اجتناب
اجتناب: به معنای دورى گزیدن است.اجتناب از عناوین کلّى است که در همه ی فقه، کاربرد دارد و در این جا، به اجمال، به مباحث آن اشاره مى‌شود.
پوستهایی که از لب و سر و جاهای دیگر بدن انسان جدا می شود پاک است، اما اگر آن را با فشار جدا کنند احتیاط واجب اجتناب است.
عنوان مسئله:
پوستهایی که از لب و سر و جاهای دیگر بدن انسان جدا می شود پاک است، اما اگر آن را با فشار جدا کنند احتیاط واجب اجتناب است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر شخصی به لحاظ محتلم شدن و اسباب آن با اکثر انسانها متفاوت باشد به عنوان نمونه فیلم یا تصویری که اکثر افراد (90%) آنرا محتلم کننده نمی دانند(افراد عامه ونه افرادی که به دیدن این تصاویر عادت کرده اند) ولی برای این شخص محتلم کننده باشد آیا باید به این نوع احتلام خود عمل کند یا نه؟ در صورت پاسخ مثبت آب خارج شده از او اگر تمام نشانه های منی را هم داشته باشد پاک است یا خیر؟ دوم:گاهی انسان سهوا تصویر مستهجنی را در هنگام کار با اینتر نت یا در جاهای دیگر یک لحظه میبیند و از آن دوری میجوید اگر از شخص آبی خارج شود حکم منی داردیا خیر؟ونیز آبی که گاهی بر اثر یک فکر و خیال گذرای شهوت برانگیز از انسان خارج میشود چه حکمی دارد؟یا آبی که بر اثر حیجاناتی از انسان خارج گردد مثلا شخصی که شب عروسی اوست و هیجانات شب زفاف در سر او باشد و تفکرات او بیشتر جنبه هیجانی دارد تا شهوانی؟
- در صورتیکه حدی بر شخص مریضی واجب شود آیا می توان هشتاد چوب نازک در کنار هم گذاشت و با آن یک ضربه بر بدن آن مریض زد؟ اگر پاسخ مثبت باشد آیا تعزیر هم همین حکم را دارد؟ با توجه به این مقدمه حکم مساله زیر را بیان فرمایید: زنی در زمان مجرد بودن کاری کرده که حکم اش تعزیر بوده و اکنون پس از ازدواج در حالی که در دوران حمل به سر می برد و شوهرش نیز از این کار او مطلع نبوده، جرم او ثابت شده است، با توجه به اینکه این زن در حال حاضر مریض است و هم دوران حمل را سپری می کند و هم این که اگر تعزیر شود شوهر وی مطّلع گشته و ممکن است وی را طلاق دهد یا مفاسد دیگری ایجاد می شود، آیا در چنین مواردی مثلا می توان سی ترکه نازک کنار هم گذاشت و به عنوان تعزیر با آن یک ضربه بر بدن او وارد کرد؟
- در صورتیکه حدی بر شخص مریضی واجب شود آیا می توان هشتاد چوب نازک در کنار هم گذاشت و با آن یک ضربه بر بدن آن مریض زد؟ اگر پاسخ مثبت باشد آیا تعزیر هم همین حکم را دارد؟ با توجه به این مقدمه حکم مساله زیر را بیان فرمایید: زنی در زمان مجرد بودن کاری کرده که حکم اش تعزیر بوده و اکنون پس از ازدواج در حالی که در دوران حمل به سر می برد و شوهرش نیز از این کار او مطلع نبوده، جرم او ثابت شده است، با توجه به اینکه این زن در حال حاضر مریض است و هم دوران حمل را سپری می کند و هم این که اگر تعزیر شود شوهر وی مطّلع گشته و ممکن است وی را طلاق دهد یا مفاسد دیگری ایجاد می شود، آیا در چنین مواردی مثلا می توان سی ترکه نازک کنار هم گذاشت و به عنوان تعزیر با آن یک ضربه بر بدن او وارد کرد؟
- از آنجا که برخی از موادّ کنوانسیون مذکور از نظر فقهی قابل نقد است، مستدعی است نظر مبارک خود را نسبت به مورد زیر بیان نمایید: براساس مادّه یک این معاهده، باید هرگونه تمایز، استثنا و یا محدودیّت بر اساس جنسیّت در زمینه های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، مدنی، و یا هر زمینه دیگر لغو گردد. با توجّه به این مادّه تفاوت زن و مرد در مواردی چون، میزان پوشش واجب بدن، نظر و لمس بدن جنس مخالف، دیه، قصاص، شهادت، ارث، طلاق، تعدّد همسران، امامت جماعت، لزوم تمکین جنسی، ولایت بر فرزندان، سر پرستی خانواده، حقّ حضانت، عیوب موجب فسخ نکاح، نشوز، لزوم سپری شدن عدّه برای ازدواج بعدی، مرجعیّت و قضاوت; تبعیض تلقّی می گردد، و باید از میان برداشته شود. آیا تساوی زن و مرد در موارد ذکر شده با احکام شرع مطابقت دارد؟
