بیماری
مقابل سلامت و تندرستی را بیماری گویند. از آن در بابهای طهارت، صلات، زکات، صوم، اعتکاف، حج، جهاد، حجر، ضمان، وصیّت، نکاح، طلاق، اطعمه و اشربه، ارث، حدود، قصاص و دیات سخن رفته است.
حکم روزه هایی را که به واسطه عذری غیر از بیماری خورده ام چیست؟
اگر به واسطه مسافرت یا عذری غیر از بیماری روزه رمضان را نگیرد و عذر او تا رمضان سال بعد طول بکشد، حکمش چیست؟(1) مطابق با فتوای چند تن از مراجع عظام تقلید: امام خمینی: قضای روزهایی را که نگرفته است بر او واجب است و بنابراحتیاط مستحب برای هر روز یک مد طعام را به فقیر بدهد. آیت العظمی مکارم شیرازی: احتیاط واجب آن است که روزه هایی را که نگرفته، بعد از ماه رمضان قضا کند و برای هر روز یک مد طعام به فقیر دهد، همچنین اگر ترک روزه به خاطر بیماری بوده، بعد بیماری رفع شده و عذر دیگری مانند مسافرت پیش آمده است. آیات عظام آقایان حسینی سیستانی، صافی گلپایگانی، وحیدخراسانی، سبحانی روزه هایی را که نگرفته باید قضا کند و بنابر احتیاط واجب برای هر روز یک مد طعام هم به فقیر بدهد. آیت الله العظمی شبیری زنجانی: روزه هایی را که نگرفته باید قضا کند و بنابر احتیاط برای هر روز یک مد طعام هم به فقیر بدهد. آیت الله العظمی مظاهری: اگر به واسطه عذری نظیر نداشتن قدرت، مسافرت یا شیر دادن و مانند اینها، روزه رمضان را نگیرد و تا رمضان سال بعد به واسطه هر عذری نتواند قضا کند، قضای روزه هایی را که نگرفته است بر او واجب نیست و باید برای هر روز معادل 750 گرم گندم یا جو و مانند اینها یا قیمت اینها را در صورت تمکّن به فقیر بدهد. امام خامنه ای: قضای روزه‌‌های ماه رمضان که بر اثر مسافرت فوت شده، واجب است. اگر قضای روزه ماه رمضان را به علت استمرار عذری که مانع روزه گرفتن است، تا ماه رمضان سال آینده به تأخیر انداخته باشند، قضای روزه‌‌هایی که از آنان فوت شده کافی است، و واجب نیست برای هر روزی یک مدّ طعام فدیه بدهند، هرچند احتیاط در جمع بین قضا و فدیه است. ولی اگر تأخیر در قضای روزه به خاطر سهل‌‌انگاری و بدون عذر باشد، جمع بین قضا و فدیه بر آنها واجب است.(2) پی نوشت: 1- رساله توضیح المسائل 16 مرجع/ مساله 1703. 2- اجوبه الاستفتائات/ سوال 808و810
اگر به واسطه مسافرت یا عذری غیر از بیماری روزه رمضان را نگیرد و عذر او تا رمضان سال بعد طول بکشد، حکمش چیست؟(1) مطابق با فتوای چند تن از مراجع عظام تقلید: امام خمینی: قضای روزهایی را که نگرفته است بر او واجب است و بنابراحتیاط مستحب برای هر روز یک مد طعام را به فقیر بدهد. آیت العظمی مکارم شیرازی: احتیاط واجب آن است که روزه هایی را که نگرفته، بعد از ماه رمضان قضا کند و برای هر روز یک مد طعام به فقیر دهد، همچنین اگر ترک روزه به خاطر بیماری بوده، بعد بیماری رفع شده و عذر دیگری مانند مسافرت پیش آمده است. آیات عظام آقایان حسینی سیستانی، صافی گلپایگانی، وحیدخراسانی، سبحانی روزه هایی را که نگرفته باید قضا کند و بنابر احتیاط واجب برای هر روز یک مد طعام هم به فقیر بدهد. آیت الله العظمی شبیری زنجانی: روزه هایی را که نگرفته باید قضا کند و بنابر احتیاط برای هر روز یک مد طعام هم به فقیر بدهد. آیت الله العظمی مظاهری: اگر به واسطه عذری نظیر نداشتن قدرت، مسافرت یا شیر دادن و مانند اینها، روزه رمضان را نگیرد و تا رمضان سال بعد به واسطه هر عذری نتواند قضا کند، قضای روزه هایی را که نگرفته است بر او واجب نیست و باید برای هر روز معادل 750 گرم گندم یا جو و مانند اینها یا قیمت اینها را در صورت تمکّن به فقیر بدهد. امام خامنه ای: قضای روزه‌‌های ماه رمضان که بر اثر مسافرت فوت شده، واجب است. اگر قضای روزه ماه رمضان را به علت استمرار عذری که مانع روزه گرفتن است، تا ماه رمضان سال آینده به تأخیر انداخته باشند، قضای روزه‌‌هایی که از آنان فوت شده کافی است، و واجب نیست برای هر روزی یک مدّ طعام فدیه بدهند، هرچند احتیاط در جمع بین قضا و فدیه است. ولی اگر تأخیر در قضای روزه به خاطر سهل‌‌انگاری و بدون عذر باشد، جمع بین قضا و فدیه بر آنها واجب است.(2) پی نوشت: 1- رساله توضیح المسائل 16 مرجع/ مساله 1703. 2- اجوبه الاستفتائات/ سوال 808و810
پاسخ:
اگر به واسطه مسافرت یا عذری غیر از بیماری روزه رمضان را نگیرد و عذر او تا رمضان سال بعد طول بکشد، حکمش چیست؟(1)
مطابق با فتوای چند تن از مراجع عظام تقلید:
امام خمینی:
قضای روزهایی را که نگرفته است بر او واجب است و بنابراحتیاط مستحب برای هر روز یک مد طعام را به فقیر بدهد.
آیت العظمی مکارم شیرازی:
احتیاط واجب آن است که روزه هایی را که نگرفته، بعد از ماه رمضان قضا کند و برای هر روز یک مد طعام به فقیر دهد، همچنین اگر ترک روزه به خاطر بیماری بوده، بعد بیماری رفع شده و عذر دیگری مانند مسافرت پیش آمده است.
آیات عظام آقایان حسینی سیستانی، صافی گلپایگانی، وحیدخراسانی، سبحانی
روزه هایی را که نگرفته باید قضا کند و بنابر احتیاط واجب برای هر روز یک مد طعام هم به فقیر بدهد.
آیت الله العظمی شبیری زنجانی:
روزه هایی را که نگرفته باید قضا کند و بنابر احتیاط برای هر روز یک مد طعام هم به فقیر بدهد.
آیت الله العظمی مظاهری:
اگر به واسطه عذری نظیر نداشتن قدرت، مسافرت یا شیر دادن و مانند اینها، روزه رمضان را نگیرد و تا رمضان سال بعد به واسطه هر عذری نتواند قضا کند، قضای روزه هایی را که نگرفته است بر او واجب نیست و باید برای هر روز معادل 750 گرم گندم یا جو و مانند اینها یا قیمت اینها را در صورت تمکّن به فقیر بدهد.
امام خامنه ای:
قضای روزه‌‌های ماه رمضان که بر اثر مسافرت فوت شده، واجب است.
اگر قضای روزه ماه رمضان را به علت استمرار عذری که مانع روزه گرفتن است، تا ماه رمضان سال آینده به تأخیر انداخته باشند، قضای روزه‌‌هایی که از آنان فوت شده کافی است، و واجب نیست برای هر روزی یک مدّ طعام فدیه بدهند، هرچند احتیاط در جمع بین قضا و فدیه است. ولی اگر تأخیر در قضای روزه به خاطر سهل‌‌انگاری و بدون عذر باشد، جمع بین قضا و فدیه بر آنها واجب است.(2)
پی نوشت:
1- رساله توضیح المسائل 16 مرجع/ مساله 1703.
2- اجوبه الاستفتائات/ سوال 808و810
- [سایر] برای روزه هایی که به واسطه بیماری نگرفته ایم چه کاری انجام دهیم؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسانی که به جهت عذری مثل بیماری یا سفر، روزه ماه رمضان را نگرفته و می دانند تا رمضان سال آینده، قضای روزه ها را نمی گیرند، آیا صحیح است کفاره و فدیه آنها را بعد از ماه رمضان بدهند؟
- [آیت الله خوئی] اگر مردی به واسطه عذری روزه نبود و زن روزهدار خود را مجبور کرد به جماع اگر زن در بین راضی شد باز هم کفاره بر زن نیست.
- [آیت الله مظاهری] کسی که در ماه مبارک رمضان به واسطه عذری نتواند روزه بگیرد و تا ماه مبارک رمضان بعدی به واسطه عذر دیگری نتواند روزه‌‌های خود را قضا کند، در خصوص قضا و کفاره چه وظیفهای دارد؟
- [آیت الله بهجت] آیا فردی که به واسطه عذری با تیمم نماز می خواند می تواند امام جماعت شود؟
- [آیت الله بهجت] اگر به واسطه ی عذری داخل توالت وضو سازد، آیا اشکال دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی روزه ماه رمضان را عمداً خورده است و همین طور روزه قضای ماه رمضان را بعدازظهر خورده است و نمی دانسته کفاره دارد، وظیفه اش چیست؟
- [سایر] کسانی که به جهت عذری مثل بیماری یا سفر، روزه ماه رمضان را نگرفته و می دانند تا رمضان سال آینده، قضای روزه ها را نمی توانند بگیرند، آیا صحیح است کفاره و فدیه آنها را بعد از ماه رمضان بدهند یا باید تا رمضان بعد صبر کند؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی در اثر بیماری و یا به واسطه بی توجهی روزه خود را عمداً خورده و الآن متوجه شده که اشتباه بزرگی را مرتکب شده است و برای کفاره خود هر روزی 60 مسکین را باید اطعام بدهد و میسّر برایش نیست، ولی دختری دارد که دارای چند فرزند است و در شهرستان زندگی می‌کند و هر سال یکی دو ماه به خانه پدر میآید آیا میتواند که مخارجات آنها را به جای کفارات خود حساب کند یا خیر؟
- [سایر] به علت بیماری از روزه گرفتن معذورم، آیا می توانم بدون روزه اعتکاف کنم؟
- [آیت الله سبحانی] روزه ای که از انسان به واسطه مستی فوت شده، باید قضا نماید. اگرچه چیزی را که به واسطه آن مست شده، برای معالجه خورده باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . روزه ای که از انسان به واسطه مستی فوت شده، باید قضا نماید، اگر چه چیزی را که به واسطه آن مست شده، برای معالجه خورده باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] روزه ای که از انسان به واسطه مستی فوت شده باید قضا نماید اگر چه چیزی را که به واسطه ان مست شده برای معالجه خورده باشد
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] روزه ای که از انسان به واسطه مستی فوت شده؛ باید قضا نماید؛ اگرچه چیزی را که به واسطه آن مست شده؛ برای معالجه خورده باشد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر به واسطه بیماری روزه رمضان را نگیرد و بعد از رمضان بیماری او برطرف شود، ولی عذر دیگری پیدا کند که نتواند تا رمضان بعد قضای روزه را بگیرد، باید روزه‌‌هایی را که نگرفته قضا نماید و نیز اگر در ماه رمضان، غیر بیماری عذر دیگری داشته باشد و بعد از رمضان آن عذر برطرف شود و تا رمضان سال بعد به واسطه بیماری نتواند روزه بگیرد، روزه‌‌هایی را که نگرفته باید قضا کند.
- [آیت الله مظاهری] در هر روزه واجب اگر به واسطه عذری مثل خواب یا مرض یا مسافرت یا غفلت تا پیش از ظهر نیّت نکند و کاری که روزه را باطل می‌کند انجام نداده باشد باید نیّت روزه کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه به واسطه بیماری، روزه ماه رمضان را نگیرد و بیماری او تا ماه رمضان سال بعد طولانی شود، قضای روزه هایی را که نگرفته واجب نیست، فقط باید برای هر روز یک مد (تقریبا 750 گرم) گندم یا جو و مانند آن به فقیر بدهد، ولی اگر به واسطه عذر دیگری (مثلاً بخاطر مسافرت) روزه نگرفته باشد و عذر او تا رمضان بعد باقی بماند احتیاط واجب آن است که روزه هایی را که نگرفته بعد از ماه رمضان قضا کند و برای هر روز یک مد طعام به فقیر دهد، همچنین اگر ترک روزه بخاطر بیماری بوده، بعد بیماری رفع شده و عذر دیگری مانند مسافرت پیش آمده است.
- [امام خمینی] روزه ای که از انسان به واسطه مستی فوت شده باید قضا نماید، اگرچه چیزی را که به واسطه آن مست شده برای معالجه خورده باشد، بلکه اگر نیت روزه کرده و مست شده و در حال مستی روزه را ادامه داده تا از مستی خارج شده باشد، بنا بر احتیاط واجب باید روزه آن روز را تمام کند و بعدا قضا نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر امام جماعت به واسطه عذری با تیمم یا با وضوی جبیره ای نماز بخواند، می شود به او اقتدا کرد و اما اگر به واسطه عذری با لباس نجس نماز بخواند، اقتدای به او اشکال دارد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر امام جماعت به واسطه عذری با تیمّم یا با وضوی جبیرهای نماز بخواند، میشود به او اقتدا کرد، ولی اگر به واسطه عذری با لباس نجس نماز بخواند، بنابر احتیاط واجب نباید به او اقتدا کرد.