احتیاط لازم
احتیاط الزام‌آور را احتیاط واجب گویند.
روزه‌دار نباید جائی برود که می‌داند چیزی در گلویش می‌ریزند ، یا مجبورش می‌کنند که خودش روزه خود را باطل کند ، و اگر برود و از روی ناچاری خودش کاری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد ، روزه او باطل می‌شود . و همچنین است بنابر احتیاط لازم اگر چیزی را در گلویش بریزند .
آنچه برای روزه‌دار مکروه است
عنوان مسئله:
روزه‌دار نباید جائی برود که می‌داند چیزی در گلویش می‌ریزند ، یا مجبورش می‌کنند که خودش روزه خود را باطل کند ، و اگر برود و از روی ناچاری خودش کاری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد ، روزه او باطل می‌شود . و همچنین است بنابر احتیاط لازم اگر چیزی را در گلویش بریزند .
آنچه برای روزه‌دار مکروه است
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
سوال مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر چیزی به زور در گلوی روزه‌دار بریزند ، روزه او باطل نمیشود ، ولی اگر مجبورش کنند که روزه خود را به خوردن یا آشامیدن یا جماع باطل کند ، مثلاً به او بگویند اگر غذا نخوری ضرر مالی یا جانی به تو میزنیم ، و خودش برای جلوگیری از ضرر چیزی بخورد ، روزه او باطل می‌شود . و در غیر آن سه چیز نیز بنابر احتیاط واجب باطل می‌شود .
- اگر روزه‌دار کاری که حلال است و روزه را باطل می‌کند انجام دهد ، مثلاً آب بیاشامد و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل می‌کند انجام دهد مثلاً غذای حرامی بخورد یک کفاره کافی است .
- اگر روزه‌دار بعد از ظهر مسافرت نماید ، باید بنابر احتیاط روزه خود را تمام کند ، و در این صورت قضای آن لازم نیست ، و اگر پیش از ظهر مسافرت کند ، بنابر احتیاط واجب نمیتواند آن روز را روزه بگیرد ، خصوصاً اگر از شب نیّت سفر داشته باشد . ولی در هر صورت نباید پیش از رسیدن به حدّ ترخّص چیزی را که روزه را باطل می‌کند انجام دهد ، و گر نه کفاره بر او واجب می‌شود .
- اگر پیش از خواندن نماز احتیاط بفهمد که رکعتهای نمازش کم بوده ، چنانچه کاری که نماز را باطل می‌کند انجام نداده ، باید آنچه را از نماز نخوانده ، بخواند ، وبرای سلام بیجا بنابر احتیاط لازم دو سجده سهو بنماید ، و اگر کاری که نماز را باطل می‌کند انجام داده مثلاً پشت به قبله کرده ، باید نماز را دوباره بجا آورد .
- برای پنج نفر مستحب است در ماه رمضان اگر چه روزه نیستند از کاری که روزه را باطل می‌کند خودداری نمایند : اول : مسافری که در سفر کاری که روزه را باطل می‌کند انجام داده باشد ، و پیش از ظهر به وطنش یا به جائی که میخواهد ده روز در آنجا بماند برسد . دوم : مسافری که بعد از ظهر به وطنش یا به جائی که میخواهد ده روز در آنجا بماند برسد . سوم : مریضی که بعد از ظهر خوب شود ، و همچنین است اگر پیش از ظهر خوب شود و کاری که روزه را باطل می‌کند انجام داده باشد . و امّا چنانچه انجام نداده باشد بنابر احتیاط واجب باید روزه بگیرد . چهارم : زنی که در بین روز از خون حیض یا نفاس پاک شود . پنجم : کافری که مسلمان شود و قبلاً کاری را که روزه را باطل می‌کند انجام داده باشد .
- اگر یکی از شکهائی که نماز احتیاط برای آنها واجب است ، در نماز پیش آید ، چنانچه انسان نماز را تمام کند احتیاط مستحب آن است که نماز احتیاط را بخواند ، و بدون خواندن نماز احتیاط نماز را از سر نگیرد ، و اگر پیش از انجام کاری که نماز را باطل می‌کند نماز را از سر بگیرد ، نماز دومش هم بنابر احتیاط واجب باطل است ، ولی اگر بعد از انجام کاری که نماز را باطل می‌کند مشغول نماز شود ، نماز دومش صحیح است .
- اگر بعد از سلام نماز یادش بیاید که یک رکعت یا بیشتر از آخر نماز را نخوانده ، چنانچه کاری انجام داده که اگر در نماز عمداً یا سهواً اتفاق بیفتد نماز را باطل می‌کند ، مثلاً پشت به قبله کرده ، نمازش باطل است . و اگر کاری که عمدی و سهوی آن ، نماز را باطل می‌کند انجام نداده ، باید فوراً مقداری را که فراموش کرده بجا آورد ، و برای سلام زیادی بنابر احتیاط لازم دو سجده سهو انجام دهد .
- اگر روزه‌دار بهقدری تشنه شود که بترسد از تشنگی بمیرد، یا به او ضرری برسد، یا آنکه به سختی بیفتد که نمیتواند آن را تحمل کند، میتواند بهاندازهای که ترس از این امور برطرف شود آب بیاشامد، بلکه در فرض ترس از مرگ و مانند آن واجب است ولی روزه او باطل می‌شود. و اگر ماه رمضان باشد، باید بنا بر احتیاط لازم بیشتر از آن نیاشامد، و در بقیه روز از انجام کاری که روزه را باطل می‌کند خودداری نماید.
