رد مظالم
رَدّ مظالم بازگرداندن مالی هست که به ناحق گرفته شده است.
آیا بدهی‌های شرعی زن - از قبیل کفّاره، خمس، رد مظالم و... - بر عهده شوهر است؟
آیا بدهی‌های شرعی زن - از قبیل کفّاره، خمس، رد مظالم و... - بر عهده شوهر است؟ همه مراجع: خیر، پرداخت این نوع بدهی‌ها، بر شوهر واجب نیست و اگر زن مال دارد، باید خودش بدهد. در غیر این صورت، تکلیفی ندارد. فاضل، جامع‌المسائل، ج 2، س 1313 ؛ سیستانی، منهاج‌الصالحین، ج 3، م 428 و دفتر: همه مراجع. (احکام زن و شوهر، سیدمجتبی حسینی، کد: 17/500033)
آیا بدهی‌های شرعی زن - از قبیل کفّاره، خمس، رد مظالم و... - بر عهده شوهر است؟ همه مراجع: خیر، پرداخت این نوع بدهی‌ها، بر شوهر واجب نیست و اگر زن مال دارد، باید خودش بدهد. در غیر این صورت، تکلیفی ندارد. فاضل، جامع‌المسائل، ج 2، س 1313 ؛ سیستانی، منهاج‌الصالحین، ج 3، م 428 و دفتر: همه مراجع. (احکام زن و شوهر، سیدمجتبی حسینی، کد: 17/500033)
پاسخ:
آیا بدهی‌های شرعی زن - از قبیل کفّاره، خمس، رد مظالم و... - بر عهده شوهر است؟
همه مراجع: خیر، پرداخت این نوع بدهی‌ها، بر شوهر واجب نیست و اگر زن مال دارد، باید خودش بدهد. در غیر این صورت، تکلیفی ندارد. فاضل، جامع‌المسائل، ج 2، س 1313 ؛ سیستانی، منهاج‌الصالحین، ج 3، م 428 و دفتر: همه مراجع. (احکام زن و شوهر، سیدمجتبی حسینی، کد: 17/500033)
- [آیت الله خامنه ای] آیا حقوق شرعی (خمس، ردّ مظالم، زکات) از شؤون حکومت است یا خیر؟ و کسی که خمس بر عهده اوست، آیا می تواند خودش سهم سادات و ردّ مظالم و زکات را به افراد مستحق بدهد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا سهم امام 7، سهم سادات، زکات، ردّ مظالم، کفّارات و سایر چیزهائی که باید بدست مجتهد برسد پس از رسیدن به دست او، میتواند قرض بدهد یا خیر؟
- [سایر] ردّ مظالم و حکم شرعی آن چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] بدهی شخص میّتی بیش از ترکه اوست. و مورد بدهی او خمس، زکات، دیه، حج، رد مظالم و کفّاره است. ترکه او را چگونه باید صرف کرد؟
- [آیت الله بروجردی] زنی وفات نموده و شوهر او میداند که مظالم بر ذمّه او بوده ولی خود زن در این باب وصیتی نکرده، آیا شوهر میتواند از مال زن مظالم او را رد کند؟ و بر فرض توانستن، از اصل تَرَکه او میتواند رد کند یا باید از ثُلث تَرَکه او ردنماید؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] کفّاره روزه و ردّ مظالم و لقطه و مانند این ها را میتوان به سیّد داد؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیا غیر سید میتواند؛ کفاره روزه، و رد مظالم را به سادات بدهد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] کفاره روزه عمدی و نیز ردّ مظالم را میتوان به سادات داد؟
- [آیت الله سبحانی] دادن کفارات واجب و رد مظالم از طرف غیر سادات به سادات جایز است یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی که (ردّ مظالم) بر عهده اوست و از طرفی برای حج مستطیع شده است، آیا باید مالی را که در نزد اوست، در حج صرف کند یا اقدام به ردّ مظالم نماید؟
- [آیت الله سیستانی] اگر مال حلال با مال حرام به طوری مخلوط شود که انسان نتواند آنها را از یکدیگر تشخیص دهد ، و صاحب مال حرام و مقدار آن هیچ کدام معلوم نباشد ، و نداند که مقدار حرام کمتر از خمس است یا زیادتر ، با دادن خمس آن حلال می‌شود و بنابر احتیاط واجب باید به کسی که مستحق خمس و رد مظالم می‌باشد بدهد .
