انفراد
تنها شدن و به تنهایی انجام دادن کاری و همچنین فرادا نماز خواندن را انفراد میگویند که از آن به مناسبت در بابهای طهارت، صلات، صوم، شرکت، وکالت، وصیت، نکاح و شهادات سخن رفته است.
اگر مأموم پیش از امام عمداً هم سلام دهد، بنابر اقوی نمازش صحیح است، ولی احتیاط در این است که اگر عذری ندارد و می‌خواهد قبل از امام سلام دهد، قصد انفراد کند.
عنوان مسئله:
اگر مأموم پیش از امام عمداً هم سلام دهد، بنابر اقوی نمازش صحیح است، ولی احتیاط در این است که اگر عذری ندارد و می‌خواهد قبل از امام سلام دهد، قصد انفراد کند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر مأموم در نماز جماعت، نماز قضای یقینی و امام جماعت نماز احتیاطی بخواند؛ آیا نماز مأموم صحیح است؟
- اگر قرائت امام جماعت از نظر مأموم صحیح نباشد، می تواند به او اقتدا کند؟
- آیا مأموم می تواند زودتر از امام سر از سجده بردارد یا سلام دهد؟
- اگر مأموم در حال رفتن امام به رکوع، اقتدا کند؛ آیا نماز جماعت او صحیح است؟
- اگر در مسأله ای مأموم و امام از روی اجتهاد یا تقلید اختلاف داشته باشند، اقتدا صحیح است؟
- بنابر علتی (مثلاً شک در نماز چهار رکعتی در رکعت سه و چهار) نماز احتیاط بر نمازگزار واجب شده است، پس از خواندن نماز احتیاط فهمید که نمازش صحیح بوده؛ آیا نماز احتیاط اضافی باعث باطل شدن نماز می شود؟
- اگر امام مشغول قرائت حمد و سوره باشد و مأموم سهوا به رکوع و پس از آن به سجده برود و بعد متوجّه شود که امام در حال رکوع است، حکم نمازش چیست؟
- اگر کسی نمازش را در حالی که امام یا مأموم است بخواند و یقین به صحت این نماز داشته باشد، آیا جایز است دوباره آن را به عنوان امام یا مأموم بخواند؟ اگر جایز باشد آیا این عمل، مستحبی است یا نه؟
- در نماز جماعت، مأموم به علت تبعیّت، رکنی مثلاً رکوع را زیاد کرده است پس از نماز متوجّه می شود که نماز امام باطل بوده است، آیا نماز مأموم صحیح است یا باید اعاده کند؟
- اگر در نماز جمعه مأموم اشتباها در رکعت دوم، بعد از قنوت به رکوع رود، اما فورا برخیزد، آیا نمازش صحیح است یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر امام جماعت، مخارج حروف را رعایت نکند، وظیفه مأموم چیست و نمازش چگونه است؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر مأموم اشتباها زودتر از امام جماعت تکبیرة الاحرام بگوید، نمازش چه صورتی پیدا میکند؟
- [آیت الله خوئی] در نماز جماعت که در مسئله 1485 توضیح فرموده‌اید: اگر مأموم سهواً قبل از امام به رکوع رود و طوری باشد که اگر برگردد مقداری از قرائت را درک میکند و برگردد نمازش صحیح است، بفرمائید اگر امام قنوت می‌خواند باید برگردد و اگر برنگشت تا امام قنوت را خواند و داخل رکوع شد نمازش چه صورت دارد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر در بین نماز جماعت بین امام و مأموم فاصله افتاد مثلاً پرده ای حایل شد و مأموم بلافاصله حایل را برطرف کرد حکم نمازش چیست؟ آیا باعث فرادا شدن نمازش می شود؟
