وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
در صورتی که در اعضای وضو بیش از یک مورد زخم وجود دارد و امکان آب رساندن به آنها نیست، وظیفه چیست؟
باید به وظیفه وضوی جبیره‌ای عمل کند و تعدّد زخم تفاوتی را ایجاد نمی‌کند.
باید به وظیفه وضوی جبیره‌ای عمل کند و تعدّد زخم تفاوتی را ایجاد نمی‌کند.
عنوان سوال:
در صورتی که در اعضای وضو بیش از یک مورد زخم وجود دارد و امکان آب رساندن به آنها نیست، وظیفه چیست؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر زخم در محلّ مسح سر باشد و امکان پاک کردن آن نیست، وظیفه چیست؟
- آیا وجود اثر خودکار در اعضای وضو مانع از رسیدن آب است؟
- اگر از محلّ زخم خون بیاید و قطع نشود و از طرفی آب هم برای آن ضرر ندارد چگونه باید وضو گرفت؟
- بعد از زخم معمولاروی پوست و در مکان زخم زردآبهای بسته می‌شود که معمولاسفت میگردد و با کندنش خون جاری میگردد آیا این زردآبه سفت شده حکم پوست را دارد و به گرفتن وضو و غسل اشکالی وارد نمی‌کند؟
- عدّهای از مردم زمین سرمایهداران را گرفتهاند و از پول همین زمینها حقّ آب مصرفی میدهند، حال اگر فرد غریبی از این آب وضو گرفت و غسل نمود عملش چه صورتی دارد؟
- کسی بدلیل رماتیسم از وضو گرفتن با آب سرد، معذور است زیرا باعث تشدید درد اعضاء وی می‌شود، در صورتی که آب گرم در اختیار او نباشد آیا میتواند با تیمّم نماز بخواند؟
- آیا آب وضو در صورت و دست‌ها باید بر غیر آب وضو غلبه نماید، یا این که باید مواضع شستن وضو خشک باشد، مثلابنده چند مرتبه برای خنک کردن یا برطرف کردن گرد و غبار آب میریزم و دست یا صورت را میشویم، آیا میتوانم بلافاصله نیّت وضو کرده و آب بریزم و وضو بگیرم یا این که باید صبر کنم تا مواضع یعنی دست و صورت خشک شود، بعد نیّت کرده آب بریزم و وضو بگیرم؟
- اگر کسی آب به دست دیگری میریزد تا او وضو بگیرد، آیا این وضو صحیح است؟
- اگر دست‌ها را زیر شیر آب گرفته، یا در آب فرو ببریم و بقصد وضو بیرون بیاوریم آیا بدون دست کشیدن، وضو صحیح است؟
- درباره لزوم تأخیر اجرای حدّ یا قصاص زن شیرده بفرمائید : الف - آیا این حکم، مادر رضاعی را شامل می‌شود؟ ب - در فرض شمول بین امکان و عدم امکان جایگزینی دایهای دیگر (یا شیر خشک یا شیر حیوان) تفاوتی وجود دارد؟ ج - در صورت امکان جایگزینی یافتن دایه وظیفه حاکم شرع است یا ولیّ طفل؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] آیا رساندن آب به زیر ناخن در وضو واجب است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] انگشت شخصی زخم شده و آب برای آن ضرر دارد، برای وضو و غسل، انگشتانه پلاستیکی روی آن می کشد، وظیفه چیست؟
- [آیت الله سبحانی] اگر هنگام وضو گرفتن، آب به اعضای وضو پاشیده شود، آیا وضو صحیح است؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا رساندن آب به زیر پوستِ موهای مژههای چشم لازم است - در صورتی که رساندن آب به زیر موهای صورت لازم نباشد - یا نه؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا وضو گرفتن در موقعی که علاوه بر آب وضو، آب باران هم بر روی اعضای وضو میریزد، صحیح است یا نه؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر شخص بداند وضو را باطل کند امکان تجدید وضو برای او نمی باشد چه وظیفه ای دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر محلّ وضو مثلاً دست نجس شود و امکان شستن و تطهیر آن نباشد، وظیفه چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] وظیفه شخصی تیمم است، ولی در بعضی اعضای تیمم، جبیره وجود دارد، آیا حکم جبیره در وضو را دارد؟
- [آیت الله بهجت] تمیز کردن بعضی از اعضای بدن قبل از وضو با آب مسجد چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر تمام بدن انسان قبل از غسل خیس باشد، آیا با اتصال آب جدید به خیسی سابق می توان نیّت غسل کرد؟ یا رساندن و جریان یافتن آب جدید بر اعضای غسل لازم است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر رساندن آب به صورت و دست‌ها به مقدار کمی که وضو با آن صحیح است ضرر ندارد و بیشتر از آن ضرر دارد، باید با همان مقدار وضو بگیرد. شرط سیزدهم آن که در اعضأ وضو مانعی از رسیدن آب نباشد.
- اگر در جای وضو زخم وجراحت وشکستگی نیست، ولی به جهت دیگری آب برای آن ضرر دارد، باید تیمّم کند و احتیاط مستحبّ آن است که وضوی جبیره‌ای هم بگیرد.
