پروانه
پروانه از تیره حشره‌‌های پرنده و تمثیلی برای سرگردانی مردم در رستاخیز است.
شخصی پروانه چاه می‌گیرد، بعد به عللی چاه نمی‌زند، آیا این پروانه را می‌تواند 500 هزار تومان بفروشد و دیگری چاه بزند؟
اگر از نظر دولت منعی نداشته باشد فروش آن اشکال ندارد.
اگر از نظر دولت منعی نداشته باشد فروش آن اشکال ندارد.
عنوان سوال:
شخصی پروانه چاه می‌گیرد، بعد به عللی چاه نمی‌زند، آیا این پروانه را می‌تواند 500 هزار تومان بفروشد و دیگری چاه بزند؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی قسم خورده، آیا پدر تنها می‌تواند قسم فرزند را به هم بزند، جدّ و حاکم شرع چطور؟ همچنین آیا شوهر می‌تواند قسم زن را به هم بزند؟
- شخصی واسطه، پنجاه هزار تومان پول زکات را می‌گیرد تا در شهر دیگر به مستحقّ بدهد در بین راه پول با پول دیگر مخلوط شده و نمیتواند جدا کند تکلیف چیست؟
- شخصی مبلغ چهارصد هزار تومان وام گرفته که سالی صد هزار تومان پرداخت کند، از طرفی ادای دین که صد هزار تومان است جز مؤونه، است در سال دوّم دو ماه مانده به حساب سال، سیصد هزار تومان پول اضافه بر مؤونه دارد، آیا می‌تواند سیصد هزار تومان وام را یکجا بدهد و جز مؤونه قرار دهد، با این که قبول میکنند همه را یکجا بگیرند یا باید خمس سیصد هزار تومان را بدهد؟
- در قرارداد فروش معدن مقدار ثمن معامله 12 میلیون تومان تعیین شده است و قید شده که (خریدار متعهّد می‌گردد که مبلغ چهار میلیون تومان از کلّ مبلغ را پس از دریافت تائید رسمی از اداره معادن در دفترخانه بپردازد و مابقی مبلغ پس از اخذ پروانه بهرهبرداری در سه قسط پرداخت خواهد شد و چک شماره(. به صورت تضمین تحویل فروشنده گردید که پس از پرداخت سه قسط مسترد خواهد شد) حال نظر به اینکه بیع به صورت نسیه بوده و زمان پرداخت مبلغ اوّلیّه و اقساط سهگانه و زمان تائید اداره معادن و زمان اخذ پروانه بهرهبرداری همه مجهول و نامعلوم بوده است جهت مشخص شدن تکلیف شرعی طرفین مرقوم فرمائید: الف - آیا معامله با اوصاف مذکور صحیح است یا باطل؟ ب - آیا درثمن نسیه، زمان باید دقیق ومضبوط بین طرفین باشد یا خیر؟ ج - بیع مذکور می‌تواند مصداق غرر و ضرر باشد چون مبلغ ثمن با جهل به زمان و ارزش آن نامعلوم می‌گردد یا خیر؟
- اگر شخصی پولی از مردم طلب دارد مثلاپنج میلیون تومان که به تدریج می‌گیرد و در ضمن به همین مبلغ بدهکار است که باید به تدریج بدهد و حساب سال او هم فرا رسیده و یا اینکه میخواهد حساب سال برای خودش بگیرد حکمش چیست؟
- شخصی حساب سال دارد، در بین سال زمینی خرید و در آن خانه مسکونی ساخت، پس از ده سال میخواهد بفروشد پنج میلیون تومان، آیا باید بعد از فروش، خمس را بدهد یا این که یکسال پس از فروش چنانچه پول بماند و سال بگذرد؟
- شخصی که شریکش غایب است زمین خود و شریکش را با کس دیگری معامله میکند و قرار میگذارد که هر زمان شریکم آمد وی را با این معامله راضی میکنم وقتی شریک آمد راضی نشد می‌تواند معامله را به هم بزند یا خیر؟
