تنهایی
خلوت در سه معنا استعمال شده است. از احکام خلوت به معنای نخست در باب نکاح و طلاق سخن گفتهاند.
هرگاه چند نفر را برای انجام کاری وکیل کند و به آنها بگوید هر کدام از شما وکیل من هستید، در این صورت هر یک از آنان کار را انجام دهد صحیح است و چنانچه یکی از آنها بمیرد، وکالت دیگران باطل نمی شود و اگر بگوید همه باهم وکیل من هستید هیچ کدام به تنهایی نمی تواند کاری انجام دهد و اگر یکی از آنان بمیرد وکالت دیگران هم باطل می شود.
عنوان مسئله:
هرگاه چند نفر را برای انجام کاری وکیل کند و به آنها بگوید هر کدام از شما وکیل من هستید، در این صورت هر یک از آنان کار را انجام دهد صحیح است و چنانچه یکی از آنها بمیرد، وکالت دیگران باطل نمی شود و اگر بگوید همه باهم وکیل من هستید هیچ کدام به تنهایی نمی تواند کاری انجام دهد و اگر یکی از آنان بمیرد وکالت دیگران هم باطل می شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا قبول و انجام وکالت در اموری که وکیل قدرت انجام آنرا ندارد، صحیح است؟
- آیا وکالت با مرگ موکّل باطل می شود و وکیل حقّ فروش اموال موکّل را بعد از مرگش دارد؟
- آیا کسی که به یک نفر وکالت بلاعزل می‌دهد میتواند درصورت رضایت وکیل ,وکالتی که به او داده را فسخ کند؟
- اگر دو نفر که باهم تحقیقی را انجام داده باشند و بعد به دلایلی باهم توافق کنند که هر کس به تنهایی در هر جا و مسابقه ای که خواست با آن تحقیق شرکت کند و طرف دیگر هم راضی باشد و درباره ی جایزه هم صحبتی نکرده باشند، اگر هر فرد به تنهایی شرکت کرد و برنده شد آیا تکلیفی است که از آن جایزه به فرد دیگر هم بدهد حتی اگر سهم همکاری طرفین یکسان نبوده باشد؟
- شخصی به دیگری وکالت داده که منزلش را بفروشد. وکیل خانه را فروخته، و بدون اطّلاع مالک برای مشتری خیار فسخ قرار داده، و آن خیار موجب ضرر و زیان بایع گردیده است؟ آیا چنین معامله ای صحیح است؟
- اگر دو نفر قرار بگذارند مبنی بر اینکه هر کدام دیگری را وکیل کند که جنس را برای او بطور مشترک بخرد، آیا در این صورت شرکتشان صحیح است؟
- هرگاه کسی اقدام به غسل یا کفن و نماز و دفن میّت کرده و ندانیم صحیح به جا آورده یا باطل،تکلیف چیست؟
- چنانچه وکیل به لحاظ انسانیّت و به منظور جلوگیری از تضییع حقّ طرف دعوای موکّلش اقدام به راهنمایی و مشاوره طرف دعوا نماید و احساس کند در صورت استعفا از مورد وکالتش، وکالت به فرد دیگری محوّل و در نتیجه حقّ شرعی طرف دعوا به ناحق تضییع می گردد به نحوی که تمامی دسترنج طول زندگی کاری مفیدش از بین خواهد رفت. چه تکلیفی در مقابل موکّل و نیز طرف دعوا خواهد داشت؟
- در زمان حج اگر برای سنگ زدن به شیطان برای بار دوم کسی به جای اینکه خودش برود شخص دیگری را بفرستد البته که این شخص مشکلش بیماری و به علت دستور پزشک نبوده بلکه توسط دو نفر که او را ترغیب به این کار کرده اند و او قبول کرده و نرفته بلکه کسی را فرستاده حال باید چه کاری انجام دهد؟
- در زمان حج اگر برای سنگ زدن به شیطان برای بار دوم کسی به جای اینکه خودش برود شخص دیگری را بفرستد البته که این شخص مشکلش بیماری و به علت دستور پزشک نبوده بلکه توسط دو نفر که او را ترغیب به این کار کرده اند و او قبول کرده و نرفته بلکه کسی را فرستاده حال باید چه کاری انجام دهد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] اگر وکیل شرط کند اگر موکل بین کار وکالت را فسخ کند باید کل مبلغ تعیین شده را به وکیل بدهد آیا چنین شرطی صحیح است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا عقد وکالت با موت وکیل یا موکّل باطل می شود؟
