زن تا وقتی در عقد مردی است و از او جدا نشده یا جدا شده اما عده طلاقش تمام نشده نمی تواند با مرد دیگری ازدواج کند. همچنین است اگر شوهر زن از دنیا برود و زن در دوران عده وفات باشد. حال با توجه به اینکه اصل دلیل احکام در اختیار ما نیست و ما تنها به گوشه هایی از حکمت های احکام پی می بریم، به قسمتی از حکمت این حکم اشاره می کنم. اشکال عمده و اساسی که چندشوهری به وجود میآورد و همان بیشتر سبب شده که این رسم عملًا موفقیتی نداشته باشد، اشتباه انساب است. در این نوع زناشویی رابطه پدر با فرزند عملًا نامشخص است. همچنانکه در کمونیسم جنسی نیز رابطه پدران با فرزندان نامشخص است؛ و همان طوری که کمونیسم جنسی نتوانست برای خود جا باز کند، چندشوهری نیز نتوانست مورد پذیرش یک اجتماع واقعی بوده باشد، زیرا ... زندگی خانوادگی و تأسیس آشیانه برای نسل آینده و ارتباط قطعی میان نسل گذشته و آینده، خواسته غریزه طبیعت بشر است.(مرتضی مطهری، مجموعه آثار، ج19، ص 302.) و بیشترین آسیب از چند شوهری به زن باز می گردد. چون اگر ارتباط فرزند با پدرش روشن نباشد و مرد غیرتی نسبت به زن نداشته باشد، هرگز توجه لازم به زن و حمایت از او را به عهده نمی گیرد. همانگونه که در رابطه یک زن روسپی با مردان روشن است که هرگز مردان مرتبط با زن روسپی، نسبت به او غیرتی ندارند تا بخواهند به خاطر آن از زن حمایت کنند. و با توجه به اینکه زن خواستار حمایت و محبت مرد می باشد، از این امر متنفر بوده همانگونه که از روسپی گری متنفر است. تاثیر چند شوهری در نوع رابطه زن و مرد علاوه بر اینکه، در روابط روسپیان مشخص است، بعضی از گزارش های تاریخی نیز این امر را ثابت می کند. (ابوالظهیرالحسن) مینویسد: (در سواحل مالابار قبیلهای به نام قبیله (نائیر) زندگی میکنند. مردان این قبیله نمیتوانند بیش از یک زن بگیرند، در صورتی که زنان آنها میتوانند شوهرهای متعددی انتخاب کنند. به عقیده من علت وضع این قانون این است که مردان قبیله نائیر سلحشورترین قبایل میباشند و به واسطه اصالتی که دارند حرفه جنگ با آنهاست، و همان طوری که ما در اروپا سربازان را از ازدواج منع میکنیم تا علایق زناشویی مانع از انجام حرفه سربازی آنها نشود، قبایل مالابار هم سعی کردهاند حتی المقدور مردان قبیله نائیر را از علایق خانوادگی معاف دارند. و چون به واسطه گرمی آب و هوا ممکن نمی شد مطلقاً آنان را از ازدواج ممانعت کنند، لذا مقرر داشتهاند چند مرد دارای یک زن باشند تا علاقه خانوادگی آنها سست باشد و مانع انجام حرفه جنگی آنها نشود.) (مجموعه آثار استاد شهیدمطهری، ج19، 302) پس با توجه به تفاوت های بین زن و مرد، اگر چه در مواردی می توان چند زوجه را برای یک مرد، پذیرفت؛ اما هرگز نمی توان چند شوهر را برای یک زن پذیرفت. چون آسیب های این امری به حدی است که نمی توان به سراغ آن رفت.
زن تا وقتی در عقد مردی است و از او جدا نشده یا جدا شده اما عده طلاقش تمام نشده نمی تواند با مرد دیگری ازدواج کند. همچنین است اگر شوهر زن از دنیا برود و زن در دوران عده وفات باشد.
حال با توجه به اینکه اصل دلیل احکام در اختیار ما نیست و ما تنها به گوشه هایی از حکمت های احکام پی می بریم، به قسمتی از حکمت این حکم اشاره می کنم.
اشکال عمده و اساسی که چندشوهری به وجود میآورد و همان بیشتر سبب شده که این رسم عملًا موفقیتی نداشته باشد، اشتباه انساب است. در این نوع زناشویی رابطه پدر با فرزند عملًا نامشخص است. همچنانکه در کمونیسم جنسی نیز رابطه پدران با فرزندان نامشخص است؛ و همان طوری که کمونیسم جنسی نتوانست برای خود جا باز کند، چندشوهری نیز نتوانست مورد پذیرش یک اجتماع واقعی بوده باشد، زیرا ... زندگی خانوادگی و تأسیس آشیانه برای نسل آینده و ارتباط قطعی میان نسل گذشته و آینده، خواسته غریزه طبیعت بشر است.(مرتضی مطهری، مجموعه آثار، ج19، ص 302.)
و بیشترین آسیب از چند شوهری به زن باز می گردد. چون اگر ارتباط فرزند با پدرش روشن نباشد و مرد غیرتی نسبت به زن نداشته باشد، هرگز توجه لازم به زن و حمایت از او را به عهده نمی گیرد. همانگونه که در رابطه یک زن روسپی با مردان روشن است که هرگز مردان مرتبط با زن روسپی، نسبت به او غیرتی ندارند تا بخواهند به خاطر آن از زن حمایت کنند. و با توجه به اینکه زن خواستار حمایت و محبت مرد می باشد، از این امر متنفر بوده همانگونه که از روسپی گری متنفر است.
تاثیر چند شوهری در نوع رابطه زن و مرد علاوه بر اینکه، در روابط روسپیان مشخص است، بعضی از گزارش های تاریخی نیز این امر را ثابت می کند.
(ابوالظهیرالحسن) مینویسد: (در سواحل مالابار قبیلهای به نام قبیله (نائیر) زندگی میکنند. مردان این قبیله نمیتوانند بیش از یک زن بگیرند، در صورتی که زنان آنها میتوانند شوهرهای متعددی انتخاب کنند. به عقیده من علت وضع این قانون این است که مردان قبیله نائیر سلحشورترین قبایل میباشند و به واسطه اصالتی که دارند حرفه جنگ با آنهاست، و همان طوری که ما در اروپا سربازان را از ازدواج منع میکنیم تا علایق زناشویی مانع از انجام حرفه سربازی آنها نشود، قبایل مالابار هم سعی کردهاند حتی المقدور مردان قبیله نائیر را از علایق خانوادگی معاف دارند. و چون به واسطه گرمی آب و هوا ممکن نمی شد مطلقاً آنان را از ازدواج ممانعت کنند، لذا مقرر داشتهاند چند مرد دارای یک زن باشند تا علاقه خانوادگی آنها سست باشد و مانع انجام حرفه جنگی آنها نشود.) (مجموعه آثار استاد شهیدمطهری، ج19، 302)
پس با توجه به تفاوت های بین زن و مرد، اگر چه در مواردی می توان چند زوجه را برای یک مرد، پذیرفت؛ اما هرگز نمی توان چند شوهر را برای یک زن پذیرفت. چون آسیب های این امری به حدی است که نمی توان به سراغ آن رفت.
- [آیت الله بروجردی] شخصی زن غریبی را عقد کرد بعد از عقد مسافرت نموده و شوهر ازحال او خبری ندارد و نمیداند کجاست و نمیتواند از حالش استعلام کند و شوهر میخواهد او را طلاق بدهد، آیا جایز است یا خیر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی به علّت نداشتن فرزند، دختر بچّه شش سالهای که خواهرزاده خودش است به منزل آورده و حالا دختر هفده ساله شده و با شخصی ازدواج کرده، آیا راهی وجود دارد تا شوهر این دختر با زن این شخص که دختر را بزرگ کرده محرم شود یا نه؟ (ضمنامادر این زن یا مرده یا شوهر دارد یعنی شوهر دختر نمیتواند با مادر این زن ازدواج موقّت کند و دخول هم حاصل شود تا با دخترش محرم شود)
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا دایی و عموی شوهر بر زن محرم است؟ خاله و عمه زن بر شوهر چطور؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورتی که زن اوّل از شوهر اوّلی خود (غیر از شوهر فعلی) پسری داشته باشد، تکلیف این پسری که از شوهر قبل بوده است با زن و مادر زن شوهر دوّم چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] رقص زن برای شوهر
- [آیت الله اردبیلی] آیا بعد از انکه زن و شوهر از هم طلاق گرفتند، شوهر به مادر زن قبلی خود محرم هست؟
- [آیت الله بهجت] آیا مادر زن دوّم به پسر زن اوّل مرد که از همین شوهر فعلی می باشد ، محرم است یا نه؟ و در صورتی که زن اوّل از شوهر اوّلی خود [غیر از شوهر فعلی] پسر داشته باشد، تکلیف آن پسر با زن دوّم این مرد و مادر زن دوّم شوهر فعلی چیست؟
- [سایر] چرا زن نمیتواند منصب قضا را به عهده بگیرد؟
- [سایر] حق زن بر شوهر چیست؟
- [آیت الله سبحانی] اگر شوهر نفقه همسر را نپردازد آیا زن می تواند بدون اطلاع از اموال شوهر بردارد؟
- [آیت الله خوئی] اگر شوهر از نذر کردن زن جلوگیری نماید، زن نمیتواند درصورتی که وفا به نذرش منافی با حق شوهر باشد نذر کند بلکه بدون اذن شوهر در این صورت نذر منعقد نمیشود.
- [آیت الله اردبیلی] اگر زن با اجازه شوهر نذر کند، شوهر نمیتواند نذر او را به هم بزند یا از عمل کردن او به نذر جلوگیری نماید.
- [آیت الله سیستانی] اگر بواسطه شیر دادن به بچه کسی دیگر ، حقّ شوهر از بین برود ، زن نمیتواند بدون اجازه او شیر دهد .
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر شوهر از نذر کردن زن جلوگیری نماید، زن نمیتواند نذر کند و اگر بدون اجازه شوهر نذر کند، نذر او صحیح است ولی اگر بخواهد میتواند نذر او را به هم بزند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر فرزند با اجازه پدر یا زن با اجازه شوهر قسم بخورد، بعداً پدر یا شوهر نمیتواند قسم فرزند یا زن را به هم بزند، مگر زن به کاری قسم خورده که انجام آن بدون اذن شوهر جایز نیست، در این صورت شوهر میتواند در هنگام عمل اجازه انجام آن را ندهد، در نتیجه عمل به قسم لازم نخواهد بود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] انسان نمیتواند به عنوان نفقه همسر، به زن سیّده خود خمس بدهد که به مصرف مخارج خودش برساند، ولی اگر زن سیّده به خاطر نداشتن شوهر یا ندادن نفقه از سوی شوهر، یا داشتن هزینههایی که پرداخت آن بر شوهر وی واجب نیست، فقیر باشد، میتواند برای تأمین نفقه خود یا هزینههایی که شوهر وی نمیپردازد، از شوهر خود یا دیگران خمس دریافت کند، البتّه شوهر نمیتواند خمسی را که میپردازد به عنوان حقّ نفقه زن به شمار آورد، بلکه نفقه زن را به وی بدهکار است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زن با اجازه شوهر نذر کند، شوهرش نمیتواند نذر او را به هم بزند یا او را از عمل کردن به نذر جلوگیری نماید.
- [آیت الله سیستانی] اگر زن با اجازه شوهر نذر کند ، شوهرش نمیتواند نذر او را بهم بزند ، یا او را از عمل کردن به نذر جلوگیری نماید .
- [آیت الله بروجردی] اگر زن با اجازهی شوهر نذر کند، شوهرش نمیتواند نذر او را به هم بزند، یا او را از عمل کردن به نذر جلوگیری نماید.
- [آیت الله اردبیلی] زن میتواند برای آن که از شیرش استفاده کنند اجیر شود و لازم نیست از شوهر خود اجازه بگیرد؛ ولی اگر به واسطه شیر دادن حقّ شوهر از بین برود، بدون اجازه او نمیتواند اجیر شود.