مظالم
اموالي که بر گردن انسان است؛ ولي صاحب آن مشخص نيست و يا دسترسي به او ممکن نيست.
حجّی که بر میّت واجب است و بدهکار و حقوقی را که مثل خمس و زکوه و مظالم ، ادا کردن آنها واجب می باشد ؛ باید از اصل مال میّت بدهند ، اگر چه میّت برای آنها وصیّت نکرده باشد .
عنوان مسئله:
حجّی که بر میّت واجب است و بدهکار و حقوقی را که مثل خمس و زکوه و مظالم ، ادا کردن آنها واجب می باشد ؛ باید از اصل مال میّت بدهند ، اگر چه میّت برای آنها وصیّت نکرده باشد .
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر میّت وصیّت نکرده باشد، آیا از اصل مال حقیّ دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر میّت وصیت نکرده باشد، آیا از اصل مال حقّی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در مورد وصیت به رد مظالم باید از اصل مال برداشت یا از ثلث، همچنین در مورد وصیت مبلغ معین به منظور کفاره باید در مورد کفاره عمد مصرف شود یا غیر عمد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی وصیّت کرده که مقداری نماز و روزه بدهکار است حال پول اینها را از اصل مال باید بردارند یا از ثلث مال؟
- [آیت الله بهجت] اگر شخصی که از دنیا رفته خمس بدهکار باشد، آیا خمس از اصل مال خارج می شود یا از ثلث مال؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی وصیّت نموده که ربع اموال او را به مصارف خیریّه برای او برسانند و وصی میداند که حج یقینی بر ذمّه اوست، ولی خمس و زکات و مظالم را احتمال میدهد که بر ذمّه او باشد، آیا حج باید از اصل مال او داده شود، یا از ربعی که وصیّت نموده؟
- [آیت الله بروجردی] هندی وفات نموده و در وصیت نامه خود ذکر نموده که: حج مرا از اصل مالم بدهند، در این صورت حج او را از اصل مال او باید بدهند یا از ثُلث؟ یا این که اجرت از میقات از اصلِ مال و بقیه از ثُلث است؟
- [آیت الله بهجت] شخصی وصیت کرده موجودی و اموالش را به یکی از بستگانش بدهند، آیا پس از دریافت مال باید خمس آن را بدهد یا این که مال وصیّت شده حکم ارث را دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی در وصیت نامهاش نوشته که خمس اموالم را ندادهام و آن را بپردازید و همچنین ثلث اموالش را برای خودش وصیت نموده تا صرف عبادات از طرف او شود. در این صورت، خمس اموال را باید از اصلِ مال او حساب کرد و برداشت نمود یا از ثلث مال؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی وصیت کرده موجودی و اموالش را به یکی از بستگانش بدهند، آیا پس از اخذ مال باید خمس آن را بدهد یا اینکه مال مأخوذ حکم ارث را دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر مال میّت از بدهی و حجّ واجب و حقوقی که مثل خمس و زکوه و مظالم بر او واجب است زیاد بیاید ، چنانچه وصیّت کرده باشد که ثلث یا مقداری از ثلث را به مصرفی برسانند ، باید به وصیّت او عمل کنند و اگر وصیّت نکرده باشد ، آنچه می ماند مال ورثه است .
- کسی که نشانه های مرگ را در خود می بیند ، اگر خمس و زکات و مظالم بدهکار است ، باید فوراً بدهد و اگر نمی تواند چنانچه از خودش مال دارد ، یا احتمال می دهد کسی آنها را ادا نماید ، باید وصیّت کند و همچنین است اگر حجّ بر او واجب باشد .
