اگر شخص روزه‌دار عمل استمنا را با علم به این‌که روزه را باطل می‌کند، چند بار انجام دهد چه حکمی دارد؟ ضمناً تفاوت کفاره روزه و کفاره جمع را نیز بگویید.
در ابتدا گفتنی است؛ چنانچه روزه‌دار در ماه رمضان، عمداً و بدون عذر روزه خود را باطل کند، علاوه بر آنکه قضا و کفاره[1] بر عهده‌اش خواهد بود، واجب است ادامه آن‌روز را هم امساک کند؛ یعنی جایز نیست، اکنون که روزه‌اش باطل شده، چیزی که روزه را باطل می‌کند دوباره انجام دهد.[2] با این وجود اگر روزه‌دار در یک روز ماه رمضان، چند مرتبه از روی عمد - غیر از آمیزش و خودارضایی- کاری که روزه را باطل می‌کند، انجام دهد، غیر از قضای روزه، فقط یک کفاره بر او واجب است و اگر آن کار، به خودی خود حرام باشد (مانند خوردن شراب) یک کفاره جمع بر او واجب خواهد بود.[3] اما به نظر بسیاری از فقها تکرار آمیزش در حال روزه، موجب تکرار کفاره است و اگر آمیزشِ حرام باشد (مانند جماع با همسر در ایام حیض)، موجب تکرار کفاره جمع خواهد بود. البته نظر بیشتر مراجع تقلید در این مسئله مبنی بر «احتیاط واجب» است[4] و برخی از مراجع نیز آمیزش را مانند سایر مبطلات روزه دانسته و تکرار آن‌را موجب تکرار کفاره نمی‌دانند.[5] همچنین گروهی از فقها خودارضایی در حال روزه را در حکم آمیزش شمرده و چون این‌کار به خودی خود حرام است، بنابر احتیاط واجب، تکرار آن‌را موجب تکرار کفاره جمع شمرده‌اند.[6]   [1] . جهت آگاهی بیشتر در زمینه کفّاره روزه، می‌توانید به نمایه‌ 1965 (کفارۀ روزه) در همین سایت مراجعه نمایید. [2] . ر.ک: تبریزی، جواد، استفتاءات جدید، ج‌2، ص 126، س 584‌ ، قم، اول، بی‌تا. [3] . ر.ک: امام خمینی، سید روح اللّٰه، توضیح المسائل (محشّٰی)، ج‌1، ص 932، م 1668، دفتر انتشارات اسلامی، قم، هشتم، 1424 ه‍ ق. [4] . آیات عظام: اراکی، گلپایگانی، خوئی، خامنه‌ای، صافی، شبیری زنجانی، فاضل لنکرانی، تبریزی، وحید خراسانی و نوری همدانی؛ ر.ک: توضیح المسائل (محشّٰی)، ج‌1، ص 932، م 1667؛ وحید خراسانی، حسین، توضیح المسائل، ص 321، م 1675، مدرسه امام باقر علیه السلام، قم، نهم، 1428 ه‍ ق. [5] . آیات عظام امام خمینی، سیستانی، سبحانی و مکارم شیرازی؛ همان؛ سبحانی، جعفر، توضیح المسائل، ص 324، م 1327، مؤسسه امام صادق علیه السلام، قم، سوم، 1429 ه‍ ق. [6] . آیات عظام: خوئی، وحید خراسانی، خامنه‌ای، تبریزی، شبیری زنجانی؛ ر.ک: همان؛ ر.ک: 61615 (جماع از حرام در روزه رمضان)؛ وحید خراسانی، حسین، توضیح المسائل، ص 321، م 1675.  
عنوان سوال:

اگر شخص روزه‌دار عمل استمنا را با علم به این‌که روزه را باطل می‌کند، چند بار انجام دهد چه حکمی دارد؟ ضمناً تفاوت کفاره روزه و کفاره جمع را نیز بگویید.


پاسخ:

در ابتدا گفتنی است؛ چنانچه روزه‌دار در ماه رمضان، عمداً و بدون عذر روزه خود را باطل کند، علاوه بر آنکه قضا و کفاره[1] بر عهده‌اش خواهد بود، واجب است ادامه آن‌روز را هم امساک کند؛ یعنی جایز نیست، اکنون که روزه‌اش باطل شده، چیزی که روزه را باطل می‌کند دوباره انجام دهد.[2]
با این وجود اگر روزه‌دار در یک روز ماه رمضان، چند مرتبه از روی عمد - غیر از آمیزش و خودارضایی- کاری که روزه را باطل می‌کند، انجام دهد، غیر از قضای روزه، فقط یک کفاره بر او واجب است و اگر آن کار، به خودی خود حرام باشد (مانند خوردن شراب) یک کفاره جمع بر او واجب خواهد بود.[3]
اما به نظر بسیاری از فقها تکرار آمیزش در حال روزه، موجب تکرار کفاره است و اگر آمیزشِ حرام باشد (مانند جماع با همسر در ایام حیض)، موجب تکرار کفاره جمع خواهد بود. البته نظر بیشتر مراجع تقلید در این مسئله مبنی بر «احتیاط واجب» است[4] و برخی از مراجع نیز آمیزش را مانند سایر مبطلات روزه دانسته و تکرار آن‌را موجب تکرار کفاره نمی‌دانند.[5]
همچنین گروهی از فقها خودارضایی در حال روزه را در حکم آمیزش شمرده و چون این‌کار به خودی خود حرام است، بنابر احتیاط واجب، تکرار آن‌را موجب تکرار کفاره جمع شمرده‌اند.[6]   [1] . جهت آگاهی بیشتر در زمینه کفّاره روزه، می‌توانید به نمایه‌ 1965 (کفارۀ روزه) در همین سایت مراجعه نمایید. [2] . ر.ک: تبریزی، جواد، استفتاءات جدید، ج‌2، ص 126، س 584‌ ، قم، اول، بی‌تا. [3] . ر.ک: امام خمینی، سید روح اللّٰه، توضیح المسائل (محشّٰی)، ج‌1، ص 932، م 1668، دفتر انتشارات اسلامی، قم، هشتم، 1424 ه‍ ق. [4] . آیات عظام: اراکی، گلپایگانی، خوئی، خامنه‌ای، صافی، شبیری زنجانی، فاضل لنکرانی، تبریزی، وحید خراسانی و نوری همدانی؛ ر.ک: توضیح المسائل (محشّٰی)، ج‌1، ص 932، م 1667؛ وحید خراسانی، حسین، توضیح المسائل، ص 321، م 1675، مدرسه امام باقر علیه السلام، قم، نهم، 1428 ه‍ ق. [5] . آیات عظام امام خمینی، سیستانی، سبحانی و مکارم شیرازی؛ همان؛ سبحانی، جعفر، توضیح المسائل، ص 324، م 1327، مؤسسه امام صادق علیه السلام، قم، سوم، 1429 ه‍ ق. [6] . آیات عظام: خوئی، وحید خراسانی، خامنه‌ای، تبریزی، شبیری زنجانی؛ ر.ک: همان؛ ر.ک: 61615 (جماع از حرام در روزه رمضان)؛ وحید خراسانی، حسین، توضیح المسائل، ص 321، م 1675.
 





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین