ممانعت
ایرادهای معترض به قیاس مستدِلّ را ممانعت گویند.
نذر زن در صورتی که با حقوق شوهر منافی باشد صحیح نیست و اگر در چنین مورد با اذن او نذر کرد، شوهر نمی تواند از انجام آن ممانعت کند.
عنوان مسئله:
نذر زن در صورتی که با حقوق شوهر منافی باشد صحیح نیست و اگر در چنین مورد با اذن او نذر کرد، شوهر نمی تواند از انجام آن ممانعت کند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا فرزند بدون اذن پدر و مادر می تواند معتکف شود و همچنین زن بدون اذن شوهر، با فرض منع بدون دلیل آنها؟
- زوجه با اذن زوج در بیرون منزل شاغل به وکالت دادگستری است و فاقد هرگونه قرارداد نسبت به ادامه کار می باشد آیا زوج می تواند از ادامه اشتغال زوجه ممانعت نماید؟
- شخصی نذر کرده پنجاه هزار تومان از حقوق خود را در یک مورد خاصی مثل حسینیه، ایتام، جلسه ی دعا و... مصرف کند، امّا هنگام عمل به نذر، نمی داند که برای کدام مورد نذر کرده است. وظیفه اش چیست؟
- اگر مستأجر به مالک خانه دسترسی نداشته باشد و برای ممانعت از خراب شدن خانه، بدون اذن موجر اقدام به تعمیر پشت بام خانه نماید هزینه تعمیرات بر عهده کیست؟
- خانمی که بدون اجازه ی شوهر در خارج از خانه کار می کند، آیا می تواند درآمد به دست آمده را بدون اذن شوهر مصرف کند؟
- شوهر برای همسرش به جهت انجام عمل منافی عفت از دادگاه درخواست طلاق می دهد و زوجه نیز نفقه ایام دستگیری و پس از آزادی را مطالبه نموده است آیا مستحق دریافت نفقه می باشد؟
- یکی از مواد مندرج در دفترچه عقد این است که شوهر بدون اذن همسر نمی تواند ازدواج مجدد نماید، در صورتی که زوجه سالها تمکین نکند و شوهر به جهت عسر و حرج ازدواج مجدد نماید آیا زوجه به استناد شرط مزبور حق طلاق را دارد؟
- فلسفه اینکه زن باید برای خروج از منزل از همسرش اجازه بگیرد چیست؟ و آیا در صورتی که با تمکین زوج منافات نداشته باشد خروج بدون اذن جایز است؟
- در صورتی که زن بخواهد بیش از حدّ معمول صورت خود رابپوشاند آیا شوهر می تواند مانع شود و در این صورت آیا اطاعت او لازم است؟
- آیا نذر فرزند نابالغ و زوجه صحیح است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] نذر زن بدون اذن شوهر چگونه است؟
- [آیت الله بهجت] اگر زن درآمد مستقلی دارد، می تواند حقوق خود را بدون اذن شوهر خرج کند؟
- [سایر] آیا زن میتواند بدون اذن شوهر از مال خودش نذر کند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا در عقد موقّت نذر زن منوط به اذن شوهر است؟
- [سایر] آیا زن میتواند بدون اذن شوهر، از مال خودش نذر کند؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا در صورتی که بچه دار شدن موجب بروز خطراتی برای مادر باشد، زن می تواند با اذن شوهر از انعقاد نطفه جلوگیری کند؟ بدون اذن شوهر چطور؟
- [آیت الله خوئی] زن بدون اذن شوهر میتواند بچه غیر را شیر دهد یا خیر؟ و آیا زن در خانه شوهر میتواند برای خود کار کند مثل خیاطی و کارهای مشابه آن و ضمناً از دست رنج خود به امور خیریه کمک نماید یا صدقه بدهد در صورتی که در هر دو فرض حقوق شوهر را کاملاً مراعات نماید و ضرری به حق استمتاع او نرساند؟
- [سایر] اگر زن بدون اجازه شوهر نذر کند روزه بگیرد؛ آیا روزهاش صحیح است؟
- [سایر] حقوق شرعی متقابل زن و شوهر چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر خانمی قبل از ازدواج نذر کرده باشد که حجّی بجا آورد و بعد از آن ازدواج کند، آیا باز هم جهت انجام فریضه حج اجازه شوهر لازم است؟ و آیا شوهر حقّ ممانعت دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- نذر در صورتی صحیح است که انجام و یا ترک فعلی که به عهده گرفته،رجحان داشته باشد و همچنین نذر کاری که فعل و ترک آن مساوی است صحیح نیست.
- نذر کننده باید مکلف و عاقل باشد و به اختیار و قصد خود نذر کند، بنابراین نذر کردن کسی که بی اختیار نذر کرده صحیح نیست.
- اگر پدر و جد پدری غائب باشند، به طوری که نشود از آنان اذن گرفت و دختر هم احتیاج به شوهر کردن داشته باشد، اجازه پدر و جد پدری ساقط است و نیز اگر دختر باکره نباشد در صورتی که بکارتش به واسطه شوهر کردن از بین رفته باشد، اجازه پدر و جد لازم نیست.
- اگر پدر و جد پدری غائب باشند، به طوری که نشود از آنان اذن گرفت و دختر هم احتیاج به شوهر کردن داشته باشد، اجازه پدر و جد پدری ساقط است و نیز اگر دختر باکره نباشد در صورتی که بکارتش به واسطه شوهر کردن از بین رفته باشد، اجازه پدر و جد لازم نیست.
