احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
در روز جمعه انسان می تواند بجای نماز ظهر دو رکعت نماز جمعه بخواند ، ولی بهتر آن است که نماز جمعه بخواند و احتیاط مستحب آن است که اگر نماز جمعه خواند نماز ظهر را هم بخواند . و این احتیاط خیلی مطلوب است .
عنوان مسئله:
در روز جمعه انسان می تواند بجای نماز ظهر دو رکعت نماز جمعه بخواند ، ولی بهتر آن است که نماز جمعه بخواند و احتیاط مستحب آن است که اگر نماز جمعه خواند نماز ظهر را هم بخواند . و این احتیاط خیلی مطلوب است .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا انسان در حالی که معتکف است میتواند در اعمالی مانند راهپیمایی و نماز جمعه شرکت کند یا خیر؟
- آیا می‌شود نماز ظهر و عصر را به عنوان امام جماعت دوبار خواند؟ اگرچه به نیت نماز قضا هم نباشد؟
- اگر امام جمعه ای ( نعوذ بالله ) عدالتش ساقط گردد آیا می توان به او اقتدا نمود یا خیر و بفرمایید نرفتن سه هفته پی در پی در نماز جمعه با این عذر آیا نفاق می آورد یا خیر ؟ و اصلا حدیث مورد نظر مربوط به زمان معصوم است یا در زمان غیبت امام معصوم هم معتبر می باشد ؟
- آیا زن که در عادت ماهیانه است میتواند به مجالس سخنرانی و موعظه (دعا) و حتّی نماز جماعت و جمعه برود و به خطابه گوش دهد امّا نماز نخواند و کنار بنشیند؟
- آیا در وقت اختصاصی نماز ظهر یا مغرب یا غیره می‌شود نماز مستحبی بخوانیم یا خیر؟
- کسی بعد از گذشتن وقت نماز ظهر و عصر میداند چهار رکعت نماز خوانده ولی نمیداند به کدام نیّت خوانده وظیفهاش چیست؟
- شخصی در نماز عصر یادش میافتد که نماز احتیاط ظهر را نخوانده است وظیفه او چیست؟
- آیاغسل جنابت فی نفسه و به خودی خود مستحب است یا خیر؟ و اگر مستحب است آیا میتوان با آن نماز خواند؟
- بنده قصد داشتم در هر هفته پنجشنبه در یک روستا بمانم و شب جمعه در یک روستای دیگر و بقیّه هفته را در قم زندگی کنم، آیا نماز اینجانب در این دو شب تمام است یا قصر، جواب مرقوم فرمایید؟
- الف - کسی که نذر کرده، دو رکعت نماز به نام یکی از امامان علیهم السلام بخواند چگونه باید نماز را بخواند آیا مثل نماز یومیه است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که روز جمعه نمازش را فرادی می خواند آیا مستحبّ است حمد و سوره را بلند بخواند؟ و همچنین امام جماعت در روز جمعه که نماز را به جماعت می خواند؟
- [سایر] درود کسی که نماز جمعه میخواند نماز ظهر نباید بخواند؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که ظهر جمعه نماز جمعه نمیخواند، آیا لازم است صبر کند تا اوّل وقت نماز بگذرد یا میتواند در اوّل وقت، نماز ظهر خود را بخواند؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا باید حمد و سوره نماز ظهر روز جمعه را بلند خواند؟
- [آیت الله خامنه ای] در صورتی که بخواهیم در روز جمعه نماز ظهر و عصر خود را به صورت فرادا در منزل بخوانیم آیا باید صبر کنیم تا نماز جمعه تمام شود یا اینکه می توانیم در اول وقت نماز را بجای بیاوریم؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا با غسل جمعه میتوان نماز جمعه را خواند؟
- [آیت الله بهجت] آیا هنگام ایراد خطبه های نماز جمعه می توان نماز ظهر و عصر را به صورت فرادا خواند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر نمازگزار تنها یک رکعت از نماز جمعه را درک کرد و وظیفه اش چیست، آیا باید رکعت دوم را فرادی بخواند و یا باطل است و باید نماز ظهر را هم بخواند؟
- [سایر] نماز جمعه واجب است یا مستحب و به جای نماز ظهر محسوب می‌شود یا خیر؟
- [سایر] اگر کسی بعد از نماز جمعه، نماز ظهر را احتیاطاً بخواند ولی امام جمعه آن را نخواند، آیا میتوان نماز عصر را به آن امام جمعه اقتدا کرد؟ در صورتی که اقتدا کرده باشد، باید آن نمازهایش را قضا کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- در زمان غیبت ولیّ عصر (عج ) نماز جمعه واجب تَخییری است ( یعنی مُکَلَّفْ می تواند روز جمعه بجای نماز ظهر نماز جمعه بخواند ) ولی جمعه اَفْضَلْ است وظهر اَحْوَط واحتیاط بیشتر در آن است که هر دو را بجا آورند .
