افطار
افطار بازکردن روزه با خوردن غذا یا زمان بازکردن روزه است. به غذایی که هنگام افطار خورده می‌شود نیز افطاری گویند.
هرگاه انسان شک دارد مغرب شده یا نه نمی تواند افطار کند و اگر افطار کند هم قضا دارد و هم کفاره، ولی اگر شک کند که صبح شده یا نه می تواند کارهایی که روزه را باطل می کند انجام دهد و تحقیق کردن نیز واجب نیست.
عنوان مسئله:
هرگاه انسان شک دارد مغرب شده یا نه نمی تواند افطار کند و اگر افطار کند هم قضا دارد و هم کفاره، ولی اگر شک کند که صبح شده یا نه می تواند کارهایی که روزه را باطل می کند انجام دهد و تحقیق کردن نیز واجب نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- مردی زنی را به عقد موقّت خود در می آورد در بین مباشرت با آن زن شک می کند که آیا او از زنانی است که زیاد صیغه می شود وعدّه نگه نمی دارد یا نه، آیا تحقیق واجب است؟
- کسی که در ماههای حرام مرتکب قتل عمد شده، علاوه بر پرداخت دیه باید کفّاره جمع هم انجام دهد. آیا لازم است روزه های واجب کفّاره در ماه حرام انجام شود، یا می توان در ماههای دیگر هم انجام داد؟
- من سه سال اخیر را روزه نگرفته ام، یکسال به دلیل حاملگی و دو سال به دلیل شیردهی و هرسه سال کفاره تمام روزه هایم را داده ام. حکم قضای روزه هایم در دو ماه مابقی تا رمضان امسال و یا بعد از رمضان چگونه است؟ و اصلا باید روزه قضا بگیرم یا خیر؟
- هرگاه کسی بدهکار خمس یا زکات باشد، و قرض هم داشته باشد، بدهیهایی از بابت کفّاره و نذر و مانند آن نیز بر او واجب شده باشد، چنان چه نتواند همه آن‌ها را بپردازد تکلیف چیست؟
- این جانب با یکی از باشگاههای فوتبال اروپا قرار داد امضا کرده، که در طول یک سال در اختیار آن تیم باشم. قاعدتاً بایستی در تمام برنامه های ورزشی و تمرینهای سخت بدنی، که لازمه پیروزی تیم در مسابقات آتی است، تابع باشم. از آن جا که بخشی از تمرینات سخت بدنی در ماه مبارک رمضان واقع خواهد شد، و امکان انجام آن با زبان روزه میسّر نیست، و از سوی دیگر مسؤول باشگاه می گوید: (شما انسان متدیّن و مؤمنی هستید، و ما میلیونها خرج شما کرده، و وقت شما را از قبل خریده ایم، و در صورت خودداری شما از شرکت در تمرینات و شکست تیم، از شما راضی نیستیم. و لهذا با توجّه به این که شما در این سال از ما حقوق می گیرید، و متعهّد به ما هستید نباید روزه بگیرید) آیا می توانم براساس قرار داد با آن باشگاه، و به منظور تعهّد به آن تیم، برای پیروزی در مسابقات که مستلزم افطار روزه است روزه نگیرم، و سال بعد قضا کنم؟
- اگر بر انسان طبق فتوای مرجع قبلی خود، احکامی از قبیل خمس و غیره واجب و یا بعضی از اعمالش باطل و یا مشکوک به نظر برسد، ولی طبق فتوای مرجع فعلی اعمالش صحیح و یا خمس و غیره واجب نباشد، لطفاً مرقوم فرمایید آیا می تواند طبق فتوای مرجع بعدی خود عمل و در نتیجه اعمالش صحیح و خمس و امثال آن را پرداخت ننماید؟
- یکی از موانع و مشکلات، و شاید مهمترین آن‌ها در راه ترویج و کاربردی نمودن ازدواج موقّت، وجوب عدّه پس از انقضا یا بذل مدّت می باشد. که عملا استفاده از آن را، در حدّی که بتواند پاسخگوی نیازهای موجود باشد، غیر ممکن نموده است. بر علمای دین و زعمای امّت اسلامی است که با تحقیق و تدبّر در منابع غنی اسلامی، و به ویژه با تمسّک به فقه پویای تشیّع، راهکارهای مناسب و عملی که کاملا منطبق براراده شارع مقدّس باشد در این راستا ارائه نمایند، و با ایفای نقش بسیار مهمّ خود از ارتکاب بسیاری از گناهان و مفاسد فردی و اجتماعی جلوگیری نمایند. پیشرفتهای علمی، خارج کردن رحم را در برخی بیماریها، یا به دلیل انگیزه های شخصی ممکن ساخته، و شخص می تواند پس از این عمل بدون هیچ گونه مشکلی به زندگی آسوده ادامه دهد. اگر رحم زنی را خارج کرده باشند، وی بی شکّ توان بارداری نداشته، و دچار حالت قاعدگی نخواهد شد. سخن در این است که آیا چنین زنی در صورت طلاق، فسخ نکاح، انقضا، یا بذل مدّت در نکاح منقطع، باید عدّه نگهدارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] اگر انسان، در روزه واجب، سهواً چیزی بخورد و به خیال این که روزه اش باطل شده است، افطار کند، آیا غیر از قضا کفّاره هم بر او واجب است؟
- [آیت الله بهجت] اگر انسان در روزه ی واجب سهوا چیزی بخورد و به خیال این که روزه اش باطل شده است افطار کند، آیا غیر از قضا، کفّاره هم بر او واجب است؟
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی به واسطه تاریکی هوا یقین کند که مغرب شده و افطار نماید، ولی بعد از اذان مغرب معلوم شود که مغرب نبوده است، آیا قضا و کفاره روزه لازم است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا قصد افطار و روزه خوردن مبطل روزه می شود و قضا و کفّاره دارد؟
- [آیت الله مظاهری] آیا افطار کردن روزه استیجاری و یا قضا در بعد از ظهر کفاره دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا قصد خوردن و افطار کردن مبطل روزه است و قضا و کفّاره دارد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] اگر در ماه رمضان، انسان عملی را که روزه را باطل می کند بجا نیاورد ولی نیّت روزه نکند ، یا ریاء کند و یا قصد کند که روزه نباشد ، یا قصد کند کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد، آیا علاوه بر قضا کفّاره نیز واجب است یا فقط قضا واجب است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی جهت کفّاره افطار عمدی، روزه شصت روز را انتخاب کند و در بین ایّام انجام روزه در حالی که روزه است با حرام افطار کند آیا کفّاره دیگری بر او واجب می‌شود یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] روزه داری پس از اذان صبح متوجه می شود که غسل او باطل بوده است، آیاروزه اش صحیح است یا قضا و کفاره دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا کفّاره افطار عمدی روزه، با کفّاره مریض تفاوت دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه انسان شک دارد مغرب شده یا نه نمی تواند افطار کند و اگر افطار کند هم قضا دارد و هم کفاره، ولی اگر شک کند که صبح شده یا نه می تواند کارهایی که روزه را باطل می کند انجام دهد و تحقیق کردن نیز واجب نیست.
- در چند صورت فقط قضای روزه لازم است و کفاره واجب نیست: 1 در صورتی که در شب ماه رمضان جنب باشد و بخوابد و بیدار شود و برای بار دوم یا سوم بخوابد و بیدار نشود، در این صورت احتیاط واجب قضای روزه است. اما اگر در خواب اول بیدار نشود، قضا ندارد و روزه اش صحیح است. 2 هرگاه کاری که روزه را باطل می کند انجام ندهد، ولی نیت روزه نکرده باشد یا قصد کند که روزه خود را بخورد، یا با ریا روزه را باطل نماید. 3 هرگاه در ماه رمضان غسل جنابت را فراموش کند و با همان حال یک یا چند روز روزه بگیرد بنابراحتیاط واجب. 4 در ماه رمضان بدون آن که تحقیق کند صبح شده یا نه، کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده، همچنین اگر بعد از تحقیق شک یا گمان کند که صبح شده است; ولی اگر بعد از تحقیق یقین کند صبح نشده، و چیزی بخورد، بعد معلوم شود که صبح بوده، قضا واجب نیست. 5 هرگاه کسی بگوید صبح نشده و هنوز وقت باقی است و انسان به گفته او کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد و بعد معلوم شود صبح بوده، در اینجا نیز قضا لازم است، ولی اگر بعد از تحقیق یقین کند صبح نشده و چیزی بخورد بعد معلوم شود صبح بوده قضا واجب نیست. 6 کسی بگوید صبح شده و انسان به گفته او یقین نکند یا خیال کند شوخی می کند و کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد بعد معلوم شود صبح بوده. 7 هرگاه شخص عادلی خبر دهد مغرب شده و او افطار کند بعد معلوم شود مغرب نبوده است. 8 هرگاه در هوای صاف به واسطه تاریکی یقین کند مغرب شده و افطار کند بعد معلوم شود مغرب نبوده. 9 هرگاه برای خنک شدن، یا بدون هدف، آب در دهان بگرداند و بی اختیار فرو رود باید قضا کند، اما اگر فراموش کرده که روزه است و آب را فرو برد قضا ندارد، همچنین اگر برای وضو آب در دهان کند و بی اختیار فرو رود قضا بر او واجب نیست. 10 کسی که با همسر خود بازی کند بدون این که قصد استمناء داشته باشد و منی از او خارج شود، ولی اگر اطمینان داشت که با این کار منی خارج نمی شود و تصادفا خارج شد روزه اش صحیح است و قضا ندارد.
