جهیزیه
جهیزیه وسایل و اثاث اوّلیه زندگی می باشد. عنوان یاد شده به مناسبت در بابهای خمس، نکاح و قضا به کار رفته است.
جهیزیّه دختری که شوهر کرده، پس از مرگ دختر از آنِ کیست بر فرض این که دارای اولاد از همسرش می‌باشد آیا از آنِ ورثه است یا از آنِ پدر و مادر؟
بستگی به نحوه پرداخت جهیزیّه دارد اگر پدر و مادر به او بخشیده‌اند که نوعااین چنین است، جهیزیّه جز ترکه می‌باشد و تمام ورثه طبق سهم خود ارث می‌برند.
بستگی به نحوه پرداخت جهیزیّه دارد اگر پدر و مادر به او بخشیده‌اند که نوعااین چنین است، جهیزیّه جز ترکه می‌باشد و تمام ورثه طبق سهم خود ارث می‌برند.
عنوان سوال:
جهیزیّه دختری که شوهر کرده، پس از مرگ دختر از آنِ کیست بر فرض این که دارای اولاد از همسرش می‌باشد آیا از آنِ ورثه است یا از آنِ پدر و مادر؟
پاسخ:
بستگی به نحوه پرداخت جهیزیّه دارد اگر پدر و مادر به او بخشیده‌اند که نوعااین چنین است، جهیزیّه جز ترکه می‌باشد و تمام ورثه طبق سهم خود ارث می‌برند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زنی فوت کرده مهریه و جهیزیه ماترک اوست ورثه او عبارتند از شوهر، پدر، مادر و یک دختر چگونه ماترک را تقسیم کنند؟
- آیا جهیزیّه دختر که خمس ندارد، باید از مال مخمّس تهیّه شده باشد یا اگر از غیر مخمّس هم باشد، باز خمس ندارد در فرض دوّم اگر خمس داشته باشد، دادن آن بعهده کیست؟
- شیربها و پولی که پدر و مادر دختر برای خودشان میگیرند و پولی که برای تهیّه جهیزیه میگیرند چه حکمی دارد؟
- ورثه مرحوم پدر عبارتند از 5 پسر و یک دختر و همسر که یک پسر و یک دختر از زن دیگر پدر ما می‌باشد آیا در نحوه تقسیم ماترک تفاوتی است یا خیر؟
- گاهی زن و شوهری که صاحب اولاد نیستند پسر یا دختری را به فرزند خواندگی قبول میکنند بفرمائید چه راههائی برای محرم شدن پسر خوانده نسبت به این زن و همچنین دختر خوانده نسبت به این شوهر وجود دارد؟
- پولی را که پدر دختر از داماد میگیرد آن را مهریه دخترش قرار میدهند به این معنی که مبلغ را کاملادختر از شوهر خود به عنوان مهریه خود اخذ کند هر مقداری را که دختر خواست برای خودش جهیزیه تهیّه کند و اضافه از آن را به پدر یا برادر خود هبه کند حلال است یا خیر و در صورتی که برای دختر حلالیّت پیدا کند آیا خمس آن بعد از یک سال به ذمّه پدر است یا دختر؟
- اگر مردی با زنی که از شوهر قبلی خود پسر یا دختر دارد ازدواج کرد، آیا بچّههای او با پدر و مادر مرد محرم هستند؟
- شخصی دختری را عقد دائم کرده از زنی، آیا میتواند دختر بچّه چهار ساله از زن دیگر را عقد موقت کند به جهت محرم شدن مادر این زن یعنی یک شوهر دو زن دارد این دو زن هر یک دختری دارند آیا در این صورت جمع اختین میشود اگر جواز عقد دختر بچّه مشکل داشته باشد راهی برای محرم شدن دارد یا خیر؟
- زید دارای عیال و هشت اولاد است که چهار تا پسر و چهار تا دختر میشود یکی از دختران ازدواج نموده دارای فرزند پسر است هم چنین زید دارای خانه است در مسافرتی زید با عیال و یک پسر و چهار دختر و نوه دختری خود بر اثر تصادف کشته میشوند با توضیح این که زید با عیال و پسرش در دم کشته میشوند و در راه بیمارستان یکی از دخترها و در بیمارستان دختر دیگر و روز بعد دختر سوّمی با نوه زید و دختر چهارّمی نیز چند روز بعد فوت نموده است، بنابراین در حال حاضر برای زید سه پسر و دامادش بعنوان وارث باقیمانده است بفرمائید مایملک زید و دیه چگونه تقسیم میشود و تکلیف دختری که ازدواج کرده و از شوهرش مهریّه را طلب دارد، چه صورت دارد؟
- زنی است در تانزانیا دارای مذهب شیعه که شوهرش سنّی مذهب می‌باشد مدّتی است که همسرش به پاکستان رفته و دو فرزندش را نیز همراه خود برده و اصلامراجعه ننموده که مبادا فرزندانش به مذهب مادر گرایش پیدا کنند به ناچار این زن به دادگاه تانزانیا رفته و تقاضای طلاق نموده است، ابتدا محکمه در جراید نسبت به شوهرش استعلام کرده ولی شوهر خود را معرفی نکرده و طلاق غیابی انجام شده حال این زن که طبق دادگاه اهل سنّت مطلّقه شده طلاقش چه صورتی دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] حکم ازدواج دختر و پسری که هر دو مسلمان هستند ولی پسر دارای پدر مسلمان و مادر بهائی می‌باشد چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] بر فرض جواز باروری مصنوعی زن با اسپرم غیر شوهر، پدر بچه کیست؟ شوهر یا فرد صاحب اسپرم؟ و بر فرض اگر صاحب اسپرم پدر تلقی شود و فرزند نیز دختر باشد، آیا شوهر زن به این دختر محرم است؟ در صورتی که پسر باشد آیا زن به این پسر محرم است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] دختر صغیری پدر خود را از دست داده و مادرش نیز شوهر کرده است و دختر بچه دارای مادر و مادر پدر است، حق الحضانة باکدام یک از اینهاست؟
- [آیت الله بروجردی] زنی مرده است و وارث او شوهر و یک دختر عموی پدر و چند اولاد از سه دایی اَبَوَینی می‌باشد، طریق تقسیم تَرَکه او به چه نحو است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زید به همراه مادر و همسر خود در سانحه رانندگی فوت می کنند. و معلوم نیست فوت کدامیک مقدم است. با توجه به این که مادر زید دارای دو پسر و یک دختر دیگر می باشد، و همسر او نیز دارای پدر و مادر است، و از زید و همسرش نیز یک دختر باقی مانده است، کیفیت ارث بردن آنها را بیان فرمایید:
- [سایر] اگر کسی با دختری ازدواج کند و بعد طلاق بگیرد بعد آن دختر با فرد دیگری ازدواج نموده و بمیرد آیا شوهر سابق می تواند بعد از مرگ آن دختر با مادر ش ازدواج کند. ممنون
- [آیت الله نوری همدانی] پدر و مادر از اولاد چقدر ارث می‌برند و از چه می‌برند؟ البته غیر از پدر و مادر متوفّی یک پسر و دو دختر هم دارد.
