کفاره
کفاره به معنای پوشاندن می‌باشد و شأن کفاره، پوشاندن خطیئه است. "کفاره" در شرع مقدس به عبادت خاصی اطلاق می‌شود که برای عقوبت افراد، سقوط عقوبت یا تخفیف در آن تعیین شده است.
اگر روزه‌دار کاری که حلال است و روزه را باطل می‌کند انجام دهد ، مثلاً آب بیاشامد و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل می‌کند انجام دهد مثلاً غذای حرامی بخورد یک کفاره کافی است .
عنوان مسئله:
اگر روزه‌دار کاری که حلال است و روزه را باطل می‌کند انجام دهد ، مثلاً آب بیاشامد و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل می‌کند انجام دهد مثلاً غذای حرامی بخورد یک کفاره کافی است .
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر روزه داری به دستور پزشک، آب دهان مخلوط به خون را فرو ببرد، روزه اش باطل است؟ در صورت بطلان، آیا قضای روزه کافی است یا کفّاره هم دارد؟
- [سایر] اگر شخص روزه‌دار عمل استمنا را با علم به اینکه روزه را باطل می‌کند، چند بار انجام دهد چه حکمی دارد؟ ضمناً تفاوت کفاره روزه و کفاره جمع را نیز بگویید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] اگر کسی روزه مستحبّی بگیرد و فراموش کند که روزه است و چیزی بخورد و یا بیاشامد، آیا روزه اش باطل می‌شود؟
- [آیت الله مظاهری] اگر روزهداری را مجبور کنند که روزه خود را با چیز حرامی باطل کند و او اجباراً این کار را انجام دهد، آیا بعداً فقط باید قضای روزه خود را به جا بیاورد یا کفاره هم دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] چنانچه در ماه رمضان شخصی روزه‌دار، حیوانی را وطی کرد (قبلایا دبراً، حلال گوشت یا حرام گوشت) ولی منی از او خارج نشد، آیا روزه او باطل است یا خیر؟ در صورت بطلان، آیا قضا و کفّاره دارد؟ و در فرض کفّاره آیا کفّاره او جمع است یا خیر؟
- [آیت الله مظاهری] اگر مقدار کمی خون از لثه روزه‌دار خارج شود و با آب دهان او مخلوط گردد، فرو بردن آن، روزه را باطل می‌کند یا نه؟
- [آیت الله بروجردی] نیّت قطع یا قاطع را که مفطر روزه میدانید، اگر به عذر هم نیّت قطع قاطع کند روزه باطل می‌شود یا خیر؟ مثل آن که شخصِ روزه‌دار دلش درد میگیرد قصد می‌کند برود خانه آب داغی درست کند بخورد دردِ دلش ساکت شود، وقتی که میرود خانه بدون خوردن آبِ گرم، دلش خوب می‌شود، آیا در این صورت با این قصد روزه باطل می‌شود یاخیر؟
- [آیت الله مظاهری] روزهداری که سهواً چیزی در حالت روزه بخورد و بعد به خیال اینکه روزهاش باطل شده، دوباره غذا بخورد، حکم روزهاش از نظر قضا و کفاره چگونه است؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی که میخواهد برای کفّاره روزه باطل شده، دو ماه پی در پی روزه بگیرد، اگر تعداد روزههای دو ماه، روی هم 58 یا 59 روز شود، کافی است یا حتما باید شصت روز روزه بگیرد؟
- [آیت الله مظاهری] مردی که به هر علتی مثل مرض، روزه نمیگیرد، اگر همسر روزه‌دار خود را مجبور به جماع نماید، روزه زن باطل است؟ و آیا کفاره دارد یا نه؟ کفاره آن به عهده چه کسی است (زن یا مرد)؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر روزه‌دار غیر از جماع و استمناء کار دیگری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد ، و بعد با حلال خود جماع نماید ، برای هر دو یک کفاره کافی است .
- اگر روزه رمضان را عمداً نگیرد و در روز مکرّر جماع یا استمناء کند ، کفاره مکرّر نمیشود ؛ و همچنین اگر چند مرتبه کار دیگری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد ، مثلاً چند مرتبه غذا بخورد یک کفاره کافی است .
- اگر روزه‌دار سهواً چیزی بخورد یا بیاشامد، روزهاش باطل نمیشود.
- اگر در یک روز ماه رمضان چند مرتبه بخورد یا بیاشامد ، یا جماع یا استمناء کند ، برای همه آنها یک کفاره کافی است .
- اگر روزه‌دار با التفات به اینکه روزه دارد عمداً چیزی بخورد یا بیاشامد، روزه او باطل می‌شود، چه خوردن و آشامیدن آن چیز معمول باشد مثل نان و آب، چه معمول نباشد، مثل خاک و شیره درخت، و چه کم باشد، چه زیاد، حتی اگر مسواک را از دهان بیرون آورد و دوباره به دهان ببرد و رطوبت آن را فرو برد، روزه باطل می‌شود، مگر آنکه رطوبت مسواک در آب دهان بهطوری از بین برود که رطوبت خارج به آن گفته نشود.
- اگر به چیز حرامی روزه خود را باطل کند ، چه آن چیز اصلاً حرام باشد مثل شراب و زنا ، یا به جهتی حرام شده باشد مثل خوردن غذای حلالی که برای انسان ضرر کلی دارد ، و نزدیکی کردن باعیال خود در حال حیض ، یک کفاره کافی است . ولی احتیاط مستحب آن است که کفاره جمع بدهد یعنی یک بنده آزاد کند ، و دو ماه روزه بگیرد ، و شصت فقیر را سیر کند ، یا به هر کدام آنها یک مُد گندم یا جو یا نان و مانند اینها بدهد و چنانچه هر سه برایش ممکن نباشد ، هر کدام آنها که ممکن است ، انجام دهد .
