از جمله وظایف فرشتگان که از آیات قرآن استفاه میشود این است که به فرمان خدا انسانها را حفظ کنند تا این که مرگ انسان فرا رسد. لَهُ مُعَقِّباتٌ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ یَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ؛[1] برای انسان نگهبان هایی در پیش رو و پشت سر وجود دارد که او را بر حسب امر خدا حفظ و نگهداری میکنند". امیرالمؤمنین (ع) در این باره فرموده است: "هیچ انسانی نیست مگر این که با او چندین فرشته نگهبان هستند که او را نگاه میدارند و چون اجلش فرا رسد بین او و آن چه به او میرسد مانع نمیشوند".[2] امام باقر(ع) فرمود: "دو فرشته انسان را در شب حفظ میکنند و در روز به طور متناوب به این وظیفه عمل میکنند".[3] و مواظب های دیگری نیز توسط فرشتگان انجام می شود که یکی از آنها حفاظت از اعمال نیک انسان است. خداوند مراقبان بسیاری بر انسان گماشته است چنان که میفرماید: وَ إِنَّ عَلَیْکُمْ لحَافِظِینَ* کِرَامًا کَاتِبِینَ* یَعْلَمُونَ مَا تَفْعَلُونَ؛[4] بر شما محافظان و نگهبانانی گمارده شدهاند. آنان در پیشگاه حق محترم و مکرمند و پیوسته اعمال شما را مینویسند و از آن چه انجام میدهید با خبرند". "ما یَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلاَّ لَدَیْهِ رَقیبٌ عَتیدٌ؛[5] (انسان) هیچ سخنی به زبان نمیآورد، مگر آنکه در کنارش (فرشتهای) نگهبان حاضر و آماده (ثبت) است.". "إِنَّ رُسُلَنا یَکْتُبُونَ ما تَمْکُرُونَ؛[6] همانا فرشتگان هرآن چه که فریب کاری میکنید مینویسند. از آیات و روایات استفاده میشود که دو دسته از فرشتگان برای نوشتن اعمال انسان مهیا شدهاند. یک دسته طرف راست ودسته دیگر در طف چپ، ملائکه دست راست ضبط امال خوب را به عهده دارند و فرشتگان طرف چپ نوشتن اعمال بد را عهده دارند.[7] و درباره بخش دوم این سوال باید گفت که: ملائکه و اجنه که ابلیس هم از جنیان است، موجوداتی هستند که ما توانایی درک حسی آنان را نداریم یعنی نمی توانیم آن ها را ببینیم اما اگر آن ها به خاطر خصوصیت وجودی خود و با اذن پروردگار متمثل شدند، انسان می تواند آن ها را در قالب متمثل شده ببیند. [1]. رعد (13) آیه11. [2]. علی رضا رجالی، فرشتگان، ص 189، به نقل از توحید صدوق، ص 368. [3]. همان، به نقل از ریاض السالکین، ج 2، ص 61. [4]. انفطار (82) آیه 10 - 12. [5]. ق (50) آیه 18. [6]. یونس (10) آیه 21. [7]. علیرضا رجالی، فرشتگان، ص 186، با تلخیص.
از جمله وظایف فرشتگان که از آیات قرآن استفاه میشود این است که به فرمان خدا انسانها را حفظ کنند تا این که مرگ انسان فرا رسد.
لَهُ مُعَقِّباتٌ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ یَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ؛[1] برای انسان نگهبان هایی در پیش رو و پشت سر وجود دارد که او را بر حسب امر خدا حفظ و نگهداری میکنند".
امیرالمؤمنین (ع) در این باره فرموده است: "هیچ انسانی نیست مگر این که با او چندین فرشته نگهبان هستند که او را نگاه میدارند و چون اجلش فرا رسد بین او و آن چه به او میرسد مانع نمیشوند".[2]
امام باقر(ع) فرمود: "دو فرشته انسان را در شب حفظ میکنند و در روز به طور متناوب به این وظیفه عمل میکنند".[3]
و مواظب های دیگری نیز توسط فرشتگان انجام می شود که یکی از آنها حفاظت از اعمال نیک انسان است.
خداوند مراقبان بسیاری بر انسان گماشته است چنان که میفرماید:
وَ إِنَّ عَلَیْکُمْ لحَافِظِینَ* کِرَامًا کَاتِبِینَ* یَعْلَمُونَ مَا تَفْعَلُونَ؛[4] بر شما محافظان و نگهبانانی گمارده شدهاند. آنان در پیشگاه حق محترم و مکرمند و پیوسته اعمال شما را مینویسند و از آن چه انجام میدهید با خبرند".
"ما یَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلاَّ لَدَیْهِ رَقیبٌ عَتیدٌ؛[5] (انسان) هیچ سخنی به زبان نمیآورد، مگر آنکه در کنارش (فرشتهای) نگهبان حاضر و آماده (ثبت) است.".
"إِنَّ رُسُلَنا یَکْتُبُونَ ما تَمْکُرُونَ؛[6] همانا فرشتگان هرآن چه که فریب کاری میکنید مینویسند.
از آیات و روایات استفاده میشود که دو دسته از فرشتگان برای نوشتن اعمال انسان مهیا شدهاند. یک دسته طرف راست ودسته دیگر در طف چپ، ملائکه دست راست ضبط امال خوب را به عهده دارند و فرشتگان طرف چپ نوشتن اعمال بد را عهده دارند.[7]
و درباره بخش دوم این سوال باید گفت که: ملائکه و اجنه که ابلیس هم از جنیان است، موجوداتی هستند که ما توانایی درک حسی آنان را نداریم یعنی نمی توانیم آن ها را ببینیم اما اگر آن ها به خاطر خصوصیت وجودی خود و با اذن پروردگار متمثل شدند، انسان می تواند آن ها را در قالب متمثل شده ببیند.
[1]. رعد (13) آیه11.
[2]. علی رضا رجالی، فرشتگان، ص 189، به نقل از توحید صدوق، ص 368.
[3]. همان، به نقل از ریاض السالکین، ج 2، ص 61.
[4]. انفطار (82) آیه 10 - 12.
[5]. ق (50) آیه 18.
[6]. یونس (10) آیه 21.
[7]. علیرضا رجالی، فرشتگان، ص 186، با تلخیص.
- [آیت الله اردبیلی] انسانی که گوشش سنگین است و در مجلسی حاضر است که آیه سجده خوانده میشود، ولی او به خوبی آیه را نمیشنود، سجده بر او واجب میشود یا نه؟
- [سایر] چه ویژگی انسانی باعث تکامل اجتماعی زندگی اوست؟
- [سایر] آیا برای ثبت اعمال همه انسانها فقط دو فرشته مأمور هستند یا به تعداد هر انسانی دو فرشته به نامهای عتید و رقیب وجود دارند؟ چرا؟
- [سایر] باسلام من درمدفوعم تخم وکرم مشاهده کرده ام لطفاراه درمان بفرمائیدواینکه آیاوجودکرم دربدن باعث لاغری میشود؟ تشکر
- [سایر] با سلام من دارای دیپلم انسانی هستم میخواستم وارد حوزه علمیه شوم لطفا بفرمایید که از چه تاریخی میشود در حوزه ثبت نام به عمل اورم
- [آیت الله اردبیلی] در اطلاعیههایی که برای تبلیغات مختلف چاپ میشود، مشاهده میشود که عبارت (بسم اللّه الرحمن الرحیم) یا (بسمه تعالی) را مینویسند و پس از مدتی این ورقها زیردست و پا قرار میگیرد، حکم این مسأله چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر به واسطه جراحی یا سقط طبیعی، بخشی از جنین خارج شود و بخش دیگر، مثلاً بیست روز بعد خارج شود، خونی که در این بیست روز و پس از آن مشاهده میشود، چه خونی محسوب میشود؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر در آزمایش ادرار شخصی اسپرم مشاهده شود، آیا جنب محسوب میشود و تکلیف نمازها و روزههای او در مدتی که مطلع نبوده، چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] گاهی در مدارس مشاهده میشود که دانشآموزان در مراسم صبحگاهی یا دیگر مراسم، قرآن را به صورت غلط میخوانند. نظرتان در این خصوص چیست؟
- [سایر] چگونه میتوان یک پسر غریبه را که به خواستگاری می آید خوب و کامل شناخت چطور میشود تشخیص داد که اخلاق خوبی دارد
- [آیت الله بروجردی] اگر انسان در زمینی که ملک کسی نیست گنجی پیدا کند، مال خود اوست و باید خمس آن را بدهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر انسان در زمینی که ملک کسی نیست، گنجی پیدا کند، مال خود اوست و باید خمس آن را بدهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر انسان در زمینی که ملک کسی نیست گنجی پیدا کند مال خود اوست و باید خمس ان را بدهد
- [امام خمینی] اگر انسان در زمینی که ملک کسی نیست گنجی پیدا کند، مال خود اوست و باید خمس آن را بدهد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی ملکی را از مستأجری اجاره کرد , یا از کسی که آن ملک در عاریه اوست، به عاریه گرفت و گنجی در این ملک پیدا کرد، باید هم به مالک اصلی , هم به اجاره دهنده یا عاریه دهنده معرفی نماید و هرکدام ادعا کرد که مال اوست، باید به او برگرداند.
- [آیت الله مظاهری] زمینهایی که معلوم نیست سابقاً چگونه بوده، ملک کسی است که زمین در دست اوست و خرید و فروش آن و سایر تصرّفات اشکال ندارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .خرید و فروش هر کالا برابر قانونِ عرفیِ زمان و مکان خاص است، اگر کالایی در زمان مخصوص یا شهر معیّن با وزن یا پیمانه داد و ستد میشد, باید وزنی یا پیمانه ای معامله شود و اگر در عصر دیگر یا شهر دیگر با مشاهده داد و ستد میشود, به صورتی که با دیدن, اطلاع لازم به دست آید , معامله آن با مشاهده, صحیح است.
- [آیت الله علوی گرگانی] چیزی که بر آن تیمّم میکند ومکان آن چیز، باید غصبی نباشد، پس اگر بر خاک غصبی تیمّم کند، یا خاکی را که مال خود اوست بیاجازه در ملک دیگری بگذارد وبر آن تیمّم کند تیمّم او باطل میباشد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر مسجد خراب شود، به صورت ملک در نمی آید که بتوان آن را مورد معامله قرار داد , مگر در زمینی که (عّنْوةً) فتح شد ه و ملکیّت آن به تبع اثر عمرانی اوست; مانند برخی از مناطق ایران.
- [آیت الله وحید خراسانی] عاریه دادن چیز غصبی و چیزی که مال انسان است ولی منفعت ان متعلق حق یا ملک دیگری است مثل ان که ان را اجاره داده باشد در صورتی صحیح است که مالک چیز غصبی یا کسی که منفعت ملک یا متعلق حق اوست به عاریه دادن راضی باشد