- شخصی وصیّت کرده تمام اموال من بعد از فوتم متعلق به فرزند بزرگم باشد و ورّاث دیگر هم امضاء کردند حالا بعد از فوت اعتراض کردهاند تکلیف چیست و در صورتی که بقیّه ورّاث خبر نداشته باشند و بعد از فوت متوجّه شوند تکلیف چیست آیا برای انتقال تمام اموال به فرزند بزرگ می‌تواند در زمان حیات خود با ده هزار تومان مصالحه کند آیا شرعاصحیح است یا نه در این صورت آیا بقیّه حقّ دارند یا خیر؟
- شرکتی در سال 2000 میلادی به طور رسمی در سایت اینترنت شروع به فعالیت کرد و رئیس شرکت به نام ولکر بایندر میگوید کار این شرکت به همین نحو تا سال 2025 میلادی ادامه خواهد داشت که هر مشتری با پرداخت حدودانصف قیمت یک الماس از طریق مشتری قبلی به این شرکت معرّفی میشود قیمت یک الماس 390 دلار است بعد هر مشتری باید دو مشتری دیگر را با پیش پرداخت معیّن شده به شرکت معرّفی کند هرگاه مثلاتعداد افراد مشتریان شماره (یک) به شش نفر رسید برای این مشتری 100 دلار تعلّق می‌گیرد که 50 دلار آن روی قسط الماس میرود و 50 دلار دیگر به حسابش واریز میشود و مشتری می‌تواند این 50 دلار را برداشت کند و هرگاه شش نفر دوّم در این مجموعه اضافه شد 100 دلار دیگر به حساب مشتری شماره یک واریز میشود، قسط الماس 50 دلاری میباشد و از قسط اوّل به بعد از هر 500 دلار مشتری یک قسط برداشته میشود و 450 دلار دیگر به حساب مشتری واریز می‌گردد تا قیمت الماس تمام شود بعد از اینکه قیمت یک الماس تمام شد مشتری می‌تواند الماس خود را از نمایندگی تحویل بگیرد و به حساب وی الماس دوّم به اسم او ثبت میشود و هر قسط 50 دلاری وی از 500 دلار درآمد وی گرفته خواهد شد این شرکت هفتهای یکبار روز دوشنبه ساعت 12 شب حساب تمام مشتریان خود را بررسی میکند لذا هر مشتری می‌تواند صبح روز سه شنبه حساب خود را نگاه کند و شاخههای خود را خودش بررسی کند حساب هر مشتری این مجموعه به همین تناسب حساب میشود حال بفرمائید نظرتان درباره این مسئله چیست؟
- در صورتی که شخصی مالی را به صورت نسیه یا اقساط بفروشد و قبل از تحویل به خریدار آن را مجددااز او به مبلغ کمتری به صورت نقد خریداری نماید بفرمائید: الف - آیا معامله فوق ربوی است؟ ب - در صورت مثبت بودن جواب آیا محکوم به بطلان است؟ ج - هر گاه مورد معامله به صورت کلّی یا کلّی در معیّن باشد، آیا تعیین یا عدم تعیین مصداق کالای فروخته شده تأثیری در صحّت یا بطلان معامله دارد؟ د - قصد اوّلی فروشنده بر خرید مجدد مبیع به مبلغ کمتر به صورت نقد چه اثری در صحّت یا بطلان معامله می‌تواند داشته باشد؟ ه - آیا فرقی بین تصریح و عدم تصریح قصد وجود دارد؟ و - در صورت مثبت بودن جواب هرگاه خریدار بدون تصریح فروشنده از قرائن، علم به قصد مذکور پیدا کند چه اثری بر حکم معامله دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] شخصی مقلد حضرتعالی است و 23/10 (بیست و سوم دی ماه) حساب سال خمسی او میباشد و مبلغ 000/500/3 تومان موجودی در حساب دارد و قصد دارد برای خود ماشین بخرد آیا خمس تعلق می‌گیرد یا نه؟
