اثبات وجود خدا
سر سلسله تمام معتقدات دینی ایمان به خداست، در کلمات حضرت امیر هست که فرموده، اول الدین معرفته، [۱]پایه دین و ریشه دین خداشناسی است. در قرون جدید در اروپا یک تفکری بوجود آمده است که؛ نه خدا را انکار میکنند و نه مسائله اثبات خدا را قابل حل میدانند، میگویند که بشر نه قادر است وجود خدا را اثبات کند و نه قادر است وجود خدا را نفی کند. اینها هم به منطق الهیون اعتراض میکنند و هم به منطق مادیون اعتراض میکنند، و میگویند که ابزار تحقیق چنین چیزی به بشر داده نشده است، تنها ابزاری که به بشر برای تحقیق داده شده است حواس میباشد که با حواس فقط میتواند محسوسات را تحقبق کند و کیفیت آنها را بیان کند. ولی ماوراء محسوسات از قلمروی تحقیق بشر خارج است و نمیتواند آنها را اثبات کند. در مقابل این افراد الهیون و مادیون قرار گرفتهاند، که مادیون میگویند که اصلا ماوراء الطبیعهای وجود ندارد هر چه هست ماده است، و غیر ماده پوچ میباشد. ولی الهیون قائل هستند که؛ علاوه بر ماده ماوراءالطبیعهای هم وجود دارد که به آنها مجردات میگویند و افکار کسانی که قائل به ماده محض میباشند و یا کسانی که حوزه مدرکات و قلمرو ادراکات انسان را محدود به حواس میدانند و میگویند که هر چیز غیر محسوس غیر قابل تحقیق است را باطل و غلط میداند و راههایی را برای اثبات وجود خدا بیان میکنند.