خانواده
خانواده، اولین نهاد اجتماعی و کوچکترین واحد تشکیل دهنده جامعه است.
آیا به درآمد دانشجویی که تحت تکفّل خانواده است، خمس تعلق می گیرد؟
آیا به درآمد دانشجویی که تحت تکفّل خانواده است، خمس تعلق می گیرد؟ همه مراجع: چنانچه از درآمد کسب تهیه شده و یک سال از آن گذشته باشد، خمس دارد.[1] تبصره. حکم سودهایی مانند هدیه، جایزه و... در بخش خمس هدیه خواهد آمد. پی نوشت ها __________________ [1]. توضیح المسائل مراجع، م 1757؛ نوری، توضیح المسائل، م 1753؛ خامنه ای، اجوبة، س 996؛ وحید، توضیح المسائل، م 1765.
آیا به درآمد دانشجویی که تحت تکفّل خانواده است، خمس تعلق می گیرد؟ همه مراجع: چنانچه از درآمد کسب تهیه شده و یک سال از آن گذشته باشد، خمس دارد.[1] تبصره. حکم سودهایی مانند هدیه، جایزه و... در بخش خمس هدیه خواهد آمد. پی نوشت ها __________________ [1]. توضیح المسائل مراجع، م 1757؛ نوری، توضیح المسائل، م 1753؛ خامنه ای، اجوبة، س 996؛ وحید، توضیح المسائل، م 1765.
پاسخ:
آیا به درآمد دانشجویی که تحت تکفّل خانواده است، خمس تعلق می گیرد؟
همه مراجع: چنانچه از درآمد کسب تهیه شده و یک سال از آن گذشته باشد، خمس دارد.[1]
تبصره. حکم سودهایی مانند هدیه، جایزه و... در بخش خمس هدیه خواهد آمد.
پی نوشت ها
__________________
[1]. توضیح المسائل مراجع، م 1757؛ نوری، توضیح المسائل، م 1753؛ خامنه ای، اجوبة، س 996؛ وحید، توضیح المسائل، م 1765.
- [سایر] آیا به درآمد دانشجویی که تحت تکفّل خانواده است، خمس تعلق میگیرد؟
- [آیت الله بهجت] آیا به پس انداز دانشجویی که تحت تکفل خانواده است، خمس تعلق می گیرد؟
- [سایر] آیا به وام ازدواج ، وام دانشجویی، خمس تعلق میگیرد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] دانشجویی که درآمد کمی دارد، به خاطر نیازهای آینده خود درآمدهای خود را جمع آوری می کند تا در آینده از آن استفاده کند، مثلاً کتاب بخرد یا در ازدواج مصرف کند. آیا به این پول، خمس تعلق می گیرد؟
- [آیت الله مظاهری] آیا پس از گذشت یک سال، به وام دانشجویی خمس تعلق می گیرد؟
- [آیت الله مظاهری] وام دانشجویی اگر یک سال از آن بگذرد به آن خمس تعلق می گیرد؟
- [آیت الله بهجت] دانشجویی که برای تأمین هزینه ی تحصیلی خود مدّتی سر کار می رود، آیا خمس درآمد خود را باید بپردازد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] دانشجویی که برای تأمین هزینه تحصیلی خود مدتی سر کار می رود، آیا خمس درآمد خود را باید بپردازد؟
- [آیت الله اردبیلی] زن و شوهری هر دو کارمند هستند و درآمد دارند، آیا به درآمد زن هم خمس تعلّق میگیرد یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] آیا به زمین زراعتی و باغ که از درآمد سال خریداری شوند خمس تعلق می گیرد؟
- [آیت الله جوادی آملی] .تعلّق خمس به مال، مشروط به بلوغ سن و عقل نیست، بنابراین به درآمد و سود افراد نابالغ و مجنون نیز خمس تعلق می گیرد که ولیّ آنان باید خمس را از مالشان بپردازد، اگر ولیّ ندارند، خودشان پس از بلوغ, یا پس از خوب شدن از جنون، باید بپردازند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که با دیگری شریک است و می داند شریکش خمس درآمد خود را نمی دهد، ادامه شرکت برای او جایز نیست و تصرف در مال شرکت بعد از تعلق خمس برای هر دو حرام است.