- [آیت الله جوادی آملی] شخصی مقلد حضرتعالیست و 23 / 10 (بیست و سوم دی ماه) حساب سال خمسی او میباشد و مبلغ 000 / 500 / 3 تومان موجودی در حساب دارد و قصد دارد برای خود ماشین بخرد آیا خمس تعلق می‌گیرد یا نه؟
- [آیت الله جوادی آملی] شخصی مقلد حضرتعالیست و 23 / 10 (بیست و سوم دی ماه) حساب سال خمسی او میباشد و مبلغ 000 / 500 / 3 تومان موجودی در حساب دارد و قصد دارد برای خود ماشین بخرد آیا خمس تعلق می‌گیرد یا نه؟
- [آیت الله جوادی آملی] شخصی مقلد حضرتعالیست و 23 / 10 (بیست و سوم دی ماه) حساب سال خمسی او میباشد و مبلغ 000 / 500 / 3 تومان موجودی در حساب دارد و قصد دارد برای خود ماشین بخرد آیا خمس تعلق می‌گیرد یا نه؟
- [آیت الله جوادی آملی] شخصی مقلد حضرتعالیست و 23 / 10 (بیست و سوم دی ماه) حساب سال خمسی او میباشد و مبلغ 000 / 500 / 3 تومان موجودی در حساب دارد و قصد دارد برای خود ماشین بخرد آیا خمس تعلق می‌گیرد یا نه؟
- [سایر] شخصی اول دی ماه، پایان سال خمسیاش بوده و خمسش را پرداخت نکرده است. وی در پایان سال خمسی، یک میلیون تومان در حسابش بوده، ولی در بین سال جهت مخارج زندگی 500 هزار تومان قرض کرده است. آیا الآن که دو ماه میگذرد، برای محاسبه خمس می‌تواند آن 500 هزار تومان قرضی را که تا الآن پرداخت نکرده، از یک میلیون کم کند و به طلبکار بپردازد و فقط خمس 500 هزار تومان باقیمانده را پرداخت نماید؟ اگر چند ماه بعد موعد ادای قرض باشد و در آن زمان قصد پرداخت داشته باشد چطور؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی که حتی حدود 500 تومان پول ندارد. ولی از لحاظ خوراکی چندان در مضیقه نیست، آیا می توان به او زکات داد یا خیر؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی زمین وقفی را ده ساله اجاره کرده است، آیا جایز است در آن زمین چاه بزند و مازاد بر مصرف خود را به افراد دیگر بفروشد و پول آن را برای خود بردارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر مادر شخصی زنا نماید، آیا شخص می‌تواند او را بزند؟
- [سایر] بسمه تعالی با سلام اگر شخصی کالایی را به قیمت 2000 تومان با ارائه چک بانکی خریداری نموده و آن را به مبلغ 3000 تومان بفروشد و قبل از رسیدن موعد چک که 2000 تومان است، زمان سال خمسی فرا برسد آیا باید خمس کل آن 3000 تومان پرداخت شود یا تنها 1000 تومان سود باقیمانده؟ با تشکر مرجع تقلید: آیت الله خامنهای
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر مشتری به بزّاز بگوید پارچهای میخواهم که رنگ آن نرود وبزّاز پارچهای به او بفروشد که رنگ آن برود، مشتری می‌تواند معامله را به هم بزند.
- اگرخریدار قیمت جنس را نداند، یا در موقع معامله غفلت کند وجنس را گرانتر از قیمت معمولی آن بخرد، چنانچه به قدری گران خریده که مردم به آن اهمیّت میدهند، می‌تواند معامله را به هم بزند و نیز اگر فروشنده قیمت جنس را نداند یا موقع معامله غفلت کند وجنس را ارزانتر از قیمت آن بفروشد در صورتی که مردم به مقداری که ارزان فروخته اهمیّت بدهند، می‌تواند معامله را به هم بزند.
- اگر چیزی را اجاره دهد و پیش از آن که تحویل دهد کسی آن را غصب نماید، مستأجر می‌تواند اجاره را به هم بزند وچیزی را که به اجاره دهنده داده پس بگیرد، یا اجاره را به هم نزند واجاره مدّتی را که در تصرّف غصب کننده بوده بمیزان معمول از او بگیرد، پس اگر حیوانی را یک ماهه به ده تومان اجاره نماید و کسی آن را ده روز غصب کند واجاره معمولی ده روز آن پانزده تومان باشد، می‌تواند پانزده تومان را از غصب کننده بگیرد.
- اگر قصّاب گوشت نر بفروشد و به جای آن گوشت ماده بدهد معصیت کرده است، پس اگر آن گوشت را معیّن کرده وگفته این گوشت نر را میفروشم، مشتری می‌تواند معامله را به هم بزند و اگر آن را معیّن نکرده، در صورتی که مشتری به گوشتی که گرفته راضی نشود، قصّاب باید گوشت نر به او بدهد.
- اگر انسان مالی داشته باشد که خودش آن را ندیده و دیگری خصوصیّات آن را برای او گفته باشد، چنانچه او همان خصوصیّات را به مشتری بگوید و آن را بفروشد و بعد از فروش بفهمد که بهتر از آن بوده، می‌تواند معامله را به هم بزند.
- اگر روغنی را که با پیه مخلوط است بفروشد، چنانچه آن را معیّن کند مثلاً بگوید این یک من روغن را میفروشم در صورتی که صدق روغن بر آن نکند، معامله به مقدار پیهای که در آن است باطل میباشد وپولی که فروشنده برایپیه آن گرفته مال مشتری و پیه مال فروشنده است و مشتری می‌تواند معامله روغن خالصی را هم که در آن است به هم بزند ولی اگر آن را معیّن نکند بلکه یک من روغن بفروشد، بعد روغنی که پیه دارد بدهد، مشتری می‌تواند آن روغن را پس دهد و روغن خالص مطالبه نماید.
- اگر خریدار بفهمد مالی را که گرفته وشخص آن مال که مورد معامله بود، عیبی دارد مثلاً حیوانی را بخرد و بفهمد که یک چشم آن کور است، چنانچه آن عیب پیش ازمعامله در مال بوده و او نمیدانسته، می‌تواند معامله را به هم بزند، یا فرق قیمت سالم و معیوب آن را معیّن کند و به نسبت تفاوت قیمت سالم و معیوب از پولی که به فروشنده داده پس بگیرد مثلاً مالی را که بچهار تومان خریده، اگر بفهمد معیوب است در صورتی که قیمت سالم آن هشت تومان و قیمت معیوب آن شش تومان باشد، چون فرق قیمت سالم و معیوب یک چهارم میباشد می‌تواند یک چهارم پولی را که داده یعنی یک تومان از فروشنده بگیرد.
- شخصی محلّی را اجاره مینماید و با مالک شرط میکند که مالک حق بیرون کردن وتخلیه نمودن آن محل را نداشته باشد فقط این که سال به سال یا ماه به ماه اجرت معمولی را از مستاجر بگیرد وایضاً مستأجر حق داشته باشد که حق سکنای خود را بدیگری واگذار کند در این صورت نیز مستأجر می‌تواند سرقفلی را بدیگری بفروشد یعنی مبلغی از کسی گرفته وحق خود را به او واگذار نماید.
- اگر کسی که تربیت درختها به او واگذار شده بمیرد، چنانچه در عقد شرط نکرده باشند که خودش آن‌ها را تربیت کند ورثهاش به جای او هستند و چنانچه خودشان عمل را انجام ندهند واجیر هم نگیرند، حاکم شرع از مال میّت اجیر می‌گیرد، وحاصل را بین ورثه میّت ومالک قسمت میکند، و اگر شرط کرده باشند که خود او درختها را تربیت نماید، پس اگر قرار گذاشتهاند که به دیگری واگذار نکند، با مردن او معامله به هم میخورد، و اگر قرار نگذاشتهاند مالک می‌تواند عقد را به هم بزند یا راضی شود که ورثه او یا کسی که آن‌ها اجیرش میکنند درختها را تربیت نمایند.
