چنانچه ندانیم چقدر نماز قضا داریم باید چه کنیم؟
امام خمینی(ره): کسی که چند نماز از او قضا شده و شماره آنها را نمی‌ داند مثلا نمی‌ داند چهار تا بوده یا پنج تا، چنانچه مقدار کمتر را بخواند کافی است و همچنین اگر شماره آنها را می ‌دانسته و فراموش کرده، اگر مقدار کمتر را بخواند کفایت می‌ کند.[1] مکارم: کسی که چند نماز از او قضا شده و شماره آنها را نمی داند، مثلاً نمی داند دو نماز بوده یا سه نماز، کافی است مقدار کمتر را بخواند، امّا اگر قبلاً شماره آنها را می دانسته، ولی به واسطه سهل انگاری فراموش کرده، احتیاط واجب آن است که مقدار بیشتر را بخواند.[2] صافی: کسی که مثلاً چند نماز صبح یا چند نماز ظهر از او قضا شده و شماره آنها را نمی‌داند، مثلاً نمی‌داند که سه یا چهار یا پنج نماز بوده، چنان چه مقدار کمتر را بخواند کافی است. ولی اگر شماره آنها را می‌دانسته و فراموش کرده، بهتر آن است که به قدری نماز بخواند که یقین کند تمام آنها را خوانده است، مثلاً اگر فراموش کرده که چند نماز صبح از او قضا شده است، و یقین دارد که بیشتر از ده تا نبوده، ده نماز صبح بخواند.[3] سیستانی: کسی که مثلاً چند نماز صبح، یا چند نماز ظهر از او قضا شده و شماره آنها را نمی ‌داند، یا فراموش کرده، مثلاً نمی ‌داند که سه، یا چهار، یا پنچ نماز بوده، چنانچه مقدار کمتر را بخواند کافی است، ولی بهتر این است که بقدری نماز بخواند که یقین کند تمام آنها را خوانده است، مثلاً اگر فراموش کرده که چند نماز صبح از او قضا شده است و یقین دارد که بیشتر از ده نماز نبوده، احتیاطاً ده نماز صبح بخواند.[4] فاضل(ره): کسی که چند نماز از او قضا شده و شماره آنها را نمی داند مثلاً نمی داند چهار تا بوده یا پنج تا، چنانچه مقدار کمتر را بخواند کافی است، لکن احتیاط واجب آن است چنانچه شماره آنها را قبلاً می دانسته و بعد فراموش نموده مقدار زیادتر را بخواند.[5] بهجت(ره): کسی که چند نماز از او قضا شده وتعداد آنها را نمی داند مثلا نمی داند چهار تا بوده یا پنج تا، چنانچه برای او مشکل نیست وعسر وحرج در کار نباشد، لازم است آن قدر نماز بخواند تا علم پیدا کند به مقدار نمازهای قضا شده یا این که بیشتر نماز قضا خوانده است، و اگر تحصیل علم ممکن نیست، به مقداری که اطمینان پیدا کند نماز بخواند، و اگر آن هم نشد به قدری که گمان پیدا کند، واین احتیاطات در صورتی است که می داند یا احتمال می دهد که سابقا مقدار آنها را می دانسته والا فقط به قدری که یقین دارد نماز بخواند ودر مورد مقدار بیشتر، احتیاط کردن خوب است ولی ظاهر این است که لازم نیست.[6] تبریزی(ره): کسی که مثلا چند نماز صبح یا چند نماز ظهر از او قضا شده  وشماره آنها را نمی داند یا فراموش کرده، مثلا نمی داند که سه یا چهاریا پنج نماز بوده، چنانچه مقدار کمتر را بخواند کافی است، ولی بهتر این است که به قدری نماز بخواند که یقین کند تمام آنها را خوانده است، مثلا اگر فراموش کرده که چند نماز صبح از او قضا شده است و یقین دارد که بیشتر از ده تا نبوده، احتیاطا ده نماز صبح بخواند.[7] وحید خراسانی: کسی که مثلا چند نماز صبح یا چند نماز ظهر از او قضا شده و شماره آنها را نمی داند یا فراموش کرده مثلا نمی داند که سه یا چهار یا پنج نماز بوده چنانچه مقدار کمتر را بخواند کافیست، ولی احتیاط مستحبّ این است که به قدری نماز بخواند که یقین کند تمام آنها را خوانده است، مخصوصاً در صورتی که یقین به مقدار داشته و بعد از آن مقدار را فراموش کرده باشد.[8] [1]. توصیح المسائل امام(ره)، مسئله 1383. [2]. توضیح المسائل آیت الله مکارم شیرازی مسأله 1199. [3]. توضیح المسائل آیت الله صافی مسأله1392. [4]. توضیح المسائل آیت الله سیستانی مسأله 1363. [5]. توضیح المسائل آیت الله فاضل(ره)، ص 230. [6]. توضیح المسائل آیت الله بهجت(ره)، مسأله1123. [7]. توضیح المسائل آیت الله تبریزی(ره)، مسأله1392. [8]. توضیح المسائل آیت الله وحید خراسانی، مسأله1391.
عنوان سوال:

چنانچه ندانیم چقدر نماز قضا داریم باید چه کنیم؟


پاسخ:

امام خمینی(ره): کسی که چند نماز از او قضا شده و شماره آنها را نمی‌ داند مثلا نمی‌ داند چهار تا بوده یا پنج تا، چنانچه مقدار کمتر را بخواند کافی است و همچنین اگر شماره آنها را می ‌دانسته و فراموش کرده، اگر مقدار کمتر را بخواند کفایت می‌ کند.[1]

مکارم: کسی که چند نماز از او قضا شده و شماره آنها را نمی داند، مثلاً نمی داند دو نماز بوده یا سه نماز، کافی است مقدار کمتر را بخواند، امّا اگر قبلاً شماره آنها را می دانسته، ولی به واسطه سهل انگاری فراموش کرده، احتیاط واجب آن است که مقدار بیشتر را بخواند.[2]

صافی: کسی که مثلاً چند نماز صبح یا چند نماز ظهر از او قضا شده و شماره آنها را نمی‌داند، مثلاً نمی‌داند که سه یا چهار یا پنج نماز بوده، چنان چه مقدار کمتر را بخواند کافی است. ولی اگر شماره آنها را می‌دانسته و فراموش کرده، بهتر آن است که به قدری نماز بخواند که یقین کند تمام آنها را خوانده است، مثلاً اگر فراموش کرده که چند نماز صبح از او قضا شده است، و یقین دارد که بیشتر از ده تا نبوده، ده نماز صبح بخواند.[3]

سیستانی: کسی که مثلاً چند نماز صبح، یا چند نماز ظهر از او قضا شده و شماره آنها را نمی ‌داند، یا فراموش کرده، مثلاً نمی ‌داند که سه، یا چهار، یا پنچ نماز بوده، چنانچه مقدار کمتر را بخواند کافی است، ولی بهتر این است که بقدری نماز بخواند که یقین کند تمام آنها را خوانده است، مثلاً اگر فراموش کرده که چند نماز صبح از او قضا شده است و یقین دارد که بیشتر از ده نماز نبوده، احتیاطاً ده نماز صبح بخواند.[4]

فاضل(ره): کسی که چند نماز از او قضا شده و شماره آنها را نمی داند مثلاً نمی داند چهار تا بوده یا پنج تا، چنانچه مقدار کمتر را بخواند کافی است، لکن احتیاط واجب آن است چنانچه شماره آنها را قبلاً می دانسته و بعد فراموش نموده مقدار زیادتر را بخواند.[5]

بهجت(ره): کسی که چند نماز از او قضا شده وتعداد آنها را نمی داند مثلا نمی داند چهار تا بوده یا پنج تا، چنانچه برای او مشکل نیست وعسر وحرج در کار نباشد، لازم است آن قدر نماز بخواند تا علم پیدا کند به مقدار نمازهای قضا شده یا این که بیشتر نماز قضا خوانده است، و اگر تحصیل علم ممکن نیست، به مقداری که اطمینان پیدا کند نماز بخواند، و اگر آن هم نشد به قدری که گمان پیدا کند، واین احتیاطات در صورتی است که می داند یا احتمال می دهد که سابقا مقدار آنها را می دانسته والا فقط به قدری که یقین دارد نماز بخواند ودر مورد مقدار بیشتر، احتیاط کردن خوب است ولی ظاهر این است که لازم نیست.[6]

تبریزی(ره): کسی که مثلا چند نماز صبح یا چند نماز ظهر از او قضا شده  وشماره آنها را نمی داند یا فراموش کرده، مثلا نمی داند که سه یا چهاریا پنج نماز بوده، چنانچه مقدار کمتر را بخواند کافی است، ولی بهتر این است که به قدری نماز بخواند که یقین کند تمام آنها را خوانده است، مثلا اگر فراموش کرده که چند نماز صبح از او قضا شده است و یقین دارد که بیشتر از ده تا نبوده، احتیاطا ده نماز صبح بخواند.[7]

وحید خراسانی: کسی که مثلا چند نماز صبح یا چند نماز ظهر از او قضا شده و شماره آنها را نمی داند یا فراموش کرده مثلا نمی داند که سه یا چهار یا پنج نماز بوده چنانچه مقدار کمتر را بخواند کافیست، ولی احتیاط مستحبّ این است که به قدری نماز بخواند که یقین کند تمام آنها را خوانده است، مخصوصاً در صورتی که یقین به مقدار داشته و بعد از آن مقدار را فراموش کرده باشد.[8]

[1]. توصیح المسائل امام(ره)، مسئله 1383.
[2]. توضیح المسائل آیت الله مکارم شیرازی مسأله 1199.
[3]. توضیح المسائل آیت الله صافی مسأله1392.
[4]. توضیح المسائل آیت الله سیستانی مسأله 1363.
[5]. توضیح المسائل آیت الله فاضل(ره)، ص 230.
[6]. توضیح المسائل آیت الله بهجت(ره)، مسأله1123.
[7]. توضیح المسائل آیت الله تبریزی(ره)، مسأله1392.
[8]. توضیح المسائل آیت الله وحید خراسانی، مسأله1391.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین