غواصی
غوّاصی یعنی فرو رفتن در دریا و مانند آن است.
.اگر کسی دیگری را برای استخراج لؤلؤ و گوهرهای دریایی اجیر کند، گوهرهای به دست آمده از غواصی, مال اجیر کننده است و خمس نیز بر عهده اوست.
گوهر به دست آمده از ساحل
عنوان مسئله:
.اگر کسی دیگری را برای استخراج لؤلؤ و گوهرهای دریایی اجیر کند، گوهرهای به دست آمده از غواصی, مال اجیر کننده است و خمس نیز بر عهده اوست.
گوهر به دست آمده از ساحل
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنانچه معدنی را اجاره کنند، خمس آنچه که استخراج می شود بر عهده کیست؟ مالک یا مستاجر؟
- [آیت الله اردبیلی] مستأجری زمینی را که در آن معدن واقع شده است، اجاره میکند و به استخراج معدن میپردازد. پرداخت خمس منافع معدن، بر عهده مالک است یا مستأجر؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که روزه قضای رمضان به عهده اوست، آیا می تواند برای دیگری اجیر شود یا تبرّعاً روزه غیر را بگیرد؟ روزه قضایی پدر را چطور؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر بدانیم در عین مال هدیه داده شده، خمس واجب است، دادن خمس بر عهده کیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شوهری مهریّه زنش را می‌دهد، در حالی که اصلاحساب سال ندارد و یقین دارد، به مال او خمس تعلّق گرفته است، خمس این مال بر عهده کیست؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا حقوق شرعی (خمس، ردّ مظالم، زکات) از شؤون حکومت است یا خیر؟ و کسی که خمس بر عهده اوست، آیا می تواند خودش سهم سادات و ردّ مظالم و زکات را به افراد مستحق بدهد؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی برای انجام کاری اجیر شده و طبق قرار داد، پس از چند سال که کار تمام شد، اجرتش را دریافت میکند. آیا اجرت همه سالهای قرار داد، متعلّق خمس است یا فقط خمس اجرت سال آخر برعهده اوست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی مال غیر مخمّس خود را به دیگری هبه نموده و موهوب له، خمس آن را بدون اطلاع او پرداخت است. آیا خمس از عهده واهب ساقط است؟ آیا بری الذّمه شده یا نه؟ و اصولا پرداخت خمس دیگری تبرّعاً چه حکمی دارد؟ و آیا تکلیف از صاحب خمس ساقط می شود هرچند مال متعلّق خمس نزد او موجود باشد؟ مثلا شوهر خمس مال همسرش را تبرّعاً بدهد با اینکه مال متعلق خمس نزد زن موجود است.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که سال خمسی او فرا رسیده و فقط مقداری پول بابت نماز و روزه استیجاری در دست اوست، آیا باید خمس آنها را بدهد یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] مغازه داری که حساب سال او رسیده و مقداری پول در دست اوست و مقداری هم طلب دارد، چگونه باید خمس خود را حساب کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- .اگر کسی بعضی از اشیاء و گوهرهای دریایی را که روی آب دریا شناور هستند، جمعآوری نماید، به عنوان غوص خمس ندارد. تعاقب ید غوّاصان در گوهر
- .اگر کسی به قصد حفاری یا لایروبی به زیر دریا رفت و به همراه خارج کردن گِل و لای، گوهری نیز خارج شد و کنار ساحل افتاد و رهگذری آن را برداشت، این گوهر مِلک رهگذر می‌شود و از باب غوص خمس ندارد. گوهرهای به دست آمده از کشتی غرق شده
- .اگر غوّاصی در اعماق دریا اشیاء معدنی را مانند عقیق و یاقوت و غیره استخراج کند، براساس قاعده, به عنوان معدن خمس دارد؛ اما برپایه روایات, به عنوان غوص خمس دارد. عنبر دریایی و نصاب آن
- .گوهرهای دریایی که با ابزار و ادوات بیرون آورده می شود، غوص به حساب میآید و خمس دارد; چه غواص آن به زیر آب برود یا نرود. گوهرهای بیرون ریخته از دریا
- .عنبری که از دریا به دست می آید، چهار حالت دارد : یا به واسطه غوّ اصی است ; یا به وسیله آلات و ادوات استخراج می شود; یا از روی آب جمع آوری می شود; یا امواج دریا آن را به ساحل می آورد و از ساحل جمعآوری می‌شود. عنبر به دست آمده در هر چهار صورت, خمس دارد.
