اشاره
حرکت سر و دست و مانند آن برای نشان دادن یا فهماندن مطلبی را اشاره گویند. از آن در بابهای صلات، صوم، حج، تجارت، اجاره، وصیّت، نکاح، طلاق، لعان و قضاء سخن رفته است.
کسی که نمی‌تواند حرف بزند، اگر با اشاره یا کتابت مقصود خود را بفهماند برای هر کاری می‌تواند وصیّت کند، بلکه کسی هم که می‌تواند حرف بزند اگر با کتابت یا اشاره‌ای که مقصودش را بفهماند وصیّت کند صحیح است.
عنوان مسئله:
کسی که نمی‌تواند حرف بزند، اگر با اشاره یا کتابت مقصود خود را بفهماند برای هر کاری می‌تواند وصیّت کند، بلکه کسی هم که می‌تواند حرف بزند اگر با کتابت یا اشاره‌ای که مقصودش را بفهماند وصیّت کند صحیح است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] در رسم الخط عثمان طه در کتابت قرآن، در آیه 16 سوره مبارکه جنّ حرف (ن) را حذف کردهاند؛ سؤال این است که آیا اشتباهی خواسته یا ناخواسته صورت گرفته یا دلیل خاصی دارد؟ این در حالی است که در سایر رسم الخطها در آیه مذکور حرف (ن) مورد اشاره نوشته شده است. و حتی در آیات مشابه در خود رسم الخط عثمان طه هم حرف (ن) را حذف نکردهاند. دلیل آن هم نمی‌تواند قاعده ادغام باشد چون ادغام مربوط به تلفظ است نه کتابت.
- [آیت الله نوری همدانی] انسان چه موقع می‌تواند اعتکاف خود را به هم بزند و چه موقع نمی‌تواند؟
- [آیت الله نوری همدانی] انسان چه موقع می‌تواند اعتکاف خود را به هم بزند و چه موقع نمی‌تواند؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] انسان چه موقع می‌تواند اعتکاف خود را به هم بزند و چه موقع نمی‌تواند؟
- [آیت الله سبحانی] شخصی وصیت کرده است که یک دستگاه ساختمان به فردی بدهند مشروط بر اینکه کاری را انجام دهد آیا این وصیت صحیح است؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر کسی شرط کند اگر کاری برایش پیش آمد اعتکاف خود را (اگر چه در روز سوم) بهم بزند آیا می‌تواند در روز سوم اعتکاف خود را بهم بزند و آیا قضای آن لازم میآید یا نه؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر کسی شرط کند اگر کاری برایش پیش آمد اعتکاف خود را (اگر چه درروز سوم باشد) بهم بزند آیا می‌تواند در روز سوم اعتکاف خود را بهم بزند و آیا قضای آن لازم میآید یا نه؟
- [آیت الله خوئی] کسی که وصی میت شده چون نمی‌تواند به وصیت عمل کند خودش را بعد از آن میت، ملزم به وصیت و تعیین وصی میداند آیا باید به حاکم شرع مراجعه کند یا خودش می‌تواند هر که را صلاح بداند وصی قرار دهد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر در ماه مبارک رمضان کاری که مکلّف احتمال میدهد مبطل روزه باشد، از او سر بزند، ولی بعدا بفهمد که آن کار روزه را باطل نمیکند، روزهاش صحیح است یا باطل؟ اگر گمان کند کاری روزه را باطل نمیکند و مرتکب آن شود و بعد بفهمد که آن کار، مبطل روزه بوده، روزهاش چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که میداند نمی‌تواند تا قبل از اذان صبح غسل کند، آیا می‌تواند خود را جنب کند و با تیمم روزه بگیرد؟ و آیا روزه او صحیح است یا نه؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر کسی که وصیّت کرده بمیرد وصیّ نمی‌تواند مسؤولیّت کار را بر عهده دیگری بگذارد و خود از مسؤولیّت کار کناره گیرد، ولی اگر بداند مقصود وصیّتکننده این نبوده که وصیّ شخصا مسؤول باشد، بلکه مقصودش فقط انجام امر وصیّت باشد، می‌تواند مسؤولیّت کار را به کسی واگذار نماید که به نظر وصیّت کننده با وصیّ تفاوتی ندارد.