- [آیت الله بهجت] ازداوج مادر با پدر شوهر دختر خویش جایز است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر ورثه میت فقط پدر و مادر و یک دختر باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زنی فوت کرده و پدر او خواستار استرداد جهیزیه شده و ادعا می کند چون ازدواج دوّم دخترش بوده و احتمال بروز اختلاف می داده هنگام انتقال جهیزیه به منزل داماد قصد هبه و تملیک نداشته بلکه قصد عاریه کرده است و با فوت دختر عاریه فسخ شده و جهیزیه باید به عاریه دهنده برگردد و از طرفی شوهر دختر ادّعا می کند که جهیزیه به عنوان تملیک دختر بوده و جزء ترکه او محسوب می شود. لطفاً بیان فرمایید حق با کدام است. لازم به ذکر است که در جلسه ای که بعنوان سازش بین طرفین برقرار شده، پدر دختر اقرار کتبی کرده که جهیزیه جزء ترکه دختر بوده و شوهر دختر بعنوان یکی از ورثه او می باشد آیا این اقرار کتبی در فصل خصومت کفایت می کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر زن پدر دختری بچه شوهر آن دختر را از شیر آن پدر شیر دهد، آن دختر به شوهر خود حرام میشود، چه بچه از همان دختر یا از زن دیگر شوهر او باشد.
- اگر زن انسان از شوهر دیگرش دختری داشته باشد، انسان میتواند آن دختر را برای پسر خود که از آن زن نیست عقد کند و نیز اگر دختری را برای پسر خود عقد کند میتواند با مادر آن دختر ازدواج نماید.
- دختری که بحدّ بلوغ رسیده ورشیده است یعنی مصلحت خود را تشخیص می‌دهد اگر بخواهد شوهر کند چنانچه باکره باشد، بنابر احتیاط واجب باید از پدر یا جدّ پدری خود اجازه بگیرد و اجازه مادر و برادر لازم نیست.
- اگر پدر یا مادر نذر کند که دختر خود را به سیّد شوهر دهد، بعد از آن که دختر به تکلیف رسید، اختیار با خود اوست و نذر آنان اعتبار ندارد، و احتیاط در آن است که آنها دختر را وادار به ازدواج با غیر سیّد نکنند.
- اگر زنی بچهای را با شرائطی که در )مسأله 2490) گفته خواهد شد، شیر دهد آن بچه به این عدّه محرم میشود: اوّل خود زن و آن را مادر رضاعی میگویند; دوم شوهر زن که شیر مال اوست و او را پدر رضاعی میگویند; سوم پدر ومادر آن زن هرچه بالا روند اگرچه پدر ومادر رضاعی او باشند; چهارم بچههایی که از آن زن به دنیا آمدهاند یا به دنیا میآیند; پنجم بچههای اولاد آن زن هرچه پایین روند چه از اولاد او به دنیا آمده یا اولاد او آن بچهها را شیر داده باشند; ششم خواهر وبرادر آن زن اگرچه رضاعی باشند یعنی به واسطه شیر خوردن با آن زن خواهر وبرادر شده باشند; هفتم عمو وعمّه آن زن اگرچه رضاعی باشند; هشتم دایی وخاله آن زن اگرچه رضاعی باشند; نهم اولاد شوهر آن زن که شیر مال آن شوهر است هرچه پایین روند اگرچه اولاد رضاعی او باشند; دهم پدر ومادر شوهر آن زن که شیر مال آن شوهر است هرچه بالا روند; یازدهم خواهر وبرادر شوهری که شیر مال او است اگرچه خواهر وبرادر رضاعی او باشند; دوازدهم عمو وعمّه ودایی وخاله شوهری که شیر مال اوست هرچه بالا روند اگرچه رضاعی باشند و نیز عدّه دیگری هم که در مسائل بعد گفته میشود به واسطه شیر دادن محرم میشوند.
- جائز نیست نطفه و منی مرد اجنبی غیر از شوهر را به زنی تلقیح و تزریق نمایند و فرق نمیکند که عمل تلقیح بوسیله شخص اجنبی انجام بگیرد یا بوسیله خود شوهر زن، و اگر عمل تلقیح انجام شود و زن تلقیح شده حامله وبچهدار گردد، آن بچه مال صاحب نطفه است وتمام احکام اولاد بر او جاری است و از یکدیگر ارث هم می‌برند و فقط آنچه در مورد ارث استثنأ شده است، بچهای است که از زنا تولید شده باشد و در عمل تلقیح گرچه خود عمل حرام می‌باشد، ولی زنا تحقق پیدا نکرده است و همچنین زنی که بوسیله تلقیح بچهدار شده باشد، مادر آن بچه است و احکام اولاد بر او جاری است و از این قبیل است اگر زنی بطور مساحقه نطفه شوهر خود را به فرج زن دیگر بریزد و آن زن از این نطفه حامله وبچهدار شود، آن بچه مال صاحب نطفه است و آن زن هم مادر آن بچه است واحکام اولاد بر او جاری است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر وارث میّت فقط پدر و یک دختر، یا مادر و یک دختر باشند، فرض پدر یا مادر 16 و فرض دختر 12 است و 26 باقیمانده را هم به همین نسبت بین ایشان تقسیم میکنند، در نتیجه سرانجام14 کلّ مال را پدر یا مادر و 34 آن را دختر میبرد.
- [آیت الله سبحانی] اگر زن پدر دختری، بچه شوهر آن دختر را از شیر آن پدر، شیر دهد، آن دختر به شوهر خود حرام می شود. چه بچه از همان دختر یا از زن دیگر شوهر او باشد.
- [آیت الله بهجت] اگر زن پدر دختری، بچه شوهر آن دختر را از شیر آن پدر شیر دهد، آن دختر به شوهر خود حرام میشود، چه بچه از همان دختر یا از زن دیگر شوهر او باشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زن پدر دختری، بچه شوهر آن دختر را از شیر آن پدر شیر کامل دهد، آن دختر بر شوهر خود حرام میشود؛ خواه بچه از همان دختر باشد یا از زن دیگر شوهر او.
- [آیت الله مظاهری] اگر زن پدر دختری، بچّه شوهر آن دختر را از شیر آن پدر شیر دهد، آن دختر به شوهر خود حرام میشود چه بچّه از همان دختر یا زن دیگر شوهر او باشد.
- [امام خمینی] اگر زن پدر دختری، بچه شوهر آن دختر را از شیر آن پدر شیر دهد، آن دختر به شوهر خود حرام می شود چه بچه از همان دختر یا زن دیگر شوهر او باشد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر زن پدر دختری، بچّه شوهر آن دختر را از شیر آن پدر شیر دهد، آن دختر به شوهر خود حرام میشود، چه بچّه از همان دختر یا از زن دیگر شوهر او باشد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر وارث همسر میت و یک نفر از طبقه اول باشند: الف: پدر یامادر و شوهر: سهم شوهر 21 و بقیه سهم پدر یا مادر می شود. ب: پدر یا مادر و زن: سهم زن 41 و بقیه سهم پدر یا مادر می شود. ج: یک پسر یا یک دختر و شوهر: سهم شوهر 41 وبقیه به پسر یا دختر می رسد. د یک پسر یا یک دختر وزن سهم زن 81 وبقیه به پسر یا دختر می رسد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زنی از شیر یک شوهر، پسر و دختری را شیر کامل بدهد، خواهر و برادر آن دختر، به برادر و خواهر آن پسر محرم نمیشوند، لیکن زن شیردهنده و مردی که شیر از اوست، بنا بر احتیاط واجب نباید با اولاد - نسبی و رضاعی - پدر آن پسر و دختر و با اولاد نسبی مادر آنها ازدواج کنند؛ همچنان که نباید در نگاه کردن و مانند آن، آنها را محرم بدانند.
- [آیت الله سیستانی] انسان نمیتواند با دختری که مادر ، یا مادر بزرگ او آن دختر را شیر کامل داده ازدواج کند ، و نیز اگر زن پدر انسان از شیر مربوط به پدر او دختری را شیر داده باشد انسان نمیتواند با آن دختر ازدواج نماید ، و چنانچه دختر شیر خواری را برای خود عقد کند ، بعد مادر ، یا مادر بزرگ ، یا زن پدر او ، آن دختر را شیر دهد ، عقد باطل میشود .