احکام امضایی
احکام شرعیِ مؤیِّد اعمال و عادات مفید و رایج در جامعه را احکام امضایی گویند.
تعیین سنّ برای انجام فرایض دینی با احکام امضائی و معاملاتی با هم فرق دارد و آیا بین سنّ انجام فرایض دینی از قبیل نماز و روزه با احکام امضائی و معاملاتی فرقی قائل هستید یا هر دو را در دختران نه سالگی تمام و در پسران پانزده سالگی تمام می‌دانید؟
به نظر ما اگر توان بدنی و بعبارت دیگر قدرت و رشد کامل باشد تفاوتی بین وجوب احکام عبادی و صحّت در احکام غیر عبادی وجود ندارد، البته در احکام عقود به معنی‌العام اضافه بر بلوغ، رشد هم لازم است و لذا اگر رشد کافی وجود نداشته باشد، صحّت عقد مشکل است و همچنان که در احکام عبادی اضافه بر بلوغ، توان بدنی و قدرت هم شرط عمل است و لذا اگر قدرت وجود نداشته باشد بسیاری از احکام عبادی واجب نیست مگر در وصیّت که روایتی وارد است که قبل از بلوغ در پسران یعنی 10 سالگی می‌تواند وصیّت کند.
به نظر ما اگر توان بدنی و بعبارت دیگر قدرت و رشد کامل باشد تفاوتی بین وجوب احکام عبادی و صحّت در احکام غیر عبادی وجود ندارد، البته در احکام عقود به معنی‌العام اضافه بر بلوغ، رشد هم لازم است و لذا اگر رشد کافی وجود نداشته باشد، صحّت عقد مشکل است و همچنان که در احکام عبادی اضافه بر بلوغ، توان بدنی و قدرت هم شرط عمل است و لذا اگر قدرت وجود نداشته باشد بسیاری از احکام عبادی واجب نیست مگر در وصیّت که روایتی وارد است که قبل از بلوغ در پسران یعنی 10 سالگی می‌تواند وصیّت کند.
عنوان سوال:
تعیین سنّ برای انجام فرایض دینی با احکام امضائی و معاملاتی با هم فرق دارد و آیا بین سنّ انجام فرایض دینی از قبیل نماز و روزه با احکام امضائی و معاملاتی فرقی قائل هستید یا هر دو را در دختران نه سالگی تمام و در پسران پانزده سالگی تمام می‌دانید؟
پاسخ:
به نظر ما اگر توان بدنی و بعبارت دیگر قدرت و رشد کامل باشد تفاوتی بین وجوب احکام عبادی و صحّت در احکام غیر عبادی وجود ندارد، البته در احکام عقود به معنی‌العام اضافه بر بلوغ، رشد هم لازم است و لذا اگر رشد کافی وجود نداشته باشد، صحّت عقد مشکل است و همچنان که در احکام عبادی اضافه بر بلوغ، توان بدنی و قدرت هم شرط عمل است و لذا اگر قدرت وجود نداشته باشد بسیاری از احکام عبادی واجب نیست مگر در وصیّت که روایتی وارد است که قبل از بلوغ در پسران یعنی 10 سالگی می‌تواند وصیّت کند.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] من از یک خانواده علوی که دارای علائق دینی خوبی نیست می باشم از پانزده سالگی به مدت هشت سال روزه نگرفتم و از بیست و چهار سالگی با واجبات و احکام آشنا شدم و به صورت کامل شروع به روزه گرفتن نمودم و هم اکنون شروع به قضای هشت سال روزه نمودم آیا کفاره روزه های این هشت سال بر من واجب است؟ امیدوارم توضیح کامل بدهید با تشکر فراوان و احترام
- [آیت الله سبحانی] اگر پسری در سن یازده سالگی یکی از علائم بلوغ(احتلام) را ببیند احکام مربوط به نماز وی را بیان نمائید؟
- [آیت الله اردبیلی] دین مبین اسلام برای پسران، سنّ بلوغ را اتمام پانزده سال قمری و برای دختران، اتمام نُه سال قمری معیّن نموده است و از طرفی نظر فقهای عظام این است که بعد از فرا رسیدن سنّ بلوغ، نمیتوان کسی را به عنوان جنون یا عدم رشد، محجور نمود، مگر این که عدم رشد یا جنون او ثابت شده باشد. آیا مراد از بلوغ، همان بلوغ طبیعی (آمادگی جسمی برای عمل زناشویی و حاملگی) است یا بلوغ عقلی و رشد عقلانی؟ و آیا میتوان بین بلوغ در تکالیف فردی (عبادات) و بلوغ در روابط اجتماعی از قبیل معاملات و... تفاوت قائل شد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] پسربچه ای در سنّ 6 سالگی علائم بلوغ در او دیده شده از قبیل موی بالای عورت و زیر بغل و ضخیم و پر شدن صدای گلو و دیده شدن علامت جنابت بطور نادر در لباس زیرین، آیا او مانند افراد مکلف باید نماز و روزه و سایر واجبات را انجام دهد؟
