وضع حمل
به دنیا آوردن نوزاد را زایمان گویند.
خانمی در حین وضع حمل، در حالی که سر بچّه از رحم خارج شده، فوت نموده و بچّه هم مرده است، برای غسل و کفن مادر و بچّه، چگونه باید عمل کرد؟
بچّه را از رحم، خارج می‌کنند و نسبت به هر کدام، به وظیفه‌ای که معیّن شده عمل می‌کنند.
بچّه را از رحم، خارج می‌کنند و نسبت به هر کدام، به وظیفه‌ای که معیّن شده عمل می‌کنند.
عنوان سوال:
خانمی در حین وضع حمل، در حالی که سر بچّه از رحم خارج شده، فوت نموده و بچّه هم مرده است، برای غسل و کفن مادر و بچّه، چگونه باید عمل کرد؟
پاسخ:
بچّه را از رحم، خارج می‌کنند و نسبت به هر کدام، به وظیفه‌ای که معیّن شده عمل می‌کنند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- یک زن حامله مرده و بچّه هم در شکم او مرده است بچّه پشت کمر مادر، پشت به قبله است تکلیف دفن چیست؟
- اگر مرجع تقلیدی فوت کرد، آیا غسل و کفن و نماز را باید به فتوای خودش عمل کرد؟
- آیا وقف نمودن چیزی بر فرزندی که در رحم مادر باشد و غیر از او موقوف علیه دیگری وجود نداشته باشد یعنی ابتداء وقف بر خصوص حمل شود صحیح است یا خیر؟
- پزشک از خانمی سئوال می‌کند، حامله هستی زن میگوید: نه در حالی که حامله است با فرض آن که دانستن پزشک از وضعیت این خانم از طریق آزمایشات هم امکان پذیر است لکن به گفته زن اکتفا کرده و آمپولی نوشته که زن سقط جنین نموده، مسئول چه کسی است؟
- یک نوع عملی جهت بچّه دار شدن بنام آی یو آی وجود دارد که در این عمل اسپرم مرد گرفته میشود و به صورت آمپول (در سرنگ مخصوص) وارد رحم زن مینمایند آیا این عمل جایز است یا خیر و بنابر دو فرض آیا غسل جنابت محقّق میشود یا خیر؟
- حدود یک قرن قبل در یکی از قریههای افغانستان شخصی بنام سیّد محمّد فرزند سیّد خواجه زندگی میکرده که از ایشان سه پسر بنامهای سیّد میرزا، سیّد حیدرعلی و سیّد حسن باقی مانده و یکی از پسران بنام سیّد حیدر علی در زمان حیات پدرش فوت نموده واز وی یک پسر بنام سیّد خداداد باقی مانده و یک دختر (این دختر حین فوت پدر هنوز به دنیا نیامده بود) مرحوم سیّد محمّد زمینهای خویش را طیّ یک سند در تاریخ 1304 به سه تقسیم مساوی بین دو پسرش سیّد میرزا و سیّد حسن و نوهاش سیّد خداداد تقسیم نموده است و این سند هم موجود است بعدها که سیّد محمّد فوت نمود و یکی دیگر از پسران وی مرحوم سیّد میرزا نیز فوت مینماید پسر سیّد میرزا یعنی سیّد عوض آخوند کربلایی بنا به تسلّط و نفوذی که داشته تقسیم نامه جدّش را نادیده گرفته و قسمت مربوط به خداداد را (یک سوّم مساوی بوده) به چهار قسمت تقسیم نموده و سه قسمت آن را به سیّد خداداد واگذار و یک قسمت آن را خود و برادرانش تصرّف و به زمینهای خویش ضمیمه نمود حال بیان فرمائید که آیا سیّد عوض آخوند کربلایی مجاز بوده که تقسیم نامه جدّش را نادیده بگیرد و آیا اکنون ورثه مرحوم سیّد خداداد میتواند یک چهارّم از زمینهایشان را که جبرادر تصرّف پسر عموهایشان قرار گرفته بازپس گیرد یا خیر؟
- شخصی به علّت نداشتن فرزند، دختر بچّه شش سالهای که خواهرزاده خودش است به منزل آورده و حالا دختر هفده ساله شده و با شخصی ازدواج کرده، آیا راهی وجود دارد تا شوهر این دختر با زن این شخص که دختر را بزرگ کرده محرم شود یا نه؟ (ضمنامادر این زن یا مرده یا شوهر دارد یعنی شوهر دختر نمیتواند با مادر این زن ازدواج موقّت کند و دخول هم حاصل شود تا با دخترش محرم شود)