- [آیت الله جوادی آملی] شخصی جهت فروش اتومبیل خود به کسی وکالت با حق توکیل غیر می‌دهد و وکیل نیز وکالت را به استناد حق توکیل، به دیگری تفویض و واگذار میکند و در وکالت دوم تصریح مینماید (اقدام و امضای وکیل، به منزله اقدام و امضای موکل و موکلِ موکل نافذ و معتبر و دارای اشرات قانونی است). حال موکل مبادرت به عزل وکیل اول نموده آیا وکیل دوم نیست معزول است و یا اینکه باید مراتب عزل توسط موکل به وکیل دوم مستقلاً اعلام شود؟ و چنانچه وکیل دوم به استناد وکالت دوم، مبادرت به انجام معامله نماید آیا معامله صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله جوادی آملی] شخصی جهت فروش اتومبیل خود به کسی وکالت با حق توکیل غیر می‌دهد و وکیل نیز وکالت را به استناد حق توکیل، به دیگری تفویض و واگذار میکند و در وکالت دوم تصریح مینماید (اقدام و امضای وکیل، به منزله اقدام و امضای موکل و موکلِ موکل نافذ و معتبر و دارای اشرات قانونی است). حال موکل مبادرت به عزل وکیل اول نموده آیا وکیل دوم نیست معزول است و یا اینکه باید مراتب عزل توسط موکل به وکیل دوم مستقلاً اعلام شود؟ و چنانچه وکیل دوم به استناد وکالت دوم، مبادرت به انجام معامله نماید آیا معامله صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله سبحانی] هرگاه موکل یا وکیل از حق فسخ خود سوء استفاده کند و وکالت را در اثناء عمل فسخ کند آیا خسارتی را که به هر یک از آنان وارد می شود باید جبران شود مثلاً وکیل برای خرید منزل به شهر دیگر برود و موکل، وکالت را فسخ کند هزینه بازگشت به عهده کیست؟
- [آیت الله سبحانی] تردید در متعلق وکالت صحیح است مثل این که بگوید تو وکیل هستی در این که خانه را یا این زمین را بفروشی؟
- [آیت الله خامنه ای] شیوه متعارف در بسیاری از شعبه های رسمی دادگستری این است که حدود وکالت را مشخص می کنند. به طور مثال می نویسند (وکیل در فروش فلان خانه که در فلان مکان واقع شده است) و همچنین امور دیگر را نیز مشخص می نمایند، ولی در بعضی از وکالت نامه های دستنویس عبارت ذیل ذکر می شود: (فلان شخص وکیل است در پیگیری همه امور مربوط به مورد وکالت) در نتیجه غالباً بین وکیل و موکّل اختلاف پیش می آید که آیا فلان کار یا تصرّف، داخل در وکالت هست یا خیر. سؤال این است که اگر برای وکیل نسبت به متعلّق وکالت اقدامات و اعمال خاصی معیّن نشود آیا جایز است وکیل نسبت به متعلّق وکالت هر اقدام و تصرّفی را انجام دهد؟
- [آیت الله سبحانی] در ایام طفولیت اینجانب پدرم به شخصی وکالت می دهد که نسبت به اموال من وکیل باشد وکیل نیز بدون رعایت مصلحت من، تمام اموالم را به مبلغ ناچیزی صلح می کند آیا صلح وی صحیح است؟
- [آیت الله جوادی آملی] این بخش دارای سؤال مربوط به احکام وکالت به تقلید از حضرت استاد و … میباشد. 1. شخصی جهت فروش اتومبیل خود به کسی وکالت با حق توکیل غیر می‌دهد و وکیل نیز وکالت را به استناد حق توکیل، به دیگری تفویض و واگذار میکند و در وکالت دوم تصریح مینماید (اقدام و امضای وکیل، به منزله اقدام و امضای موکل و موکلِ موکل نافذ و معتبر و دارای@ اشرات قانونی است). حال موکل مبادرت به عزل وکیل اول نموده آیا وکیل دوم نیست معزول است و یا اینکه باید مراتب عزل توسط موکل به وکیل دوم مستقلاً اعلام شود؟ و چنانچه وکیل دوم به استناد وکالت دوم، مبادرت به انجام معامله نماید آیا معامله صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر در ماه مبارک رمضان کاری که مکلّف احتمال می‌دهد مبطل روزه باشد، از او سر بزند، ولی بعدا بفهمد که آن کار روزه را باطل نمیکند، روزهاش صحیح است یا باطل؟ اگر گمان کند کاری روزه را باطل نمیکند و مرتکب آن شود و بعد بفهمد که آن کار، مبطل روزه بوده، روزهاش چه حکمی دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه انسان با اجازه موکل کسی را از طرف او وکیل نماید نمی تواند آن وکیل را عزل کند و اگر وکیل اول بمیرد یا از وکالت کناره گیری کند وکالت دومی باطل نمی شود، ولی اگر با اجازه موکل کسی را از طرف خودش (از طرف وکیل) وکیل نماید هم موکل می تواند او را عزل کند و هم وکیل اول و اگر وکیل اول بمیرد یا عزل شود وکالت دومی هم از بین می رود.
