تابستان
تابستان یکی از فصل هاست که در بعضی ابواب فقه در مورد ان بحث شده است
دانشجویی که در غیر زمان تحصیل (مثلاً ترم تابستان) به جهت غیر امر تحصیل به خوابگاه و شهر محل تحصیل می رود، حکم نماز و روزه او چگونه است؟
اگر حداقل دو سال و سالی شش ماه در آن شهر زندگی می کند نمازش کامل و روزه اش صحیح است حتی اگر در ایام غیر تحصیلی یا برای کار غیر مرتبط به تحصیل به آنجا رفته باشد.
اگر حداقل دو سال و سالی شش ماه در آن شهر زندگی می کند نمازش کامل و روزه اش صحیح است حتی اگر در ایام غیر تحصیلی یا برای کار غیر مرتبط به تحصیل به آنجا رفته باشد.
عنوان سوال:
دانشجویی که در غیر زمان تحصیل (مثلاً ترم تابستان) به جهت غیر امر تحصیل به خوابگاه و شهر محل تحصیل می رود، حکم نماز و روزه او چگونه است؟
پاسخ:
اگر حداقل دو سال و سالی شش ماه در آن شهر زندگی می کند نمازش کامل و روزه اش صحیح است حتی اگر در ایام غیر تحصیلی یا برای کار غیر مرتبط به تحصیل به آنجا رفته باشد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- نماز و روزه ی دانشجویی که برای تحصیل به بیش از مسافت شرعی مسافرت می نماید و این کار به مدت یک ترم یا بیش از آن هفته ای یک یا دو روز ادامه دارد، چگونه است؟
- نماز و روزه ی دانشجویی که برای تحصیل به بیش از مسافت شرعی مسافرت می نماید و این کار به مدت یک ترم یا بیش از آن هفته ای یک یا دو روز ادامه دارد، چگونه است؟
- نماز و روزه ی دانشجویی که برای تحصیل به بیش از مسافت شرعی مسافرت می نماید و این کار به مدت یک ترم یا بیش از آن هفته ای یک یا دو روز ادامه دارد، چگونه است؟
- نماز و روزه طلبه، دانشجو و سرباز، در محل تحصیل و سربازی چگونه است؟ آیا آنجا وطن او محسوب می شود؟
- اگر مسافر پس از رسیدن به چهار فرسخ از ادامه سفر منصرف شود و ده روز در آن محل بماند یا به وطن برگردد، حکم نماز و روزه او در آن محل و بین راه چیست؟
- وطن پدر و مادرم روستاست ولی فرزندان در شهر متولد شده و زندگی کرده اند، حکم نماز و روزه فرزندان که به همراه والدین به وطن آنها مسافرت می کنند، چگونه است؟
- در گذشته در شهر کرج زندگی می کردم و اکنون چند سالی است که ساکن قم هستم و در طول سال 2 یا3 ماه در کرج اقامت دارم و قصد اعراض نیز نکرده ام. حکم نماز و روزه ام چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] در دوران دانشجویی بعضی از موارد، مثل تابستان که تعطیل است (به مدت 2 ماه تقریباً) برای انتخاب واحد، گرفتن وام یا امور دانشگاهی از شهر خود برای یک روز یا بیشتر به محل تحصیل میروم. حکم نماز و روزه در آن زمان در محل تحصیل چگونه است؟
- [آیت الله بهجت] دانشجویانی که فاصله وطن آن ها تا محل تحصیل بیش از 4 فرسخ شرعی و خوابگاه آنان در خارج شهر با فاصله بیشتر از 5/22 کیلومتر است و دانشجو دو یا چند هفته یک بار به وطن مراجعت می کند و حداقل برای یک ترم چنین برنامه ای دارد، حکم نماز و روزه آن ها را در محل تحصیل، خوابگاه و بین راه بیان فرمایید.