- هرگاه قبل از عقد نکاح طی مذاکرات شفاهی مادر زوجه اظهار نماید: زوجه در کمال صحّت و سلامت به سر میبرد و عقد طبق (شرط صحّت) واقع میگردد امّا پس از عقد نکاح کاشف به عمل میآید زوجه قبل از نکاح به علّت ابتلاء به بیماری زنانگی تحت عمل جرّاحی قرار گرفته و یکی از تخمدانها و لوله رحم خود را از دست داده و همچنین مبتلا به بیماری چسبندگی لوله رحم میباشد و پزشک متخصص نیز با ملاحظه وصفیت فوق و معاینه زوجه اظهار مینماید با توجّه به مراتب فوق احتمال باروری زوجه بسیار کم میباشد با عنایت به فرض مسئله اولاً: آیا خیار تخلف از وصف (صحّت و سلامت) برای زوج ثابت میباشد و میتواند به استناد آن نکاح را فسخ نماید؟ ثانیاً: چنانچه مادر زوجه خلاف واقع، زوجه را صحیح و سالم توصیف کرده آیا برای زوج خیار تدلیس ثابت میباشد و میتواند به استناد آن عقد نکاح را فسخ نماید؟ ثالثاً: لازم به ذکر است که زوجه و زوج در ایّام عقد بستگی هستند و هنوز زوجه باکره میباشد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] خانمی در حین وضع حمل، در حالی که قسمتی از طفل از رحم خارج شده فوت کرده و بچّه هم در همان حال مرده است، وظیفه از جهت غسل و کفن و دفن چه می باشد؟
- [آیت الله بروجردی] زنی وضع حمل نموده بچّه مرده که دو سر دارد یکی از جلو و دیگری از عقب و شکم به هم چسبیده و دارای چهار دست و چهار پا، در غسل و دفن او تکلیف چیست در دفن آن؟ اگر سر و صورت یکی رو به قبله باشد صورت دیگری رو به قبله نخواهد بود، تکلیف غسل و کفن و دفن او چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خانمی فوت کرده و حامله بوده ولی یقین به زنده بودن یا مرده بودن حمل نیست، وظیفه چیست؟
- [آیت الله بروجردی] زنی با حال حمل وفات نموده و حمل او در شکم بعد از مادر مرده، آیا از مادر خود ارث میبرد یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر بچه ای در رحم مادر مرده باشد تکلیف چه می باشد؟ چه کسی باید او را از رحم خارج کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] خانم حامله ای در اثر تصادف فوت نموده است. پس از فوت، پزشکی قانونی بچّه ای را که چهار ماهش کامل شده و حتّی جنسیّت آن کاملا قابل تشخیص بوده از شکم مادر بیرون آورده، و مجدداً آن را داخل شکم متوفّی گذاشته و آن را بخیه نموده است. اکنون جهت تدفین آنها به چه شکلی باید عمل شود؟ آیا لازم است مجدّداً بچّه از شکم مادر خارج و به طور جداگانه غسل داده شود و کفن و دفن شود، یا به همان کیفیّت همراه مادر دفن می گردد؟
- [آیت الله خامنه ای] از حضرتعالی تقاضا می کنیم به سه سؤال زیر پاسخ فرمایید. 1. اگر زن حامله ای هنگام وضع حمل از دنیا برود، جنین موجود در رحم زن در موارد زیر چه حکمی دارد: الف: اگر روح به تازگی در او دمیده شده باشد (سه ماه یا بیشتر)، با توجه به این که احتمال مرگ جنین در صورت خارج کردن آن از رحم مادر بسیار زیاد است؟ ب: اگر عمر جنین هفت ماه یا بیشتر باشد؟ ج: اگر جنین در رحم مادر مرده باشد؟ 2. اگر زن حامله هنگام وضع حمل بمیرد، آیا بررسی کامل مرگ و زندگی جنین بر دیگران واجب است؟ 3. اگر زن حامله هنگام وضع حمل فوت کند و بچه در شکم او زنده بماند و شخصی بر خلاف متعارف با وجود زنده بودن جنین دستور دفن مادر با جنین را بدهد، نظر شما در این باره چیست؟
