تاخیر
به عقب انداختن عمل از اوّل وقت امکان آن را تأخیر می‌گویند که از عنوان تأخیر در بیشتر ابواب فقه ـ اعم از عبادات و معاملات ـ به مناسبت سخن رفته و احکامی بر آن مترتّب شده است.
کارمندی که تازه شروع بکار کرده، تا چند ماه اداره به عللی حقوق او را تأخیر انداخت، بعد آنها را مجموعاپرداخت کردند، خمس این پول را چگونه باید داد؟
آن مقدار از حقوقی که قبل از سال خمسی دریافت کرده و مکلّف در آن هنگام برای خرج زندگی قرض نکرده، باید خمس آن را بدهد و بقیّه جزو درآمد سال بعد خواهد بود، که اگر در پایان سال اضافه داشت، خمس آن را باید بدهد.
آن مقدار از حقوقی که قبل از سال خمسی دریافت کرده و مکلّف در آن هنگام برای خرج زندگی قرض نکرده، باید خمس آن را بدهد و بقیّه جزو درآمد سال بعد خواهد بود، که اگر در پایان سال اضافه داشت، خمس آن را باید بدهد.
عنوان سوال:
کارمندی که تازه شروع بکار کرده، تا چند ماه اداره به عللی حقوق او را تأخیر انداخت، بعد آنها را مجموعاپرداخت کردند، خمس این پول را چگونه باید داد؟
پاسخ:
آن مقدار از حقوقی که قبل از سال خمسی دریافت کرده و مکلّف در آن هنگام برای خرج زندگی قرض نکرده، باید خمس آن را بدهد و بقیّه جزو درآمد سال بعد خواهد بود، که اگر در پایان سال اضافه داشت، خمس آن را باید بدهد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کسی که درآمد او معمولاکمتر از مخارجش است ولی سر سال خمسی او که رسیده مبلغی پول و یا خواربار دارد مثلاتازه حقوق گرفته است آیا خمس آن واجب است؟
- شخصی مبلغ چهارصد هزار تومان وام گرفته که سالی صد هزار تومان پرداخت کند، از طرفی ادای دین که صد هزار تومان است جز مؤونه، است در سال دوّم دو ماه مانده به حساب سال، سیصد هزار تومان پول اضافه بر مؤونه دارد، آیا میتواند سیصد هزار تومان وام را یکجا بدهد و جز مؤونه قرار دهد، با این که قبول میکنند همه را یکجا بگیرند یا باید خمس سیصد هزار تومان را بدهد؟
- شخصی تا الان خمس مالش را نداده و کلّ سرمایه آن شخص مبلغ معیّنی می‌باشد و بدهکاریهای ذیل را نیز دارد آیا بدهکاریها از کلّ سرمایه کسر می‌شود یا خیر: 1 - مهریه همسر 2 - بدهکاری به افراد 3 - بدهکاری به دارایی و دیگر واحدهای دولتی مثل اداره آب، برق، گاز و غیره 4 - وامی که قرار است بطور ماهانه ظرف مدّت 1 و 2 و 3 و 5 و 10 و 20 سال پرداخت شود 5 - وامی که قرار است بطور یکجا ظرف مدّت 1 و 2 و 3 و 6 و 10 و 12 ماه پرداخت شود 6 - رهن منزلی که قرار است ظرف مدّت 1 و 2 و 3 و 4 و 8 و 12 ماه آینده پرداخت شود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] کارمندی که سال خمسی او، اوّل فروردین می باشد حقوق ماههای قبلی او به علت ضعف مالی اداره مربوط به تأخیر افتاده و در فروردین سال نو به دست او رسیده است اکنون با توجه به اینکه این حقوق در مقابل کاری که سال گذشته انجام داده است به او اعطاء می گردد این مبلغ به نظر حضرت عالی خمس دارد؟
- [آیت الله بهجت] آیا می توان خمس را تأخیر انداخت؟
- [آیت الله بهجت] کارمندی که سال خمسی او رأس یکی از ماه های شمسی است و به طور عادی حقوق او به زحمت تا پایان ماه کفاف مخارج او را می دهد، اگر حقوق خود را یک یا دو روز قبل از رسیدن سال خمسی دریافت کند، آیا باید خمس آن را بپردازد؟
- [آیت الله خامنه ای] سال خمسی اینجانب اول مهر است با توجه به اینکه معمولاً در شرکت ما تقریباً همیشه حقوق با دو ماه تأخیر پرداخت می شود و هنوز حقوق مرداد و شهریور را نگرفته ایم آیا حقوق این دو ماه که در سال جدید خمسی دریافت می گردد بلافاصله بعد از دریافت، خمس دارد یا اینکه جزء درآمد سال جدید به حساب می آید؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که سال خمسی او فرا رسیده و برای پرداخت خمس اموال خود، پول نقد در دست ندارد و تهیه پول در زمان کوتاه برایش مشکل است، چه باید بکند؟ آیا در این موارد میتواند پرداخت خمس اموال را تا تبدیل مقداری از آن به پول به تأخیر انداخت؟
