گمان
ظن از واژه‌هاي نسبتاً پركاربرد در قرآن کریم است كه به جهت استفاده آن در موضوعات اعتقادي و اخلاقي، از اهميت بالايي در مباحث معرفت‌شناختي و اخلاقيِ قرآن برخوردار است.
اگر گمان کند به اندازه غسل وقت دارد و خود را جنب کند و بعد بفهمد وقت تنگ بوده و تیمم کند روزه اش صحیح است.
عنوان مسئله:
اگر گمان کند به اندازه غسل وقت دارد و خود را جنب کند و بعد بفهمد وقت تنگ بوده و تیمم کند روزه اش صحیح است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر کسی ندانسته با انگشتر تیمم بدل از غسل کند تیمم او صحیح است؟
- آیا تیمم پیش از وقت نماز صحیح است؟
- در صورتیکه فرد جنب به آب دسترسی داشته باشد لیکن بدلائلی (مثل در دسترس نبودن حمام) قادر به انجام غسل نباشد و از طرف دیگر امکان تیمم نیز برای وی میسر نباشد(مثلا در دسترس نبودن چیزی که تیمم با آن صحیح باشد) چگونه می تواند نماز را بجا آورد ؟ آیا می تواند وضو گرفته و نماز را ادا نماید؟
- اگر بعد از تیمم بدل از وضو مبطل وضویی سر زند و بجای تیمم بدل از وضو تیمم بدل از غسل کند و نماز بخواند صحیح است؟
- اگر به دلیل ابری بودن هوا گمان ببریم که وقت نمازتنگ است و با تیمم نماز بخوانیم و بعدا بفهمیم که وقت کافی بوده،ت کلیف نماز خوانده شده چیست؟
- اگر شخص با علم به تنگی وقت نماز، غسل کند غسل او صحیح می باشد؟
- هرگاه به هنگام عمل جرّاحی وقت نماز تنگ شود، و امکان وضو و تیمّم نباشد، با توجّه به اینکه کادر اطاق عمل باید تمام هوش و هواس خود را بر روی بیمار متمرکز کنند تکلیف نماز آنان چه می شود؟
- شخص جنب برای شرکت در درسی که در مسجد بر قرار می باشد اگر بخواهد غسل کند به درس نمی رسد آیا جایز است در مسجد با تیمّم توقف کند؟
- خانمی که عادت ماهیانه اش تمام شده ، ولی وقت ندارد برای احرام غسل کند ؛ آیا می تواند با تیمم وارد مسجد شجره شود؟
- اگر بقدری نماز را به تاخیر بیاندازد که دیگر نتواند به جهت تنگی وقت وضو و غسل کند حکم تیمم و نماز او چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] کسی که در شب ماه رمضان خود را با استمناء جنب کند و وقت کافی هم برای غسل کردن داشته باشد، اما تا اذان صبح غسل نکند تا وقت تنگ شود و با تیمم روزه بگیرد، آیا روزه او باطل است؟
- [آیت الله بهجت] روزه کسی که جنب شده و بدون غسل و تیمم روزه گرفته، چگونه است؟
- [آیت الله سیستانی] کسی که در شب ماه رمضان جنب است , چنانچه عمدا غسل نکند تا وقت تنگ شود حکمش چیست ؟
- [آیت الله سبحانی] کسی که جنب بوده و تیمم کرده و غسل را انجام نداده، قبل از اذان به خواب می رود، آیا روزه اش صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] فردی در سحرگاه ماه مبارک رمضان گمان می کند وقت برای غسل وجود دارد و شروع به غسل جنابت می کند؛ اما در اثنای غسل، وقت صبح داخل می شود.آیا روزه اش صحیح است یا قضا و کفاره دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر مسافری در دریا جنب شد آنجا حمّام نیست و خاک هم ندارد تا تیمّم کند وقت نماز هم تنگ است لطفاً بفرمائید وظیفهاش چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی جنب در ماه مبارک رمضان از خواب بیدار شود و وقت تا اذان صبح تنگ است که اگر بخواهد سحری بخورد نمیرسد غسل کند و از آن طرف بدون سحری روزه برای او دشوار است آیا میتواند سحری بخورد و قبل از اذان تیمّم کند؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که میداند نمیتواند تا قبل از اذان صبح غسل کند، آیا میتواند خود را جنب کند و با تیمم روزه بگیرد؟ و آیا روزه او صحیح است یا نه؟
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی از خواب بیدار شود و یا از خواب اوّل بعد از جنابت بیدار شود و وقت تا اذان صبح برای غسل و تیمّم تنگ است تکلیف روزه معیّنآن روز چه می‌شود؟
- [آیت الله مظاهری] اگر شخصی در ماه رمضان یک ربع ساعت مانده به اذان صبح بیدار شود و ببیند جنب است و در این وقت برای خوردن سحری یا غسل فقط وقت هست، وظیفه او چیست؟ آیا میتواند سحری بخورد و روزه را با تیمم بگیرد یا باید غسل کند و روزه را بدون سحری بگیرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر شخص جنب عمداً تا صبح غسل نکند بنابر احتیاط واجب روزه اش باطل است ولی اگر توانایی برغسل ندارد یا وقت تنگ است تیمم نماید، اما اگر از روی عمد نباشد روزه اش صحیح است و زنی که از حیض یا نفاس پاک شده و تا اذان صبح غسل نکرده در حکم کسی است که باقی بر جنابت مانده است.