- روزه‌دار نباید جائی برود که میداند چیزی در گلویش میریزند ، یا مجبورش میکنند که خودش روزه خود را باطل کند ، و اگر برود و از روی ناچاری خودش کاری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد ، روزه او باطل می‌شود . و همچنین است بنابر احتیاط لازم اگر چیزی را در گلویش بریزند . آنچه برای روزه‌دار مکروه است
- اگر روزه‌دار بهقدری تشنه شود که بترسد از تشنگی بمیرد، یا به او ضرری برسد، یا آنکه به سختی بیفتد که نمیتواند آن را تحمل کند، میتواند بهاندازهای که ترس از این امور برطرف شود آب بیاشامد، بلکه در فرض ترس از مرگ و مانند آن واجب است ولی روزه او باطل می‌شود. و اگر ماه رمضان باشد، باید بنا بر احتیاط لازم بیشتر از آن نیاشامد، و در بقیه روز از انجام کاری که روزه را باطل می‌کند خودداری نماید.
- اگر در بین نماز کاری انجام دهد ، یا مدّتی ساکت شود و شک کند که نماز بهم خورده یا نه ، باید نماز را اعاده نماید ، ولی بهتر این است که آن را تمام کرده وسپس اعاده نماید . دهم : از مبطلات نماز ، خوردن و آشامیدن است ، که اگر در نماز طوری بخورد یا بیاشامد که نگویند نماز میخواند عمداً باشد یا از روی فراموشی نمازش باطل می‌شود . ولی کسی که میخواهد روزه بگیرد ، اگر پیش از اذان صبح ، نماز مستحبّی بخواند و تشنه باشد ، چنانچه بترسد که اگر نماز را تمام کند صبح شود ، در صورتی که آب روبروی او در دو سه قدمی باشد میتواند در بین نماز آب بیاشامد ، امّا باید کاری که نماز را باطل می‌کند ، مثل رو گرداندن از قبله انجام ندهد .
- لازم نیست انسان نیت روزه را از قلب خود بگذارند، یا مثلاً بگوید فردا را روزه میگیرم، بلکه همینقدر که بنا داشته باشد برای تذلل در پیشگاه خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب کاری که روزه را باطل می‌کند انجام ندهد کافی است، و برای آنکه یقین کند تمام این مدت را روزه بوده، باید مقداری پیش از اذان صبح، و مقداری هم بعد از مغرب از انجام کاری که روزه را باطل می‌کند خودداری نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر روزه‌دار غیر از جماع و استمناء کار دیگری که حلال است و روزه را باطل می‌کند، انجام دهد؛ مثلاً آب بیاشامد و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل می‌کند - غیر از جماع و استمنا - انجام دهد؛ مثلاً غذای حرامی بخورد، کفاره افطار به حلال کافی است.
- [آیت الله بروجردی] اگر روزه‌دار غیر جماع کار دیگری که حلال است و روزه را باطل می‌کند انجام دهد مثلاً آب بیاشامد و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل می‌کند غیر جماع انجام دهد مثلاً غذای حرامی بخورد یک کفاره کافی است.
- [آیت الله خوئی] اگر روزه‌دار غیر از جماع و استمناء کار دیگری که حلال است و روزه را باطل می‌کند، انجام دهد، مثلًا آب بیاشامد و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل می‌کند غیر از جماع و استمناء انجام دهد، مثلًا غذای حرامی بخورد، یک کفاره کافی است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر روزه دار غیر جماع کار دیگری که حلال است وروزه را باطل می‌کند، انجام دهد مثلاً آب بیاشامد و بعد کار دیگری که حرام است وروزه را باطل می‌کند غیر جماع انجام دهد، مثلاً غذای حرامی بخورد، یک کفّاره کافی است.
- [آیت الله سبحانی] اگر روزه دار کاری که حلال است و روزه را باطل می کند، انجام دهد، مثلاً آب بیاشامد و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل می کند، انجام دهد، مثلاً غذای حرامی بخورد، یک کفّاره کافی است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر روزه دار کاری که حلال است و روزه را باطل می کند، انجام دهد، مثلا آب بیاشامد، و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل می کند به جز جماع که حکم آن گذشت انجام دهد، مثلا غذای حرامی بخورد، یک کفّاره کافی است.
- [امام خمینی] اگر روزه دار کاری که حلال است و روزه را باطل می کند، انجام دهد،مثلا آب بیاشامد، و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل می کند انجام دهد، مثلا غذای حرامی بخورد، یک کفاره کافی است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر روزه دار کاری که حلال است و روزه را باطل می کند ، انجام دهد ، مثلاً آب بیاشامد و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل می کند انجام دهد ، مثلاً غذای حرامی بخورد دو ماه روزه بگیرد یا شصت فقیر را سیر کند کافی است .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر روزه دار غیر از جماع و استمناء کار دیگری که روزه را باطل می کند انجام دهد مثلا آب بیاشامد و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل می کند انجام دهد مثلا غذای حرامی بخورد؛ یک کفاره کافی است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر روزه دار غیر جماع کار دیگری که حلال است و روزه را باطل می کند، انجام دهد مثلاً آب بیاشامد و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل می کند غیر از جماع انجام دهد، مثلاً غذای حرام بخورد، یک کفاره کافی است.