- لطفاً در مورد جلسات عزاداری به سؤالات زیر پاسخ دهید: 1 سرودن و خواندن شعرهایی که در آن از الفاظی نامناسب (مثل سگ و الاغ و رقّاص و مانند آن) استفاده شده، و الفاظ مذکور را به ساحت مقدّس ائمّه اطهار(علیهم السلام)و خودشان نسبت می دهند چه حکمی دارد؟ 2 آیا تقلید صدای سگ، یا الاغ، یا کبوتر در موقع سینه زدن، جهت اظهار عجز در مقابل ائمّه(علیهم السلام) جایز است؟ 3 سینه زدن و زنجیر زدن بر سینه و شانه به صورت نشسته، یا در حال ایستاده به طوری که بدن لخت باشد، و سینه انسان بسیار سرخ شود، یا خون بیاید، و همچنین هروله کردن و بالا و پایین پریدن در هنگام سینه زدن چه حکمی دارد؟ 4 آیا به کار بردن لفظ (حُوُسین) به جای (حسین)(علیه السلام) جایز است؟ 5 فریاد کشیدن، و کوبیدن سر به در و دیوار و زمین، در جلسات عزاداری چه حکمی دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] کندن و جویدن پوست لب و جاهای دیگر بدن، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر جایی از بدن انسان نجس گردد و عرق بدن از آنجا به جاهای دیگر برود، حکمش چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] پوستهای لب و جاهای دیگر بدن که وقت جدا شدن آنها رسیده یا نرسیده است، اگر جدا شوند نجس هستند یا خیر؟ اجزای کوچکی که از بدن جدا میشود، مثل زیگیل، دانههای ریز، آبله و چیزهایی که هنگام خاراندن از بدن جدا میشوند چه حکمی دارند؟
- [آیت الله بهجت] در رساله آمده: از خونی که در تخم مرغ می باشد بنابر احتیاط باید اجتناب کرد ولی اگر خون در زرده باشد سفیده پاک است و اگر در سفیده باشد زرده پاک است، کمی توضیح فرمایید؟
- [آیت الله اردبیلی] خونی که زالو از بدن انسان میمکد، آیا پاک خواهد شد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا موزیک زدن در ماه مبارک رمضان با کیفیتی که در پایین می آید روزه را باطل می کند و قضا و کفاره دارد؟ الف تعدادی از سازها زیر زبان رفته و درآورده می شود و مجدّداً به داخل دهان می رود و فرصتی برای پاک کردن رطوبت یا بیرون ریختن آب دهان نیست. ب دسته دیگر سازها روی لب گذاشته و مدام باید زبان زد و بعد از برداشتن از لب و گذاشتن مجدد بر لب آب داخل لوله آنها در نتیجه دم و بازدم به داخل دهان آمده و فرو بردن آن اجتناب ناپذیر است و امکان دور انداختن نیست.
- [آیت الله نوری همدانی] هر گاه سوزن و چاقو را وارد بدن انسان کنند و خارج کنند پاک است یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا لازم است هنگام گفتن اذان و اقامه، انسان با طهارت باشد و بدن و لباسش از نجاست پاک باشد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا پیوند زدن سر انسان به انسانی دیگر جایز است؟ در صورت جواز آیا احکام صاحب سر بر آن جاری است یا احکام صاحب بدن؟
- [سایر] آیا در غسل، شستن موهای بلند بدن (مانند موهای سر خانمها) واجب است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه حیوان حلال گوشت را مطابق دستور شرع سر ببرند و خون آن به مقدار معمول بیرون آید خونی که در بدنش باقی می ماند پاک است، مگر این که سر حیوان را در جای بلند قرار دهند و خون به بدن حیوان بر گردد و اگر به علت نفس کشیدن، خون برگردد نیز احتیاط واجب، اجتناب است.
- در غسل ارتماسی باید تمام بدن پاک باشد(بنابر احتیاط واجب) ولی در غسل ترتیبی پاک بودن تمام بدن لازم نیست، همین اندازه که هر عضو پیش از غسل دادن پاک باشد، کافی است.
- جایی از لب و مانند آن که انسان نداند جزء ظاهر بدن است یا باطن، اگر نجس شود باید آن را آب بکشد.
- بنابر احتیاط واجب باید از پوست خز و سنجاب در نماز اجتناب کرد.