- اگر در یکی از جاهای وضو، زخم یا دمل یا شکستگی باشد، چنانچه روی آن باز است وآب برای آن ضرر ندارد، باید بطور معمولی وضو گرفت.
- اگر جبیره تمام اعضای وضو را گرفته باشد بنابر احتیاط واجب باید وضوی جبیره‌ای بگیرد وتیمّم هم بنماید.
- اگر در صورت یا دست‌ها بریدگی یا زخم است که خون آن بند نمیآید و آب برای آن ضرر ندارد، باید در آب کر یا جاری فرو برد و قدری فشار دهد که خون بند بیاید، بعد به دستوری که گفته شد وضوی ارتماسی بگیرد. شرط هفتم آن که وقت برای وضو و نماز کافی باشد.
- کسی که وظیفه او تیمّم است اگر در بعضی از جاهای تیمّم او زخم یا دمل یا شکستگی باشد، باید به دستور وضوی جبیره‌ای تیمّم جبیره‌ای نماید.
- اگر زخم یا دمل یا شکستگی در صورت ودستها است وروی آن باز است و آب ریختن روی آن ضرر دارد، چنانچه کشیدن دست تر بر آن ضرر ندارد، احتیاط واجب آن است که دست تر بر آن بکشد و احتیاط استحبابی آن است که بعد پارچه پاکی روی آن بگذارد ودست تر را روی پارچه هم بکشد و اگر این مقدار هم ضرر دارد یا زخم نجس است ونمیشود آب کشید، باید اطراف زخم را به طوری که در وضو گفته شد، از بالا به پایین بشوید و بنابر احتیاط پارچه پاکی روی زخم بگذارد ودست تر روی آن بکشد، و اگر گذاشتن پارچه ممکن نیست باید اطراف زخم را بشوید و بنابر احتیاط استحبابی تیمّم هم بنماید.
- راه رفتندر بینوضو اشکالندارد، پساگر بعد از شستن صورت ودستها چند قدم راه برود و بعد سر و پا را مسح کند وضوی او صحیح است. شرط یازدهم آن که شستن صورت و دست‌ها و مسح سر و پاها را خود انسان انجام دهد و اگر دیگری او را وضو دهد، یا در رساندن آب به صورت و دست‌ها و مسح سر وپا به او کمک نماید، وضو باطل است.
- اگر چند زخم در بدن باشد و به طوری نزدیک هم باشند که یک زخم حساب شود تا وقتی همه خوب نشدهاند، نماز خواندن با خون آنها اشکال ندارد، ولی اگر به قدری از هم دور باشند که هر کدام یک زخم حساب شوند، هر کدام که خوب شد بنابر احتیاط واجب باید برای نماز، بدن و لباس را از خون آن آب بکشد.
- وضو گرفتن از حوض مدرسهای که انسان نمیداند آن حوض را برای همه مردم وقف کردهاند یا برای محصلین همان مدرسه، در صورتی که معمولاً مردم از آب آن وضو بگیرند اشکال ندارد، اگر وضو گرفتن مردم کاشف از اجازه عمومی باشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] اگر نمیشود روی زخم را باز کرد، ولی زخم و چیزی که روی آن گذاشته شده پاک است، و رسانیدن آب به زخم ممکن است و ضرر هم ندارد، باید آب را به روی زخم برساند، و اگر زخم یا چیزی که روی آن گذاشته شده نجس است، چنانچه آب کشیدن آن و رساندن آب به روی زخم از بالا به پایین ممکن باشد، باید آن را آب بکشد، و موقع وضو آب را به زخم برساند، و در صورتی که آب برای زخم ضرر ندارد، ولی رساندن آب به روی زخم ممکن نیست، یا زخم نجس است و نمیشود آن را آب کشید، باید تیمم بنماید.
- [آیت الله سیستانی] اگر نمیشود روی زخم را باز کرد ولی زخم و چیزی که روی آن گذاشته شده پاک است ، و رساندن آب به زخم ممکن است و ضرر هم ندارد ، باید آب را به روی زخم از بالا به پائین برساند ، و اگر زخم یا چیزی که روی آن گذاشته شده نجس است ، چنانچه آب کشیدن آن و رساندن آب به روی زخم ممکن باشد باید آن را آب بکشد ، و موقع وضو آب را به زخم برساند ، و در صورتی که آب برای زخم ضرر ندارد ولی آب کشیدن آن ممکن نیست ، یا باز کردن زخم موجب مشقت یا ضرر است باید تیمم نماید .