- [آیت الله اردبیلی] کفن زن بر عهده شوهر است، اگرچه خود زن دارای اموال باشد و همچنین اگر زن را به شرحی که در کتاب طلاق گفته می‌شود طلاق رجعی بدهند و پیش از تمام شدن عدّه بمیرد، بنابر احتیاط واجب شوهر باید کفن او را بدهد، و چنانچه شوهر بالغ نباشد یا دیوانه باشد، ولیّ شوهر باید از مال او کفن زن را بدهد.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که خمس یا زکات بدهکار است و کفاره و نذر و مظالم هم بر او واجب است و قرض هم دارد، چنانچه نتواند همه آنها را بدهد، اگر مالی که خمس یا زکات آن واجب شده، از بین نرفته باشد، باید دادن خمس و زکات را بر بقیه مقدم کند و اگر از بین رفته باشد، پرداخت واجبات دیگر غیر از نذر و کفّاره را بر آن دو مقدّم میکند و بنابر احتیاط واجب مال را به نسبت بین آنها تقسیم نماید.
- [آیت الله اردبیلی] سیّد میتواند صدقات واجب یا مستحب خود را به سیّد یا غیر سیّد بدهد و غیر سیّد میتواند صدقه مستحب خود را به سیّد بپردازد، ولی نمیتواند صدقه واجب خود نظیر زکات مال و زکات فطره را به سیّد بدهد، و چنانچه پرداخت کفّارات و ردّ مظالم بر غیر سیّد واجب شود، بنابر احتیاط واجب نمیتواند آن را به سیّد بدهد.
- [آیت الله اردبیلی] ولیّ زن که در غسل، کفن، نماز و دفن او دخالت میکند، شوهر اوست و اگر شوهر نداشته باشد، کسی که در زمان حیات او سرپرستی او را به عهده داشته بر دیگران در این امر مقدم است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کفن زن بر عهده شوهر است، هرچند از خودش مال داشته باشد و زنی که طلاق رجعی گرفته هرگاه پیش از تمام شدن عده بمیرد، کفن او نیز بر شوهر است.
- [آیت الله اردبیلی] مخارج سفر زن اگر بیشتر از مخارج وطن باشد، در صورتی که جزیی از هزینه معمول زندگی به حساب نیاید، بر عهده شوهر نیست، مگر این که سفر او لازم باشد یا رفتن به چنین سفری جزیی از مخارج معمول زندگی یا جزیی از شئون زن باشد که در این صورت مخارج آن بر عهده مرد است و همچنین اگر شوهر مایل باشد که زن را سفر ببرد، باید خرج سفر او را بدهد.
- [آیت الله اردبیلی] بر زنی که طلاق رجعی داده شده، احکام همسر شرعی جاری است، بنابر این نفقه و زکات فطره او بر شوهر واجب است و از یکدیگر ارث میبرند و شوهر حق ندارد در عدّه با خواهر او یا زن پنجم ازدواج نماید، ولی در مدّت عدّه طلاق بائن نفقه زن بر شوهر واجب نیست.
- [آیت الله سبحانی] زنی که یقین دارد شوهرش در سفر مرده اگر بعد از عده وفات که مقدار آن در احکام طلاق گفته خواهد شد، شوهر کند، و شوهر اول از سفر برگردد، باید از شوهر دوم جدا شود و به شوهر اول حلال است ولی اگر شوهر دوم با او نزدیکی کرده باشد; زن باید عده نگهدارد و شوهر دوم باید مهر او را مطابق زن هائی که مثل او هستند، بدهد ولی خرج عده ندارد. احکام شیر دادن (رضاع)
- [آیت الله اردبیلی] مرد نمیتواند به همسر سیّده خود خمس بدهد که زن آن را به مصرف مخارج خودش برساند؛ ولی اگر زن مخارجی داشته باشد که به آن محتاج بوده ولی تأمین آن بر شوهر واجب نباشد، جایز است شوهر از بابت سهم سادات به زن تملیک کند تا زن به مصرف آن مخارج برساند.