- [آیت الله خامنه ای] من حدود شش ماه است که به سن تکلیف رسیده ام. چند هفته قبل از رسیدن به آن سن فکر می کردم تنها علامت بلوغ، تمام کردن پانزده سال هجری قمری است. ولی اکنون کتابی راجع به علامتهای بلوغ پسران خواندم که در آن علامتهای دیگری برای بلوغ ذکر شده که در من وجود دارند، ولی زمان پیدایش آنها را نمی دانم. آیا در حال حاضر قضای نماز و روزه بر عهده من هست یا خیر؟ با توجه به این که من گاهی نماز می خواندم و ماه رمضان سال گذشته را به طور کامل روزه گرفته ام، وظیفه من در این باره چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی به اتهام قتل عمدی محکوم شده و اولیاء دم حین الفوت مقتول عبارت بودند از مادر به اضافه دو دختر غیر رشید که قیومیت دختران مقتول به عهده پدر بزرگ ایشان (پدر مادر) است. قیم در معیت دختران مقتول، هم نزد قاضی اجرای احکام و هم در دفتر اسناد رسمی با ارائه قیم نامه رسمی، رضایت قطعی و بلاقید و شرط خود را نسبت به قاتل اصالتا و قیومتا اعلام می کند. لیکن مادر مقتول تقاضای قصاص دارد. ولی بعد از صدور حکم، مادر مقتول فوت می نماید. حال با فرض فوق، سوالات زیر از محضر مبارکتان استفتاء می گردد: 1- آیا اعلام رضایت توسط قیم قانونی و شرعی و دو دختر بالغ مقتول نافذ است؟ 2- آیا اگر دختران مقتول به سن رشد (18 سالگی) برسند با توجه به این که قبلا به همراه قیم خود در مقابل دریافت دیه از حق قصاص گذشت کرده اند، باز می توانند تقاضای قصاص برخلاف نظر قبلی بنمایند؟ 3- آیا قاضی می تواند تا زمان رشد دختران... از اجرای دستور آزادی استنکاف نماید و قاتل کماکان قریب به11سال است که در زندان محبوس می باشد. (یعنی بیش از حداکثر مجازات مندرج در قانون) آیا استمرار این بازداشت وجاهت شرعی و قانون دارد؟
- [سایر] محضر مبارک بزرگ مرجع عالی قدر جهان تشیع حضرت آیت الله العظمی هادوی تهرانی "ادام الله ظله علی رؤوس المسلمین" سلام علیکم و رحمة الله و برکاته موضوع :بلوغ و تکلیف 2. کسی که بعد از بلوغ نمی دانسته غسل جنابت واجب است، نمازهائی که با حال جنابت خوانده چه حکمی دارد؟ 4. نشانه های بلوغ پسران چیست و اگر این ها محقق نشد در چه سنی مسائل شرعیه رعایتش بر ما واجب می شود؟ 6. کسی که قبل از 15 سالگی یقین به خروج منی پیدا کرده، ولی از روی نادانی نماز نخوانده و روزه هم نگرفته و یا در همان حال بدون غسل جنابت نماز خوانده و روزه هم گرفته است، اکنون نسبت به عبادات آن زمان چه وظیفه ای دارد؟ 8. در سن 19 سالگی متوجه شدم که، پسر ممکن است قبل از 15 سالگی به وسیله احتلام یا روئیدن زهار مکلف شده باشد، حال تکلیف نمازهائی که در آن مدت نخوانده ام چیست. با این که دقیقاً نمی دانم از چه وقت مکلف شده ام و نمی دانم چه قدر نماز قضا دارم؟ 10. اگر فردی جنب شود و خجالت بکشد غسل کند، آیا می تواند با تیمم نماز بخواند؟ 12. چرا اسلام دستور می دهد به هنگام جنب شدن تمام بدن را بشوئیم در حالی که فقط عضو معیّنی آلوده می شود و آیا میان ادرار کردن و خارج شدن منی تفاوتی است که در یکی فقط محل را باید شست و در دیگری تمام بدن را؟ و السلام علی قلب زینب الصبور. از طرف گروه مجازی طلاب جوان و هیئت مجازی عاشورائیان حسینی و جمعی از مقلدین حضرت عالی.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورت تعدّد طلبکاران، و عدم کفایت دارایی متوفّی جهت ادای کلّ دیون، آیا شرعاً می توان بین انواع طلبکاران و دیون (به شرح ذیل) حقّ تقدم و اولویّت قائل شد؟ در صورت امکان، ترتیبِ اولویّت ها را مرقوم فرمایید: 1 نفقه و مهریّه زوجه. 2 نفقه فرزندان صغیر. 3 دیونی که از بابت آن مالی از بدهکار نزد طلبکاران رهن، وثیقه یا توقیف است. 4 دستمزد و حقوق خدمه و کارگران منزل و محلّ کار متوفّی. 5 دستمزد و هزینه بیمارستان و طبیب و داروخانه، جهت مداوای بیمار قبل از فوت. 6 بدهکاری به حکومت اسلامی (از قبیل: مالیات، قبوض آب و برق و گاز و مانند آن). 7 دیون شرعی (خمس و زکات) و گرفتن اجیر برای ادای نماز و روزه و حجّ واجب. 8 هزینه کفن و دفن و مراسم ختم متعارف.
