کفاره
کفاره به معنای پوشاندن می‌باشد و شأن کفاره، پوشاندن خطیئه است. "کفاره" در شرع مقدس به عبادت خاصی اطلاق می‌شود که برای عقوبت افراد، سقوط عقوبت یا تخفیف در آن تعیین شده است.
کسی که خمس یا زکات بدهکار است ، و کفاره و نذر و مانند اینها هم بر او واجب است و قرض هم دارد ، چنانچه نتواند همه آنها را بدهد ، اگر مالی که خمس یا زکات آن واجب شده از بین نرفته باشد ، باید خمس و زکات را بدهد ، و اگر از بین رفته باشد ، دادن زکات و خمس و قرض ، بر دادن کفاره و نذر مقدم است .
عنوان مسئله:
کسی که خمس یا زکات بدهکار است ، و کفاره و نذر و مانند اینها هم بر او واجب است و قرض هم دارد ، چنانچه نتواند همه آنها را بدهد ، اگر مالی که خمس یا زکات آن واجب شده از بین نرفته باشد ، باید خمس و زکات را بدهد ، و اگر از بین رفته باشد ، دادن زکات و خمس و قرض ، بر دادن کفاره و نذر مقدم است .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر زنی بیمار باشد و نتواند روزه بگیرد ایا کفاره روزه بر او واجب است؟
- آیا سکه های بهار آزادی جزو طلای مسکوک محسوب می شود تا مشمول زکات گردد؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، آیا پس از پرداخت زکات، پرداخت خمس نیز واجب است؟
- خانمی که 68 سال دارد خانه پدرش را فروخت تا برای اینکه قرض پسرش را بدهد ویک خانه کوچکتر برای خودش خرید مابقی از پول خودش را می خواهد به بچه های دیگرش بدهد چون قرض دارند الان می خواهد بداند که آیا با این شرط واجب الحج شده است یا نه ؟
- اگر کسی هدیه ای بدهد و شرطی در ضمن آن بکند مثلاً بگوید این پول را بگیر و با آن فلان چیز را بخر آیا می‌شود از این شرط تخلف کرد و در جای دیگر آن پول را خرج نمود با توجه به این مطلب که آن پول فقط هدیه است نه کفاره و نذر واگر شک داشته باشم که هدیه است یا کفاره و... حکم چیست؟
- خانه پدری خود را فروختم به خاطر قرض پسرم وخانه ای دیگر را خریدم مقداری برای دخترم گذاشتم که رهن خانه را بدهد وجای اجاره بگیرد واز این پول خانه مثلا 4 میلیون باقی می ماند آیا می توانم به بقیه بچه هایم کمک کنم چون خیلی محتاج هستند؟ وآیا من واجب الحج شدم ؟ در حالی که وضع مالی بچه هایم خوب نیست ومی خواهم به آنها از پول باقی مانده کمک کنم ؟
- حکم دادن زکات به شخصی که گناه کبیره را آشکارا به جا می آورد بفرمائید آیا انسان میتواند طلبی را که از کسی دارد به عنوان زکات حساب کند چند نفر در مالی که زکات به ان تعلق میگیرد با هم شریک هستند ولی سهم یکی از آنها به حد نصاب رسیده و سهم بقیه کمتر از نصاب اول است زکات این مال چگونه محاسبه می‌شود آیا زکات تعلق میگیرد اگر صاحب طلا و نقره در تمام سال دیوانه باشد ایا زکات براو واجب است اگردرمقداری از سال دیوانه باشد چطور؟
- حقوق من در ماه 114000 تومان است . می خواهم بدانم وضع زکالت و خمس من چگونه است . من از نظر روحی منعی برای پرداخت هر میزان مبلغ که تعیین شود ندارم منتها می خواهم بدانم من در حالیکه خودم جهیزیه برای ازدواج در آینده نامعلوم ندارم و جز خودم کسی عهده دار این مسئله نیست . بر من خمس واجب است ? چقدر ? و زکات من در ماه چقدر است ?