- اگر نوشتهای به امضا یا مهر میّت ببینند، چنانچه مقصود او را بفهماند و معلوم باشد که به آن وصیّت کرده، باید مطابق آن عمل کنند.
- اگر بعد از معامله و پیش از تحویل دادن مال عیبی بدون دخالت خریدار در آن پیدا شود، خریدار می‌تواند معامله را به هم بزند ولی نمی‌تواند تفاوت قیمت بگیرد و نیز اگر در عوض مال بعد از معامله و پیش از تحویل دادن، عیبی بدون دخالت فروشنده پیدا شود، فروشنده می‌تواند معامله را به هم بزند، ولی نمی‌تواند تفاوت قیمت بگیرد.
- کسی که به خاطر بیماری یا لال بودن نمی‌تواند اللَّه اکبر را درست بگوید، باید هر طور که می‌تواند بگوید و اگر هیچ نمی‌تواند بگوید، باید در قلب خود بگذراند و برای تکبیر اشاره کند و زبانش را هم اگر می‌تواند حرکت دهد.
- اگر فرزند با اجازه پدر یا زن با اجازه شوهر قسم بخورد، بعداً پدر یا شوهر نمی‌تواند قسم فرزند یا زن را به هم بزند، مگر زن به کاری قسم خورده که انجام آن بدون اذن شوهر جایز نیست، در این صورت شوهر می‌تواند در هنگام عمل اجازه انجام آن را ندهد، در نتیجه عمل به قسم لازم نخواهد بود.
- کسی که وصیّت میکند باید ممیّز و عاقل باشد و از روی اختیار وصیّت کند و کسی که بدون اختیار وصیّت کرده اگر بعداً راضی شود وصیّت وی صحیح خواهد بود، وصیّت بچهای که به هفت سال نرسیده صحیح نیست و وصیّت بچهای که به هفت سال رسیده در مقدار اندک در صورت بجابودن صحیح است و بچهای که به ده سال رسیده می‌تواند برای خویشاوندان نسبی خود تا مقدار یک سوم مال وصیّت کند، به شرط آن که وصیّت وی از نظر عقلاً بجا و شایسته باشد، همچنین وصیّت سفیه اگر در نظر عقلاً بجا باشد نافذ است.
- کسی که در حال ایستاده نمی‌تواند به اندازه رکوع خم شود ولی در حال نشسته می‌تواند باید نشسته رکوع کند و اگر در هیچ یک از دو حالت - ایستاده و نشسته - نمی‌تواند رکوع کند چنانچه می‌تواند ایستاده و اگر نتواند باید نشسته نماز بخواند و در هر دو صورت باید برای رکوع، با سر اشاره کند (و بنا بر احتیاط مستحب هر اندازه هم که می‌تواند خم شود) و اگر نتواند با سر اشاره کند باید به دستور مسأله قبل رفتار کند و در هر دو صورت اخیر پس از بهبودی نماز را دوباره بخواند.
- در زناشویی چه دائم و چه موقّت باید صیغه خوانده شود و تنها راضی بودن زن و مرد یا معاطات و کتابت کافی نیست، مگر درباره شخص لال که اگر می‌تواند بنویسد، با نوشته و اگر نمی‌تواند، با اشاره، انشاء عقد ازدواج مینماید و احتیاط مستحبّ آن است که اگر بتواند، کسی را که قادر به خواندن عقد است وکیل کند. صیغه عقد ازدواج را یا خود زن و مرد میخوانند یا دیگری را وکیل میکنند که از طرف آنان بخواند، یا ولیّ کسی صیغه عقد را برای او میخواند یا دیگری را وکیل میکند.
- اگر بداند نماز یک صف از صفهای جلو باطل است، در صفهای بعد نمی‌تواند اقتدا کند، ولی اگر نداند نماز آنان صحیح است یا نه، می‌تواند اقتدا نماید.
- وکیل نمی‌تواند برای انجام کاری که به او واگذار شده دیگری را وکیل نماید، مگر کاری را که وکیل انجام میدهد به طوری باشد که اگر با واسطه هم انجام گیرد، آن کار عرفاً به وکیل نسبت داده میشود که در این صورت وکیل می‌تواند - چنانچه موکّل تصریح بر خلاف نکرده - وکیل بگیرد. در هر حال اگر موکّل به وکیل اجازه داده باشد که وکیل بگیرد، می‌تواند بر طبق اجازه رفتار نماید، پس اگر گفته باشد برای من وکیل بگیر، باید از طرف او وکیل بگیرد و نمی‌تواند کسی را از طرف خودش وکیل کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] کسی که نمی‌تواند حرف بزند، اگر با اشاره مقصود خود را بفهماند، برای هر کاری می‌تواند وصیّت کند، بلکه کسی هم که می‌تواند حرف بزند، اگر با اشاره‌ای که مقصودش را بفهماند وصیّت کند، صحیح است.
- [آیت الله بروجردی] کسی که نمیتوانند حرف بزند، اگر با اشاره مقصود خود را بفهماند، برای هر کاری می‌تواند وصیت کند و کسی هم که می‌تواند حرف بزند، اگر در کارهای کوچک و کم ارزش با اشاره‌ای که مقصودش را بفهماند وصیت کند صحیح است، ولی در کارهای بزرگ مثل آن که بخواهد وصیت کند مبلغ زیادی به کسی بدهند، اشاره فائده ندارد.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که نمی‌تواند حرف بزند، اگر با اشاره مقصود خود را بفهماند، برای هر کاری می‌تواند وصیّت کند و کسی هم که می‌تواند حرف بزند، اگر در کارهای کوچک وکم ارزش با اشاره‌ای که مقصودش را بفهماند وصیّت کند صحیح است بلکه در کارهای بزرگ هم مثل آن که بخواهد وصیّت کند مبلغ زیادیبه کسی بدهند اگر اشاره او دلالت بر مقصودش بکند، کفایت میکند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که نمی تواند حرف بزند؛ اگر با اشاره مقصود خود را بفهماند؛ برای هر کاری می تواند وصیت کند؛ بلکه کسی هم که می تواند حرف بزند؛ اگر با اشاره ای که مقصودش را بفهماند وصیت کند صحیح است.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که نمی تواند حرف بزند اگر با اشاره مقصود خودرا بفهماند برای هرکاری می تواند وصیت کند بلکه کسی هم که می تواند حرف بزند اگر با اشاره ای که مقصودش را بفهماند وصیت کند صحیح است
- [آیت الله اردبیلی] کسی که میخواهد وصیّت کند، می‌تواند با اشاره‌ای که مقصودش را بفهماند وصیّت کند، ولی تا می‌تواند باید به گونهای وصیّت کند که مقصود را بدون ابهام بفهماند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که نمی تواند حرف بزند، اگر با اشاره مقصود خود را بفهماند، برای هر کاری می تواند وصیت کند، ولی کسی که می تواند حرف بزند، بنابر احتیاط اکتفا به اشاره یا نوشته نکند.
- [آیت الله بهجت] کسی که میخواهد وصیت کند، بنابر اظهر می‌تواند با اشاره‌ای که مقصودش را بفهماند، وصیت کند اگرچه لال هم نباشد.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که نمی‌تواند حرف بزند، اگر با اشاره بفهماند که ملک را اجاره داده و یا اجاره کرده، صحیح است.
- [آیت الله سیستانی] کسی که نمی‌تواند حرف بزند ، اگر با اشاره بفهماند که ملک را اجاره داده یا اجاره کرده ، صحیح است .