- [آیت الله جوادی آملی] .خمس به عین مال و درآمد تعلق می گیرد; نه ذمّه و (به نحو اشاعه است ; نه کلّی فی المعیّ ن). مالک و خمس دهنده نمیتواند خمس را به ذمّه خود منتقل نماید , هرچند میتواند خمس را از مال دیگر بپردازد و در مال مورد تعلّق خمس تصرف کند , چنان که میتواند با اذن فقیه جامع شرای طِ فتوا خمس متعلّق به عین را به ذمّه بگیرد و در آن مال تصرف کند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] سرمایه (یعنی هر چه انسان برای کسب درآمد از آن استفاده می کند مثل زمین کشاورزی، گاو و گوسفند، ماشین سواری یا مغازه و خانه برای اجاره دادن) تا مقداری که انسان برای امرار معاش خود به آن نیاز دارد خمس ندارد و لو از درآمد سال خود یا از پولی تهیه شده که اگر باقی بماند، خمس به آن تعلق می گیرد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی از ابتدای سال خمسی تا به دست آوردن درآمد، هزینهای برای خود و خانواده خود نموده است، خواه از سرمایه و خواه قرض گرفته باشد و خواه از مال مخمس خودش مصرف کرده باشد، هزینه او محسوب شده و از درآمد سال مالی او کسر می‌شود و بقیه درآمد سال, خمس دارد. هزینه بدون استفاده
- [آیت الله اردبیلی] هر جنس و مالی که یک بار خُمس آن داده شود، دیگر خُمس به آن تعلّق نمیگیرد، مگر این که رشد کرده یا قیمت آن افزایش یابد که مقدار رشد کرده یا افزایش یافته، متعلّق خمس است؛ ولی اگر رشد قیمت بر اثر کاهش ارزش پول باشد به گونهای که درآمد و غنیمت محسوب نشود خُمس آن لازم نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مالی به ارث به انسان برسد و انسان بداند که مورث خمس بدهکار است مثلاً با حاکم شرع دستگردان کرده و نپرداخته یا مالی را که خمس به آن تعلق گرفته مصرف کرده بدون این که خمس آن را بدهد، این شخص باید بدهی خمسی او را بدهد. اگر آن مال از درآمد همان سال فوت بوده و خمس آن را نداده باید خمس آن را بدهد و اگر از درآمد سال های قبل بوده و خمس آن را به علت این که به خمس اعتقادی نداشته نپرداخته است بر او واجب نیست خمس آن را بدهد هرچند بهتر است خمس آن را بدهد تا متوفی عذاب اخروی نداشته باشد.
- [آیت الله جوادی آملی] .آنچه متعلق خمس است، مطلق درآمد است ; نه خصوص درآمد کسب , بنابراین جایزه، هبه، صله، هدیه و مانند آن ها متعلق خمس است, هرچند مقدار کم آنها خمس ندارد. عدم تکرار خمس
- [آیت الله اردبیلی] کسانی که تحت تکفّل افرادی هستند که خمس نمیپردازند مانند زن و فرزندان که تحت تکفّل همسر و پدر خویش میباشند و همچنین میهمانی که وارد خانه شخصی می‌شود که یقین دارد اموال وی متعلّق خمس است و مانند آنها، میتوانند در اموالی که تحت اختیار آنها قرار داده می‌شود، تصرّف کنند و از این جهت تکلیفی متوجّه آنان نیست و پرداخت خمس بر عهده صاحب اموال است.
- [آیت الله جوادی آملی] .بعضی از کارها و درآمدها و هزینه های آن فصلی است مانند صیادی در این صورت, مجموع هزینه و درآمد آن , به لحاظ یک سال محسوب می شود و بعضی از درآمدها در طیّ دو سال است؛ مانند بعضی از زمینهای کشاورزی که یک سال دایر و یک سال بایر است . در صورتی که هزینه دو ساله شرط حصول درآمد باشد , مجموع هزینه های دو سال محسوب می‌شود; وگرنه هزینه خصوص سال درآمد ملحوظ می‌شود. زمان تعلق خمس