آیا برای آموزش دانشجویان یا کشف مطالب جدید علم پزشکی، تشریح بدن میت مسلمان جایز است؟ همه مراجع (به جز تبریزی ): اگر امکان دسترسی به بدن میت غیرمسلمان نباشد و کشف مسائل جدید پزشکی در حدی باشد که نجات جان مسلمان (هر چند در آینده )، متوقف بر آن باشد ؛ تشریح بدن میت مسلمان (به مقدار ضرورت ) اشکال ندارد. امام، تحریر الوسیله، ج 2، التشریح، م 3 ؛ بهجت، احکام پزشکی، ص 46 ؛ فاضل، جامع المسائل، ج1،2142 ؛ خامنهای، اجوبة الاستفتاءات، س 1280 و 1312 ؛ مکارم، استفتاءات، ج 1، س 1471 ؛ نوری، استفتاءات،2، س 893 ؛ سیستانی، توضیح المسائل، احکام تشریح، م 57 ؛ وحید، توضیح المسائل، م 2893. آیةاللَّه تبریزی: اگر نیاز به تشریح است، باید جسد غیرمسلمان را تهیه کنند و تشریح جسد مسلمان جایز نیست. تبریزی، استفتاءات، س 2062 و 2068. (رساله دانشجویی، سید مجتبی حسینی، کد: 472/500016)
آیا برای آموزش دانشجویان یا کشف مطالب جدید علم پزشکی، تشریح بدن میت مسلمان جایز است؟
همه مراجع (به جز تبریزی ): اگر امکان دسترسی به بدن میت غیرمسلمان نباشد و کشف مسائل جدید پزشکی در حدی باشد که نجات جان مسلمان (هر چند در آینده )، متوقف بر آن باشد ؛ تشریح بدن میت مسلمان (به مقدار ضرورت ) اشکال ندارد. امام، تحریر الوسیله، ج 2، التشریح، م 3 ؛ بهجت، احکام پزشکی، ص 46 ؛ فاضل، جامع المسائل، ج1،2142 ؛ خامنهای، اجوبة الاستفتاءات، س 1280 و 1312 ؛ مکارم، استفتاءات، ج 1، س 1471 ؛ نوری، استفتاءات،2، س 893 ؛ سیستانی، توضیح المسائل، احکام تشریح، م 57 ؛ وحید، توضیح المسائل، م 2893.
آیةاللَّه تبریزی: اگر نیاز به تشریح است، باید جسد غیرمسلمان را تهیه کنند و تشریح جسد مسلمان جایز نیست. تبریزی، استفتاءات، س 2062 و 2068. (رساله دانشجویی، سید مجتبی حسینی، کد: 472/500016)
- [آیت الله بهجت] آیا تشریح بدن میّت مسلمان جایز است؟ و اگر پیشبرد علم پزشکی مبتنی بر آن باشد، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا تشریح کالبد میت مسلمان در دانشگاه های علوم پزشکی جایز است؟
- [آیت الله خامنه ای] . اگر نجات نفس محترمی یا کشف مطالب جدید علم پزشکی که موردنیاز جامعه است و یا دستیابی به اطلاعاتی راجع به بیماریهایی که زندگی مردم را تهدید می کند، منوط به تشریح جسد میّت باشد، این عمل اشکال ندارد، ولی واجب است تا حد امکان از جسد میّت مسلمان استفاده نشود، و اجزائی هم که از جسد فرد مسلمان جدا میشوند در صورتی که دفن آنها با جسد، حرج یا محذوری نداشته باشد واجب است با خود جسد دفن شود در غیر این صورت دفن آنها بهطور جداگانه یا همراه با میّت دیگر جایز است.