- [آیت الله اردبیلی] اگر نتوان روی زخم را باز کرد ولی زخم و چیزی که روی آن گذاشته شده پاک باشد و رساندن آب به زخم ممکن باشد و ضرر، زحمت و مشقّت نیز نداشته باشد، باید آب را به روی زخم برساند و اگر زخم یا چیزی که روی آن گذاشته شده نجس باشد، چنانچه آب کشیدن آن و رساندن آب به روی زخم بدون زحمت و مشقّت ممکن باشد، باید آن را آب بکشد و هنگام وضو آب را به زخم برساند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر نمی شود روی زخم را باز کرد ولی زخم و چیزی که روی ان گذاشته پاک است و رساندن اب به زخم ممکن است و ضرر و مشقت ندارد باید اب را به روی زخم با رعایت ترتیب و در صورت بنابر احتیاط برساند ولی اگر جبیره در صورت باشد و رساندن اب با رعایت ترتیب ممکن نباشد بنابر احتیاط بین شستن و مسح با مراعات ترتیب جمع کند و اگر زخم یا چیزی که روی ان گذاشته نجس است چنانچه اب کشیدن ان و رساندن اب به روی زخم ممکن باشد و ضرر و مشقت نداشته باشد باید ان را اب بکشد و موقع وضو اب را به زخم برساند و در صورتی که رساندن اب به روی زخم ممکن نیست یا ضرر یا مشقت دارد یا زخم نجس است و نمی شود ان را اب کشید یا ضرر یا مشقت دارد باید اطراف زخم را بشوید و اگر جبیره پاک است روی ان را مسح کند و اگر جبیره نجس است یا نمی شود روی ان را دست تر کشید در صورتی که ممکن است پارچه پاکی را روی ان بگذارد و بنابر احتیاط واجب جمع کند بین تیمم و مسح بر ان پارچه و حتی الامکان پارچه را به گونه ای بگذارد که جزء جبیره حساب شود و در صورتی که گذاشتن پارچه یا مسح بر ان ممکن نباشد بنابر احتیاط واجب اطراف ان را به طوری که در وضو گذشت بشوید و تیمم هم بنماید
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر رساندن آب به صورت و دست‌ها به مقدار کمی که وضو با آن صحیح است ضرر ندارد و بیشتر از آن ضرر دارد، باید با همان مقدار وضو بگیرد. شرط سیزدهم: در اعضای وضو مانعی از رسیدن آب نباشد.
- [آیت الله بهجت] اگر رساندن آب به صورت و دست‌ها به مقدار کمی که وضو با آن صحیح است ضرر ندارد و بیشتر از آن ضرر داشته باشد، باید با همان مقدار وضو بگیرد. شرط سیزدهم: در اعضای وضو مانعی از رسیدن آب نباشد، وگرنه وظیفه او وضوی جبیره‌ای یا تیمم خواهد بود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر نمی شود روی زخم را باز کرد ولی زخم و چیزی که روی آن گذاشته پاک است و رساندن آب به زخم ممکن است و ضرر و زحمت و مشقت ندارد باید آب را به روی زخم برساند، و اگر زخم یا چیزی که روی آن گذاشته نجس است، چنانچه آب کشیدن آن و رساندن آب به روی زخم بدون زحمت و مشقت ممکن باشد، باید آن را آب بکشد و موقع وضو آب را به زخم برساند، و در صورتی که آب برای زخم ضرر دارد، یا آن که رساندن آب به روی زخم ممکن نباشد یا زخم نجس است و نمی تواند آن را آب بکشد، زخم را به طوری که در وضو گفته شد بشوید و اگر جبیره پاک است روی آن مسح کند و اگر جبیره نجس است یا نمی شود روی آن را دست تر کشید مثلاً دوایی است که به دست چسبیده، پارچه پاکی را به طوری که جزء جبیره حساب شود روی آن بگذارد و دست تر روی آن بکشد و اگر این هم ممکن نیست احتیاط واجب آن است که وضو بگیرد و تیمّم هم بکند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر در اعضای وضو زخم و جراحت و شکستگی نیست ولی به جهت دیگری اب برای انها ضرر دارد باید تیمم کند
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر نمی شود روی زخم را باز کرد ولی زخم و چیزی که روی آن گذاشته، پاک است و رساندن آب به زخم ممکن است و ضرر هم ندارد، باید آب را به روی زخم برساند و اگر زخم یا چیزی که روی آن گذاشته نجس است، چنان چه آب کشیدن آن و رساندن آب به روی زخم ممکن باشد، باید آن را آب بکشد و موقع وضو آب را به زخم برساند، و در صورتی که آب برای زخم ضرر دارد، یا آن که رساندن آب به روی زخم ممکن نیست، باید اطراف زخم را بشوید و اگر جبیره پاک است، روی آن مسح کند و اگر جبیره نجس است یا نمی شود روی آن را دست تر کشید مثلاً دوایی است که به دست می چسبد احتیاطاً پارچه پاکی را بطوری که به بستن و مانند آن جزء جبیره حساب شود، روی آن قرار دهد و دست تر روی آن بکشد و اگر تمام محل تیمم یا بعض آن بی مانع باشد تیمم هم بنماید و نیز اگر عمل به دستور مذکور ممکن نیست، احتیاط واجب آن است که وضو بگیرد و تیمم هم بنماید، و اگر مواضع تیمم پوشیده باشد وضوی جبیره ای کافی است و تیمم جبیره ای لازم نیست.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر در یکی از اعضای وضو زخم یا دمل یا شکستگی باشد، چنانچه روی آن باز است و آب ریختن روی آن یا مسح کردن آن ضرر ندارد، باید به طور معمول وضو گرفت.