عقد ازدواج
در اسلام برای ازدواج احکامی تعلق گرفته هست که بدون آن ازدواج صورت نمی گیرد که یکی از احکام ازدواج مساله عقد ازدواج هست که در این مقاله به مساله عقد ازدواج پرداخته می شود.
کسی که طواف نسا را انجام نداده و در این حال عقد ازدواج بسته است، آیا عقد او صحیح است؟
این زن و شوهر به همدیگر نامحرم هستند تا زمانی که برگردند و طواف نسا و نماز آن را بجا آورند و اگر نمی توانند لازم است برای طواف نایب بگیرند یعنی از کسانی که به مکّه می‌روند خواهش کنند که به نیابت آنها طواف نسا و نماز آن را بجا آورند.
این زن و شوهر به همدیگر نامحرم هستند تا زمانی که برگردند و طواف نسا و نماز آن را بجا آورند و اگر نمی توانند لازم است برای طواف نایب بگیرند یعنی از کسانی که به مکّه می‌روند خواهش کنند که به نیابت آنها طواف نسا و نماز آن را بجا آورند.
پاسخ:
این زن و شوهر به همدیگر نامحرم هستند تا زمانی که برگردند و طواف نسا و نماز آن را بجا آورند و اگر نمی توانند لازم است برای طواف نایب بگیرند یعنی از کسانی که به مکّه می‌روند خواهش کنند که به نیابت آنها طواف نسا و نماز آن را بجا آورند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کسی که حجّ نیابتی انجام میدهد علاوه بر طواف نسا که برای منوبٌعنه به جا می‌آورد آیا واجب است که برای خود نیز طواف نسا انجام دهد؟
- کسی که حجّ نیابتی انجام می دهد علاوه بر طواف نسا که برای منوبٌ عنه به جا می آورد آیا واجب است که برای خود نیز طواف نسا انجام دهد؟
- من سه سال پیش به حج مشرف شدم و در انجام طواف نسا شک کردم که 6 دور یا 7 دور طواف کردم مبنا را بر 7 گذاشتم و از طواف خارج شدم و به ایران آمدم حال سوالم این بود که آیا طواف نسا من درست است یا خیر ؟
- آیا انجام طواف زیارت و سعی و طواف نسا را بعد از ظهر عید قربان پس از قربانی انجام دهیم اولی است یا بعد از روز دوازدهم؟
- شخصی با پول خمس نداده لباس احرام خریده، و با همان لباس محرم شده، و طواف و نماز طواف را بجا آورده است. اکنون وظیفه اش چیست؟
- زن و شوهری به مکّه رفتند و مناسک حج را بجا آوردند، لکن چون زن شوهرش را نمی خواست طواف نسا و نماز آن را بجا نیاورد و شوهر هم این طواف و نماز را ترک کرده و به وطن خود برگشته اند اکنون وظیفه آن زن از نظر محرمیّت و بودنش در خانه شوهر چیست؟
- زن و شوهری به مکّه رفتند و مناسک حج را بجا آوردند، لکن چون زن شوهرش را نمیخواست طواف نسا و نماز آن را بجا نیاورد و شوهر هم این طواف و نماز را ترک کرده و به وطن خود برگشتهاند اکنون وظیفه آن زن از نظر محرمیّت و بودنش در خانه شوهر چیست؟
- هرگاه مُحرم به هنگام طواف پول خمس نداده همراه داشته باشد، آیا طوافش اشکال پیدا می کند؟
- اگر کسی طواف نسا را در حج بجا نیاورد زن بر او حرام می شود، آیا مقصود فقط مقاربت است و یا سایر استمتاعات نیز حرام خواهد بود و اگر اولادی به وجود آید حلال زاده است یا نه، ارث می برد یا نمی برد؟
- اگر کسی طواف نسا را در حج بجا نیاورد زن بر او حرام می‌شود، آیا مقصود فقط مقاربت است و یا سایر استمتاعات نیز حرام خواهد بود و اگر اولادی به وجود آید حلال زاده است یا نه، ارث میبرد یا نمیبرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] آیا احرام برای عمره مفرده قبل از به جای آوردن طواف نسا در حج جایز است؟
- [آیت الله سیستانی] کسی که چندبار عمره به جای آورده است و طواف النساء را به جای نیاورده، آیا یک طواف نسا جهت همه آن ها برایش کافی است؟
- [آیت الله خوئی] اگر کسی چندین مرتبه عمره نموده و طواف نساء آن را انجام نداده حالا میخواهد ازدواج کند آیا یک طواف نساء کافی است برای آنها یا باید برای هر عمره که انجام داده یک طواف نساء انجام دهد؟
- [سایر] فرمایشی که: «عقد ازدواج علی و فاطمه در آسمان بسته شده است» آیا منظور، عقد شرعی است یا منظور چیز دیگری است؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی از کشور جمهوری اسلامی وارد کشوری اروپایی می‌شود و با زنی آشنا و علاقمند میشوند که با هم ازدواج کنند اما در آن کشور روحانی نیست که صیغه عقد را بخواند، دفترهایی مخصوص دارند که به آنجا مراجعه میکنند و مشخّص است که صیغه عقد خوانده نمیشود و به روش و رسومات خود عمل میکنند، آیا این شخص از نظر اسلام با آن زن عقد بسته است؟ و عقد آنها صحیح و درست است؟
- [آیت الله سبحانی] کودک نابالغی در عمره مفرده طواف نساء را انجام نداده است.آیا ترک عمدی و یا سهوی این طواف او را از مطلق تمتع جنسی ممنوع خواهد کرد؟ و چنانچه اگر ازدواج کند عقدش نیز باطل است؟
- [آیت الله بروجردی] حاج که طواف نساء را فراموش نموده، آیا میتواند متصدّی اجرای عقد نکاح برای غیر شود یا خیر؟
- [آیت الله مظاهری] اگر عاقد از شرایط نکاح و معنای صیغه، آگاهی نداشته باشد، آیا عقد نکاح صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] اگر عاقد از شرایط نکاح و معنای صیغه آگاهی نداشته باشد، آیا عقد نکاح صحیح است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر عاقد از شرایط نکاح و معنای صیغه، آگاهی نداشته باشد، آیا عقد نکاح صحیح است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- به واسطه عقد ازدواج زن و مرد به هم حلال می شوند و آن بر دو قسم است: ازدواج دائم که همیشگی است و زنی را که به این عقد در می آید (دائمه) گویند و ازدواج موقت که برای مدت معینی عقد زناشوئی می بندند، خواه این مدت کوتاه باشد یا طولانی و آن را (متعه) و (صیغه) نیز می نامند.
- عقد ازدواج شرایطی دارد از جمله: 1 احتیاط آن است که صیغه آن به عربی صحیح خوانده شود، ولی در صورتی که مرد و زن نتوانند صیغه را به عربی بخوانند می توانند به زبان خود بخوانند و گرفتن وکیل برای خواندن صیغه به زبان عربی واجب نیست، ولی باید لفظی بگویند که معنی همان صیغه عربی را بفهماند. 2 کسی که صیغه را می خواند بایدقصد انشاء داشته باشد یعنی قصدشان این باشد که با گفتن این الفاظ همسری در میان آن دو برقرار گردد، زن خود را همسر مرد قرار دهد و مرد این معنی را قبول کند، وکیل نیز باید چنین قصدی را داشته باشد. 3 کسی که صیغه عقد را می خواند باید عاقل و احتیاطاً بالغ باشد هر چند از طرف دیگری وکیل باشد. 4 ولی یا وکیل در اجرای صیغه عقد باید زن و شوهر را معین کند، بنابراین اگر کسی چند دختر دارد نمی تواند به مردی بگوید : (زوجْتک احْدی بناتی) (یکی از دخترانم را به همسری تو درآوردم). 5 زن و مرد باید از روی اختیار به ازدواج راضی باشند ولی اگر یکی از آن دو ظاهراً با کراهت اجازه می دهد، اما می دانیم قلباً راضی است عقد صحیح است. 6 صیغه عقد باید صحیح خوانده شود و اگر طوری غلط بخوانند که معنی آن را عوض کند عقد باطل است، اما اگر معنی عوض نشود اشکالی ندارد.
- کسی که برای حج یا عمره احرام بسته است هرگاه پیش از تمام کردن طواف و قبل از حلال شدن بوی خوش بر او، از دنیا برود باید به جای آب کافور او را با آب معمولی غسل دهند.
- در عقد ازدواج خواه دائم باشد یا موقت، خواندن صیغه لازم است و رضایت طرفین به تنهایی کافی نیست و صیغه عقد را طرفین یا وکیل آنها می توانند بخوانند.
- مرد نمی تواند با دو خواهر اگرچه رضاعی باشند ازدواج کند و اگر دو زن را عقد کند بعد بفهمد خواهر بوده اند عقد اولی صحیح و دومی باطل است و اگر عقد در یک وقت بوده هر دو باطل است.
- کسی که دستور زبان عربی را نمی داند ولی کلمات عقد را صحیح ادا می کند و معنی آن را نیز می داند عقد او صحیح است.
- اگر زن و مردی یا یکی از آن دو را مجبور به ازدواج نمایند ولی بعد از خواندن عقد راضی شوند و اجازه دهند احتیاط واجب آن است که صیغه عقد را از نو بخوانند.
- مرد می تواند زنی را که صیغه اوست به عقد دائمی درآورد، ولی باید نخست باقیمانده مدت را ببخشد، سپس او را عقد کند.
- اگر عقد زنی را برای مردی بدون اجازه آنها بخوانند و بعداً آنها راضی شوند و اجازه دهند عقد صحیح است.
- هرگاه زن و مردی به کسی وکالت داده اند صیغه عقد آنها را بخواند تا یقین نکنند که وکیل صیغه را خوانده بر یکدیگر حلال نمی شوند، ولی اگر وکیل مورد اعتماد باشد و بگوید خوانده ام کافی است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر طواف نسأ را درست بجا نیاورد یا فراموش کند چنانچه بعد از چند روز یادش بیاید و از بین راه برگردد وبجا آورد، صحیح است یا اگر برای او مشقّت زیاد دارد نایب برای انجام آن بگیرد، اشکال ندارد.
- [آیت الله سیستانی] اگر مرد یا زن طواف نساء را که یکی از کارهای حج و عمره مفرده است ، بجا نیاورند ، استمتاع جنسی بر آنها حلال نمیشود تا طواف نساء را انجام دهد ، ولی اگر ازدواج کند چنانچه با حلق یا تقصیر از احرام خارج شده باشد ، ازدواجش صحیح است ، هر چند طواف نساء انجام نداده باشد .
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که از طرف دیگری برای حجّ اجیر شود، باید طواف نسأ را از طرف او بجا آورد و اگر بجا نیاورد، زن بر آن اجیر حرام می‌شود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] تا مرد یا زن طواف نساء را که یکی از مناسک حجّ و عمره مفرده و عمره قِران است بجا نیاورند، بهرهگیری جنسی زن و شوهر از یکدیگر حلال نمیشود و اگر بخواهند ازدواج کنند، چنانچه با حلق یا تقصیر از احرام خارج شده باشند، ازدواجشان صحیح است هر چند طواف نساء را انجام نداده باشند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر مرد طواف نساء را که یکی از کارهای حجّ است ، بجا نیاورد ، زنش که به واسطة مُحْرِم شدن بر او حرام شده بود حلال نمی شود ، ونیز اگر زن طواف نسا ء نکند شوهرش بر او حلال نمی شود ، ولی اگر بعداً طواف نساءرا انجام دهند به یکدیگر حلال می شوند .
- [آیت الله بروجردی] کسی که برای حج یا عمره احرام بسته است، اگر پیش از تمام کردن طواف بمیرد، حنوط کردن او جایز نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در صحت مضاربه، صیغه عقد، لازم نیست، بلکه مضاربه معاطاتی نیز صحیح است.
- [آیت الله سبحانی] در صحت مضاربه صیغه عقد لازم نیست بلکه به صورت معاطات نیز صحیح است.
- [آیت الله بهجت] کسی که صیغه عقد را میخواند، چه برای خود و چه بهعنوان وکیل، بنابر احتیاط واجب، باید بالغ و عاقل باشد و در هنگام خواندن صیغه قصد ایجاد عقد نکاح داشته باشد، و اگر در حال مستی صیغه را بخوانند، عقد صحیح نیست.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زن و مرد یا یکی از آندو را به ازدواج مجبور نمایند و بعد از خواندن عقد راضی شوند وبگویند به آن عقد راضی هستیم، عقد صحیح است گرچه احتیاط مستحبّ آن است که دوباره عقد را بخوانند.