- هرگاه به گفته کسی که سخنش قابل اعتماد نیست و می گوید مغرب شده افطار کند، بعد بفهمد غروب نبوده، قضا و کفّاره بر او واجب است.
- اگر نداند یا فراموش کند ماه رمضان است و روزه نگیرد و بعد از ظهر ملتفت شود و یا قبل از ظهر در حالی که افطار کرده باشد، باید به احترام ماه رمضان تا مغرب کارهایی که روزه را باطل می کند ترک نماید و بعد از ماه رمضان آن روز را قضا کند.
- کارهایی که روزه را باطل می کند اگر عمداً و با علم و اطّلاع انجام دهد، علاوه بر این که روزه او باطل می شود و قضا دارد، کفّاره نیز دارد; ولی اگر به خاطر ندانستن مسأله باشد کفّاره ندارد، ولی قضای آن واجب است.
- هرگاه روزه دار آروغ بزند و چیزی در دهانش بیاید نباید آن را فرو ببرد، و الا روزه او باطل می شود و قضا و کفاره دارد، ولی کفاره جمع لازم نیست.
- هرگاه روزه دار بعد از ظهر مسافرت نماید باید روزه خود را تمام کند، اما اگر پیش از ظهر مسافرت نماید روزه اش باطل است، ولی قبل از آن که به حد ترخص برسد نمی تواند روزه را افطار کند و اگر پیش از آن افطار کند کفاره بر او واجب است (منظور از حد ترخص جایی است که صدای اذان شهر را نشنود، یا به جایی برسد که از نظر مردم شهر پنهان گردد).
- هرگاه روزه دار در ماه رمضان با همسر خود که روزه دار است جماع کند چنانچه او را اکراه کرده باشد باید کفّاره روزه خود و همسرش، هر دو را بدهد و قضا بر هر دو واجب است؛ و اگر او راضی شده، بر هر کدام یک کفّاره واجب می شود، ولی اگر اکراه به مفطرات دیگر کند گناه کرده، امّا کفّاره بر هیچ کدام واجب نیست، امّا آن کسی که روزه اش را خورده باید قضا کند.
- روزی را که انسان شک دارد آخر رمضان است یا اول شوال باید روزه بگیرد، اما اگر در اثناء روز ثابت شود که اول شوال است باید افطار کند هر چند نزدیک مغرب باشد.
- روزه آن است که انسان برای اطاعت فرمان خدا، از اذان صبح تا مغرب، از چیزهایی که روزه را باطل می کند و شرح آن در مسائل بعد می آید خودداری کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] اگر انسان شک کند که مغرب شده یا نه نمیتواند افطار کند، ولی اگر شک کند که صبح شده یا نه، پیش از تحقیق هم میتواند کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر انسان شک کند که مغرب شده یا نه، نمیتواند افطار کند و اگر شک کند که صبح شده یا نه، پیش از تحقیق نمیتواند کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر انسان شک کند که مغرب شده یا نه نمی تواند افطار کند ولی اگر شک کند که صبح شده یا نه پیش از تحقیق هم می تواند کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر انسان شک کند که مغرب شده یا نه نمی تواند افطار کند. ولی اگر شک کند که صبح شده یا نه، پیش از تحقیق هم می تواند کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر انسان شک کند که مغرب شده یا نه نمی تواند افطار کند ولی اگر شک کند که صبح شده یا نه پیش از تحقیق هم می تواند کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد
- [آیت الله سیستانی] اگر انسان شک کند که مغرب شده یا نه ، نمیتواند افطار کند ، ولی اگر شک کند که صبح شده یا نه ، پیش از تحقیق هم میتواند کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد .
- [امام خمینی] اگر انسان شک کند که مغرب شده یا نه، نمی تواند افطار کند، ولی اگر شک کند که صبح شده یا نه، پیش از تحقیق هم می تواند کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد.
- [آیت الله بهجت] اگر انسان شک کند که مغرب شده یا نه، نمیتواند افطار کند، ولی اگر شک کند که صبح شده یا نه، پیش از تحقیق هم میتواند کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر انسان شک کند که مغرب شده یا نه، نمیتواند افطار کند، ولی اگر شک کند که صبح شده یا نه، پیش از تحقیق نیز میتواند عملی که روزه را باطل میکند انجام دهد، ولی در صورتی که صبح شده باشد، به تفصیلی که در مسأله 1771 گفته شد قضا دارد.
- [آیت الله سبحانی] اگر انسان شک کند که مغرب شده یا نه، نمی تواند افطار کند و همین طور اگر شک کند که صبح شده یا نه، پیش از تحقیق نمی تواند کاری که روزه را باطل می کند، انجام دهد. احکام روزه قضا