لطفا دستورالعمل یا ذکری را به جهت رهایی از شر اوهام و خیالات باطله و اغتشاش ذهن، به این حقیر مرحمت فرمایید؟

لطفا دستورالعمل یا ذکری را به جهت رهایی از شر اوهام و خیالات باطله و اغتشاش ذهن، به این حقیر مرحمت فرمایید؟

پرسش شما گویای این است که ما افتخار ارتباط با جوانی منطقی و آگاه را داریم از اعتمادتان به این نهاد متشکریم.
مدیریت فکر مهمترین دلیل تحولاتی است که امروز بشر در همه زمینه‌ها و به هر شکلی در جوامع گوناگون شاهد آن است. در واقع تسلط بر فکر یکی از عوامل تفاوت‌های افراد در رسیدن به موفقیت محسوب می شود. اگر این عامل از زندگی روزمره حذف شود در واقع پیشرفت از زندگی انسان حذف می‌شود و انسان در اختیار فکر قرار میگیرد و اوست که راهنمای انسان می شود و به هر سمتی که بخواهد انسان را می کشاند. لذا یکی از مباحث مهمی که در مباحث دینی مطرح گردیده است فکر گناه است که به تعبیر زیبای امام علی(ع) فکر گناه انسان را روزی در آن گناه قرار می دهد.
در حقیقت تغییر و حرکت بسوی مدیریت فکر یعنی رسیدن به عاملی چون تمرکز در امور زندگی .اگر بتوانیم بر موضوعات مورد نظر مثل مطالعه کتاب، حضور در کلاس ، نماز خواندن ، صحبت با دوستان و ... تمرکز نماییم و کمتر اجازه دهیم که فکرمان به جای دیگر برود می توانیم به این مدیریت برسیم.
تمرکز،در هر عضوی توان فوق العاده ایجاد می کند.تمرکز در انجام ارزشهای اخلاقی،انسان را به افق ناباورانه می کشاند .تمرکز در ترک رذایل اخلاقی نیز انسان را به قله پیروزی می رساند.تمرکز در قوای معنوی،برای انسان سکوت جهشی است به سوی بی نهایت.و تمرکز در آموزش ،آموزه هایی را به مرحله دریافت و پرداخت می رساند که اندیشه ها را به حیرت می آورد و آرامشی به انسان می دهد که اعجاز انگیز است.
قدرت تمرکز برای همگان یک امر طبیعی نیست،ولی تمام انسانها می توان بدان دست یافت.شاید بتوان گفت:هنر تمرکز از ژرفترین مسایل انسانها محسوب شده،دستیابی بدان،رمز موفقیت انسان را در منظرهای گوناگون فراهم خواهد آورد و چندان هم مشکل نیست.بسیاری از افراد از کاهش تمرکز رنج می برند و مشکلات فراوانی را برایشان ایجاد می کند؛ولی با اندکی تلاش و فعالیت می توان بدان دست یافت.کمبود تمرکز فرایندی دارد که می توان به جرأت گفت:زمینه ساز بسیاری از نابسامانیهای روحی،جسمی،فکری،معنوی و..انسان است.همانگونه که تمرکز جسمانی اعضای بدن را به دهها و حتی صدها برابر افزایش می دهد و حتی تا حد اعجاز در نظر انسان و دیگران نمایان می شود؛می تواند قدرت روحی و معنوی انسان را نیز تا حد غیر قابل تصوری فزونی بخشد.مهمترین نکته،شیوة بهره برداری از این پتانسیل نامحدود است؛تا فرد بتواند در فضاهای گوناگون براحتی بدان نایل شود.
بنابراین با دقت ، به چند نکته زیر که به نظر برایتان مفید است توجه نمائید:
1. ذهن و فکر انسان، همواره متوجه چیزی است که به آن عشق می‌ورزد؛ چنان که عاشق، لحظه‌ای از فکر معشوق خود بیرون نمی‌رود. اینکه مثلاً ما همیشه در نمازهای خود، به یاد دیگر مسائل می‌افتیم به جهت تعلّق نفس ما به آنها و عدم آشنایی با محبوب حقیقی است. پس باید دل را از تعلق به کثرات پالایش کرد و منزلگه عشق ربوبی ساخت تا اندیشه نیز بدان سوی توجه کند. ظرفیت وجودی بانوان در داشتن عواطف پاک و فراوان، این توان را به آنها می‌دهد که در این راه سبکبال‌تر پیش روند.
2. پرنده لجام گسیخته خیال، چون چکاوکی است که هر دم بر سرشاخساری نشسته، پس به شاخه دیگر پرواز می‌کند. افکار انسان نیز قرار و آرامی ندارد؛ ولی اگر با دقت درکنترل آن بکوشد - یعنی همواره از آن مراقبت نموده و هرگاه به این سوی و آن سوی گریخت بلافاصله آن را به امور شریفه متوجه گرداند - کم کم رام و مطیع می‌گردد.
3. با داشتن برنامه منظم و پیوسته , می توان ذهن را به سمت خاصی جهت داد; مثلا تلاش برای ادامه تحصیل یا داشتن برنامه های منظم همه روزه دعا و قرآن , مطالعه کتاب هایی پیرامون : اخلاق , معاد, خداشناسی , عواقب گناه و حداقل روزی یک ساعت شرکت منظم و پیوسته در مجالس دینی مانند نماز جماعت.