- [آیت الله خوئی] شما در کتاب مسائل المنتخبه در شرط سوم از شرایط نماز جماعت فرموده‌اید: امام جماعت باید در نمازش مستقل باشد بنابر این جایز نیست به شخصی که مأموم است اقتدا نمود، آیا این حکم شامل مأمومی که یک رکعت یا دو رکعت یا سه رکعت را به جماعت خوانده و بعد از آنکه امام جماعت نمازش تمام شده منفرد می‌شود می‌گردد یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر به نظر مرجع مأموم، نماز امام باطل باشد، آیا اقتدا کردن به او صحیح است؟
- [آیت الله سبحانی] اگر نماز امام جماعت بر طبق نظر مرجع تقلید وی باطل باشد ولی نماز او بر طبق نظر مرجع تقلید مأموم صحیح باشد آیا مأموم می تواند به امام اقتدا کند؟
- [آیت الله خامنه ای] امام جماعت در رکعت سوم و مأموم رکعت دوم نماز است. در صورتی‌که مأموم بخواهد سوره حمد را تا آخر بخواند امام سر از رکوع برمی‌دارد و وارد سجده می‌شود. در این حال آیا مأموم می‌تواند سوره حمد را رها نموده و همراه امام رکوع را به‌جا آورد؟ یا اینکه باید سوره حمد را تا آخر بخواند و اگر به رکوع امام نرسید، بعد از حمد سوره را نیز بخواند و نمازش را فرادا نماید؟
- [آیت الله مظاهری] می دانیم که در نماز جماعت، اگر انسان سهواً زودتر از امام جماعت سر از رکوع یا سجده بر دارد، باید دوباره خود را به رکوع یا سجده امام برساند. از بعضی افراد شنیده ام که وقتی مأموم دوباره به رکوع یا سجده رفت نباید ذکر بگوید. زیرا نمازش مشکل پیدا می کند، آیا این مطلب صحیح است ؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا مجاز است امام جماعت نمازش را با یک تسبیحات اربعه و سلام تمام کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر در اثناء نماز، بین مأموم و امام، یا بین مأموم و کسی که مأموم به واسطه او به امام متصل است به مقدار فوق فاصله پیدا شود، نمازش فُرادی می شود و صحیح است.
- مأموم باید غیر از آنچه در نماز خوانده می‌شود و حکم آن گفته شد، کارهای دیگر نماز، مانند رکوع و سجود را با امام یا کمی بعد از امام به‌جا آورد و نباید پیش از امام انجام دهد، و همچنین نباید زیاد از امام عقب بماند به‌طوری‌که مثلاً امام از رکوع برخیزد، ولی مأموم هنوز به رکوع نرفته باشد، و احتیاط در این است که با امام هم انجام ندهد، بلکه کمی بعد از امام انجام دهد. ولی اگر پیش از امام مشغول افعال نماز شود یا اینکه از او زیاد عقب بماند، چنانچه تکبیرةالاحرام را بعد از امام گفته و جماعت منعقد شده باشد نمازش بنابر اقوی صحیح است، ولی معصیت کرده است، و اگر این مخالفت در نماز زیاد واقع شود، مخصوصاً اگر در چند رکن انجام بگیرد ممکن است از نماز جماعت خارج شود، ولی اصل نماز صحیح است.
- امام جماعت باید شیعه دوازده امامی، عاقل، عادل و حلال‌زاده باشد و نماز را به‌طور صحیح بخواند و بنابر احتیاط باید بالغ باشد و نیز اگر مأموم مرد است امام او هم باید مرد باشد.
- موقعی که مأموم نیت میکند، باید امام را معین نماید، ولی دانستن اسم او لازم نیست، مثلاً اگر نیت کند: اقتدا می‌کنم به امام حاضر، نمازش صحیح است.
- بنابر احتیاط مستحب در صحیح بودن روزه مستحبی فرزند، اذن پدر و مادر شرط است، گرچه بنابر اقوی همین که موجب ناراحتی آنها نشود و یا نهی نکرده باشند، روزه‌اش صحیح است.