- .اگر کسی چند بار غواصی کرده و در یکی از آنها گوهری به دست آورده است، میتواند هزینه چند بار محاسبه و از قیمت گوهرهای به دست آمده کسر کند . چنانچه بین آن ها فاصله زیادی شده باشد , هزینه ها ی پیشین کسر نمی شود, پس اگر کسی چند بار غواصی کند و چیزی به دست نیاورد و پس از یک سال دوباره غواصی کند و گوهری به دست آورد، هزینههای سال قبل از آن کسر نمیشود.
- .عنبری که با غوص یا ابزار و ادواتی که ملحق به غوص است، استخراج شود, نصاب دارد و نصابش یک دینار است؛ ولی عنبری که از روی آب دریا یا ساحل آن به دست آید، اگرچه کمتر از یک دینار باش د، بنا بر احتیاط واجب, خمس دارد.
- .اگر کسی به قصد حفّاری، لایروبی یا اکتشاف معدن نفت و مانند آن به زیر دریا رفت و گوهری یافت و بیرون آورد، در این صورت, اگرچه به قصد غوص و حیازت گوهر به دریا نرفته است؛ ولی کار او عنوان غوص دارد و باید پس از کسر هزینه و رسیدن به مقدار نصاب، خمس آن را بپردازد. یافتن گوهر در شکم حیوانِ غواصی شده
- .اگر کسی با غو اصی، حیوانی را بیرون آورد که در درون آن گوهری وجود دارد، این فرض دو صورت دارد: صورت یکم: در غالب موارد, در شکم آن حیوان, گوهری وجود دارد؛ مانند صدفهای دریایی، در این صورت , خمس دارد . صورت دوم : در غالب موارد چنین نیست، بنا بر احتیاط واجب خمس دارد. کسر هزینه های غوّاصی
- .اگر کسی معدنی را استخراج کرده و پیش از پرداختن خمس، آن را بفروشد یا با آن تجارت کند و سود برد، چنانچه به اذن ولیّ مسلمین بفروشد و خمس این مواد معدنی را به ذمّه پذیرد، فقط اصل مواد معدنی متعلق خمس است و سود حاصل از فروش و تجارت , متعلق به اوست و خمس ندارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] کسی که کسب او غوّاصی یا استخراج معدن است، اگر خُمس آنها را بدهد و چیزی از مخارج سال او زیاد بیاید، لازم نیست دوباره خُمس آنها را بدهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که خمس بدهکار است اگر با حاکم شرع مصالحه کند و خمس را به ذمه بگیرد می تواند در مال تصرف نماید و بعد از مصالحه منافعی که از ان به دست می اید مال خود اوست
- [آیت الله بروجردی] کسی که خمس بدهکار است، اگر با حاکم شرع مصالحه کند، میتواند در تمام مال تصرف نماید و بعد از مصالحه منافعی که از آن به دست میآید مال خود اوست.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که خمس بدهکار است، اگر با حاکم شرع مصالحه کند، میتواند در تمام مال تصرّف نماید و بعد از مصالحه منافعی که از آن به دست میآید مال خود اوست.
- [امام خمینی] کسی که خمس بدهکار است اگر با حاکم شرع مصلاحه کند، می تواند در تمام مال تصرف نماید، و بعد از مصالحه، منافعی که از آن به دست می آید مال خود اوست.
- [آیت الله اردبیلی] اگر از معدن طلا، نقره، سرب، مس، آهن، نفت، زغال سنگ، فیروزه، عقیق، زاج، نمک و سایر معادن چیزی به دست آورد و به مقدار نصاب برسد،استخراج کننده باید خُمس آن را بدهد؛ ولی در مثل معادن نفت، طلا و نقره که دولت استخراج میکند، تعلق خُمس محلّ اشکال است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که در مال وی خمس میباشد اگر با حاکم شرع مصالحه کند میتواند در تمام مال تصرّف نماید و بعد از مصالحه، منافعی که از آن به دست میآید مال خود اوست؛ البتّه حاکم شرع نمیتواند خمس را به گونهای که مطابق مصلحت مستحقّین نیست محاسبه یا مصالحه کند یا آن را ببخشد.
- [آیت الله اردبیلی] فطره طفلی که از مادر یا دایه شیر میخورد، بر عهده کسی است که مخارج مادر یا دایه را می‌دهد. البته چنانچه کسی مادر یا دایه را برای شیر دادن اجیر کرده باشد، فطریّه طفل بر عهده اوست، هرچند کس دیگری نفقه مادر یا دایه را بپردازد؛ ولی اگر مادر یا دایه مخارج خود را از مال طفل بردارد، فطره طفل بر کسی واجب نیست.
- [آیت الله بروجردی] اگر انسان در زمینی که ملک کسی نیست گنجی پیدا کند، مال خود اوست و باید خمس آن را بدهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر انسان در زمینی که ملک کسی نیست، گنجی پیدا کند، مال خود اوست و باید خمس آن را بدهد.