خانه
به محل سکونت خانه می‌گویند و از احکام مرتبط با عنوان خانه در باب‌هاى طهارت، صلات، زکات، خمس، حج، جهاد، تجارت، دین، صلح، اجاره، نکاح، اطعمه و اشربه و دیات سخن گفته‌اند.
آیا لوازم خانه مثل منبع آب و پمپ آب که از آن برای کشیدن آب استفاده می‌شود خمس دارد؟
اگر جز لوازم ضروری زندگی است خمس ندارد.
اگر جز لوازم ضروری زندگی است خمس ندارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا استفاده از پمپ آب در منازل اشکال شرعی دارد؟ (با توجّه به بحران آب)
- در یکی از شهرها فشار آب لولهکشی شده کم میباشد و به همین جهت بیش از نیمی از مردم از پمپ آب استفاده میکنند بطوری که اگر از پمپ آب در منازل استفاده نشود در طول روز ساعتهای مدیدی (9 تا 10) ساعت آب یافت نمیشود حال در پشت قبضهای آبی که برای صورتحساب آب به منازل توسط اداره آب فرستاده می شود نوشته شده است (استفاده از پمپ ممنوع است) با توجّه به اینکه در صورت استفاده از پمپ آب پول آب را تمام و کمال پرداخت مینمائیم لطفابفرمائید آیا غسل و وضوی ما درست و صحیح میباشد و به تبع آن نماز و روزه؟
- اگر دستها را زیر شیر آب گرفته، یا در آب فرو ببریم و بقصد وضو بیرون بیاوریم آیا بدون دست کشیدن، وضو صحیح است؟
- کسی که حساب سالش، ماه رجب است مثلادر سه ماه قبل از آن، لوازمی برای منزل تهیّه مینماید و مأکولاتی میخرد و تا ماه رجب آن لوازم میماند، آیا باید خمس آنها را حساب کند؟
- آیا به جوایزی که از سوی بانکها داده می‌شود، مثل خانه و ماشین، خمس تعلّق میگیرد؟
- اگر شخص بی نماز، خانه انسان بیاید آیا جایز است آب و غذا جلو او بگذاریم؟
- مابه التفاوت قیمت مال موروثی مانند زمین یا خانه از زمان ارث تا زمان فروش آن آیا مشمول خمس است؟
- مشهور است هر چه که ضروریات زندگی است خمس ندارد مثل خانه مسکونی آیا صحیح است یا خیر؟
- شخصی مبلغی قرض نموده برای خرید ماشین یا تعمیر خانه و سال خمسی فرا رسیده، آیا خمس دارد؟
- آیا از سهم سادات می‌شود به سیّد فقیر بدهکار داد تا هم بدهکاری را بپردازد و هم خانه بخرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] پمپ آب
- [آیت الله فاضل لنکرانی] پمپ آبی جهت آب کشیدن برای حمام عمومی خریداری شده. ولی چون حمام قدیمی بوده مخروبه شده و جدیداً ساخته اند. عده ای می گویند پمپ را بفروشند و برای خرید مصالح آب مشروب مصرف کنند و دیگران عقیده دارند پول آن را صرف احتیاجات حمام جدید کنند. وظیفه چیست؟
- [آیت الله سبحانی] برخی خانه ها مجهز به پمپ آب می باشند و موجب قطع یا کم شدن آب منزل همسایه می شود آیا وضو و غسل با این آب جایز است؟
- [آیت الله خامنه ای] سازمان آب، نصب پمپ فشار و استفاده از آن را ممنوع اعلام کرده است، ولی در برخی از محلّهها فشار آب ضعیف است و ساکنان آن مجبورند که برای استفاده از آب در طبقات بالای ساختمانها از پمپ فشار استفاده کنند، با توجه به این مسأله به دو سؤال زیر پاسخ فرمایید؟ الف: آیا نصب پمپ فشار آب جهت استفاده از آب بیشتر از نظر شرعی جایز است؟ ب: در صورت عدم جواز استفاده از پمپ فشار آب، وضو و غسل با آبی که به وسیله پمپ جذب می‌شود چه حکمی دارد؟
- [سایر] آیا استفاده از پمپ های آب در منازل چند طبقه برای افزایش فشار آب اشکالی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] آب چاهی که با پمپ کشیده و در جوی آب جاری می‌شود، در حکم آب چاه است یا آب جاری؟
- [آیت الله سبحانی] بر پس انداز پول جهت خرید خانه و یا جهیزیه و یا لوازم ضروری دیگری که مورد نیاز باشد خمس تعلق می گیرد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خریدن خانه بصورت یک جا برای ما مقدور نیست. اگر امسال مقداری از لوازم آن، چون مصالح ساختمانی، آهن و... را خریداری کنیم، تا در سال بعد خانه بسازیم، آیا باید خمس آنها را بپردازیم؟
- [آیت الله خامنه ای] خمس لوازم منزل چگونه محاسبه می شود؟
- [آیت الله بهجت] خانه ای که با پول خمس نداده ساخته می شود آیا با آب آن خانه می توان غسل کرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر جایی از بدن یا لباس را با آب قلیل آب بکشند، اطراف آنجا که متصل به آن است ومعمولاً موقع آب کشیدن آنجا نجس می‌شود، با پاک شدن جای نجس پاک می‌شود، و همچنین است اگر چیز پاکی را پهلوی چیز نجس بگذارند و روی هر دو آب بریزند پس اگر برای آب کشیدن یک انگشت نجس، رویهمه انگشتهاآب بریزند، وآب نجس به همه آنها برسد، بعد از پاک شدن انگشت نجس تمام انگشتها پاک می‌شود.