- اگر موقعی که امام در رکوع است، مأموم اقتدا کند و به رکوع امام برسد، اگر چه ذکر امام تمام شده باشد، نمازش به طور جماعت صحیح است و یک رکعت حساب می شود. اما اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد نمازش به طور فُرادی صحیح می باشد و باید آن را تمام نماید.
- اگر امام جماعت به‌واسطه عذری با تیمم یا با وضوی جبیره‌ای نماز می‌خواند، کسی که وظیفه‌اش وضو بوده، می‌تواند به او اقتدا کند، ولی اگر امام با لباس نجس نماز می‌خواند، بنابر احتیاط واجب نباید به او اقتدا کرد.
- اگر مأموم بعضی از کلمات حمد و سوره امام را بشنود، باید بنابر احتیاط همان‌قدر از حمد و سوره را نخواند.
- مأموم نباید بنابر اظهر جلوتر از امام بایستد و اظهر این است که می تواند مساوی امام بایستد، ولی احتیاط در این است که مساوی هم نایستد بلکه از امام عقب تر باشد، و افضل آن است که اگر مأموم یک نفر است در طرف راست امام بایستد و اگر بیشتر هستند پشت سر او قرار بگیرند.
- اگر مأموم به واسطه عذری بعد از حمد و سوره امام نیت فُرادی کند لازم نیست حمد و سوره را بخواند، ولی اگر پیش از تمام شدن حمد و سوره نیت فُرادی نماید، باید مقداری را که امام نخوانده بخواند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر در نماز؛ بین ماموم و امام؛ یا بین ماموم و کسی که ماموم به واسطه او به امام متصل است؛ یک متر فاصله پیدا شود؛ باید قصد انفراد کند و نمازش صحیح است.
- [آیت الله سیستانی] اگر در نماز ، بین مأموم و امام ، یا بین مأموم و کسی که مأموم بواسطه او به امام متصل است ، بیشتر از یک قدم فاصله پیدا شود ، می‌تواند نمازش را به قصد انفراد ادامه دهد .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مأموم عمداً پیش از امام سلام دهد نمازش اشکال دارد.(1) ولی اگر نیت فرادی کند یا سهواً پیش از امام سلام دهد، نمازش صحیح است و لازم نیست دوباره سلام دهد. ________ 1 یعنی بنابر احتیاط واجب به این نماز اکتفا نکند و نماز را اعاده کند. ________
- [آیت الله نوری همدانی] اگر ماموم پیش از امام سهواً هم سلام دهد نمازش صحیح است .
- [امام خمینی] اگر ماموم پیش از امام عمدا هم سلام دهد نمازش صحیح است.
- [آیت الله بروجردی] اگر مأموم سلام امام را بشنود، یا بداند چه وقت سلام می‌گوید، احتیاط واجب آن است که پیش از امام سلام نگوید و چنانچه عمداً پیش از امام سلام دهد، نمازش اشکال دارد، ولی اگر سهواً پیش از امام سلام دهد، نمازش صحیح است و لازم نیست دوباره با امام سلام دهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر ماموم سهوا پیش از امام سلام دهد؛ نمازش صحیح است و لازم نیست دوباره با امام سلام دهد؛ بلکه ظاهر این است که اگر عمدا هم پیش از امام سلام دهد نمازش اشکال ندارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر مأموم سهواً پیش از امام سلام دهد، نمازش صحیح است و لازم نیست دوباره با امام سلام دهد، بلکه اگر عمداً هم پیش از امام سلام دهد، نمازش اشکال ندارد؛ هر چند از اوّل نماز قصد داشته باشد.
- [آیت الله سبحانی] اگر مأموم پیش از امام عمداً هم سلام دهد باید قصد فرادی کند و نمازش صحیح است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر ماموم سهوا پیش از امام سلام دهد نمازش صحیح است بلکه اگر عمدا هم پیش از امام سلام دهد در صورتی که از اول قصد عدول نداشته نمازش اشکال ندارد