- [آیت الله علوی گرگانی] از آنجایی که احترام میّت مسلمان لازم است در صحنه قتل و یا در سالن تشریح عمدتااین مسئله مورد توجّه قرار نمیگیرد و از طرفی در جهت ارتقاء دانش پزشکی و کشف علمی جرم و بررسی صحنه قتل و احقاق حقّ ضرورت تشریح مشخص میشود که به نظر میرسد تشریح و احترام در تزاحم با هم هستند در این صورت تکلیف چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] الف: آیا تشریح کالبد میت مسلمان در دانشگاههای علوم پزشکی جایز است؟ ب: در صورتیکه شخصی اولیای میتی را تشویق به رضایت به تشریح کالبد فرزندشان نماید آیا ضمانی متوجه وی میباشد؟
- [آیت الله خامنه ای] دانشجویان رشته پزشکی در خلال تحصیل، عکسها و فیلم های مختلفی را از اعضای تناسلی بدن به قصد آموزش می بینند، آیا این عمل جایز است یا خیر؟ دیدن عورت غیر مماثل چه حکمی دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] برای آموزش دانشجویان پزشکی، از استخوان میّت که غالباً از قبرستانها، جمع آوری می شود استفاده می شود، آیا جمع آوری و فروش آنها برای این منظور جایز است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] وظیفه دانشجویان پزشکی حین آموزش در مواجهه با بیماران بخش زنان و مامایی چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا دیدن تصاویر عریان زنان و مردان غریبه مسلمان و غیر مسلمان که جزو امر آموزش پزشکی هستند ، جایز است ؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا جایز است شخصی وصیّت کند که جسد او بعد از مردن در اختیار دانشجویان دانشکده پزشکی قرار گیرد تا برای تشریح و تعلیم و تعلّم مورد استفاده واقع شود یااین عمل به این جهت که موجب مثله شدن جسد میّت مسلمان می شود حرام است؟
- [آیت الله مظاهری] اگر حفظ جان مسلمانی یا عدهای از مسلمانان بر تشریح انسان متوقف باشد و تشریح غیرمسلمان امکان نداشته باشد تشریح مسلمان جایز است، بنابراین در این زمان که طب متوقّف بر تشریح بدن انسان است باید از تشریح میّت غیر مسلمان استفاده شود و اگر غیر مسلمان نباشد تشریح مسلمان با اذن ولی یا حاکم شرع جایز است و موجب دیه هم نیست.
- [امام خمینی] اگر ممکن باشد تشریح غیر مسلمان، جایز نیست تشریح مسلمان، برای یاد گرفتن مطالب طبی اگر چه متوقف باشد حفظ جان مسلمانی یا عدهای از مسلمانان بر تشریح، و اگر با امکان تشریح غیر مسلمان تشریح مسلمان کنند معصیت کار، و بر آنها دیه است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر زنده ماندن مسلمان متوقف شود بر تشریح بدن مرده ای و تشریح بدن غیر مسلمان و یا مشکوک الاسلام ممکن نباشد و راه دیگری برای زنده نگه داشتن ان مسلمان نباشد در این صورت جایز است که بدن مسلمان مرده را تشریح کنند و دیه جنین مسلمان به تفصیلی که در باب دیات ذکر شده است بر تشریح کننده لازم می شود
- [آیت الله وحید خراسانی] تشریح بدن مسلمان مرده جایز نیست و بر تشریح کننده دیه جنین مسلمان به تفصیلی که در کتاب دیات مذکور است لازم می شود
- [آیت الله وحید خراسانی] تشریح بدن کافر غیر ذمی مرده جایز است و جواز تشریح بدن ذمی و عدم ثبوت دیه جنین ذمی در تشریح ان محل اشکال است مگر ان که در ایین انها جایز باشد که در این صورت مانعی ندارد و اگر مرده ای مسلمان یا ذمی بودن او مشکوک باشد تشریح بدن او جایز است
- [آیت الله خوئی] جایز است بدن مرد کافر را تشریح کردن به تمام انواع تشریح و همین طور است اگر مردهای اسلام او مشکوک باشد و فرق نمیکند تشریح بدن کافر یا مشکوک الاسلام در بلاد اسلامی بوده باشد یا غیر اسلامی.
- [آیت الله علوی گرگانی] جائز است بدن مرده کافر را تشریح کردن بتمام انواع تشریح وهمینطور است اگر مردهای اسلام او مشکوک باشد وفرق نمیکند که تشریح بدن کافر یا مشکوک الاسلام در بلاد اسلامی بوده باشد یا غیر اسلامی.
- [آیت الله خوئی] اگر زنده ماندن یک مسلمانی متوقف شود به تشریح بدن مردة مسلمانی و تشریح بدن غیر مسلمان و یا مشکوکالاسلام ممکن نباشد و راه دیگری برای زنده نگه داشتن آن مرد مسلمان نباشد، در این صورت جایز است که بدن مرده مسلمان را تشریح کنند و نسبت به لزوم پرداخت دیه در چنین صورتی در باب دیات ذکر شده است.
- [آیت الله مظاهری] اگر برای اثبات جرم احتیاج به تشریح بدن میّت شود، با اذن ولی او یا حاکم شرع جایز است.
- [آیت الله علوی گرگانی] جائز نیست بدن مرده مسلمان را تشریح کردن و اگر تشریح کنند، بر گردن تشریح کننده دیه لازم میشود به طوری که تفصیل آن را در کتاب دیات بیان کردهایم.