- [آیت الله بهجت] جنینی که بیش از چهار ماه داشته را به ناچار قطعه قطعه کرده و از رحم خارج نموده اند، وظیفه از جهت غسل و کفن چه می باشد؟
- [آیت الله سبحانی] بچه ای در رحم مادر بمیرد و بر طبق دستور پزشک، جفت بچه (آنچه محل اتصال بچه به رحم مادر است) را خارج کنند تا بتوان مادر را کورتاژ نمایند.آیا خونی که همراه جفت بچه خارج می شود، نفاس است؟
- [آیت الله نوری همدانی] خانمی در شکمش دو بچه دارد و وقت زایمان او است وی را به بیمارستان انتقال داده و متوجه شده اند که سرهای بچه ها به رحم مادر چسبیده و دکتر ها تشخیص داده اند اگر سرهای بچه ها را ببرند مادر سالم و زنده می ماند و اگر رحم مادر را ببرند بچه ها زنده می مانند و از طرفی هم قتل نفس حرام است وظیفه ما در این مورد چیست ؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- جائز است گرفتن نطفه مرد به تنهائی در صورتی که مقدّمات حرام نداشته باشد وگذاشتن آن نطفه در رحم مصنوعی وتربیت کردن آن بمنظور تولید بچه و چنانچه امکان داشته باشد از این راه بچهای تولید گردد، آن بچه مال صاحب نطفه است واحکام پدر و فرزندی بین آنها برقرار میشود ولکن این بچه مادر ندارد.
- اگر بچه در رحم مادر بمیرد وماندنش در رحم برای مادر خطر داشته باشد، باید به آسانترین راه او را بیرون آورند و چنانچه ناچار شوند که او را قطعه قطعه کنند اشکال ندارد، ولی باید بوسیله شوهرش اگر اهل فنّ است، یا زنی که اهل فنّ باشد، او را بیرون بیاورند و اگر ممکن نیست، مرد محرمی که اهل فن باشد و اگر آن هم ممکن نشود مرد نامحرمی که اهل فن باشد بچه را بیرون بیاورد، و در صورتیکه آن هم پیدا نشود، کسی که اهل فن نباشد میتواند بچه را بیرون آورد.
- اگر حیوانی را شکار کنند یا سر ببرند وبچه مردهای از شکمش بیرون آورند، چنانچه خلقت آن بچه کامل باشد ومو یا پشم در بدنش روییده باشد پاک وحلال است در صورتی که به واسطه کشتن مادرش مرده باشد ولی اگر پیش از آن مرده باشد، نجس وحرام است.
- از وقتی که اوّلین جز بچه از شکم مادر بیرون میآید، هر خونی که زن میبیند، اگر پیش از ده روز یا سر ده روز قطع شود خون نفاس است و زن را در حال نفاس، نفسأ میگویند.
- در غسل ترتیبی، باید به نیّت غسل، اوّل سر و گردن، بعد طرف راست، بعد طرف چپ بدن را بشوید و اگر عمداً یا از روی فراموشی یا به واسطه ندانستن مسأله به این ترتیب عمل نکند از جایی که مخالفت ترتیب را نموده باید از همان جا اعاده غسل نماید.
- اگر پدر نماز خود را بجا نیاورده باشد چنانچه از روی عذر بوده ومتمکّن از قضأ آنها شده یا نه، بر پسر بزرگتر واجب است که بعد از مرگش بجا آورد، یا برای آنان اجیر بگیرد و احتیاط واجب آن است که آنچه را که پدر از روی عمد نخوانده یا این که فاسداً خوانده قضأ نماید و بنابر احتیاط واجب نمازهایی که از مادر فوت شده است هم قضأ نماید و بنابر احتیاط واجب بر ولیّ میّت است که قضأ روزههایی که پدر نگرفته است بگیرد مگر آن روزههایی را که در ناخوشی بجا نیاورده وفوت نموده که قضأ ندارد، گرچه مستحبّ است بر ولیّ که آنها را هم بیاورد و بنابر احتیاط مستحبّ روزههایی را که مادر نگرفته بجا آورد ولی روزهای را که در سفر نگرفتهاند اگرچه نمیتوانستهاند قضا کنند، باید پسر بزرگتر قضا نماید، یا برای آن اجیر بگیرد.
- اگر سگ شکاری حیوان وحشی حلال گوشتی را شکار کند، پاک بودن و حلال بودن آن حیوان شش شرط دارد: اوّل - سگ به طوری تربیت شده باشد که هروقت آن را برای گرفتن شکار بفرستند برود و هروقت از رفتن جلوگیری کنند بایستد و نیز باید عادتش این باشد که تا صاحبش نرسد از شکار نخورد، ولی اگر اتّفاقاً شکار را بخورد، اشکال ندارد; دوم - صاحبش آن را بفرستد و اگر پیش خود دنبال شکار رود وحیوانی را شکار کند، خوردن آن حیوان حرام است، و اگر پیش خود دنبال شکار رود و بعداً صاحبش بانک بزند که زودتر آن را بشکار برساند، و به واسطه صدای صاحبش شتاب کند، خوردن آن اشکال دارد; سوم - کسی که سگ را میفرستد باید مسلمان باشد یا بچه مسلمان باشد که خوب وبد را بفهمد و اگر کافر یا کسی که اظهار دشمنی با اهل بیت پیغمبر می‌کند سگ را بفرستد، شکار آن سگ حرام است; چهارم - وقت فرستادن سگ، نام خدا را ببرد و اگر عمداً نام خدا نبرد، آن شکار حرام است ولی اگر فراموش کند اشکال ندارد; و احتیاط آنست که اکتفأ نکند به بردن نام خدا بعد از فرستادن و قبل از رسیدن به صید. پنجم - شکار به واسطه زخمی که از دندان سگ پیدا کرده بمیرد پس اگر سگ شکار را خفه کند، یا شکار از دویدن یا ترس بمیرد، حلال نیست; ششم - کسی که سگ را فرستاده، وقتی برسد که حیوان مرده باشد، یا اگر زنده است به اندازه سر بریدن آن وقت نباشد و چنانچه وقتی برسد که به اندازه سر بریدن وقت باشد مثلاً حیوان چشم یا دم خود را حرکت دهد، یا پای خود را به زمین بزند، چنانچه سر حیوان را نبرد تا بمیرد، حلال نیست.
- اگر حیوان حلال گوشت وحشی را با اسلحه شکار کنند، با پنج شرط حلال وبدنش پاک است: اوّل آن که اسلحه شکار مثل کارد وشمشیر برنده باشد، یا مثل نیزه وتیر، تیز باشد که به واسطه تیز بودن، بدن حیوان را پاره کند و اگر به واسطه دام یا چوب وسنگ ومانند اینها حیوانی را شکار کنند، پاک نمیشود وخوردن آنهم حرام است و اگر حیوانی را با تفنگ شکار کنند، چنانچه گلوله آن تیز باشد که در بدن حیوان فرو رود و آن را پاره کند پاک وحلال است و اگر گلوله تیز نباشد بلکه برای کشتن واسلحه بودن هم درست نشده مثل گلولههای ساچمه کوچک که سلاح بودن آن معلوم نیست، اگر با آن حیوان را بکشند در حلال بودن او اشکال است وامّا صید با غیر از تفنگ ساچمهای از اقسام تفنگها چه گلوله آن مخروطی وتیز باشد یا پهن وبافشار در بدن فرو رود حلال است; دوم کسی که شکار می‌کند باید مسلمان باشد یا بچه مسلمان باشد که خوب وبد را بفهمد و اگر کافر یا کسی که اظهار دشمنی با اهل بیت پیغمبر می‌کند، حیوانی را شکار نماید حلال نیست; سوم اسلحه را برای شکار کردن حیوان بکار برد، و اگر مثلاً جایی را نشان کند واتّفاقاً حیوانی را بکشد، آن حیوان پاک نیست وخوردن آنهم حرام است; چهارم در وقت بکار بردن اسلحه نام خدا را ببرد و چنانچه عمداً نام خدا را نبرد شکار حلال نمیشود، ولی اگر فراموش کند اشکال ندارد; پنجم وقتی به حیوان برسد که مرده باشد، یا اگر زنده است به اندازه سر بریدن آن وقت نباشد و چنانچه به اندازه سر بریدن وقت باشد وسر حیوان را نبرد تا بمیرد، حرام است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] اگر بچهای مرده به دنیا بیاید بنابر احتیاط واجب باید مادرش غسل کند و اگر مادر مرده باشد بچه باید پس از بلوغ بنابر احتیاط واجب غسل کند .
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه بچه چهارماهه ای یا بیشتر مرده به دنیا بیاید، مادر او بنابر احتیاط واجب باید غسل مس میت کند.
- [آیت الله خوئی] برای مس بچه مرده، حتی بچة سقط شدهای که چهار ماه او تمام شده غسل مس میت واجب است. بنابر این اگر بچة چهار ماههای مرده به دنیا بیاید، و بدنش سرد شده و ظاهر بدن مادر را مس کند مادر او باید غسل مس میت کند.
- [آیت الله نوری همدانی] برای مس بچه مرده ، حتی بچه سقط شده ای که چهار ماه او تمام شده ، غسل مس میت واجب است . بلکه بهتر است برای مس بچه سقط شده ای که از چهار ماه کمتر دارد غسل کرد ، بنابر این اگر بچه چهار ماهه ای مرده به دنیا بیاید مادر او باید غسل مس میت کند ، بلکه اگر از چهار ماه کمتر هم داشته باشد بهتر است مادر او غسل نماید .
- [آیت الله سبحانی] برای مس بچه مرده، حتی بچه سقط شده ای که چهار ماه او تمام شده غسل مسّ میّت واجب است. و برای مس بچه سقط شده ای که از چهار ماه کمتر دارد، غسل مستحب است. بنابراین اگر بچه چهارماهه ای مرده به دنیا بیاید مادر او بنابر احتیاط واجب باید غسل مس میت کند; بلکه اگر از چهار ماه کمتر هم داشته باشد بهتر است مادر او غسل نماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] برای مس بچه مرده، حتی بچه سقط شده ای که چهار ماه او تمام شده غسل میت واجب است بلکه بهتر است برای مس بچه سقط شده ای که از چهار ماه کمتر دارد غسل کرد. بنابراین اگر بچه چهار ماهه ای مرده به دنیا بیاید، مادر او باید غسل مس میت کند، بلکه اگر از چهار ماه کمتر هم داشته باشد بهتر است مادر او غسل نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] برای مس بچه مرده؛ حتی بچه سقط شدهای که چهار ماه او تمام شده، غسل مس میت واجب است، بلکه بنا بر احتیاط مستحب برای مس بچه سقط شدهای که از چهار ماه کمتر دارد، غسل کند و اگر بچه چهار ماههای مرده به دنیا آمده و بدنش سرد شده باشد، بنا بر احتیاط مادر او غسل مس میت کند.
- [آیت الله مظاهری] برای مسّ بچّه مرده، حتّی بچّه سقط شدهای که چهار ماه او تمام شده غسل مسّ میّت واجب است، بلکه بهتراست برای مسّ بچّه سقط شدهای که از چهار ماه کمتر دارد غسل کرد، بنابراین اگر بچّه چهار ماههای مرده به دنیا بیاید، مادر او باید غسل مسّ میّت کند، بلکه اگر از چهار ماه کمتر هم داشته باشد بهتر است مادر او غسل نماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] برای مس بچه مرده حتی بچه سقط شده ای که چهار ماه او تمام شده غسل مس میت واجب است و برای مس بچه سقط شده ای که از چهار ماه کمتر دارد غسل واجب نمی باشد مگر این که روح دمیده شده باشد بنابراین اگر بچه چهار ماهه ای مرده به دنیا بیاید و بدنش سرد شده باشد و با ظاهر بدن مادر تماس پیدا کند مادر او باید غسل مس میت کند
- [آیت الله وحید خراسانی] برای مس بچه مرده حتی بچه سقط شده ای که چهار ماه او تمام شده غسل مس میت واجب است و برای مس بچه سقط شده ای که از چهار ماه کمتر دارد غسل واجب نمی باشد مگر این که روح دمیده شده باشد بنابراین اگر بچه چهار ماهه ای مرده به دنیا بیاید و بدنش سرد شده باشد و با ظاهر بدن مادر تماس پیدا کند مادر او باید غسل مس میت کند