- [آیت الله بهجت] کارمندی وامی را از اداره یا جای دیگر می گیرد تا در برابر آن به تدریج از حقوق وی برداشت شود، کارمند با آن وام برای حج ثبت نام می کند، آیا با این وام استطاعت حاصل می شود؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر کارمندی حقوق سال خمسی خود را بعد از رسیدن آن دریافت کند، آیا دادن خمس بر او واجب است یا خیر؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا در شبهای مهتابی لازم است بعد از اذان صبح مقداری خواندن نماز صبح را تأخیر انداخت تا روشنی صبح بر نور ماه غلبه محسوس پیدا کند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا در شبهای مهتابی لازم است بعد از اذان صبح مقداری خواندن نماز صبح را تأخیر انداخت تا روشنی صبح بر نور ماه غلبه محسوس پیدا کند؟
- [سایر] سلام هر ماه غیر از حقوق مبلغی بین همه کارکنان تقسیم و پرداخت می‌شود آیا به این پول خمس تعلق میگیرد؟ با سپاس
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر خواندن نماز آیات را به قدری تأخیر بیندازد که آفتاب یا ماه شروع به باز شدن کند، در این صورت باید بنابر احتیاط واجب ادا و قضا نکند، ولی اگر بعد از باز شدن تمام آن، نماز بخواند باید نیّت قضا نماید.
- اگر انسان به گفته کسانی که از روی قاعده علمی وقت گرفتن خورشید وماه را میدانند، اطمینان پیدا کند که خورشید یا ماه گرفته، بنابر احتیاط واجب باید نماز آیات را بخواند، و نیز اگر بگویند فلان وقت خورشید یا ماه میگیرد وفلان مقدار طول میکشد وانسان به گفته آنان اطمینان پیدا کند، بنابر احتیاط واجب باید به حرف آنان عمل نماید مثلاً اگر بگویند آفتاب فلان ساعت شروع به باز شدن میکند، احتیاطاً باید نماز را تا آنوقت تأخیر نیندازد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] از وقتی که خورشید یا ماه شروع به گرفتن میکند، انسان باید نماز آیات را بخواند و باید بهقدری تأخیر نیندازد که شروع به باز شدن کند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] از وقتی که خورشید یا ماه شروع به گرفتن می کند؛ انسان باید نماز آیات را بخواند و بهتر این است که به قدری تاخیر نیندازد که شروع به باز شدن کند.
- [امام خمینی] از وقتی که خورشید یا ماه شروع به گرفتن می کند انسان باید نماز آیات را بخواند و بنابر احتیاط واجب باید به قدری تاخیر نیندازد که شروع به باز شدن کند.
- [آیت الله بروجردی] از وقتی که خورشید یا ماه شروع به گرفتن میکند انسان باید نماز آیات را بخواند و بنا بر احتیاط واجب باید به قدری تأخیر نیندازد که شروع به باز شدن کند.
- [آیت الله خوئی] از وقتی که خورشید یا ماه شروع به گرفتن میکند، انسان باید نماز آیات را بخواند بهتر این است که به قدری تأخیر نیندازد که شروع به باز شدن کند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] انسان می تواند در بین سال هر وقت منفعتی بدستش آید خمس آن را بدهد و جایز است دادن خمس را تا آخر سال تأخیر بیندازد و اگر برای دادن خمس سال شمسی را ملاک شروع قرار دهد مانعی نیست.
- [آیت الله بروجردی] انسان میتواند در بین سال هر وقت منفعتی به دستش آید خمس آن را بدهد و جایز است دادن خمس را تا آخر سال تأخیر بیندازد و اگر برای دادن خمس، سال شمسی [را ملاک شروع] قرار دهد، مانعی ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] وقت نماز آیات در خورشید گرفتگی و ماه گرفتگی از وقتی است که خورشید یا ماه شروع به گرفتن میکند و بنابر احتیاط واجب، نباید نماز آیات را به قدری تأخیر بیندازد که خورشید یا ماه شروع به باز شدن کند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . از وقتی که خورشید یا ماه شروع به گرفتن می کند انسان می تواند نماز آیات را بخواند، و باید به قدری تأخیر نیندازد که تمام قرص باز شود بلکه احوط آن است که از قبل از شروع در باز شدن تأخیر نیندازد.
- [آیت الله وحید خراسانی] وقت نماز ایات در کسوف و خسوف از زمانی است که خورشید یا ماه شروع به گرفتن می کند تا زمانی که تمام قرص باز نشده و احتیاط مستحب ان است که به قدری تاخیر نیندازد که شروع به باز شدن کند بلکه مستحب است هنگام شروع به گرفتن نماز را بخواند