- اگر در ماه مبارک رمضان پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و برای غسل وقت ندارد تیمم کند و روزه اش صحیح است، اما اگر برای هیچ کدام از غسل و تیمم وقت ندارد باید بعداً غسل کند و روزه او نیز صحیح است.
- کسی که در شب ماه رمضان وقت برای غسل و تیمم ندارد اگر خود را جنب کند روزه اش اشکال دارد و احتیاطاً قضا و کفاره به جا آورد، همچنین اگر برای غسل وقت ندارد و فقط برای تیمم وقت دارد.
- اگر عمداً به جستجوی آب نرود تا وقت نماز تنگ شود گناه کرده، ولی نمازش با تیمم صحیح است.
- کسی که نمی داند وقت تنگ شده یا نه، باید وضو بگیرد یا غسل کند، ولی اگر می داند مقدار کمی وقت دارد اما می ترسد اگر سراغ وضو یا غسل برود به نماز نرسد باید تیمم کند.
- کسی که نمی تواند وضو بگیرد یا غسل کند جایز است نمازهای مستحبی را با تیمم بخواند، حتی اگر مثلاً برای انجام نماز شب وقت تنگ است می تواند تیمم کند.
- کسی که می خواهد قضای روزه ماه رمضان را بگیرد اگر بعد از اذان صبح بیدار شود و ببیند محتلم شده و بداند پیش از اذان صبح محتلم شده، اگر وقت قضای روزه تنگ نیست بنابر احتیاط واجب روز دیگری را روزه بگیرد، اگر وقت قضای روزه تنگ است مثلاً پنج روز قضا به ذمه دارد پنج روز هم بیشتر به ماه رمضان باقی نمانده، همان روز را روزه بگیرد و روزه اش صحیح است.
- اگر در وسط نماز روزانه بفهمد که وقت نماز آیات تنگ است و وقت نماز روزانه هم تنگ باشد، باید نماز روزانه را ادامه دهد بعد نماز آیات را بخواند و اگر وقت نماز روزانه تنگ نیست باید آن را بشکند اول نماز آیات را بخواند، بعد نماز روزانه را و اگر در بین نماز آیات بفهمد وقت نماز روزانه تنگ است باید نماز آیات را بشکند و مشغول نماز روزانه شود و بعد از آن که نماز را تمام کرد باید پیش از انجام کاری که نماز را به هم می زند، بقیه نماز آیات را از همان جا که رها کرده به جا آورد.
- نمازهایی را که با تیمم خوانده اعاده و قضا ندارد، ولی در چند مورد احتیاط مستحب آن است که نمازهای خود را اعاده کند: اول در جایی که آب نداشته یا مانع از استعمال آب داشته و عمداً خود را جنب کرده و با تیمم نماز خوانده است. دوم در جایی که عمداً به جستجوی آب نرود و در تنگی وقت با تیمم نماز بخواند و بعد بفهمد اگر جستجو می کرد آب پیدا می شد. سوم آن که می دانسته یا گمان داشته که دسترسی به آب ندارد و آبی را که داشته ریخته و تلف کرده است.
