جواهرات
سنگهای گران‌بها، مانند یاقوت، زمرد و الماس را جواهر گویند. از احکام آن در بابهای طهارت، صلات، خمس و حج سخن گفته‌اند.
لازم نیست انسان به قصد صید جواهرات در دریا فرو برود بلکه اگر به قصد دیگری برود و جواهراتی به دستش آید باید خمس آن را بدهد.
عنوان مسئله:
لازم نیست انسان به قصد صید جواهرات در دریا فرو برود بلکه اگر به قصد دیگری برود و جواهراتی به دستش آید باید خمس آن را بدهد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] کسی که تاکنون خمس نداده و میخواهد خمس اموالش را محاسبه کند و چند روز قبل، پولی به دستش رسیده است، آیا خمس این پول را هم حساب کند یا تا گذشتن یک سال، لازم نیست محاسبه نماید؟
- [آیت الله بهجت] آیا انسان می تواند سال خمسی هر پولی را که به دستش می رسد جداگانه قرار دهد؛ یعنی برای هر دریافت و درآمدی که به دستش می رسد، یک سال خمسی جداگانه قرار دهد که اگر آن پول در آن سال خرج نشد خمس آن را بدهد یا این که حتما باید یک سال خمسی واحد برای همه درآمدها در همه ماه ها و روزها داشته باشد؟
- [آیت الله اردبیلی] چیزی را که انسان بابت خمس به کسی میدهد، آیا لازم است به او بگوید که خمس است؟
- [آیت الله خوئی] زید مبلغی به مرور سالها جمعآوری نموده، و این مبلغ به حدی رسیده که اگر خمس تعلق نمیگرفت، این شخص مستطیع بود و چنانچه خمس این مال را بدهد از استطاعت میافتد، قیل که باید حج برود و خمس را دستگردان کند، هر گاه قدرت پیدا کرد بدهد، آیا این حرف قیل، صحیح است یا خیر؟ جواب مرقوم فرموده بودید در فرض مزبور دادن خمس آن لازم است، در اینجا به عرض میرسد که خمس آن لازم است یعنی این شخص فعلاً مستطیع نیست یا اینکه چیزی است که ما درک نمیکنیم؟
- [آیت الله خامنه ای] این که گفته می شود ماهی جهت حلال شدن باید بیرون از آب جان دهد آیا شامل موارد ذیل می شود؟ الف: آن را صید کرده و داخل پلاستیک انداخته سپس جان بدهد. ب: آن را صید نموده و زنده به سیخ کشیده و روی آتش قرار دهیم. ج: آن را با ضربه ای بی حس کرده و شکم آن را پاره کرده و مشخص نشود که از بی آبی جان داده یا پاره کردن شکم. د: سر آن قبل از جان دادن بریده شود. ه : ماهی های کنار ساحل که بعد از وقوع جزر دریا به صورت مرده و زنده افتاده اند.
- [آیت الله وحید خراسانی] لباس احرامی که معلوم نیست از درامد منبر است یا وجوهات شرعیه ایا لازم است خمس ان را بدهد
- [آیت الله اردبیلی] کسی که با سرمایه قرضی به کسب و کار میپردازد، آیا لازم است خمس سرمایه خود را بدهد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] زمینی که به انسان ارث رسیده است: الف - اگر صاحب آن زمین خمسش را نداده باشد آیا باید خمسش را بدهد؟ ب - اگر صاحب آن زمین خمسش را داده باشد آیا باز هم باید خمسش را بدهد؟ ج - بر فرض تعلّق خمس آیا قبل از فروش لازم است خمسش را بدهد یا بعد از فروش؟
- [آیت الله بهجت] گفته شده است به ماشینی که مربوط به کسب و کار انسان است خمس تعلق می گیرد و باید خمس آن را بدهد در حالی که این فرد آن قدر ندارد که خمس آن ماشین یا تراکتور را بدهد و اگر بخواهد به نحو اقساط هم بدهد که به امرار معاش وی لطمه و صدمه وارد می شود چه کار کند؟
- [آیت الله سیستانی] اگر انسان به عنوان میهمان به منزل شخصی برود که می داند یا گمان می کند که اوخمس نمی دهد , آیا خوردن غذا یا وضوء گرفتن یا استفاده از وسایل دیگر در این خانه اشکال دارد؟ آیا لازم است خمس آنچه را که خورده است بپردازد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه انسان به واسطه فرو رفتن در دریا جواهراتی مانند لؤلؤ و مرجان و مانند آن از دریا بیرون آورد باید خمس آن را بدهد، به شرط آن که قیمت آن بعد از کم کردن مخارج بیرون آوردن کمتر از یک مثقال شرعی طلای سکه دار نباشد (مثقال شرعی 18 نخود است) خواه آن جواهرات معدنی باشد یا روییدنی و خواه در یک مرتبه از دریا بیرون آورد یا در چند دفعه پشت سر هم و با فاصله که عرفاً یک مرتبه حساب شود، از یک جنس باشد یا از چند جنس.
- هرگاه چند نفر جواهراتی را از دریا بیرون آورند بنابر احتیاط لازم نیست سهم هر کدام به اندازه نصاب برسد، بلکه اگر مجموعاً به اندازه نصاب باشد باید خمس آن را بدهد.
- جواهراتی که از رودخانه های بزرگی که محل پرورش جواهر و صید صدف است بیرون می آورند نیز خمس دارد.
- هرگاه بدون فرو رفتن در دریا جواهرات را با اسبابی بیرون آورند و یا از روی آب دریا و یا از کنار دریا بگیرند، چنانچه قیمت آن بعد از کم کردن مخارج به حد نصاب برسد احتیاط واجب آن است خمس آن را بدهند.
- هرگاه انسان در دریا فرو رود و حیوانی را بیرون آورد که در شکم آن جواهری باشد که قیمتش بعد از کم کردن مخارج به حد نصاب برسد، چنانچه آن حیوان مانند صدف باشد که نوعاً در شکمش جواهر است باید خمس آن را بدهد و اگر اتفاقاً آن جواهر را بلعیده باشد باز احتیاط واجب پرداختن خمس آن است.
- خمس در هفت چیز واجب است: 1 منافع کسب و کار 2 معدن 3 گنج 4 مال حلال مخلوط به حرام 5 جواهراتی که با غواصی از دریا به دست می آید. 6 غنیمت جنگی 7 زمینی که کافر ذمی از مسلمان می خرد (بنابر احتیاط واجب).
- انسان می تواند در وسط سال هر وقت منفعتی به دستش آمد خمس آن را بدهد، ولی می تواند آن را تا آخر سال تأخیر بیندازد تا مخارج احتمالی اش را از آن بردارد.
- لازم نیست به سید گفته شود که این پول خمس است، بلکه می تواند به عنوان هدیه به او بدهد و نیت خمس کند، همچنین در مورد سهم امام که به اذن حاکم شرع به اشخاص مستحقی می دهد.
- هرگاه کسی ماهی خریداری کند و گوهری در دل آن بیابد مال خود اوست، نه مال صیادی که قبلاً آن را صید کرده و به دیگری فروخته و نه مال فروشندگان قبل از او و احتیاط مستحب آن است که خمس آن را بدهد.
- اگر در اثناء سال وسایل مورد نیاز خود را بخرد خمس ندارد و اگر بعداً از آن وسائل بی نیاز شود خمس دادن آن لازم نیست، همچنین زیور آلات زنانه اگر بعد از گذشتن سن و سالی از زن، مورد نیازش نباشد خمس به آن تعلق نمی گیرد، ولی احتیاط مستحب آن است که خمس این وسایل یا زیورآلات را بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] اگر انسان بدون قصد این که چیزی از دریا بیرون آورد در دریا فرو رود و اتفاقاً جواهری به دستش آید، بنا بر احتیاط واجب باید خمس آن را بدهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر انسان بدون قصد اینکه چیزی از دریا بیرون آورد؛ در دریا فرو رود و اتفاقا جواهری به دستش آید؛ بنا بر احتیاط واجب باید خمس آن را بدهد.
- [امام خمینی] اگر انسان بدون قصد این که چیزی از دریا بیرون آورد در دریا فرو رود و اتفاقا جواهری به دستش آید در صورتی که قصد کند که آن چیز ملکش باشد باید خمس آن را بدهد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر انسان بدون قصد اینکه چیزی از دریا بیرون آورد در دریا فرو رود و اتفاقاً جواهری بدستش آید ، باید خمس آن را بدهد .
- [آیت الله خوئی] اگر انسان بدون قصد این که چیزی از دریا بیرون آورد در دریا فرو رود و اتفاقاً جواهری بهدستش آید، بنابر احتیاط واجب باید خمس آن را بدهد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر انسان بدون قصد این که چیزی از دریا بیرون آورد در دریا فرو رود و اتّفاقاً جواهری به دستش آید، در صورتی که به یک دینار شرعی برسد و قصد کند که آن چیز ملکش باشد، باید خمس آن را بدهد.
- [آیت الله بهجت] اگر انسان در دریا فرو رود و حیوانی را صید کند، آن حیوان خمس ندارد، ولی اگر در شکم آن حیوان جواهری پیدا شود، مثل جواهر پیدا شده در شکم حیوان صحرایی است که حُکم آن گذشت.
- [آیت الله بهجت] خمس ماهی و حیوانات دیگری که بدون فرو رفتن در دریا صید میشوند، در صورتی واجب است که برای کسب صید کند و بهتنهایی یا با منفعتهای دیگر، از مخارج سالش زیادتر باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر انسان بدون قصد این که چیزی از دریا بیرون اورد در دریا فرو رود و اتفاقا جواهری به دستش اید در صورتی که قصد تملک کند باید خمس ان را بدهد و همچنین در غیر این صورت بنابر احتیاط واجب
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر انسان بدون قصد این که چیزی از دریا بیرون آورد در دریا فرو رود، و اتفاقاً جواهری به دستش آید و قصد تملک آن را بنماید، بنابر احتیاط واجب اگر به حد نصاب باشد، بدون کمکردن مؤونه سال، باید خمس آن را بدهد.