- اگر انسان حالی دارد که در آب کشیدن چیز نجس یقین پیدا نمیکند، میتواند به گمان اکتفا نماید اگر تطهیر او به نحو متعارف باشد.
- اگردسترا تر کند وبهصورت ودستها بکشد،چنانچهتری دست به قدری باشد که به واسطه کشیدن دست آب کمی بر آنها جاری شود کافیاست.
- اگر بعد از آب کشیدن لباس ومانند آن خورده گل یا اشنان در آن دیده شود پاک است، ولی اگر آب نجس به باطن گل یا اشنان رسیده باشد، ظاهر گل واشنان پاک وباطن آنها نجس است اگر آب پاک نفوذ در باطن آنها نکرده باشد، والاّ پاک است.
- اگر کافر ذمّی زمینی را از مسلمان بخرد، باید خمس آن را از همان زمین یا از مال دیگرش بدهد و نیز اگر خانه و دکّان ومانند اینها را از مسلمان بخرد، باید خمس زمین آن را بدهد اگر هر آینه معامله بر زمین آنها مستقلاً واقع شده باشد، و امّا اگر معامله بر عنوان خانه و دکّان باشد، خمس آنها بر او واجب نیست و در دادن این خمس قصد قربت لازم نیست، بلکه حاکم شرع هم که خمس را از او میگیرد، لازم نیست قصد قربت نماید.
- اگر در رودخانههای بزرگ مانند دجله وفرات فرو رود وجواهر بیرون آورد، چنانچه در آن رود خانه جواهر عمل میآید، باید خمس آن رابدهد.
- کسی که یک لباس دارد، اگر بدن ولباسش نجس شود و به اندازه آب کشیدن یکی از آنها آب داشته باشد، باید بدن را آب بکشد ونماز را به دستوری که در )مسأله 813) گفته شد بجا آورد و اگر به واسطه سرما یا عذر دیگر نتواند لباس را بیرون آورد، بدن را باید آب بکشد ولی اگر مثلاً نجاست یکی بول است که اگر بخواهد با آب قلیل آب بکشد، باید دو مرتبه آب روی آن بریزد ودیگری خون است که یک مرتبه ریختن آب روی آن کافی است، باید آن را که به بول نجس شده آب بکشد.
- کسی که بدن یا لباسش نجس است وکمی آب دارد که اگر با آن وضو بگیرد یا غسل کند، برای آب کشیدن بدن یا لباس او نمیماند، باید بدن یا لباس را آب بکشد و با تیمّم نماز بخواند، ولی اگر چیزی نداشته باشد که بر آن تیمّم کند، باید آب را به مصرف وضو یا غسل برساند و با بدن یا لباس نجس نماز بخواند.
- اگر چیزی را آب بکشد و یقین کند پاک شده و بعد شکّ کند که عین نجاست را از آن برطرف کرده یا نه، آن چیز پاک است در صورتی که موقع آب کشیدن متوجّه برطرف کردن عین نجاست بوده است.
- اگر برای کشیدن آب از چاه، دلو وریسمان ومانند اینها لازم دارد ومجبور است بخرد، یا کرایه نماید، اگرچه قیمت آن چند برابر معمول باشد، باید تهیّه کند و همچنین است اگر آب را به چندین برابر قیمتش بفروشند ولی اگر تهیّه آنها به قدری پول میخواهد که نسبت بحال او آن مقدار ضرر دارد، واجب نیست تهیّه نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] کسیکه خلاف شأنش خانه یا لوازم زندگی و حتّی خوراک و پوشاک تهیه کند مسرف است، و باید خمس آن خانه و لوازم زندگی و مانند آنها را بدهد، و از مؤونه سال حساب نمیشود، و همچنین مترف و مبذّر باید خمس آنچه را اتراف و تبذیر نمودهاند بدهند و نمیتوانند از مؤونه سال حساب کنند.