- اگر جنسی را بخرد که به آن خمس یا زکات تعلق گرفته باشد در این صورت باید به مقداری بخرد که بمقدار آن حقوق نزد بایع بماند یا اگر تمام را خرید با احتمال اینکه او حقوق را می دهد کفایت می کند یا اگر تمام را خرید و احتمال دادن آن بعد از بیع بدهد کافی است و یا اگر تمام را خرید و علم داشت اورا پرداخته نکرده و نمی کند ، حکم او در این صورت چیست ؟
- اگر جنسی را بخرد که به آن خمس یا زکات تعلق گرفته باشد در این صورت باید به مقداری بخرد که بمقدار آن حقوق نزد بایع بماند یا اگر تمام را خرید با احتمال اینکه او حقوق را می دهد کفایت می کند یا اگر تمام را خرید و احتمال دادن آن بعد از بیع بدهد کافی است و یا اگر تمام را خرید و علم داشت اورا پرداخته نکرده و نمی کند ، حکم او در این صورت چیست ؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر کسی بدهکار ی های مختلفی از جمله بابت خمس یا زکات داشته و قرض هم دارد و اموالی از باب کفاره و نذر و مانند آن نیز بر گردنش باشد، چنانچه نتواند همه آنها را بپردازد، تکلیف چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا سهم امام 7، سهم سادات، زکات، ردّ مظالم، کفّارات و سایر چیزهائی که باید بدست مجتهد برسد پس از رسیدن به دست او، میتواند قرض بدهد یا خیر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر انسان مشغول گرفتن روزه کفّاره شد که 31 روز باید متوالی باشد، امّا بعد از گرفتن 25 روز متوجّه شد که یک روزی، روزه نذر معیّن بدهکار است، حال وظیفه او چیست؟ آیا کفّاره بر نذر مقدّم است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر انسان مشغول گرفتن روزه کفّاره شد که در 31 روز باید متوالی باشد امّا بعد از گرفتن 25 روز متوجّه شد که یک روز روزه نذر معیّن بدهکار است حال وظیفه چیست آیا کفّاره بر نذر مقدّم است؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که خمس و زکات بدهکار است و مالی را به او میبخشند، آیا رفتن به حج را باید مقدّم کند یا پرداخت خمس و زکات را؟ در صورتی که پس از حج بتواند خمس و زکات را پرداخت کند، حکمش چیست؟
- [آیت الله بهجت] اگر شخصی خرج سالش را نتواند فراهم نماید و به سختی زندگی را بگذارند، یا قرض دارد و نتواند قرضش را ادا کند و مقداری زکات هم بر او واجب شده باشد، باید زکات بدهد؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی که بدهکار است فوت کند و مالی داشته باشد که زکات بر آن واجب شده است، آیا مال زکوی را می توان از بابت پرداخت بدهی طلب کاران، بابت قرض او پرداخت نمود؟
- [آیت الله مظاهری] پرداخت زکات فطره مقدّم است یا خمس؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر زمان وجوب پرداخت زکات یا خمس، مقارن با ایّام حج شود، چنانچه با پرداخت زکات یا خمس از استطاعت برای حج خارج شود، رفتن به حج مقدّم می‌شود یا پرداخت زکات و خمس؟
- [آیت الله بروجردی] چنان چه به مالی در آن واحد زکات و خمس تَعَلُّق بگیرد، آیا کدام را مُقَدَّم بدارد؟ اگر خمس را قبل از زکات اخراج نماید از نصاب زکات کم می‌شود؟ و اگر زکات را قبل از خمس اخراج نماید از خمس کم می‌شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر مالی را که قرض کرده است از بین نرفته باشد و صاحب مال ، آن را مطالبه کند ، واجب نیست بدهکار آن را بدهد ، و اگر بدهکار بخواهد آن را بدهد طلبکار میتواند نپذیرد .