- در نماز جمعه و در نماز ظهر روز جمعه مستحب است در رکعت اول بعد از حمد ، سورة جمعه و در رکعت دوم بعد از حمد ، سورة منافقین بخواند و اگر مشغول یکی از اینها شود ، بنابر احتیاط واجب نمی تواند آن را رها کند و سورة دیگر بخواند .
- احتیاط واجب آن است که نما زجمعه را از موقعی که عرفاً اول ظهر می گویند تاخیر نیندازد و اگر از اوائل ظهر تاخیر ا فتاد ، بجای نماز جمعه نماز ظهر بخواند . وقت نماز مغرب و عشاء
- کسی که نماز جمعه را بجا آورد واجب نیست نماز ظهر ر هم بخواند ، ولی احتیاط مستحّب آن است که آن را نیز بجا آورد . شرائط نمازِ جمعه
- اگر یقین دارد وقت به اندازه ای است که می تواند حَدِّاَقَلْ واجب آن را در تَحَقُّقِ دو خطبه ودو رکعت نماز بجا آورد ، بین نماز جمعه وظهر مُخَیَّرْ است .واگر یقین دارد که به این اندازه وقت نیست باید نماز ظهر را بخواند واگر شک دارد ، نماز جمعه صحیح است ؛ ولی در صورتی که پس از نماز معلوم شود که حتّی برای یک رکعت هم وقت باقی نبوده ، باید نماز ظهر را بجا آورد ، گر چه احتیاط مستحبّ آن است که اگر تنها یک رکعت آن هم در وقت واقع شده ، نماز ظهر را بخواند .
- اگر نماز جمعه با عدد کامل ( حدّاقل 4 نفر به اضافة امام ) منعقد شود ولو اینکه فقط تکبیر آن را گفته باشند وسپس متفرق شوند، نماز باطل می شود چه همة مأمومین یا بعضی از آنها متفرّق شوند وامام باقی بماند وچه برعکس چه یک رکعت کامل نماز را خوانده باشند وچه کمتر ، ولی احتیاط مستحبّ آن است که باقیمانده ها نماز جمعه را تمام کنند وسپس نماز ظهر را هم بجا آورند ، اما اگر بعضی از آنها در اواخر رکعت دوّم بلکه بعد از رکوع رکعت دوّم متفرق شوند نماز جمعه صحیح است واحتیاط مستحبّ آن است که پس از آن نماز ظهر را هم بجا آورند .
- اگر بعد از حمد مشغول خواندن سورة قُل هوَ اللهُ احدٌ یا سورة قُل یا ایَها الکافرینَ شود ، نمی تواند آن را رها کند و سورة دیگر بخواند ولی در نماز جمعه و نماز ظهر روز جمعه اگر از روی فراموشی بجای سورة جمعه و منافقین یکی از این دو سوره را بخواند ، تا به نصف نر سیده می تواند آن را رها کند و سورة جمعه و منافقین را بخواند .
- اگر عمداً نماز جمعه را طوری به تأخیربیا ندازند که تنها برای یک رکعت آن وقت باقی باشد ، احتیاط واجب آن است که نماز ظهر را بجا آورند .
- اگر در بین نماز جمعه وقت آن تمام شود در صورتی که یک رَکْعَتْ آن در وقت واقع شده باشد صحیح است ؛ ولی احتیاط مستحبّ آن است که پس از اِتْمام آن ، نماز ظهر را به جا آورد و اگر یک رکعت آن در وقت واقع باشد باطل است ولی احتیاط مستحبّ آن است که آن را تمام کند و سپس نماز ظهر را بخواند .
- جائز است دو خطبة نماز جمعه قبل از شرعی ایراد شود بطوری که پایان خطبه ها با ظهر شرعی مصادف باشد ، ولی احتیاط مستحبّ آن است که آنها را در وقت ظهر بخواند .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] انسان میتواند در روز جمعه به جای نماز ظهر دو رکعت نماز جمعه بخواند، ولی احتیاط مستحب آن است که اگر نماز جمعه خواند، نماز ظهر را نیز بخواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] در زمان حضور امام علیهالسلام واجب است انسان در روز جمعه به جای نماز ظهر دو رکعت نماز جمعه بخواند؛ ولی در زمان غیبت حضرت، خواندن نماز ظهر در وقت امکان حضور در نماز جمعه با شرایط معتبر خلاف احتیاط است، همچنان که اگر نماز جمعه خواند بنا بر احتیاط به آن اکتفا نکرده بلکه باید نماز ظهر را هم بخواند.
- [آیت الله بروجردی] در زمان حضور امام عَلَیْهِ السَّلَام واجب است انسان در روز جمعه به جای نماز ظهر دو رکعت نماز جمعه بخواند، ولی در این زمان اگر کسی نماز جمعه بخواند، احتیاط واجب آن است که نماز ظهر را هم بخواند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در زمان حضور امام علیه السلام واجب است انسان در روز جمعه به جای نماز ظهر دو رکعت نماز جمعه بخواند، ولی در زمان غیبت اگر کسی نماز جمعه بخواند، احتیاط واجب آن است که نماز ظهر را هم بخواند.
- [آیت الله سبحانی] در روز جمعه انسان می تواند به جای نماز ظهر دو رکعت نماز جمعه بخواند.
- [آیت الله علوی گرگانی] در زمان حضور امام7 واجب است انسان در روز جمعه به جای نماز ظهر، دو رکعت نماز جمعه بخواند، ولی در این زمان اگر کسی نماز جمعه را برجأ مطلوبیّت بخواند، واجب است که نماز ظهر را هم بخواند.
- [آیت الله سیستانی] در نماز جمعه و در نماز صبح و ظهر و عصر روز جمعه ، و عشای شب جمعه ، مستحب است در رکعت اول بعد از حمد سوره جمعه ، و در رکعت دوم بعد از حمد سوره منافقون را بخواند ، و اگر مشغول یکی از اینها در نمازهای روز جمعه شود بنابر احتیاط واجب نمیتواند آن را رها کند و سوره دیگر بخواند .
- [آیت الله بهجت] در نماز جمعه و نماز ظهر روز جمعه مستحب است در رکعت اول بعد از حمد، سوره جمعه و در رکعت دوم بعد از حمد، سوره منافقین بخواند بلکه احتیاط مستحب در این است که بدون عذر اینها را ترک نکند؛ و اگر مشغول یکی از اینها شود، بنابر احتیاط واجب نمیتواند آن را رها کند و سوره دیگر بخواند.
- [آیت الله جوادی آملی] .نمازگزار در نماز ظهرِ روز جمعه , خواه دو رکعت (نماز جمعه) بخواند یا چهار رکعت، مستحب است در رکعت اول بعد از حمد، سوره جمعه و در رکعت دوم پس از حمد، سوره منافقون بخواند . اگر یکی از این دو سوره را انتخاب , و شروع به خواندن آنها نمود, بنا بر احتیاط واجب , نمیتواند آنها را رها کند و سورهّ دیگر بخواند.
- [آیت الله مظاهری] در نماز جمعه و در نماز ظهر روز جمعه مستحب است در رکعت اوّل بعد از حمد، سورهجمعه و در رکعتدوّم بعد از حمد، سورهمنافقینرا بخواند.