- [آیت الله اردبیلی] خوابگاه دانشجویی دانشگاه زنجان در داخل شهر زنجان و محلّ دانشگاه در فاصله پنج کیلومتری زنجان است. با عنایت به این که دانشجویان ساکن این خوابگاه افراد غیر بومی هستند و از اول روز تا غروب در دانشگاه و شب را در خوابگاه به سر میبرند، قصد اقامه آنها در خوابگاه و حکم نماز و روزه آنها در دانشگاه چگونه است؟
- [آیت الله مظاهری] دانشجویی که در طول تحصیل نمازش تمام است و روزهاش را میگیرد، پس از اتمام درسش یک ترم یا دو ترم باید برای تکمیل پروژه و یا تکمیل پرونده فارغ التحصیلی هر چند وقت یک بار، سری به محل تحصیل بزند. آیا در آن مدت هم میتواند نمازش را تمام بخواند و روزه ماه رمضان را بگیرد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] نماز و روزه دانشجویی که دو روز در هفته به محل تحصیل میرود و در همان روز به وطن بر میگردد و فاصله محل تحصیل و وطنش بیش از چهار فرسخ شرعی است، چگونه است؟
- [آیت الله اردبیلی] بنده دانشجو و مجرد هستم، و همراه پدر و مادرم زندگی میکنم، برای تحصیل به استان گلستان میروم با این شرایط که بیشتر طول سال را در خانهی دومم که دانشجویی است میمانم ولی از اول تابستان در خانه ی پدر و مادریام هستم و ترم تابستان را غیر حضوری مشغول تحصیل بودم، به این صورت که در طول 51 روز تنها یک سفر یک روزه قبل از ماه رمضان به این شهر داشتم. فصل امتحانات از 21 ماه مبارک رمضان تا 26 ماه رمضان به این شهر سفر کردم. بنده هم نماز را کامل خواندم و هم روزه هایم را به جا آوردم، آیا نماز و روزه ها باید به شکل عادی باشد؟ اگر عمل بنده اشتباه بود حکم نماز و روزه¬ها چیست؟
- [آیت الله مظاهری] خوابگاه بعضی دانشگاهها خارج از حد شرعی شهر آن دانشگاه است. نماز و روزه دانشجوی شهر دیگر در خوابگاه و دانشگاه چگونه باید باشد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] دانشجویی که وطن و محل تحصیل او بیش از چهار فرسخ شرعی فاصله دارد و تقریباً هر روز این مسیر را برای تحصیل میرود و بر میگردد، درباره نماز و روزه چه تکلیفی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] تکلیف نماز و روزه دانشجویی که در شهر دیگری غیر از محلّ زندگیاش درس میخواند و هر روز برای درس به آن شهر میرود، چیست؟ در بین راه، نماز را قصر بخواند یا تمام؟
- [آیت الله نوری همدانی] با عرض سلام نماز و روزه اساتید و دانشجویان در صورتیکه کمتر از ده روز در محل تحصیل و خوابگاه می مانند، به چه نحوه است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- در غیر مکّه مکرّمه اگر زن و مرد در کنار هم نماز بخوانند یا زن جلوتر از مرد نماز بخواند شایسته است که بین آنها بیش از ده ذراع فاصله باشد و چون ذراعهای متعارف با یکدیگر تفاوت دارند بزرگترین ذراع متعارف را در نظر بگیرند و نماز خواندن در کمتر از این فاصله مکروه است و اگر فاصله از یک وجب کمتر باشد کراهت بیشتری دارد و این مسأله در مسجد الحرام و اطراف نزدیک آن - که محلّ تراکم نمازگزاران است - جاری نیست، بلکه بانوان میتوانند در کنار مردان بلکه جلوتر از آنان نماز بخوانند و این امر کراهت هم ندارد. در سایر اماکن مکه شایسته است فاصله رعایت شود.
- تقلید به معنای پیروی کردن از دیگری در عقیده یا عمل است و در احکام دینی از کسی باید تقلید کرد که دارای این شرایط باشد: 1 - مرد باشد. 2 - بالغ باشد. 3 - عاقل باشد. 4 - شیعه دوازده امامی باشد. 5 - حلالزاده باشد. 6 - عادل باشد، یعنی از گناهان کبیره، مانند: دروغ، غیبت، تهمت، آدمکشی، رباخواری، ترک نماز و ترک روزه …، از روی ملکه اجتناب کند و مراد از ملکه؛ حالت نفسانیست که انسان را به ترک گناه وادار میکند، گناه صغیره نیز با اصرار بر آن، گناه کبیره محسوب میگردد و نشانه عدالت این است که در ظاهر شخص خوبی باشد؛ یعنی اگر از اهل محل یا همسایگان او یا کسانی که با او معاشرت دارند حال او را بپرسند، بگویند: ما خلاف شرعی از او سراغ نداریم. 7 - مجتهد باشد. 8 - اعلم باشد و این در صورتیست که احتمال اختلاف بین مجتهدین را در مسائل مورد ابتلا بدهد. مجتهد اعلم کسیست که از تمام مجتهدهای زمان خود حکم خدا را بهتر بفهمد و برتری این مجتهد از سایر مجتهدین باید به گونهای باشد که متعارف افراد اهل فضل بتوانند آن را تشخیص دهند و اگر هیچ یک از مجتهدین چنین برتری روشنی نداشته باشند از هر یک از مجتهدین طراز اوّل میتوان تقلید نمود. 9 - موثّق باشد، یعنی اشتباهش از متعارف بیشتر نباشد و کسی که حریص به دنیا باشد غالبا موثّق نیست، زیرا حبّ شدید به دنیا باعث اشتباه زیاد در تشخیص میگردد. 10 - زنده باشد (با تفصیلی که در مسأله دهم خواهد آمد).