- شرط ششم آن که وقت کافی برای وضو و نماز داشته باشد، بنابراین اگر وقت بقدری تنگ است که اگر وضو بگیرد تمام یا مقداری از واجبات نماز بعد از وقت خوانده می شود باید تیمم کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] اگر گمان کند به اندازة غسل وقت دارد و خود را جنب کند و بعد بفهمد وقت تنگ بوده ، چنانچه تیمم کند ، روزه اش صحیح است .
- [آیت الله سبحانی] اگر گمان کند به اندازه غسل وقت دارد و خود را جنب کند و بعد بفهمد وقت تنگ بوده، چنانچه تیمم کند، روزه اش صحیح است.
- [امام خمینی] اگر گمان کند که به اندازه غسل وقت دارد و خود را جنب کند و بعد بفهمد وقت تنگ بوده، چنانچه تیمم کند روزه اش صحیح است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر برای ان که بفهمد وقت دارد یا نه جستجو نماید و گمان کند که به اندازه غسل وقت دارد و خود را جنب کند و بعد بفهمد وقت تنگ بوده و تیمم کند روزه اش صحیح است و اگر بدون جستجو گمان کند که وقت دارد و خود را جنب نماید و بعد بفهمد وقت تنگ بوده و با تیمم روزه بگیرد بنابر احتیاط واجب روزه ان روز را قضا نماید
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر در ماه رمضان برای آن که بفهمد وقت دارد یا نه، جستجو نماید و گمان کند که به اندازه غسل وقت دارد و خود را جنب کند بعد بفهمد وقت تنگ بوده و تیمم کند، روزهاش بیاشکال صحیح است؛ بلکه اگر بدون جستجو گمان کند که وقت دارد و خود را جنب کند و بعد بفهمد وقت تنگ بوده و با تیمم روزه بگیرد، روزهاش صحیح است؛ هر چند احتیاط مستحب در قضا و کفاره است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر برای آن که بفهمد وقت دارد یا نه، جستجو نماید وگمان کند که به اندازه غسل وقت دارد وخود را جنب کند و بعد بفهمد وقت تنگ بوده، چنانچه تیمّم کند، روزهاش صحیح است و همچنین است اگر بدون جستجو گمان کند که وقت دارد وخود را جنب نماید و بعد بفهمد وقت تنگ بوده و با تیمّم روزه بگیرد، روزه او صحیح است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر گمان کند که به اندازه غسل وقت دارد و خود را جنب کند و بعد بفهمد وقت تنگ بوده، چنانچه با بررسی کردن و توجه به وقت، این گمان برای او حاصل شده باشد، باید تیمّم کند و روزه او صحیح است، وگرنه باید تیمّم کند و آن روز را روزه بگیرد و سپس احتیاطا قضای آن روزه را نیز به جا آورد.
- [آیت الله خوئی] اگر برای آنکه بفهمد وقت دارد یا نه، جستجو نماید و گمان کند که به انداز غسل وقت دارد و خود را جنب کند و بعد بفهمد وقت تنگ بوده و تیمم کند، روزهاش صحیح است. و اگر بدون جستجو گمان کند که وقت دارد و خود را جنب نماید و بعد بفهمد وقت تنگ بوده، و با تیمم روزه بگیرد، بنابر احتیاط واجب باید روزة آن روز را قضا کند.
- [آیت الله بروجردی] اگر برای آن که بفهمد وقت دارد یا نه، جستجو نماید و گمان کند که به اندازهی غسل وقت دارد و خود را جنب کند و بعد بفهمد وقت تنگ بوده، چنانچه تیمّم کند روزهاش صحیح است و اگر بدون جستجو گمان کند که وقت دارد و خود را جنب نماید و بعد بفهمد وقت تنگ بوده و با تیمّم روزه بگیرد، بنا بر احتیاط واجب باید روزهی آن روز را قضا کند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر گمان کند که برای غسل وقت دارد و خود را جنب نماید و بعد بفهمد وقت تنگ بوده؛ چه جستجو کرده و چه نکرده، واجب است با تیمم روزه بگیرد، و روزهاش صحیح است.