اذان و اقامه
این مقاله درباره اذان و اقامه که ذکرهای مخصوص اعلان وقت نماز و آمادگی برای آن میباشد است.
مستحاضه باید بعد از غسل یا وضو فوراً مشغول نماز شود، ولی گفتن اذان و اقامه و خواندن دعاهای قبل از نماز بلکه انتظار جماعت به اندازه معمول اشکال ندارد و در نماز نیز، می تواند مستحبات، مثل قنوت و مانند آن را انجام دهد.
عنوان مسئله:
مستحاضه باید بعد از غسل یا وضو فوراً مشغول نماز شود، ولی گفتن اذان و اقامه و خواندن دعاهای قبل از نماز بلکه انتظار جماعت به اندازه معمول اشکال ندارد و در نماز نیز، می تواند مستحبات، مثل قنوت و مانند آن را انجام دهد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی برای خواندن نماز جماعت وارد مسجدالنبی یا مسجدالحرام یا یکی از مساجد اهل سنت شده در حالی که جماعت تمام شده ولی صفها به هم نخورده، آیا اذان و اقامه ساقط است؟
- [آیت الله سیستانی] خواندن اذان و اقامه در مسجد وقتی نماز جماعت برقرار است برای ماموم یا کسی که می خواهد نماز خود را فرادی بخواند به عنوان یک عمل مستحبی لازم است ؟
- [آیت الله خامنه ای] برخی نمازگزاران، موقع اقامهی مثلاً نماز عصر به جماعت ملحق میشوند و با اقتدای نماز ظهر خویش به امام، معمولاً زمان انجام قنوت در رکعت دوم از جماعت منفصل و بقیه نماز ظهر را به صورت فرادا اقامه کرده تا این که در رکعت سوم مجدداً به جماعت محلق و نیت ادای دو رکعت نماز عصر بنمایند. از آن جایی که به نظر بعضیها اقامه نماز به شکل فوق محل اشکال است، مستلزم اعلام نظر مبارک حضرتعالی به مؤمنین میباشد.
- [سایر] 1. آیا جایز است که نماز مستحب خود را با تمیم بخوانیم؟ به عنوان مثال: وقت نماز شب در حال تمام شدن است و این در حالی که غسل بر ذمه من است و می بایست قبل از آنکه فجر دمیده و اذان گفته شود غسل بجای آورم، اما آیا جایز است که در آن زمان بجای غسل کردن تیمم بگیرم تا زمان کافی جهت خواندن نماز شب را بدست بیاورم؟ 2. آیا نیازی وجود دارد که مجددا وضو بگیرم و یا غسل بجای آورم تا نماز صبح خود را بخوانم؟ یا آنکه با تیمم بدل از غسل طاهر گشته و نیازی به غسل و وضو ندارم؟
- [آیت الله خامنه ای] با توجه به این که مستحب است انسان نماز را در مسجد محله خود بخواند، آیا خالی کردن مسجد محل و رفتن به مسجد جامع شهر برای خواندن نماز جماعت، اشکال دارد یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی در فضایی واقع شود که بقیه نمازگزاران مشغول نماز غفیله یا نافله می شوند و او هم به تبعیّت از آنان مشغول خواندن نماز مستحبی شود بدون این که در زمان های دیگر تقیّد به این عمل داشته باشد آیا نیّت او دچار اشکال می شود؟
- [آیت الله بهجت] امام جماعت از روی اجتهاد یا تقلید با غسل های غیر جنابت نماز خواندن را جایز می داند. آیا مقلّدین حضرتعالی می توانند اقتدا کنند یا نه؟ و اگر مأموم شک کرد که آیا امام بعد از غسل جمعه مثلاً وضو هم گرفته است یا نه، می تواند به او اقتدا کند؟
