قبول
قبول این است که مشتری بگوید: «قبلت» یا «اشتریت» یا «ابتعت» و نظیر آنها، [۱] [۲]که مقابل ایجاب است.
اگر کسی بخواهد طلب یا حق خود را به دیگری صلح کند در صورتی صحیح است که او قبول نماید .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- ج: 2- قید و شرط هر عقدی در صورتی اعتبار دارد که در ضمن عقد ذکر شود و چون در فرض سؤال در ضمن عقد صلح قیدی ذکر شده است صلح بدون قید و شرط نافذ است و شرطی که در وصیّت نامه ذکر شده است صلح را مقید نمی‌کند
- اگر بستگان محجور از قبول قیمومیّت وی امتناع کنند، آیا می‌توان آنان را ملزم به قبول مسؤولیت قیمومیّت کرد؟
- آیا صحیح است که انسان چک یا سفته به فردی بدهد و به وی بگوید مبلغ این مقدار قرض به من بده، بعد از وصول چک یا سفته طلب خود را بردار و این مبلغ هم بابت حق الزحمه خودت که چک را از بانک گرفته‌ای باشد؟
- مادر پیری هستم که واجب الحج بوده و کل ما یملک خود را که عبارتست از نیم دانگ از شش دانگ خانه بزرگ و سنگین قیمتی در تهران به عروس خود در مقابل تادیه وجه حج تمتع به صورت آزاد مشروط بر اینکه در همان سال ، محقق شود به انضمام مبلغ سیصد و شصت هزار تومان که ایشان آن مبلغ را تادیه نموده اما از انجام و تادیه و ارسال فریضه واجب حج تمتع که انگیزه اصلی در ایجاد قصد انشاء و قبول عقد صلح بوده استنکاف ورزیده است ، اکنون به نظر مبارک آن مرجع عالیقدر به دلیل عدم تحقق آیا استنکاف متصالح از انجام و ارسال و تادیه و تحقق معوضه صلح در اجل معین بشرح فوق باعث انفساخ و ابطال مصالحه مذکور می گردد یا خیر ؟
- اگر خرید منزل مسکونی مطابق شأن از وجهی باشد که به انحاء مختلف (کلاهبرداری، قرض و...) از مردم گرفته شده یا آن وجوه بصورت ودیعه نزد او باشد آیا: الف: منزل مسکونی مطابق شأن از جمله مستثنیات دین محسوب می‌شود؟ب: اگر خرید خانه به قصد فرار از دین یا به قصد عدم ردّ وجوه متعلق به دیگران باشد آیا اصل معامله چه حکمی دارد؟جج: اگر معامله مذکور صحیح باشد آیا می‌توان آنرا بنفع طلبکاران به فروش رساند؟ د: آیا بین صورتی که از ابتداء به قصد خرید واحد مسکونی اقدام به اخذ وجوه تحت عناوین مختلف نموده با صورتی که پس از اخذ وجوه بقصد فرار از دین اقدام کرده فرقی هست؟ه: اگر طلب مذکور، مهریّه زوجه باشد آیا زوجه می‌تواند منزل مسکونی را جهت استیفاء حقِّ خود توقیف کند؟
- بعد از تمام شدن مرافعه و صدور حکم آیا قاضی می‌تواند هدیه یکی از اصحاب دعوی را قبول کند یا خیر و بطور کلی قبول هدیه برای قاضی چگونه است؟
- شخصی به دکتر دندانپزشکی رجوع می‌کند و به دکتر می‌گوید او را ببیند و نظر قطعی دهد که آیا پر کردنی است یا خیر؟ و اگر پر نمی‌شود از ابتدا بگوید که وی خرج ننماید دکتر بعد از معاینه نظر به پر کردن می‌دهد و بعد از سه جلسه مبلغ زیادی پرداخت می‌نماید، اما دو روز نشده، دندان می‌شکند و شخص به همان پزشک رجوع می‌نماید و دکتر با اینکه خود قبول بر خطاء دارد بعد از یک جلسه کار روی دندان مطالبه پول می‌کند، شخص به خاطر بی اطلاعی از حکم شرع نصف پول درخواستی را می‌دهد، حال می‌خواهد بداند پولی که دکتر حالا از او طلب نموده واقعاً از نظر شرعی صحیح است؟
- آیا ازدواج کردن مرد با زن بدکاره و متهمه حرام است؟ و اگر حرام نیست آیا می‌توان به سخن آنان مبنی بر اینکه شوهر ندارند یا در عده نیستند اعتماد کرد یا باید درباره آنان تحقیق نمود؟ همچنین در مورد زنانی که زیاد صیغه می‌شوند و این احتمال وجود دارد که از آن دسته زنهایی باشند که عده نگه نمی‌دارند در صورتی که بگویند در عده نیستم آیا باید سخن آنها را قبول کرد یا در مورد آنان تحقیق نمود؟
- شخصی فروشنده کالا به صورت عمده فروشی است و به خریداران قبل از انجام معامله شرط می‌نماید: (در صورتی که سر موعد، نسبت به پرداخت بدهی خود اقدام نکنید ملزم هستید ماهانه 10% فاکتور را به عنوان خرید کالای مدت دار پرداخت کنید) و خریدار قبول می‌نماید، سپس معامله قطعی صورت می‌گیرد. آیا این عمل مشمول پرداخت دیر کرد یا خسارت می‌باشد یا معامله شرعی انجام گرفته است؟ لازم به ذکر است خریدار با رضایت کامل نسبت به انجام معامله اقدام می‌نماید.
- آیا فرزندی که در طول مدت طولانی از املاک پدر نگهداری کرده و کتک خورده و مانع تلف شدن و تصرف دیگران شده حق یا طلب حق اضافه‌ای نسبت به سایر فرزندان در سهم الارث ندارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا می شود طلب را در برابر چیزی یا بدون عوض به دیگری (غیر از بدهکار) صلح کرد ؟
- [سایر] آیا امام حسن مجتبی(ع) برای صلح با معاویه پول طلب نموده بود و امتیاز مالی درخواست کرد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا می شود بدون قبول بدهکار از طلب یا حقّ خود گذشت ؟
- [آیت الله سبحانی] پدر منزلش را به فرزندانش بلاعوض و مجانی صلح نمود و کلیه خیارات را ساقط کرد آیا صلح صحیح است؟
- [آیت الله بروجردی] زیدی حج بر او تَعَلُّق گرفته و به حج نرفته و می‌خواهد مال خود را به یکی صلح نماید، آیا این صلح صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله سبحانی] کسی تمامی اموال خود را به مکان مقدسی صلح نموده و قبل از قبض دادن مرده است آیا صلح وی صحیح است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر فردی در غیاب بعضی از فرزندانش و بدون موافقت فرزندانی که حاضر هستند، اموالش را به یکی از پسران خود صلح کند، آیا این صلح صحیح است؟
- [سایر] آیا درست است که عراق پیشنهاد صلح داد و قبول کرد تمام خسارات ایران را بدهد ولی ایران این پیشنهاد را نپذیرفت؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورتی که عامل کار را نیمه تمام بگذارد آیا می تواند طلب اجرت نماید؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا تنظیم صلح نامه، قولنامه و وصیّت در مرض متّصل به موت نافذ و صحیح است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر کسی حواله بدهد که بدهکار نیست ، چنانچه او حواله را قبول کند ، پیش از پرداختن حواله نمی تواند مقدار حواله را از حواله دهنده بگیرد ولی اگر طلبکار طلب خود را به مقدار کمتری صلح کند ، کسی که حواله را قبول کرده می تواند تمام مقدار حواله شده را از حواله دهنده مطالبه نماید .
- اگر انسان مقدار بدهی خو را بداند و طلبکار او نداند ، چنانچه طلبکار طلب خود را به کمتر از مقداری که هست صلح کند ، مثلاً پنجاه تومان طلبکار باشد و طلب خور را به ده تومان صلح نماید ، زیاد برای بدهکار حلال نیست ، مگر آنکه مقدار بدهی خور را به او بگوید و او را راضی کند یا طوری باشد که اگر مقدار طلب خود را می دانست ، باز هم به آن مقدار صلح می کرد .
- اگر از کسی طلب دارد که باید بعد از مدتّی بگیرد ، چنانچه طلب خود را به مقدار کمتری صلح کند و مقصودش این باشد که از مقداری از طلب خود گذشت کند و بقیه را نقد بگیرد اشکال ندارد
- اگر دو نفر از یک نفر طلبکار باشند ، یا دو نفر از دو نفر دیگر طلبکار باشند و بخواهند طلبهای خود را به یکدیگر صلح کنند ، چنانچه طلب آنان از یک جنس و وزن آنها یکی باشد مثلاً هر دو ده من گندم طلبکار باشند ؛ مصالحة آنان صحیح است و همچنین است اگر جنس طلب آنان یکی نباشد ، مثلاً یکی ده من برنج و دیگری دوازده من گندم طلبکار باشد . ولی اگر طلب آنان از یک جنس و چیزی باشد که معمولاً با وزن یا پیمانه آن را معامله می کنند ، در صورتی که وزن یا پیمانة آنها مساوی نباشد ، مصالحة آنان اشکال دارد .
- اگر بخواهند دو چیزی را که از یک جنس و وزن آنها معلوم است به یکدیگر صلح کنند ، در صورتی صحیح است که وزن یکی بیشتر از دیگری نباشد ، ولی اگر وزن آنها معلوم نباشد ، اگر چه احتمال دهند که وزن یکی بیشتر از دیگری است ، صلح صحیح است .
- اگر سر کسی حواله بدهند که بدهکار است ، احتیاط واجب آن است که قبول کند ولی حواله دادن سر کسی که بدهکار نیست ، در صورتی صحیح است که او قبول کند ، ونیز اگر انسان بخواهد به کسی که جنسی بدهکار است ؛جنس دیگر حواله دهد مثلاً به کسی که جو بدهکار است گندم حواله دهد ؛ تا او قبول نکند حواله صحیح نیست .
- لازم نیست صیغة صلح به عربی خوانده شود ، بلکه با هر لفظی که بفهماند با هم صلح و سازش کرده اند صحیح است .
- اگر چیزی را که به صلح گرفته معیوب باشد ، می تواند صلح را بهم بزند ، ولی نمی تواند تفاوت قیمت صحیح و معیوب را بگیرد .
- صلح آنست که انسان با دیگری سازش کند که مقداری از مال یا منفعت خور را ملک او کند یا حق خور را به او واگذار کند ، یا از طلب؛ یا حق خود بگذرد که او هم در عوض ، مقداری از مال ، یا منفعت مال یا حق خود را به او واگذار نماید ؛ یا از طلب ، یا حقی که دارد بگذرد . بلکه اگر بدون آنکه عوض بگیرد مقداری از مال یا منفعت مال یا حق خود را به کسی واگذار کند یا از ططلب یا حق خود بگذرد باز هم صلح صحیح است .
- کسی که لباس ندارد ، اگر دیگری لباس به او ببخشد یا عاریه دهد ، چنانچه قبول کردن آن برای او مشقت نداشته باشد ، باید قبول کند بلکه اگر عاریه کردن یا طلب بخشش برای او سخت نیست ، باید از کسی که لباس دارد ، طلب بخشش یا عاریه نماید
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر کسی بخواهد طلب یا حق خود را به دیگری صلح کند در صورتی صحیح است که او قبول نماید. ولی اگر بخواهد از طلب یا حق خود بدون صلح بگذرد قبول کردن او لازم نیست.
- [آیت الله بهجت] اگر کسی بخواهد طلب یا حق خود را با دیگری صلح کند در صورتی صحیح است که او قبول نماید.
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی بخواهد طلب یا حقّ خود را با دیگری صلح کند، در صورتی صحیح است که او قبول نماید.
- [امام خمینی] اگر کسی بخواهد طلب یا حق خود را به دیگری صلح کند در صورتی صحیح است که او قبول نماید.
- [آیت الله سبحانی] اگر کسی بخواهد طلب یا حق خود را به دیگری صلح کند در صورتی صحیح است که او قبول نماید.
- [آیت الله سبحانی] اگر کسی بخواهد طلب یا حق خود را به دیگری صلح کند در صورتی صحیح است که او قبول نماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر کسی بخواهد طلب یا حق خود را به دیگری صلح کند در صورتی صحیح است که او قبول نماید و اگر بخواهد از طلب یا حق خود بگذرد قبول کردن او لازم نیست
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر کسی بخواهد طلب یا حق خود را به دیگری صلح کند؛ در صورتی صحیح است که او قبول نماید؛ ولی اگر بخواهد از طلب یا حق خود بگذرد؛ قبول کردن او لازم نیست.
- [آیت الله سیستانی] اگر کسی بخواهد طلب یا حقّ خود را به دیگری صلح کند ، در صورتی صحیح است که او قبول نماید ، ولی اگر بخواهد از طلب یا حقّ خود بگذرد ، قبول کردن او لازم نیست .
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر کسی بخواهد طلب یا حقّ خود را به دیگری صلح کند، در صورتی صحیح است که او قبول نماید، ولی اگر بخواهد از طلب یا حقّ خود بگذرد، قبول کردن او لازم نیست.