- کسی که بدهکار است و گندم یا جو یا خرما یا انگور هم دارد ، اگر بمیرد و پیش از آنکه زکوه اینها واجب شود ، ورثه قرض او از مال دیگر بدهند ، هر کدام که سهمشان به 288 من و 45 مثقال کم برسد ، باید زکوه بدهد و اگر پیش از آنکه زکوه اینها واجب شود ، قرض او را ندهند ، چنانچه مال میَت فقط به اندازة بدهی او باشد واجب نیست زکوه اینها رابدهند و اگر مال میَت بیشتر از بدهی او باشد ، در صورتی که بدهی او به قدری است که اگر بخواهند اداء نمایند باید مقداری از گندم و جو و خرما و انگور را هم به طلبکار بدهند ، آنچه را به طلبکار می دهند زکوه ندارد و بقیَه مال ورثه است و هر کدام آنان که سهمش به اندازة نصاب شود ؛ باید آن را بدهد
- کسی که بدهکار است و مالی هم دارد که زکوه آن واجب شده اگر بمیرد ، باید اوَل تمام زکوه آن واجب شده بدهند ، بعد قرض او را اداء نمایند .
- اگر وصیّت کند که از ثلث او خمس و زکات یا بدهی دیگر او را بدهند و برای نماز و روزة او اجیر بگیرند و کار مستحّبی هم مثل اطعام به فقراء انجام دهند ، چنانچه وصیّت او به ترتیب باشد باید آنچه مقدّم است اگر چه مستحّب باشد عمل کنند ، و در صورتی که ثلث زیاد آمد دوّمی را اگر چه مانند نماز و روزه ، واجب بدنی باشد بدهند و اگر از آن زیاد آمد به مصرف واجب مالی برسانند و چنانچه ثلث زیاد نیامد واجب مالی را از اصل مال بدهند ، ولی اگر ثلث فقط به اندازة عمل به مستحّب اباشد واجب بدنی را باید با اجازة ورثه بپردازند و واجب مالی را از اصل مال بپردازند و در صورتی که وصیّت او به ترتیب نباشد باید ثلث را به نسبت بین آن سه وصیّت تقسیم کنند و اگر کم آمد کسری واجب مالی را از اصل مال بدون اجازه و کسری واجب بدنی و عمل مستحّب را با اجازة ورثه انجام دهند .
- اگر کسی در مرضی که به آن مرض می میرد ، مقداری از مالش را به کسی ببخشد و وصیّت کند که بعد از مردن او هم مقداری به کس دیگر بدهند آنچه را که در حال زندگی بخشیده از اصل مال است و احتیاج به اذن ورثه ندارد چنانچه در مسأله 2250 گذشت که منجَّزات مریض از اصل مال است و چیزی را که وصیّت کرده اگر زیادتر از ثلث باشد زیادی آن محتاج به اذن ورثه است .
- اگر بعد از آنکه زکوه گندم و جو و خرما و انگور واجب شد مالک آن بمیرد باید مقدار زکوه را از مال او برهند . ولی اگر پیش از واجب شذن زکوه بمیرد : هر یک از ورثه که سهم او به اندازهً نصاب است : باید زکوه سهم خود را بدهد .
- بنابر احتیاط واجب باید خمس مال حلال مخلوط به حرام را از عین همان مال بدهد ولی خمس های دیگر را می تواند از همان چیز بدهد یا به مقدار قیمت خمس که بدهکار است پول بدهد .
- کسی که باید زکوه گاو و گوسفند و شتر را بدهد ، اگر زکوه آنها را از مال دیگرش بدهد ؛ تا وقتی شمارة آنها از نصاب کم نشده ، همه سال باید زکوه را بدهد و اگر از خود آنها بدهد و از نصاب اوّل کمتر شوند ؛ زکوه بر او واجب نیست مثلاً کسی که چهل گوسفند دارد ، اگر از مال دیکرش زکوه آنها را بدهد تا وقتی که گوسفند های او از چهل کم نشده ، همه ساله باید یک گوسفند بدهد و اگر ازخود آنها بدهد ، تا وقتی به چهل نرسیده ، زکوه براو واجب نیست . مصرف زکوه
- اگر وصیّت کند که بدهی او را بدهند و برای نماز و روزة او اجیر بگیرند و کار مستحّبی هم انجام دهند چنانچه وصیّت نکرده باشد که اینها را از ثلث بدهند ، باید بدهی او را از اصل مال بدهند و اگر چیزی زیاد آمد ، ثلث آن را به مصرف نماز و روزه و کارهای مستحّبی که معیّن کرده برسلنند و در صورتی که ثلث کافی نباشد ، پس اگر ورثه اجازه بدهند باید وصیّت او عملی شود و اگر اجازهندهند ، باید نماز و روزه را از ثلث بدهند و اگر چیزی زیاد آمد به مصرف کار مستحّبی که معیّن کرده برسانند .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] حجی که بر میت واجب است و بدهکاری و حقوقی را که مثل خمس و زکات و مظالم، ادا کردن آنها واجب می باشد; باید از اصل مال میت بدهند، اگرچه میت برای آنها وصیت نکرده باشد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] حجی که بر میت واجب است و بدهکاری و حقوقی را که مثل خمس و زکاه و مظالم؛ ادا کردن آنها واجب می باشد؛ باید از اصل مال میت بدهند؛ اگرچه میت برای آنها وصیت نکرده باشد.
- [امام خمینی] حجی که بر میت واجب است و بدهکاری و حقوقی را که مثل خمس و زکات و مظالم، ادا کردن آنها واجب میباشد، باید از اصل مال میت بدهند، اگر چه میت برای آنها وصیت نکرده باشد.
- [آیت الله بروجردی] حجی که بر میت واجب است و بدهکاری و حقوقی را که مثل خمس و زکات و مظالم، ادا کردن آنها واجب میباشد، باید از اصل مال میت بدهند، اگر چه میت برای آنها وصیت نکرده باشد.
- [آیت الله خوئی] حجی که بر میت واجب است و بدهکاری و حقوقی را که مثل خمس و زکات و مظالم، ادا کردن آنها واجب میباشد، باید از اصل مال میت بدهند اگرچه میت برای آنها وصیت نکرده باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] حجی که به استطاعت بر میت واجب است و بدهکاری و حقوقی را که مثل خمس و زکات و مظالم ادا کردن انها واجب می باشد باید از اصل مال میت بدهند اگرچه میت برای انها وصیت نکرده باشد ولی اگر وصیت کرده باشد از ثلث بدهند باید به وصیت عمل کنند و اگر ثلث کفایت نکرد از اصل مال خارج کنند
- [آیت الله بهجت] حجّی که بر میت واجب است و بدهکاری و حقوقی را که مثل خمس و زکات و مظالم، ادا کردن آنها واجب میباشد، باید از اصل ترکه میت بدهند، اگرچه میت برای آنها وصیت نکرده باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . حجی که بر میت واجب است و بدهکاری و حقوقی که مثل خمس و زکات و مظالم ادا کردن آنها واجب می باشد، باید از اصل مال میت داده شود، اگر چه میت برای آنها وصیت نکرده باشد.
- [آیت الله سیستانی] حجّی که بر میت با استطاعت واجب شده است و بدهکاری و حقوقی را که مثل خمس و زکات و مظالم، ادا کردن آنها واجب میباشد، باید از اصل مال میت بدهند، اگرچه میت برای آنها وصیّت نکرده باشد؛ و اما کفارات و نذرها و از جمله حج نذری با وصیّت از ثلث ادا می‌شود.
- [آیت الله اردبیلی] واجبات مالی الهی، مانند حجّی که بر میّت واجب است و بدهکاری و حقوقی که مثل خمس و زکات و مظالم، ادا کردن آنها واجب میباشد و همچنین بدهیها و حقوق مردم را، باید از اصل مال میّت بدهند، اگرچه میّت برای آنها وصیّت نکرده باشد.