- وام گرفتن از این بانکهای شخصی ووام دادن به آن‌ها که در آن شرط سود و فائده شده باشد، جائز نیست وربا وحرام است، ولی میتوان با انجام دادن عملی که ذیلاً اشاره میشود، از ارتکاب به حرام و از ابتلأ به ربا دور شد و آن این که شخصی که میخواهد وام بگیرد، کالا وجنسی را از بانک و یا وکیل او به نسبت معیّنی 10% یا 20% از قیمت بازار گرانتر بخرد، بشرط این که بانک مبلغ مورد تقاضای او را تا مدّت معینی به او قرض دهد و یا این که کالا وجنسی را به بانک یا وکیل او به کمتر از قیمت بازار به نسبت معیّنی بفروشد، بشرط این که بانک مبلغ مورد تقاضای او را قرض دهد وهمینطور در عکس قضیه، اگر بخواهد وام به بانک دهد، بانک کالا و جنسی را بیشتر از قیمت بازار از او بخرد بشرط این که مبلغ مورد نظر را به بانک قرض دهد یا این که کالا وجنسی را به کمتر از قیمت بازار، بانک به او بفروشد بشرط این که مبلغی را تا مدّت معیّنی به بانک قرض دهد و با این کار می‌تواند از ربا دور شد. امّا فروختن مبلغی به ضمیمه چیزی بمبلغ بیشتری تا مدّت معیّنی، مانند این که یک صد تومان را به ضمیمه یک قوطی کبریت و یا یک عدد استکان مثلاً بفروشند به یک صد وده تومان به مدّت دو یا سه ماه یا بیشتر، جائز نیست واین عمل در واقع همان وام دادن با سود است که بصورت خرید وفروش انجام میشود و اما اگر واقعاً معامله جدی باشد اشکال ندارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] اگر چای اعلا را با چای پست مخلوط کند ، و به اسم چای اعلا بفروشد ، مشتری می‌تواند معامله را بهم بزند .
- [آیت الله سیستانی] اگر مشتری به بزّاز بگوید پارچهای میخواهم که رنگ آن نرود ، و بزّاز پارچهای او بفروشد که رنگ آن برود ، مشتری می‌تواند معامله را بهم بزند .
- [آیت الله بروجردی] اگر چای اعلا را با چای پست مخلوط کند و به اسم چای اعلا بفروشد، مشتری می‌تواند معامله را به هم بزند.
- [آیت الله خوئی] اگر چای اعلا را با چای پست مخلوط کند و به اسم چای اعلا بفروشد، مشتری می‌تواند معامله را به هم بزند.
- [آیت الله مظاهری] اگر چای اعلا را با چای پست مخلوط کند و به اسم چای اعلا بفروشد مشتری می‌تواند معامله را به هم بزند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر چای اعلا را با چای پست مخلوط کند و به اسم چای اعلا بفروشد و مشتری نفهمد، بعد که دانست می‌تواند معامله را به هم بزند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر مشتری به بزاز بگوید پارچهای میخواهم که رنگ آن نرود و بزاز پارچهای به او بفروشد که رنگ آن برود، مشتری می‌تواند معامله را به هم بزند.
- [آیت الله خوئی] اگر مشتری به بزاز بگوید پارچهای میخواهم که رنگ آن نرود، و بزاز پارچهای به او بفروشد که رنگ آن برود، مشتری می‌تواند معامله را به هم بزند.
- [آیت الله بهجت] اگر چای اعلا را با چای پَست مخلوط کند و به اسم چای اعلا بفروشد، مشتری می‌تواند معامله را بههم بزند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر مشتری به بزّاز بگوید پارچهای میخواهم که رنگ آن نرود و بزّاز پارچهای به او بفروشد که رنگ آن میرود، مشتری می‌تواند معامله را به هم بزند.