- هرگاه وکیل یا موکل از دنیا برود یا دیوانه شود وکالت باطل می شود، هر چند دیوانه بعداً عاقل گردد، دیوانگی موقت نیز بنابر احتیاط باعث باطل شدن وکالت است، ولی بی هوشی موقت موجب باطل شدن وکالت نیست.
- هرگاه کسی وکیل خود راعزل کند، بعد از رسیدن این خبر به او برکنار می شود، ولی اگر پیش از رسیدن این خبر به او کاری را انجام داده باشد صحیح است، اما وکیل هرموقع بخواهد می تواند از وکالت کنار برود هرچند موکل غایب باشد.
- هرگاه کسی را برای انجام کاری وکیل کند و حقی برای او قرار دهد باید بعد از انجام کار، آن را بپردازد.
- هرگاه انسان کسی را که در شهر دیگر است وکیل نماید و برای او وکالتنامه بفرستد و او قبول کند، وکالت صحیح است، هرچند وکالتنامه بعد از مدتی بدست او برسد وکارهای وکیل بعد ازرسیدن وکالتنامه و قبول آن صحیح خواهد بود.
- اگر زن در موقع عقد شرط کند که هرگاه شوهر مثلاً مسافرت نماید، یا معتاد به مواد مخدر گردد، یا خرجی او را ندهد اختیار طلاق با او باشد، این شرط باطل است، ولی هرگاه شرط کند که او از طرف شوهرش وکیل باشد که هرگاه این کارها را انجام دهد خود را مطلقه کند این وکالت صحیح است و در چنین صورتی حق دارد خود را طلاق دهد.
- هرگاه زن و مردی به کسی وکالت داده اند صیغه عقد آنها را بخواند تا یقین نکنند که وکیل صیغه را خوانده بر یکدیگر حلال نمی شوند، ولی اگر وکیل مورد اعتماد باشد و بگوید خوانده ام کافی است.
- هرگاه کسی بدون خواندن صیغه برای انجام دادن کاری اجیر شود همین که با درخواست طرف معامله، مشغول کار شود اجاره صحیح است.
- هرگاه کسی را وکیل کند که زکات مال او را بدهد همین اندازه که مالک نیت داشته باشد کافی است، خواه وکیل نیت کند یا نه، ولی اگر مالک نیت زکات را نکرده بلکه وکالت در همه چیز به او داده باید وکیل نیت کند.
- هرگاه مأموم خیال می کرد امام سر از سجده برداشته، او هم سر از سجده برداشت، باید دوباره به سجده برود و اگر این کار در هر دو سجده واقع شود زیادی دو سجده که رکن است نماز را در اینجا باطل نمی کند، اما اگر به سجده برگردد در حالی که در همان لحظه امام سر از سجده برداشته است، اگر در یک سجده چنین اتفاق افتد نمازش صحیح است و اگر در دو سجده باهم باشد نمازش باطل می شود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] اگر چند نفر را برای انجام کاری وکیل کند ، و به آنها اجازه دهد هر کدام به تنهائی در آن کار اقدام کند ، هر یک از آنان میتواند آن کار را انجام دهد ، و چنانچه یکی از آنان بمیرد ، وکالت دیگران باطل نمیشود ، ولی اگر گفته باشد که با هم انجام دهند ، یا به نحو اطلاق گفته باشد : شما دو نفر وکیل من هستید ، نمیتوانند به تنهائی اقدام نمایند ، و در صورتی که یکی از آنان بمیرد ، وکالت دیگران باطل می‌شود .
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر چند نفر را برای انجام کاری وکیل کند و به آنها اجازه دهد که هر کدام به تنهایی در آن کار اقدام کنند، هر یک از آنان میتوانند آن کار را انجام دهد و چنانچه یکی از آنان بمیرد، وکالت دیگران باطل نمیشود، ولی اگر نگفته باشد که با هم یا به تنهایی انجام دهند، یا گفته باشد که با هم انجام دهند، هیچ یک نمیتوانند به تنهایی اقدام نمایند و در صورتی که یکی از آنان بمیرد، وکالت دیگران باطل می‌شود.
- [آیت الله بروجردی] اگر چند نفر را برای انجام کاری وکیل کند و به آنها اجازه دهد که هر کدام به تنهایی در آن کار اقدام کنند، هر یک از آنان میتواند آن کار را انجام دهد و چنانچه یکی از آنان بمیرد، وکالت دیگران باطل نمیشود، ولی اگر نگفته باشد که با هم یا به تنهایی انجام دهند، یا گفته باشد که با هم انجام دهند، نمیتوانند به تنهایی اقدام نمایند و در صورتی که یکی از آنان بمیرد وکالت دیگران باطل می‌شود.