- [آیت الله مظاهری] رفتن به تشییع جنازه، شرکت در نماز جمعه و جماعت، غسل جمعه و دیگر اموری که بسیار به آن تأکید شده است، ولی مستحب هستند، اگر نیاز به خروج از مسجد داشته باشد، آیا انجام آن برای معتکف اشکال دارد؟ و در روز اول و دوم و سوم فرقی بین آنهاست؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر مکلف شک کند با فراهم کردن همه مقدمات و انجام همه واجبات و مستحبات نماز (مثل قنوت، سوره، ذکر رکوع و سجده، تطهیر بدن، وضو یا غسل و یا هر امری که در صورت علم به تنگی وقت باید آن را رها کرد یا عوض آن را بهجا آورد) آیا میتواند همه نماز را در داخل وقت بهجا آورد یا نه، وظیفهاش چیست؟ اگر احتمال وسعت وقت بیشتر باشد چطور؟ آیا فرقی میکند که علت شک، ندانستن زمان اتمام وقت باشد یا ندانستن زمان انجام عمل؟ ج) در فرض مرقوم وظیفه تیمم است. س: اگر کسی به علت تنگی وقت موظف باشد از میان وضو (یا غسل)، طهارت ظاهری بدن، تیمم بر خاک (یا سنگ دارای گرد و خاک)، خواندن سوره، گفتن سه مرتبه سبحان الله در رکوع و سجده و.... برخی را ترک کند (یا عوض آن را بهجا آورد) چگونه باید اولویتبندی کند؟
- [آیت الله اردبیلی] کارمند یک نهاد دولتی هستم که اداره بدون اخذ رضایت مالک اقدام به احداث ساختمان ادارای در ملک او نموده و مالک نیز به محاکم قضایی شکایت برده و پرونده منجر به صدور رأی علیه دستگاه دولتی شده است. که تاکنون نیز خسارتی به مالک پرداخت نشده است. مالک اعلام نموده راضی به اقامة نماز در زمین مکانی که آنرا متعلق به خود میداند نیست! برای ما کارمندان رضایت یا عدم رضایت مالک بطور قطع و یقین مشخص نیست. از طرفی مدیریت اداره و بخشهایی دیگر از اداره همواره ما را به اقامه نماز جماعت در این مکان دعوت می کنند. مدیر آن اداره نیز معتقد هستند حتی اگر اداره قطعاً نیز محکوم شود، چون بعدها خسارت مالک توسط دولت پرداخت می شود، پس اقامة نماز در این مکان در حال حاضر اشکالی ندارد. لطفاً بفرمایید خواندن نماز در این مکان اشکال دارد یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه بتواند وضو بگیرد یا غسل کند و نماز را بدون مستحبات (ماننداقامه و قنوت) به جاآورد باید چنین کند حتی اگر به اندازه سوره هم وقت ندارد می تواند آن را ترک نماید و با وضو نمازبخواند.
- مستحب است نماز میت را با جماعت بخوانند، ولی کسی که نماز میت را با جماعت بخواند باید تمام تکبیرها و دعاهای آن را بخواند و همان گونه که گفته شد خواندن دعاهای مفصل بالا مستحب است و اگر کسی آن را حفظ ندارد، می تواند از روی کتاب بخواند.
- هرگاه برای خواندن نماز جماعت به مسجد رود و ببیند نماز جماعت تمام شده، ولی صفها هنوز به هم نخورده است احتیاط آن است که برای نماز خود اذان و اقامه نگوید، به شرط این که برای جماعت اول اذان و اقامه گفته شده باشد.
- در جایی که عده ای مشغول نماز جماعتند یا نماز آنان تازه تمام شده و صفها به هم نخورده است اگر کسی بخواهد فرادی یا با جماعت دیگری که برپا می شود نماز بخواند اذان و اقامه از او ساقط است به شرط این که برای آن نماز اذان و اقامه گفته باشند و نماز جماعت صحیح باشد و هر دو نماز در یک مکان و هر دو ادا و مربوط به یک وقت و در مسجد باشد.
- هرگاه زن مستحاضه قلیله، نماز ظهر و عصر یا مغرب و عشا را از هم جدا بخواند، باید برای هر کدام یک وضو بگیرد و هم‌چنین برای نمازهای مستحب، ولی برای مجموع نماز شب، یک وضو یا غسل کافی است و برای خواندن نماز احتیاط و سجده فراموش شده و تشهد فراموش شده و سجده سهو که بلافاصله بعد از نماز به جا می آورد، غسل و وضو لازم نیست.
- هرگاه زن مستحاضه بداند پیش از گذشتن وقت نماز بکلی پاک می شود و یا به اندازه خواندن نماز، خون قطع می گردد، بنابر احتیاط واجب باید صبر کند و هنگامی که پاک شد غسل کند، یا وضو بگیرد و نماز را بخواند.
- هرگاه انسان مرضی دارد که بول او قطره قطره خارج می شود، یا نمی تواند از بیرون آمدن غائط خودداری کند، چنانچه می داند که از اول وقت نماز تا آخر آن به مقدار وضو گرفتن و نماز خواندن مهلت پیدا می کند باید نماز را در همان وقت مهلت بخواند و باید به واجبات نماز قناعت کند و اذان و اقامه و قنوت را اگر مهلت نمی دهد ترک کند.
- شرایطی که برای وضو گفته شد مانند پاک بودن آب و غیر آن در غسل هم شرط است، ولی در غسل لازم نیست که از بالا به پایین بشوید و فاصله افتادن میان شستن اعضا در غسل ترتیبی نیز اشکالی ندارد، مگر در مورد کسی که نمی تواند بول و غائط خود را حفظ کند که باید پشت سر هم به جاآورد و فوراً نماز بخواند، هم‌چنین در زن مستحاضه.
- در پنج مورد اذان ساقط می شود و بنابر احتیاط واجب باید آن را ترک کرد: 1 اذان نماز عصر روز جمعه هنگامی که با نماز جمعه همراه خوانده شود. 2 نماز عصر روز عرفه که روز نهم ذی الحجه است هنگامی که همراه ظهر خوانده شود.3 نماز عشای شب عید قربان برای کسی که در مشعرالحرام است و آن را با مغرب همراه می خواند. 4 نماز عصر و عشای زن مستحاضه که باید آن رابلافاصله بعد از نماز ظهر یا مغرب بخواند. 5 نماز عصر و عشای کسی که نمی تواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری کند. بطور کلی هر نمازی که با نماز قبل همراه خوانده شود اذان آن ساقط می شود و فاصله شدن نافله و تعقیب کافی نیست، ولی اگر نمازها را جدا از هم هر یک را در وقت فضیلت خود به جا آورند اذان و اقامه هر دو مستحب است.
- مستحب است کسی که نماز میت می خواند با وضو یا غسل یا تیمم باشد و احتیاط آن است در صورتی تیمم کند که وضو و غسل ممکن نباشد، یا اگر وضو بگیرد و غسل کند، به نماز میت نرسد، علاوه بر این مستحب است امور دیگری را به امید ثواب پروردگار در نماز میت رعایت کند: اول اگر میت مرد است امام جماعت یا کسی که فرادی بر او نماز می خواند مقابل وسط قامت او بایستد و اگر میت زن است مقابل سینه اش. دوم پابرهنه نماز بخواند. سوم در هر تکبیر دستها را بلند کند. چهارم فاصله او با میت بقدری کم باشد که اگر باد لباسش را حرکت دهد، به جنازه برسد. پنجم اگر نماز را با جماعت می خوانند امام جماعت تکبیر و دعاها را بلند بخواند و کسانی که با او نماز می خوانند، آهسته بخوانند ششم نمازگزار برای میت و مومنین زیاد دعا کند. هفتم قبل از نماز سه مرتبه بگوید: (الصلاة). هشتم نماز را در جایی بخواند که عده بیشتری برای نماز میت حاضر می شوند. نهم بهتر است نماز میت را در مسجد نخوانند، مگر در مسجد الحرام. دهم زن حائض اگر نماز میت را به جماعت بخواند در یک صف، تنها بایستد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] مستحاضه قلیله بعد از وضو و مستحاضه کثیره و متوسّطه بعد از غسل و وضو باید فوراً مشغول نماز شود، ولی گفتن اذان و اقامه و خواندن دعاهای قبل از نماز اشکال ندارد، و در نماز هم میتواند کارهای مستحب مثل قنوت و غیر آن را به جا آورد. و هم‌چنین انجام تعقیبات متعارفه برای نمازهای بعد اشکال ندارد.
- [آیت الله سبحانی] مستحاضه قلیله بعد از وضو، و مستحاضه کثیره و متوسطه بعد از غسل و وضو، باید فوراً مشغول نماز شود ولی گفتن اذان و اقامه و خواندن دعاهای قبل از نماز اشکال ندارد، و در نماز هم می تواند کارهای مستحب مثل قنوت و غیر آن را بجا آورد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مستحاضه قلیله بعد از وضو و مستحاضه کثیره و متوسطه بعد از غسل و وضو، باید فوراً مشغول نماز شود ولی گفتن اذان و اقامه و خواندن دعاهای قبل از نماز اشکال ندارد و در نماز هم می تواند کارهای مستحب مثل قنوت و غیر آن را به جا آورد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحاضه قلیله بعد از وضو، و مستحاضه کثیره و متوسطه بعد از غسل و وضو، باید فوراً مشغول نماز شود، ولی گفتن اذان و اقامه و خواندن دعاهای قبل از نماز اشکال ندارد و در نماز هم می تواند کارهای مستحب مثل قنوت، و غیر آن را بجا آورد.
- [امام خمینی] مستحاضه قلیله بعداز وضو، و مستحاضه کثیره و متوسطه بعد از غسل و وضو باید فورا مشغول نماز شود، ولی گفتن اذان و اقامه و خواندن دعاهای قبل از نماز اشکال ندارد. و در نماز هم می تواند کارهای مستحب مثل قنوت و غیر آن را بجاآورد.
- [آیت الله نوری همدانی] مستحاضة قلیله بعد از وضو و مستحاضة متوسطه بعد از غسل و وضو و مستحاضة کثیره بعد از غسل باید فوراً مشغول نماز شود ، ولی گفتن اذان و اقامه و خواندن دعا های قبل از نماز اشکال ندارد ، و در نماز هم می تواند کارهای مستحب مثل قنوت و غیر آن را بجا آورد .
- [آیت الله خوئی] مستحاضة قلیله بعد از وضو، و مستحاضه متوسطه بعد از غسل و وضو، و مستحاضه کثیره بعد از غسل باید فوراً مشغول نماز شود، ولی گفتن اذان و اقامه قبل از نماز اشکال ندارد. و در نماز هم میتواند کارهای مستحب مثل قنوت و غیر آن را بهجا آورد.
- [آیت الله بروجردی] مستحاضهی قلیله بعد از وضو و مستحاضهی کثیره و متوسطه بعد از غسل و وضو، باید فوراً مشغول نماز شود، ولی گفتن اذان و اقامه و خواندن دعاهای قبل از نماز اشکال ندارد و در نماز هم میتواند کارهای مستحب مثل قنوت و غیر آن را به جا آورد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] مستحاضه قلیله بعد از وضو و مستحاضه متوسطه بعد از غسل و وضو و مستحاضه کثیره بعد از غسل باید فورا مشغول نماز شود؛ ولی گفتن اذان و اقامه قبل از نماز اشکال ندارد و در نماز هم می تواند کارهای مستحب مثل قنوت و غیر آن را به جا آورد.
- [آیت الله سیستانی] مستحاضه قلیله بعد از وضو ، و مستحاضه متوسّطه بعد از غسل و وضو ، و مستحاضه کثیره بعد از غسل ، باید فوراً مشغول نماز شوند ، مگر در دو موردی که در مسأله (394) و (407) به آن‌ها اشاره شد ، ولی گفتن اذان و اقامه قبل از نماز اشکال ندارد ، و در نماز هم میتواند کارهای مستحب مثل قنوت و غیر آن را بجا آورد .