اشاره
حرکت سر و دست و مانند آن برای نشان دادن یا فهماندن مطلبی را اشاره گویند. از آن در بابهای صلات، صوم، حج، تجارت، اجاره، وصیّت، نکاح، طلاق، لعان و قضاء سخن رفته است.
کسی که نمی‌تواند حرف بزند، اگر با اشاره مقصود خود را بفهماند، برای هر کاری می‌تواند وصیّت کند، بلکه کسی هم که می‌تواند حرف بزند، اگر با اشاره‌ای که مقصودش را بفهماند وصیّت کند، صحیح است.
عنوان مسئله:
کسی که نمی‌تواند حرف بزند، اگر با اشاره مقصود خود را بفهماند، برای هر کاری می‌تواند وصیّت کند، بلکه کسی هم که می‌تواند حرف بزند، اگر با اشاره‌ای که مقصودش را بفهماند وصیّت کند، صحیح است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] انسان چه موقع می‌تواند اعتکاف خود را به هم بزند و چه موقع نمی‌تواند؟
- [آیت الله نوری همدانی] انسان چه موقع می‌تواند اعتکاف خود را به هم بزند و چه موقع نمی‌تواند؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] انسان چه موقع می‌تواند اعتکاف خود را به هم بزند و چه موقع نمی‌تواند؟
- [آیت الله سبحانی] شخصی وصیت کرده است که یک دستگاه ساختمان به فردی بدهند مشروط بر اینکه کاری را انجام دهد آیا این وصیت صحیح است؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر کسی شرط کند اگر کاری برایش پیش آمد اعتکاف خود را (اگر چه در روز سوم) بهم بزند آیا می‌تواند در روز سوم اعتکاف خود را بهم بزند و آیا قضای آن لازم میآید یا نه؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر کسی شرط کند اگر کاری برایش پیش آمد اعتکاف خود را (اگر چه درروز سوم باشد) بهم بزند آیا می‌تواند در روز سوم اعتکاف خود را بهم بزند و آیا قضای آن لازم میآید یا نه؟
- [آیت الله خوئی] کسی که وصی میت شده چون نمی‌تواند به وصیت عمل کند خودش را بعد از آن میت، ملزم به وصیت و تعیین وصی میداند آیا باید به حاکم شرع مراجعه کند یا خودش می‌تواند هر که را صلاح بداند وصی قرار دهد؟
- [سایر] در رسم الخط عثمان طه در کتابت قرآن، در آیه 16 سوره مبارکه جنّ حرف (ن) را حذف کردهاند؛ سؤال این است که آیا اشتباهی خواسته یا ناخواسته صورت گرفته یا دلیل خاصی دارد؟ این در حالی است که در سایر رسم الخطها در آیه مذکور حرف (ن) مورد اشاره نوشته شده است. و حتی در آیات مشابه در خود رسم الخط عثمان طه هم حرف (ن) را حذف نکردهاند. دلیل آن هم نمی‌تواند قاعده ادغام باشد چون ادغام مربوط به تلفظ است نه کتابت.
- [آیت الله اردبیلی] اگر در ماه مبارک رمضان کاری که مکلّف احتمال میدهد مبطل روزه باشد، از او سر بزند، ولی بعدا بفهمد که آن کار روزه را باطل نمیکند، روزهاش صحیح است یا باطل؟ اگر گمان کند کاری روزه را باطل نمیکند و مرتکب آن شود و بعد بفهمد که آن کار، مبطل روزه بوده، روزهاش چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که میداند نمی‌تواند تا قبل از اذان صبح غسل کند، آیا می‌تواند خود را جنب کند و با تیمم روزه بگیرد؟ و آیا روزه او صحیح است یا نه؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که نمی‌تواند حرف بزند ، اگر با اشاره بفهماند که ملک را اجاره داده یا اجاره کرده ، صحیح است .
- اگر کسی که وصیّت کرده است بمیرد، وصی نمی‌تواند دیگری را وصی آن میت معین کند و خود از کار کناره نماید، ولی اگر بداند مقصود میت این نبوده که خود وصی مباشرت در انجام آن کار نماید، بلکه مقصودش فقط انجام کار بوده، می‌تواند دیگری را از طرف خود وکیل نماید.
- کسی که هیچ نمی‌تواند سجده نماید ، و مقداری که می‌تواند خم شود بر آن سجده صدق نمیکند ، باید برای سجده با سر اشاره کند ، و اگر نتواند باید با چشمها اشاره نماید ، و اگر با چشمها هم نمی‌تواند اشاره کند باید در قلب نیت سجده کند و بنابر احتیاط لازم با دست و مانند آن برای سجده اشاره کند ، و ذکر واجب را بگوید .
- لازم نیست صیغه صلح به عربی خوانده شود ، بلکه با هر لفظی یا کاری که بفهماند با هم صلح و سازش کردهاند صحیح است .
- اگر بین سلام نماز و قضای سجده کاری کند که برای آن سجده سهو واجب میشود ، مثل آنکه سهواً حرف بزند ، بنابر احتیاط واجب باید اول سجده را قضا کند ، و بعد دو سجده سهو بجا آورد .