- اگر مسافر در ماه رمضان چه آنکه قبل از فجر در سفر بوده و چه آنکه روزه بوده و سفر نماید ، چنانچه پیش از ظهر به وطنش برسد ، یا به جائی برسد که میخواهد ده روز در آنجا بماند ، چنانچه کاری که روزه را باطل می‌کند انجام نداده بنابر احتیاط باید آن روز روزه را بگیرد و در این صورت قضا ندارد . و اگر انجام داده ، روزه آن روز بر او واجب نیست و باید آن را قضا کند .
- اگر شک کند نماز احتیاطی را که بر او واجب بوده بجا آورده یا نه ، چنانچه وقت نماز گذشته ، به شک خود اعتنا نکند ، و اگر وقت دارد ، در صورتی که بین شک و نماز زیاد طول نکشیده ، و در کار دیگری وارد نشده است ، و کاری هم مثل روگرداندن از قبله که نماز را باطل می‌کند انجام نداده ، باید نماز احتیاط را بخواند ، و اگر کاری که نماز را باطل می‌کند بجا آورده ، یا در کار دیگری وارد شده ، یا بین نماز و شک او زیاد طول کشیده بنابر احتیاط لازم باید نماز را دوباره بخواند .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] روزه‌دار نباید جایی برود که می‌داند چیزی در گلویش می‌ریزند یا مجبورش می‌کنند که خودش روزه خود را باطل کند، امّا اگر قصد رفتن کند ولی نرود یا بعد از رفتن چیزی به خوردش ندهند روزه او صحیح است و چنانچه برود و از روی ناچاری کاری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد روزه او باطل می‌شود ولی اگر چیزی در گلویش بریزند روزه او صحیح است گرچه معصیت نموده است.
- [آیت الله نوری همدانی] روزه دارنباید جائی برود که می داند چیزی در گلویش می ریزند یا مجبورش می کنند که خودش روزة خود را باطل کند و اگر برود و چیزی در گلویش بریزند یا از روی ناچاری کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد روزه اش باطل می شود بلکه اگر قصد رفتن کند اگر چه نرود روزه اش باطل است . آنچه برای روزه دار مکروه است
- [آیت الله اردبیلی] روزه‌دار نباید به جایی برود که می‌داند در آنجا چیزی در گلوی او می‌ریزند یا او را مجبور می‌کنند که خودش روزه خود را باطل کند و اگر قصد رفتن کند، گرچه نرود یا بعد از رفتن چیزی به خوردش ندهند، روزه او باطل می‌شود و همچنین اگر از روی ناچاری عملی که روزه را باطل می‌کند انجام دهد، روزه او باطل می‌شود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] روزه‌دار در روزههای واجب که وقت آن تنگ است، مانند روزه ماه رمضان و روزه قضای ماه رمضان که وقتش تنگ شده، نباید جایی برود که می‌داند چیزی در گلویش می‌ریزند، یا مجبورش می‌کنند که خودش روزه خود را باطل کند و اگر با توجه به این امر به چنین جایی برود و چیزی در گلویش بریزند، یا از روی ناچاری کاری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد، روزه او باطل می‌شود، بلکه اگر با توجّه به مسأله، تصمیم به رفتن داشته باشد، روزهاش باطل می‌شود، اگر چه از تصمیمش منصرف شده و به آنجا نرود و در این صورت همانند کسیست که قصد روزه نکرده باشد که تفصیل آن در مسألههای 1563 و 1573 و 1574 گذشت.
- [آیت الله سبحانی] روزه دار نباید جائی برود که می داند چیزی در گلویش می ریزند یا مجبورش می کنند که خودش روزه خود را باطل کند و اگر قصد رفتن به چنین مکانی کند خواه برود یا نرود و خواه چیزی در گلویش بریزند یا نریزند، روزه او باطل است. آنچه برای روزه دار مکروه است
- [آیت الله علوی گرگانی] روزه‌دار نباید جایی برود که می‌داند اکراهش می‌کنند که خودش روزه خود را باطل کند، و اگر برود و از روی ناچاری کاری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد، روزه او باطل می‌شود بلکه اگر قصد رفتن کند ولی نرود، روزهاش صحیح است.
- [امام خمینی] روزه دار نباید جایی برود که می داند چیزی در گلویش می ریزند یا مجبورش می کنند که خودش روزه خود را باطل کند، اما اگر قصد رفتن کند و نرود یا بعد از رفتن چیزی به خوردش ندهند، روزه او صحیح است، و چنانچه از روی ناچاری کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد، روزه او باطل می شود، ولی اگرچیزی در گلویش بریزند، باطل شدن روزه او محل اشکال است.
- [آیت الله وحید خراسانی] روزه دار نباید جایی برود که می داند یا اطمینان دارد چیزی در گلویش می ریزند یا اکراهش می کنند که خودش روزه خود را باطل کند و اگر برود و چیزی در گلویش بریزند یا از روی ناچاری خودش کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد روزه او باطل می شود بلکه اگر قصد رفتن کند اگر چه نرود روزه اش باطل است
- [آیت الله فاضل لنکرانی] روزه دار نباید جایی برود که می داند چیزی در گلویش می ریزند یا مجبورش می کنند که خودش روزه خود را باطل کند، امّا اگر قصد رفتن کند و نرود، یا بعد از رفتن چیزی بخوردش ندهند روزه او صحیح است و چنانچه از روی ناچاری کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد و از اوّل هم بداند که ناچار می شود، روزه او باطل می شود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر روزه‌دار سهواً یکی از کارهایی که روزه را باطل می‌کند انجام دهد و به خیال این که روزهاش باطل شده، در ادامه روز نیّت روزه نکند روزهاش باطل است، هرچند کاری که روزه را باطل می‌کند انجام ندهد.