- بول و مدفوع انسان و هر حیوان حرام گوشت که خون جهنده دارد، یعنی اگر رگ آن را ببرندخون از آن به سرعت جاری می شود، نجس است، احتیاط واجب آن است از بول حیوان حرام گوشت که خون جهنده ندارد نیز اجتناب کند; ولی فضله حیوانات کوچک مثل پشه مگس و مانند آنها پاک است بنابر این از فضله موش و گربه و حیوانات درنده و مانند آنها باید اجتناب کرد.
- کسی که سگ را فرستاده اگر وقتی برسد که می تواند سر حیوان را ببرد ولی کارد نداشته باشد، یا برای پیدا کردن کارد مدتی وقت لازم باشد، چنانچه حیوان بمیرد احتیاط واجب اجتناب از گوشت آن است.
- هرگاه چیز پاکی با چیز نجسی ملاقات کند و یکی از آن دو رطوبت داشته باشد نجس می شود، اما اگر هر دو خشک باشند یا رطوبت بقدری کم باشد که سرایت نکند، پاک است (مگر در ملاقات چیزی با مرده انسان پیش از غسل دادن که احتیاط واجب اجتناب است، هرچند خشک باشد).
- در بحث نجاسات گفتیم احتیاط واجب آن است که از کافر اجتناب شود حال اگر کافر شهادتین بگوید یعنی بگوید: (اشْهد انْ لا إله إلا الله و اشْهد ان محمداً رسول الله) مسلمان می شود و بدن او پاک می گردد، ولی اگر عین نجاست در بدن او باشد باید آن را برطرف کرده و جای آن را آب بکشد، ولی اگر قبل از اسلام آوردن عین نجاست برطرف شده باشد لازم نیست جای آن را آب بکشد.
- هرگاه باران روی عین نجسی ببارد و به جای دیگر ترشح کند، احتیاط واجب اجتناب از آن است.
- روزه دار بنابر احتیاط واجب تمام سر را عمداً در آب فرونبرد، حتی اگر بقیه بدن بیرون ازآب باشد، اما اگر تمام بدن و قسمتی از سر زیر آب برود ولی مقداری از سر بیرون باشد روزه باطل نمی شود، فرو بردن سر در مایعاتی مانند گلاب و آبهای مضاف دیگر حکم آب مطلق را دارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] پوست های مختصر لب و جاهای دیگر بدن که موقع افتادنشان رسیده اگر چه آنها را بکَنند پاک است ، ولی بنا بر احتیاط واجب باید از پوستی که موقع افتادنش نرسیده و آن را کنده اند اجتناب نمایند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . پوست های مختصر لب و جاهای دیگر بدن که موقع افتادنشان رسیده، اگر چه آنها را بکنند پاک است. ولی بنابر احتیاط واجب باید از پوستی که موقع افتادنش نرسیده و آن را کنده اند اجتناب نمود.
- [آیت الله نوری همدانی] پوستهای مختصر لب و جاهای دیگر بدن که موقع افتادنشان رسیده ، اگر چه آنها را بکنند ، پاک است ، ولی بنابر احتیاط واجب باید از پوستی که موقع افتادنش نرسیده و آن را کنده اند ، اجتناب نمایند .
- [امام خمینی] پوستهای مختصر لب و جاهای دیگر بدن که موقع افتادنشان رسیده، اگرچه آنها را بکنند پاک است. ولی بنابر احتیاط واجب باید از پوستی که موقع افتادنش نرسیده و آن را کنده اند اجتناب نمایند.
- [آیت الله اردبیلی] پوستهای مختصر لب و جاهای دیگر بدن که هنگام افتادن آنها رسیده، اگرچه آن را بکنند پاک است، ولی بنابر احتیاط مستحب، باید از پوست مختصری که موقع افتادن آن نرسیده و آن را کندهاند اجتناب نمایند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر پوستهای مختصر لب و جاهای دیگر بدن را بکنند پاک است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر از بدن انسان یا حیوانی که خون جهنده دارد در حالی که زنده است گوشت یا چیز دیگری را که روح دارد جدا کنند، نجس است. ولی پوستهای مختصر لب و جاهای دیگر بدن که موقع افتادنشان رسیده، اگر چه آنها را بکنند پاک است و پوستی که موقع افتادنش نرسیده و آن را کندهاند، بنا بر احتیاط از آن اجتناب نمایند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر پوستهای مختصر لب و جاهای دیگر بدن را بکنند پاک است
- [آیت الله خوئی] اگر پوستهای مختصر لب و جاهای دیگر بدن را بکنند پاک است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] پوستهای مختصر لب و جاهای دیگر بدن که موقع افتادنشان رسیده، اگرچه آنها را بکنند پاک است.