- اگر چیزی را که به صلح گرفته معیوب باشد ، می‌تواند صلح را بهم بزند ، ولی اگر بخواهد تفاوت قیمت صحیح و معیوب را بگیرد ، اشکال دارد .
- کسی که بواسطه عارضهای لال شده ، یا زبان او مرضی پیدا کرده که نمی‌تواند (اللّه اکبر) را بگوید ، باید به هر طوری که می‌تواند بگوید ، و اگر هیچ نمی‌تواند بگوید باید تکبیر را در قلب خود بگذراند ، و برای او بطوری که مناسب حکایت لفظش باشد با انگشتش اشاره کند ، و زبان و لبش را هم اگر می‌تواند حرکت دهد . و اما کسی که لال مادر زاد است باید زبان و لبش را بطوری که شبیه کسی است که تلفظ به تکبیر میکند حرکت دهد ، و در آن حال با انگشتش نیز اشاره نماید .
- اگر بداند نماز یک صف از صفهای جلو باطل است ، در صفهای بعد نمی‌تواند اقتدا کند ، ولی اگر نداند نماز آنان صحیح است یا نه ، می‌تواند اقتدا نماید .
- انسان باید قرائت نماز را صحیح بخواند ، و کسی که به هیچ قسم نمی‌تواند همه سوره حمد را صحیح بخواند ، باید به همان نحو که می‌تواند بخواند ، اگر مقداری را که صحیح میخواند معتنابه باشد ، ولی اگر آن مقدار ناچیز باشد ، باید بنابر احتیاط واجب مقداری از بقیه قرآن را که می‌تواند صحیح بخواند و به آن ضمیمه کند ، و اگر نمی‌تواند باید تسبیح را به آن ضمیمه کند . و اما کسی که نمی‌تواند به کلی سوره را صحیح بخواند ، لازم نیست چیزی عوض آن بخواند . و در هر صورت احتیاط مستحب آن است که نماز را به جماعت بجا آورد .
- اگر انسان شک کند که مغرب شده یا نه ، نمی‌تواند افطار کند ، ولی اگر شک کند که صبح شده یا نه ، پیش از تحقیق هم می‌تواند کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که نمی‌تواند حرف بزند، اگر با اشاره یا کتابت مقصود خود را بفهماند برای هر کاری می‌تواند وصیّت کند، بلکه کسی هم که می‌تواند حرف بزند اگر با کتابت یا اشاره‌ای که مقصودش را بفهماند وصیّت کند صحیح است.
- [آیت الله بروجردی] کسی که نمیتوانند حرف بزند، اگر با اشاره مقصود خود را بفهماند، برای هر کاری می‌تواند وصیت کند و کسی هم که می‌تواند حرف بزند، اگر در کارهای کوچک و کم ارزش با اشاره‌ای که مقصودش را بفهماند وصیت کند صحیح است، ولی در کارهای بزرگ مثل آن که بخواهد وصیت کند مبلغ زیادی به کسی بدهند، اشاره فائده ندارد.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که نمی‌تواند حرف بزند، اگر با اشاره مقصود خود را بفهماند، برای هر کاری می‌تواند وصیّت کند و کسی هم که می‌تواند حرف بزند، اگر در کارهای کوچک وکم ارزش با اشاره‌ای که مقصودش را بفهماند وصیّت کند صحیح است بلکه در کارهای بزرگ هم مثل آن که بخواهد وصیّت کند مبلغ زیادیبه کسی بدهند اگر اشاره او دلالت بر مقصودش بکند، کفایت میکند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که نمی تواند حرف بزند؛ اگر با اشاره مقصود خود را بفهماند؛ برای هر کاری می تواند وصیت کند؛ بلکه کسی هم که می تواند حرف بزند؛ اگر با اشاره ای که مقصودش را بفهماند وصیت کند صحیح است.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که نمی تواند حرف بزند اگر با اشاره مقصود خودرا بفهماند برای هرکاری می تواند وصیت کند بلکه کسی هم که می تواند حرف بزند اگر با اشاره ای که مقصودش را بفهماند وصیت کند صحیح است
- [آیت الله اردبیلی] کسی که میخواهد وصیّت کند، می‌تواند با اشاره‌ای که مقصودش را بفهماند وصیّت کند، ولی تا می‌تواند باید به گونهای وصیّت کند که مقصود را بدون ابهام بفهماند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که نمی تواند حرف بزند، اگر با اشاره مقصود خود را بفهماند، برای هر کاری می تواند وصیت کند، ولی کسی که می تواند حرف بزند، بنابر احتیاط اکتفا به اشاره یا نوشته نکند.
- [آیت الله بهجت] کسی که میخواهد وصیت کند، بنابر اظهر می‌تواند با اشاره‌ای که مقصودش را بفهماند، وصیت کند اگرچه لال هم نباشد.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که نمی‌تواند حرف بزند، اگر با اشاره بفهماند که ملک را اجاره داده و یا اجاره کرده، صحیح است.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که نمی‌تواند حرف بزند، اگر با اشاره بفهماند که ملک را اجاره داده یا اجاره کرده، صحیح است.