- صیغه کردن زن در صورتی که قصد زناشوئی داشته باشد صحیح است اگرچه برای لذت بردن هم نباشد.
- صیغه کردن زن در صورتی که قصد زناشوئی داشته باشد صحیح است اگرچه برای لذت بردن هم نباشد.
- اگر زن یقین کند که شوهرش مرده و بعد از تمام شدن عده وفات، شوهر کند چنانچه معلوم شود شوهر او بعداً مرده است، باید از شوهر دوم جدا شود و در صورتی که آبستن باشد، به مقداری که در عده طلاق گفته شد مسأله 2153، برای شوهر دوم عده طلاق و بعد برای شوهر اول عده وفات نگهدارد; و اگر آبستن نباشد، برای شوهر اول عده وفات و بعد برای شوهر دوم عده طلاق نگهدارد.
- اگر مرد، زن را و زن، مرد را غسل بدهد باطل است ولی زن می تواند شوهر خود را غسل دهد و شوهر هم می تواند زن خود را غسل دهد; اگرچه احتیاط مستحب آن است که زن، شوهر خود و شوهر، زن خود را غسل ندهد، مگر این که وصیتی در میان باشد.
- زن می تواند به شوهر فقیر خود زکات بدهد، اگرچه شوهر زکات را صرف مخارج خود آن زن نماید.
- انسان کاری را می تواند نذر کند که انجام آن برایش ممکن باشد بنابر این کسی که نمی تواند پیاده کربلا برود، اگر نذر کند که پیاده برود، نذر او صحیح نیست.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] اگر شوهر از نذر کردن زن جلوگیری نماید، زن نمیتواند درصورتی که وفا به نذرش منافی با حق شوهر باشد نذر کند بلکه بدون اذن شوهر در این صورت نذر منعقد نمیشود.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر شوهر از نذر کردن زن جلوگیری نماید؛ زن نمی تواند در صورتی که وفاء به نذرش منافی با حق شوهر باشد نذر کند.
- [آیت الله سیستانی] نذر زن بدون اذن قبلی ، یا اجازه بعدی شوهر در آنچه با حقّ استمتاع او منافات دارد ، صحیح نیست ، حتی اگر قبل از ازدواج نذر کرده باشد . و صحت نذر زن در اموالش بدون اجازه شوهر محل اشکال است ، پس باید رعایت احتیاط شود ، مگر در حج و زکات و صدقه و احسان به پدر و مادر و صله ارحام .
- [آیت الله بهجت] بنابر احتیاط روزه مستحبی برای زن، بدون اذنِ شوهر صحیح نیست، چه منافات با حق شوهر داشته باشد و چه نداشته باشد، و اگر شوهر بهخاطر منافات با حقش، زن را از روزهای که بهنحوی بر خود واجب نموده منع کند، در صورتی که وقت روزه وسعت دارد زن نباید روزه بگیرد، ولی اگر وقت روزه تنگ شود اذن شوهر شرط نیست.
- [آیت الله خوئی] اگر زن با اجازه شوهر نذر کند، شوهرش نمیتواند نذر او را به هم بزند، یا او را از عمل کردن به نذر جلوگیری نماید مگر در ظرف عمل وفا به نذر منافی با حق شوهر باشد که در این صورت بعید نیست بتواند به هم بزند.
- [آیت الله سیستانی] - اعتکاف باید با اذن کسی که اذن او شرعاً معتبر است باشد. بنابراین زمانی که توقّفِ زن در مسجد حرام باشد مثل موردی که زن بدون اجازه از منزل خارج شده باشد، اعتکاف باطل است، و در صورتی که توقّفِ زن در مسجد، حرام نباشد ولی اعتکاف منافی با حق شوهر باشد، صحّت اعتکافش در صورتی که بدون اذن شوهرش باشد، محلّ اشکال است. همچنین در صورتی که اعتکاف موجب آزار و اذیت والدین باشد و این اذیت، ناشی از شفقت و دلسوزی باشد، اذن فرزند از آنان لازم است و اگر موجب اذیت آنان نباشد، احتیاط مستحب آن است که اجازه بگیرد. نهم: معتکف محرّمات اعتکاف را ترک نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر شوهر از نذر کردن زن جلوگیری نماید، زن نمیتواند نذر کند و اگر بدون اجازه شوهر نذر کند، نذر او صحیح است ولی اگر بخواهد میتواند نذر او را به هم بزند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زن با اجازه شوهر نذر کند، شوهرش نمیتواند نذر او را به هم بزند یا او را از عمل کردن به نذر جلوگیری کند، مگر زن عملی را نذر کرده که انجام آن بدون اذن شوهر جایز نیست، در این صورت شوهر میتواند در هنگام عمل اجازه انجام آن را ندهد، در نتیجه عمل به نذر لازم نخواهد بود، هر چند در هنگام نذر اجازه داده باشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] نذر زن اگر مزاحم حقوق شوهر باشد بی اجازه او باطل است و اگر مزاحم نباشد احتیاط مستحب آن است که با اجازه او باشد.
- [آیت الله بروجردی] اگر شوهر از نذر کردن زن جلوگیری نماید، زن نمیتواند نذر کند و اگر با جلوگیری شوهر نذر کند، نذر او باطل است.