- [سایر] مذهب اینجانب شیعه است و تقریبا به قواعد دینی عمل می کنم. مثلا به طور منظم نماز می خوانم و تا حد امکان قرآن نیز می خوانم، ولی کمتر به حجاب معتقدم. من شرایط خاصی از لحاظ خانوادگی دارم. پدر مادرم وجه ی اجتماعی خوبی ندارند و همینطور اخلاق و برخورد اجتماعی بدی دارند. و هیچگونه حمایت مالی از من نمی کنند و حتی تا جایی که بتوانند در کارم و تحصیلم اخلال ایجاد می کنند. من با همه ی رنج و مشقت و سختی خودم را تا این مرحله از زندگی پیش بردم. تا اینکه برای من موقعیت ازدواج پیش آمده که خوشبختانه آن آقا همه شرایط من را پذیرفته اند. لازم به ذکر است که ایشان هیچ ضعفی ندارند و تک پسر یک خانواده مرفه و تحصیل کرده هستند.که خودشان هم تحصیلات عالیه دارند و دارای موقعیت اجتماعی خوبی میباشند. اما متاسفانه مذهب ایشان الحق (اهل حق ) است. ایشان دارای اخلاقی بسیار پسندیده و نیکو هستند. می گویند حاضر هستند نماز بخوانند و روزه بگیرند و احکام شیعیان را رعایت کنند اما حاضر نیستند عنوان مذهب خود را تغییر دهند.فکر می کنند با این کار اصالت خود را از دست میدهندو این در حالیست که به مذهب من بسیار احترام می گذارند.حال سوال من این است که ازدواج ما موردی دارد؟ آیا می توان به امید اصلاح بعد از ازدواج اقدام به ازدواج کرد؟ در ضمن من نگران این هستم که شاید دیگر موقعیت به خوبی ایشان از لحاظ اجتماعی پیش نیاید. مرجع تقلید من آیت الله سیستانی هستند.
- [سایر] سلام.میدونم فرصت کمی دارین حاشیه نمیرم و همه موارد رو تیتر وار خدمتتون ارائه میکنم.فقط لطفا بهم نخندین. سن:30 سال تحصیلات: لیسانس حقوق. فوق لیسانس معماری شغل:عضو هیئت مدیره و مدیر دپارتمان معماری یک شرکت بزرک ساختمانی موقعیت اجتماعی :بسیار عالی و مورد توجه خیلی ادم! خانواده:تحصیلکرده و مذهبی وضعیت مالی :خوب اگر خوب رو در حد داشتن ماشین خوب و هزینه های جاری در حدود ماهی 1000000تومان و سفرهای مداوم ببینید. وضعیت ظاهر:عالی(نخندین بهم) نحوه برخورد وتعامل با اطرافیان:عالی به طوری که همه از امتیاز 100 تو روابط عمومی بهم نمره120 میدن. وضعیت روحی :افتضاح دلیل: من از اسلام و دین هیچ چی نمی فهم یه راهنمای حسابی می خوام نه راهنمایی که بهم احکام شرعی یاد بده و از نحوه نماز خوندنم ایراد بگیره وبرای این بخوامش که بپرسم فلان موزیک گوش کردنش ایراد داره یا نه.من باخدا حال می کنم به شدت. با ذره ذره وجودم درکش می کنم و دوستش دارم حضرت علی هم عشقمه.ولی لغزش دارم به شدت.اصلا هم حق الناس ندارم یعنی تا جایی که در حد شعورم بوده مگر واقا نا خواسته وندانسته که اونم جبران کردم ولی می دونم زندگی و ارزش وجودی من خیلی بالاتر از این حرفهاست. انواع و اقسام کلاسها رفتم ولی همشون برام بی معنی بود فکر میکردم بیزینسه تا واقعیت. تا دلتون می خواد کتاب دارم و خوندم. قران خوندم یه کسی رو میخوام هفته ای یه روز دو روز نمی دونم هر چقدر، برم پیشش.فکر کنم آدمهای این طوری کم نباشن که اسم و رسم ندارن ولی مرد خداهستن و نفسشون حقه.واقع بیننه . البته ممکنه خانم هم باشه فرقی نمیکنه.مثل: خدا رحمتشون کنه حاج اقا دولابی. اولین باره با یه روحانی مکاتبه می کنم امیدوارم بتونین جایی یا کسی رو بهم معرفی کنید.ممنون و سپاسگذار.
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد