به نام الله با سلام و عرض ادب با توجه به اینکه ما چند ماه حرام داریم و جنگیدن در این ماه ها حرام می باشد . پس چطور و با چه استدلالی در زمان جنگ با دشمن بعثی می جنگیدیم؟ همچنین، محرم ماه حرامی است و امام حسین (ع) در این ماه به جنگ با یزید رفت.اگر جنگیدن در ماه محرم حرام است . پس امام حسین (ع) با چه استدلال و منطقی به جنگ با یزید رفتند؟
اگر قتال در این ماه ها جنبه دفاعی به خود بگیرد نه حرمت ماه حرام شکسته شده است و نه قتال عنوان حرام به خود می گیرد و حتی بالاتر اینکه دفاع از خود و لو در این شرایط واجب می گردد ، چنانکه در سال حدیبیه رسول خدا ص و اصحاب او را از عمل حج باز داشته به سویشان تیراندازی و سنگ‌پرانی کردند، پس برای مؤمنین هم جایز شد با ایشان مقاتله کنند.
دانشجوی محترم ابتدا از اینکه این مرکز را به منظور دریافت پاسخ سوالات خویش انتخاب کرده اید از شما سپاسگذاریم.
در پاسخ به این سوال ابتدا لازم است اشاره شود همانطور که مستحضر هستید در اسلام چهار ماه که عبارتند از ماههای ذی‌قعده، ذی‌حجه، محرم و رجب(ر.ک: تفسیر نمونه، آیت‌الله مکارم، ج 7، ص 406) وجود دارند که در آنها هر گونه قتال و درگیری ممنوع می باشند که البته اصل این قانون مربوط به پیش از اسلام بوده و حتی مشرکان مکه نیز تا حدود زیادی ملاحظه آن را می کردند . با این حال نکته مهمی که وجود دارد این است که حرمت ماه های حرام و عدم قتال در آن مشروط به این است که تعدی و تجاوزی از سوی طرق مقابل صورت نگیرد و گرنه اگر قتال در این ماه جنبه دفاعی به خود بگیرد نه حرمت ماه حرام شکسته شده است و نه قتال عنوان حرام به خود می گیرد و حتی بالاتر اینکه دفاع از خود و لو در این شرایط واجب می گردد ، چنانکه در سال حدیبیه رسول خدا ص و اصحاب او را از عمل حج باز داشته به سویشان تیراندازی و سنگ‌پرانی کردند پس برای مؤمنین هم جایز شد با ایشان مقاتله کنند(سیدمحمد حسین طباطبایی ، ترجمه تفسیر المیزان ،ج2 ، ص92 ) چنانکه خداوند متعال در آیه 194 سوره بقره با اشاره به این واقعه و صدور مجوز جهاد دفاعی در ماه حرام با این بخش آیه حکم کلی در این زمینه را صادر می کند که ( فَمَنِ اعْتَدی عَلَیْکُمْ فَاعْتَدُوا عَلَیْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدی عَلَیْکُم) یعنی هر کسی که به شما تعدی و تجاوز نمود به همانگونه به شما تعدی کرده است حق مقابله به مثل دارید .
حال با توجه به این قاعده کلی دو موضوعی که مطرح شده است را یعنی جنگ امام حسین ع با لشکر یزید و نیز نبرد رزمندگان اسلام در جریان دفاع مقدس مورد بررسی قرار می دهیم :
1 – جنگ امام حسین ع با لشکر یزید در ماه حرام :
امام حسین علیه السلام برای جنگ به طرف کوفه حرکت نکردند ، بلکه به دعوت کوفیان و برای استقرار حکومت اسلامی واقعی به طرف کوفه حرکت کردند اما با عهد شکنی کوفیان و حمله مزدوران حکومت اموی مواجه شدند و حتی آنگاه که چاره ای جز مقابله با آنان را نداشت هیچگاه آغاز کننده جنگ نبود بلکه دشمنان حضرت آغاز کننده جنگ بودند، شاهد بر این مطلب گفتار عمر سعد است که روز عاشورا خطاب به لشکرش گفت شاهد باشید که اولین تیر را من به طرف حسین رها کرده ام.
از سوی دیگر چگونه می توان امام حسین را متهم به جنگ کرد در حالی که تمام افرادی که در خدمت آن حضرت به شهادت رسیدند حدود 72 نفر بودند و بقیه همراهان آن حضرت اهل و عیال و زن و فرزندان ایشان بودند، آیا معقول است که شخصی را متهم به جنگ کنیم که به همراه تعداد معدودی همراه که اغلب آنان را زن و بچه تشکیل میدهند به جنگ آمده باشد!؟
در هر صورت این لشکریان یزید بودند که حرمت ماه محرم را نگه نداشتند و از وارد شدن آن حضرت به کوفه، و همچنین برگشتن به مدینه جلوگیری نمودند، و در سرزمین کربلا با آن حضرت جنگیدند؛ چنان که در روایتی ریان بن شبیب می‌گوید: روز اول ماه محرم بر حضرت رضا علیه‌السلام وارد شدم، آن حضرت فرمود: ای پسر شبیب محرم ماهی است که حتی در جاهلیت ظلم و کشتار را در آن حرام می‌دانستند، اما این امت نه حرمت این ماه را نگه داشتند، و نه حرمت پیامبر را، چرا که در این ماه ذریه و فرزندان پیامبر را کشتند، زنان آنان را اسیر کردند... .
از سوی دیگر خداوند برخی اعمال را از جنگ در ماه حرام بدتر دانسته و درصورت ارتکاب آن اعمال جنگ در ماه حرام را بلااشکال می داند. با نگاهی به عملکرد یزید و عمالش در زمان حکومت امویان می توان به این نتیجه رسید که مقابله با چنین افرادی بر هر شخص مسلمانی واجب بوده چه در ماه حلال چه ماههای حرام. خداوند در قرآن کریم می فرماید:
یَسْئَلُونَکَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرامِ قِتالٍ فیهِ قُلْ قِتالٌ فیهِ کَبیرٌ وَ صَدٌّ عَنْ سَبیلِ اللَّهِ وَ کُفْرٌ بِهِ وَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ إِخْراجُ أَهْلِهِ مِنْهُ أَکْبَرُ عِنْدَ اللَّهِ وَ الْفِتْنَةُ أَکْبَرُ مِنَ الْقَتْلِ وَ لا یَزالُونَ یُقاتِلُونَکُمْ حَتَّی یَرُدُّوکُمْ عَنْ دینِکُمْ إِنِ اسْتَطاعُوا وَ مَنْ یَرْتَدِدْ مِنْکُمْ عَنْ دینِهِ فَیَمُتْ وَ هُوَ کافِرٌ فَأُولئِکَ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ وَ أُولئِکَ أَصْحابُ النَّارِ هُمْ فیها خالِدُونَ (بقره 217)
(ای پیغمبر) از تو راجع به جنگ در ماه حرام سؤال کنند، بگو: گناهی است بزرگ، ولی بازداشتن خلق از راه خدا و کفر به خدا و پایمال کردن حرمت حرم خدا و بیرون کردن اهل حرم از آن نزد خدا بسیار گناه بزرگتری است و فتنه‌گری، فساد انگیزتر از قتل است. و کافران پیوسته با شما مسلمین کارزار کنند تا آنکه اگر بتوانند شما را از دین خود برگردانند، و هر کس از شما از دین خود برگردد و به حال کفر باشد تا بمیرد چنین اشخاص اعمالشان در دنیا و آخرت ضایع و باطل گردیده، و آنان اهل جهنّمند و در آن همیشه (معذّب) خواهند بود.
به هر حال امام حسین علیه السلام نه آغاز گر جنگ بود و نه به آن رغبتی داشت اما هدفش قیام به جهت برپایی امر به معروف و نهی از منکر و اقامه دستورات الهی و بازگرداندن احکام شرع مقدس به اصل آن بود که تمام این موراد عین دستورات خداوند در قرآن کریم است.(در این زمینه ر.ک: [1]تفسیر نمونه، آیت اللّه مکارم شیرازی و دیگران، ج 2، ص 19 20، دارالکتب الاسلامیة. [2] . ر.ک: الامالی، شیخ صدوق، ص 129، انتشارات کتاب خانه اسلامیه / بحارالانوار، علامه مجلسی، ج 98، ص 102 و ج 44، ص 285، مؤسسة الوفأ بیروت.)
2 - نبرد رزمندگان ایران در جریان هشت سال دفاع مقدس :
در مورد نبرد رزمندگان ایران در جریان هشت سال جنگ تحمیلی نیز باید بگوییم همان طور که از عنوان این جنگ نیز نمایان می باشد این جنگ ، تحمیلی از سوی دولت بعثی عراق علیه ایران بود و طی آن صدام آغازگر جنگ بود چنانکه کلیه شواهد حاکی از این موضوع بوده و حتی شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز سرانجام در سال 1369 مجبور به پذیرش رسمی این موضوع گردید ، در نتیجه در این جنگ ایرانیان صرفا به وظیفه دفاع از خاک و مرز و بوم خود پرداختند ، از سویی همانطور که اشاره شد حرمت ماه های حرام و عدم قتال در آن منوط به این است که جنگ و قتال با طرف مقابل حالت دفاعی در مقابل طرف دیگر نداشته باشد و چون در این جنگ ما در حال دفاع از خود و کشور اسلامی بودیم لذا حرمت جنگ در ماههای حرام، برای ایران بنا به حکم صریح قرآنی برداشته شده بود .
نکته جالب توجهی که به مناسبت حوادث این روزهای منطقه لازم است اشاره نماییم این است که در حال حاضر رژیم عربستان سعودی که خود را خادم الحرمین الشریفین معرفی می کند با همراهی و پشتیبانی معنوی مفتی های وهابی به کشور یمن حمله کرده و تاکنون هزاران انسان بی گناه را به خاک و خون کشیده است ، در این میان نکته قابل توجه این ماجرا این است که این تجاوز آشکار رژیم سعودی به خاک این کشور که قطعا فاقد ماهیت دفاعی می باشد تاکنون سه ماه حرام از سر گذرانده و در حال ورود به چهارمین ماه حرام می باشد که این مساله میزان پایبندی این رژیم و حامیان مذهبی آن به احکام و شریعت اسلام را مشخص می سازد چنانکه مقام معظم رهبری در خلال فرمایشات خود به همین موضوع اشاره کرده و فرمودند : (دیگر از این ظلم بالاتر نیست که در ماه حرام - ماه رجب ماه حرام است - [مسلمانها را میکُشید.] مشرکین مکّه هم وقتی ماه رجب میشد، جنگ را قطع میکردند. امروز زشت‌تر و بدتر از مکّه‌ی آن روز، کسانی هستند که در ماه رجب - ماه حرام - خانواده‌های یمنی را به عزا مینشانند؛ )(http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=29736 )