- کسی که خمس یا زکات بدهکار است ، و حجة الإسلام بر او واجب است و قرض هم دارد ، اگر بمیرد و مال او برای همه آنها کافی نباشد ، چنانچه مالی که خمس و زکات آن واجب شده از بین نرفته باشد ، باید خمس یا زکات را بدهند و بقیه مال او را صرف ادای قرضش نمایند ، و اگر مالی که خمس و زکات آن واجب شده از بین رفته باشد ، باید مال او را صرف ادای قرضش بنمایند ، و در صورتی که چیزی باقی باشد صرف حج کنند ، و اگر چیزی زیاد آمد به خمس و زکات قسمت نمایند .
- کسی که بدهکار است و نمیتواند بدهی خود را بدهد ، اگر چه مخارج سال خود را داشته باشد ، میتواند برای دادن قرض خود زکات بگیرد ، ولی باید مالی را که قرض کرده در معصیت خرج نکرده باشد .
- کسی که بدهکار است و مالی هم دارد که زکات آن واجب شده ، اگر بمیرد باید تمام زکات را از مالی که زکات آن واجب شده بدهند بعد قرض او را ادا نمایند ، ولی اگر زکات در ذمه او واجب باشد مانند سایر دیون است .
- اگر به کسی که بدهکار است و نمی تواند بدهی خود را بدهد ، زکات بدهد ، بعد بفهمد قرض را در معصیت مصرف کرده ، چنانچه آن بدهکار فقیر باشد میتواند آنچه را که به او داده ، بابت سهم فقرا حساب کند .
- اگر مالی را که فقیر بابت صدقه واجب ، مانند کفارات ورد مظالم یا مستحبی گرفته از مخارج سالش زیاد بیاید ، یا از مالی که به او دادهاند منفعتی ببرد ، مثلاً از درختی که به او دادهاند میوهای بدست آورد و از مخارج سالش زیاد بیاید بنابر احتیاط واجب باید خمس آن را بدهد . ولی اگر مالی را از بابت خمس یا زکات از روی استحقاق به او داده باشند لازم نیست خمس خود آن را بدهد ، ولی منافع آن اگر از مخارج سال زیاد بیاید خمس دارد .
- اگر طلا و نقره ، یا چیز دیگری را که زکات در آن واجب است قرض کند و یک سال نزد او بماند ، باید زکات آن را بدهد ، و بر کسی که قرض داده چیزی واجب نیست ، ولی اگر قرض دهنده زکات آن را بپردازد از قرض گیرنده ساقط می‌شود . زکات گندم و جو و خرما و کشمش
- اگر پیش از آنکه زکات بر او واجب شود ، چیزی بابت زکات به فقیر بدهد ، زکات حساب نمیشود ، و بعد از آنکه زکات بر او واجب شد ، اگر چیزی را که به فقیر داده از بین نرفته باشد و آن فقیر هم به فقر خود باقی باشد ، میتواند چیزی را که به او داده ، بابت زکات حساب کند .
- اگر از کافر یا کسی که به دادن خمس عقیده ندارد ، یا خمس نمیدهد ، مالی به دست انسان آید ، واجب نیست خمس آن را بدهد .
- اگر انسان از روی اختیار به نذر خود عمل نکند ، باید کفاره بدهد .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که خمس یا زکات بدهکار است، و کفّاره و نذر و مانند اینها هم بر او واجب است و قرض هم دارد، چنانچه نتواند همه آنها را بدهد، اگر مالی که خمس یا زکات آن واجب شده از بین نرفته باشد باید خمس و زکات را بدهد، و اگر از بین رفته باشد مخیّر است می تواند خمس یا زکات را بدهد یا کفّاره و نذر و قرض و مانند اینها را ادا نماید ولی بهتر است بین آنها تقسیم کند.
- [آیت الله سبحانی] کسی که خمس یا زکات بدهکار است و کفاره و نذر و مانند اینها هم بر او واجب است و قرض هم دارد، چنانچه نتواند همه آنها را بدهد، اگر مالی که خمس یا زکات آن واجب شده، از بین نرفته باشد، باید خمس و زکات را بدهد و اگر از بین رفته باشد، مخیّر است می تواند خمس یا زکات را بدهد، یا کفاره و نذر و قرض و مانند اینها را ادا نماید.
- [آیت الله بروجردی] کسی که خمس یا زکات بدهکار است و کفاره و نذر و مانند اینها هم بر او واجب است و قرض هم دارد، چنانچه نتواند همهی آنها را بدهد، اگر مالی که خمس یا زکات آن واجب شده، از بین نرفته باشد، باید خمس و زکات را بدهد و اگر از بین رفته باشد، میتواند خمس یا زکات را بدهد، یا کفاره و نذر و قرض و مانند اینها را ادا نماید.
- [آیت الله خوئی] کسی که خمس یا زکات بدهکار است و کفاره و نذر و مانند اینها هم بر او واجب است و قرض هم دارد چنانچه نتواند هم آنها را بدهد اگر مالی که خمس یا زکات آن واجب شده از بین نرفته باشد باید خمس و زکات را بدهد و اگر از بین رفته باشد میتواند خمس یا زکات را بدهد یا کفاره و نذر و قرض و مانند اینها را ادا نماید.
- [امام خمینی] کسی که خمس یا زکات بدهکار است و کفاره و نذر و مانند اینها هم بر او واجب است و قرض هم دارد چنانچه نتواند همه آنها را بدهد اگر مالی که خمس یا زکات آن واجب شده از بین نرفته باشد باید خمس و زکات را بدهد و اگر از بین رفته باشد می تواند خمس یا زکات را بدهد یا کفاره و نذر و قرض و مانند اینها را ادا نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که خمس یا زکات بدهکار است و کفاره و نذر و مانند اینها هم بر او واجب است و قرض هم دارد، چنان چه نتواند همه آنها را بدهد، اگر مالی که خمس یا زکات آن واجب شده، از بین نرفته باشد، باید خمس و زکات را بدهد. و اگر از بین رفته باشد احتیاط لازم آن است که اگر نذر دارد نذر را مقدم بدارد و اگر نذر ندارد می تواند خمس یا زکات را بدهد، یا کفاره و قرض و مانند اینها را ادا نماید و احوط توزیع بر این موارد است.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که خمس یا زکات بدهکار است و کفاره و نذر و مانند اینها هم بر او واجب است و قرض هم دارد چنانچه نتواند همه انها را بدهد اگر مالی که خمس یا زکات به ان تعلق گرفته از بین نرفته باشد باید خمس و زکات را بدهد و اگر از بین رفته باشد مال را بنابر احتیاط واجب بر قرض و خمس و زکات به نسبت تقسیم کند و ادای اینها را بر ادای کفاره و ادای مالی را که نذر کرده مقدم بدارد
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که خمس یا زکاه بدهکار است و کفاره و نذر و مانند اینها هم بر او واجب است و قرض هم دارد؛ چنانچه نتواند همه آنها را بدهد؛ اگر مالی که خمس یا زکاه آن واجب شده از بین نرفته باشد؛ باید خمس و زکاه را بدهد و اگر از بین رفته باشد؛ می تواند خمس یا زکاه را بدهد؛ یا کفاره و نذر و قرض و مانند اینها را ادا نماید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه کسی بدهکار خمس یا زکات است و قرض هم دارد و اموالی از باب کفاره و نذر و مانند آن بر او نیز واجب شده، چنانچه نتواند همه آنها را بپردازد، اگر عین مالی که خمس یا زکات بر آن واجب شده از بین نرفته است باید خمس و زکات را مقدم دارد و اگر از بین رفته، احتیاط این است که حق مردم را مقدم دارد و اگر چنین کسی از دنیا برود و مال او برای همه اینها کافی نباشد به همین ترتیب عمل کنند.
- [آیت الله مظاهری] کسی که خمس یا زکات بدهکار است و قرض هم دارد، چنانچه نتواند همه آنها را بدهد، اگر مالی که خمس یا زکات آن واجب شده، از بین نرفته باشد، باید خمس و زکات را بدهد، و اگر از بین رفته باشد باید مال را به خمس یا زکات و قرض قسمت نماید، و همچنین است اگر بمیرد و مال او برای همه آنها کافی نباشد.