- [آیت الله خوئی] اگر چند نفر را برای انجام کاری وکیل کند و به آنها اجازه دهد که هر کدام به تنهایی در آن کار اقدام کنند، هر یک از آنان میتواند آن کار را انجام دهد و چنانچه یکی از آنان بمیرد وکالت دیگران باطل نمیشود، ولی اگر نگفته باشد که با هم یا به تنهایی انجام دهند یا گفته باشد که با هم انجام دهند، نمیتوانند به تنهایی اقدام کنند و در صورتی که یکی از آنان بمیرد وکالت دیگران باطل می‌شود.
- [آیت الله اردبیلی] اگر چند نفر را برای انجام کاری وکیل کند و به آنها اجازه دهد که هر کدام به تنهایی برای آن کار اقدام کنند، هر یک از آنان میتواند آن کار را انجام دهد و چنانچه یکی از آنان بمیرد، وکالت دیگران باطل نمیشود؛ ولی اگر نگفته باشد که با هم یا به تنهایی وکیل هستند که کاری را انجام دهند و از حرف او هم معلوم نباشد که میتوانند به تنهایی انجام دهند، یا گفته باشد که با هم انجام دهند، نمیتوانند به تنهایی اقدام نمایند و در صورتی که یکی از آنان بمیرد، وکالت دیگران باطل می‌شود.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر چند نفر را برای انجام کاری وکیل کنند و به آنها اجازه دهد که هر کدام به تنهائی در آن کار اقدام کنند ، هر یک از آنان می توانند آن کار را انجام دهد و چنانچه یکی از آنان بمیرد ، وکالت دیگران باطل نمی شود ولی اگر نگفته باشد که با هم یا به تنهائی وکیل است که انجام دهد و از حرفش هم معلوم نباشد که می توانند به تنهائی انجام دهند ؛ یاگفته باشدکه با هم انجام دهند ؛ نمی توانند به تنهائی اقدام نمایند . و در صورتی که یکی از آنان بمیرد ، وکالت دیگران باطل می شود ، اگر با هم وکیل شده باشند .
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر چند نفر را برای انجام کاری وکیل کند و به آنها اجازه دهد که هر کدام به تنهایی در آن کار اقدام کنند، هریک از آنان میتوانند آن کار را انجام دهد و چنانچه یکی از آنان بمیرد، وکالت دیگران باطل نمیشود ولی اگر نگفته باشد که با هم یا به تنهایی انجام دهند، یا گفته باشد که با هم انجام دهند، نمیتوانند به تنهاییاقدام نمایند و در صورتی که یکی از آنان بمیرد وکالت دیگران باطل می‌شود.
- [آیت الله مظاهری] اگر چند نفر را برای انجام کاری وکیل کند و به آنها اجازه دهد که هر کدام به تنهایی در آن کار اقدام کنند، هر یک از آنان میتواند آن کار را انجام دهد و چنانچه یکی از آنان بمیرد وکالت دیگران باطل نمیشود، ولی اگر گفته باشد که با هم انجام دهند، نمیتوانند به تنهایی اقدام نمایند، و در صورتی که یکی از آنان بمیرد وکالت دیگران باطل می‌شود.
- [امام خمینی] اگر چند نفر را برای انجام کاری وکیل کند و به آنها اجازه دهد که هر کدام بتنهایی در آن کار اقدام کنند، هر یک از آنان میتواند آن کار را انجام دهد و چنانچه یکی از آنان بمیرد، وکالت دیگران باطل نمیشود. ولی اگر نگفته باشد که با هم یا به تنهایی وکیل است که انجام دهد و از حرفش هم معلوم نباشد که میتوانند به تنهایی انجام دهند، یا گفته باشد که با هم انجام دهند، نمیتوانند به تنهایی اقدام نمایند. و در صورتی که یکی از آنان بمیرد، وکالت دیگران باطل می‌شود، اگر با هم وکیل شده باشند.
- [آیت الله بهجت] اگر چند نفر را برای انجام کاری وکیل کند و به آنها اجازه دهد که هر کدام بهتنهایی در آن کار اقدام کنند، هر یک از آنان میتواند آن کار را انجام دهد و چنانچه یکی از آنان بمیرد، وکالت دیگران باطل نمیشود، و همچنین است بنابر اظهر اگر تعیین نکرده باشد که باهم یا بهتنهایی اقدام کنند. ولی اگر گفته باشد که باهم انجام دهند، نمیتوانند بهتنهایی اقدام نمایند، و اگر باهم وکیل شده باشند در صورتی که یکی از آنان بمیرد، وکالت دیگران باطل می‌شود.