4. از جمع‌هایی که با روحیات شما و شرع هماهنگ است دوری نکنید. سعی کنید دوستانی هرچند معدود اما صمیمی داشته باشید تا دیدن و ارتباط با آنها به شما انرژی مثبت دهد.
5. گرچه ذهن انسان این توانایی را دارد که حتی بدون استفاده از حواس ظاهری افکاری را تولید کند ولی عمده آن چیزهایی که انسان در مورد آن فکر می کند اعم از چیزهای خوب یا بد. داده های حواس ظاهری او است لذا باید مجاری ورودی ذهن را که همان حواس ظاهری است کنترل کرد؛ یعنی چشم، گوش، زبان و لامسه و...
6. سعی کنید با یک برنامه‌ریزی دقیق و حساب شده تمام اوقات شبانه‌روزی خود را پر کنید و هیچ‌گاه بیکار نباشید. به مطالعه، نظافت اتاق، کمک به دوستان، ورزش و... مشغول باشید. و هر گاه بیکار شدید خود را به کاری مشغول سازید.
7. در صورتی که به چنین افکاری اهمیت ندهید مطمئن باشید اگر تحمل کنید پس از چندی نهایتا آن را رها خواهید کرد.
8. روابط اجتماعی خود را افزایش دهید مثلاً شرکت در مجالس عمومی مثل مجالس جشن یا مجالس مذهبی.
9. اعتماد به نفس خود را بالا ببرید و سعی کنید از حالت متکی بودن به دیگران خارج شوید. البته ما انسان ها کما بیش نیازمند تأیید اطرافیان هستیم و دوست داریم در انظار دیگران مقبول باشیم. اما این حالت نباید در ما جنبه افراطی به خود بگیرید و طوری باشد که قضاوت دیگران درباره ما برایمان خیلی مهم باشد.
10. این ظرفیت روانی در شما وجود دارد که با کمک به والدین در موقعیت‌های مختلف و همکلامی با آنها به بهانه‌های متفاوت، باران رحمت خدا را بسوی خود جلب کنید و طراوت خانواده و نشاط درونی خود را افزایش دهید.
11. در صورت مهیا شدن شرایط مناسب ازدواج، با توقعاتی متعادل، آن را پیگیری نمایید.
12. اذکار (لا اله الا الله) و (لاحول و لاقوة الا بالله) و تلاوت سورۀ ناس، کمک خوبی برای عبور از این افکار است.
13. پس از چند ماه عمل دقیق به راهکارهای ارائه شده، در صورت باقی ماندن این افکار و حالات، می‌توانید از راهنمایی‌های یک روانشناس ماهر یاری بگیرید.
14. توکل شما به خدای مهربان و توسلتان به امامان خوبمان، شما را از تمام ناملایمات زندگی عبور خواهد داد.
درپایان کلام، هدیه‌ای گرانقدر از مردی آسمانی را تقدیم نگاهتان خواهیم نمود که برکت نام و کلام او، شما را در گذار از مشکلتان یاری خواهد نمود.
عارف بزرگ، مرحوم آخوند ملا حسین قلی همدانی و شاگردان وی هرگز نفی خواطر (افکار و اوهام مزاحم) بدون ذکر عملی نداشته‌اند، بلکه رویه ایشان التزام در امر مراقبه و اهتمام به مراتب آن بوده است.
مراتب مراقبه
اوّل درجه مراقبه این است که سالک از محرّمات اجتناب کند و تمام واجبات را به جای آورد، و در این دو امر به هیچ وجه مسامحه نورزد.
دوّم درجه، آن است که مراقبه را شدید نماید و بکوشد هر چه می‌کند برای رضای خدا باشد و از اموری که لهو و لعب نامیده می‌شود، اجتناب نماید. چون در این مرتبه اهتمام نمود برای او تمکّن پیدا می‌شود که دیگر خود را نبازد و این خودداری در او به سر حدّ ملکه برسد.
سوّم درجه، آن است که پروردگار جهان را پیوسته ناظر خود ببیند، و کم‌کم اعتراف می‌نماید که خدای متعال در همه جا حاضر و ناظر و نگران همه مخلوقات است. و این مراقبه در تمام حالات و در همه اوقات باید رعایت شود.
چهارم درجه، این است که خودش خدای را حاضر و ناظر ببیند و به طور اجمال مشاهده جمال الهی نماید. وصیت رسول اکرم صلّی اللّه علیه و آله به ابی¬ذرّ غفاری اشاره به این دو مرتبه اخیر از مراقبه است:
(خدای را چنان عبادت کن مثل آنکه گوئی تو او را می‌بینی و اگر نمی‌توانی او را ببینی او را طوری عبادت کن که بدانی او ترا می‌بیند).
بنابراین عبادت در مرحله‌ای که خدا او را می‌بیند پائین‌تر است از مرتبه‌ای که او خدا را می‌بیند.
برادر گرامی، یگانه راهی که می‌تواند فطرت پاک انسانی را سیراب نماید و او را به ساحل آرامش مادی و معنوی برساند، شناخت خود، خدا و هستی است که نتیجه‌ای جز هدف‌شناسی و هزینه اراده در رسیدن به آن ندارد.
چشم براه مکاتبات بعدی شما هستیم.
نویسنده: حسین رضاییان
منبع: حسینی تهرانی، سید محمد حسین؛ رساله لب اللباب، تهران، حکمت، چاپ ششم، 1416ه.ق، ص 139- 1