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی خانه یا دیگر لوازم زندگی ندارد و ناچار است از درآمد چند سال جمع کند تا خانه بخرد، خمس آنچه را که از سالهای قبل از خرید خانه پس انداز کرده لازم است بدهد و همچنین است اگر آن را به نسیه بخرد و هر سال قسمتی از پول آن را بدهد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] آبهای لوله کشی شهرها و حمام ها و مانند آن که متصل به منبع است حکم آب جاری را دارد، به شرط این که آب منبع به تنهایی یا به اضافه لوله ها کمتر از کر نباشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] شرط ششم ان که از کسانی نباشد که خانه به دوشند مانند صحرانشینهایی که در بیابانها گردش می کنند و هر جا اب و خوراک برای خود و احشامشان پیدا کنند می مانند و بعد از چندی به جای دیگر می روند و چنین کسانی که خانه و لوازم زندگیشان هر جا بروند با خودشان هست باید نماز را تمام بخوانند
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که مدتی خمس نمی داده و در آن مدت اثاث خانه و لوازم زندگی خریده، اگر می داند که آنها را در سال حصول فایده از فایده همان سال خریداری نموده، خمس به آنها تعلق نمی گیرد و اگر نمی داند احوط مصالحه با حاکم شرع است هر چند این احتیاط لازم نیست.
- [آیت الله سیستانی] اگر جائی از بدن یا لباس را با آب قلیل آب بکشند ، اطراف آنجا که متصل به آن است و معمولاً موقع آب کشیدن آب به آنها سرایت میکند ، با پاک شدن جای نجس پاک می‌شود ، به این معنی که آب کشیدن اطراف مستقلاً لازم نیست بلکه اطراف و محل نجس با آب کشیدن با هم پاک می‌شوند ، و همچنین است اگر چیز پاکی را پهلوی چیز نجس بگذارند و روی هر دو آب بریزند . پس اگر برای آب کشیدن یک انگشت نجس روی همه انگشتها آب بریزند و آب نجس و همچنین آب پاک به همه آنها برسد ، با پاک شدن انگشت نجس ، تمام انگشتها پاک می‌شود .
- [آیت الله جوادی آملی] .به سید فقیر بیش از مقد ار هزینه سالانه نمیتوان خمس (سهم سادات) داد؛ ولی میتوان از خمس برای سادات فقیر، مسکن و لوازم زندگی خرید، هرچند قیمتش چند برابر هزینه یک سال او باشد. جابه جایی خمس و هزینه آن
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر جائی از بدن یا لباس را با آب قلیل آب بکشند؛ اطراف آنجا که متصل به آن است و معمولا موقع آب کشیدن آب به آنها سرایت می کند؛ با پاک شدن جای نجس پاک می شود. به این معنی که آب کشیدن اطراف مستقلا لازم نیست بلکه اطراف و محل نجس به آب کشیدن با هم پاک می شوند و همچنین است اگر چیز پاکی را پهلوی چیز نجس بگذارند و روی هر دو آب بریزند. پس اگر برای آب کشیدن یک انگشت نجس؛ روی همه انگشتها آب بریزند و آب نجس به همه آنها برسد؛ بعد از پاک شدن انگشت نجس؛ تمام انگشتها پاک می شود.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر جایی مثلا از بدن یا لباس را با اب قلیل اب بکشند اطراف ان جا که متصل به ان است و معمولا موقع اب کشیدن اب به انها سرایت می کند با پاک شدن جای نجس پاک می شود به این معنی که اب کشیدن اطراف مستقلا لازم نیست بلکه اطراف و محل نجس به اب کشیدن با هم پاک می شوند و همچنین است اگر چیز پاکی را پهلوی چیز نجس بگذارند و روی هر دو اب بریزند
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر نجاستی به آب جاری برسد، مقداری از آن که بو، رنگ یا مزه آن به سبب ملاقات با نجاست تغییر کرده، نجس است و با از بین رفتن تغییر پاک می‌شود و آب طرف منبع اگر چه کمتر از کر باشد، پاک است و آب طرف دیگر اگر به اندازه کر باشد یا به واسطه آبی که تغییر نکرده به آب طرف منبع یا آب کر متّصل باشد، پاک وگرنه، نجس است.