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] - در مواردی که جایز است از مسجد بیرون رود، بیشتر از زمانی که برای انجام آن امر لازم است، نباید خارج مسجد نماند. خروج از محل اعتکاف
- [آیت الله مکارم شیرازی] در چهار محل مسافر مخیّر است نماز را تمام یا شکسته بخواند: (شهر مکّه)، (شهر مدینه) (در این دو شهر تفاوتی بین شهر قدیم و جدید نیست)، (مسجد کوفه) و (حرم حضرت سیّد الشّهداء(علیه السلام)) و منظور از حرم، قسمت زیر گنبد و رواقها است. البته افضل در این موارد، نماز تمام است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر به قدری از محل دور شود که اذان خانهها را نشنود، ولی اذان شهر را که معمولاً در جای بلندی میگویند بشنود، باید نماز را تمام بخواند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر شخص با اهل معصیت، محشور باشد و بتواند به ترک معصیت، از معصیت آنها جلوگیری نماید، بهترین طریقه امر به معروف و نهی از منکر است، مثلاً اگر رفیق انسان بخواهد غیبت کند، انسان از استماع، معذرت بخواهد و بگوید من از خدا میترسم غیبت کنم، و اگر در بین تارکالصلاةها باشد، مراقب خواندن نماز باشد، یا بین روزهخورها مراقب روزه باشد تا آنها به همین خواندن نماز و گرفتن روزه، تشویق شوند و نماز بخوانند و روزه بگیرند، بهترین اقسام نهی از منکر و امر به معروف را انجام داده است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که شغلش رانندگی داخل شهرهاست اگر اتفاقاً به سفر خارج از شهر برود و هشت فرسخ و بیشتر باشد نمازش شکسته است، اما کسی که هم رانندگی داخل شهر می کند و هم راننده بیابانی است وقتی به خارج شهر می رود نماز را باید تمام بخواند.
- [آیت الله سبحانی] محل اعتکاف، باید مسجد جامع باشد، و مراد از مسجد جامع این است که در آنجا نماز جماعت برگزار شده و به عنوان مسجد شهر حساب شود. بنابراین در بیشتر شهرها فقط یک مسجد می تواند محل اعتکاف باشد، مگر این که به خاطر بزرگی شهر دو مسجد یا بیشتر همزمان، مسجد شهر به حساب آیند، بنابراین، مسجد محلّه و امثال آن، برای اعتکاف، کافی نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که در مقداری از سال شغلش مسافرت است، مثل شوفری که فقط در تابستان یا زمستان اتومبیل خود را کرایه می دهد، باید در سفری که برای شغلش می رود، نماز را تمام بخواند، ولی احتیاط مستحب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که به سفر می رود اگر به جائی برسد که اذان را نشنود ولی اهل شهر را ببیند؛ یا اهل شهر را نبیند و صدای اذان را بشنود؛ چنانچه بخواهد در آنجا نماز بخواند؛ بنا بر احتیاط واجب باید هم شکسته و هم تمام بخواند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر برای لهو وخوشگذرانی به شکار رود، نمازش تمام است و چنانچه برای تهیّه معاش شکار رود، نمازش شکسته است و اگر برای کسب وزیاد کردن مال برود، احتیاط واجب آن است که نماز را هم شکسته وهم تمام بخواند، ولی باید روزه نگیرد گرچه در روزه هم اگر احتیاط کند بسیار خوب است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه توقف سی روز در یک محل نباشد کافی نیست، بنابراین اگر در جایی مثلاً بیست روز بدون قصد بماند سپس از آنجا چند فرسخ دورتر رود و بیست روز دیگر بماند نماز او شکسته است.