مانند آن کاری کند که حیوان زمین بخورد و بار را بشکند ضامن است و همچنین اتومبیل اگر چپ شود و مال تلف گردد، اگر راننده کوتاهی نکند، ضامن نیست.
- [آیت الله وحید خراسانی] تا وقتی عقد مضاربه باقی باشد خسارت وارد بر سرمایه از سود حاصل از عمل جبران می شود چه سود قبل از خسارت و یا بعد از ان باشد و اگر خسارت قبل از شروع در عمل باشد چنانچه قسمتی از سرمایه تلف شود ان خسارت به سود جبران می شود و چنانچه تمام سرمایه تلف شود بدون ان که کسی ان را تلف کند مضاربه باطل می شود و اگر کسی ان را تلف نماید و تلف کننده بدل ان را بدهد مضاربه باطل نمی شود
- [آیت الله سیستانی] خسارت ، یا تلفی که بر مال مضاربه وارد می‌شود ، مانند آتش سوزی و دزدی ، و مانند آن با سود حاصله جبران می‌شود ، چه سود ، قبل از خسارت باشد ، و چه بعد از آن ، بنابراین مالکیت عامل ، نسبت به سهم خود از سود حاصله ، منوط به عدم عروض خسارت یا تلف است ، و تنها وقتی قطعی می‌شود که مدت مضاربه پایان یابد ، یا قرارداد فسخ شود . ولی اگر عامل در ضمن قرارداد بر مالک شرط کند که خسارت با سود سابق یا لاحق جبران نشود ، شرط صحیح است . و باید به آن عمل شود .