اول وقت
اول وقت: به لحظات آغازین انجام تکالیف با وقت معیّن می گویند. بیشتر احکام آن در باب هاى طهارت و صلاة آمده است .
مستحب است انسان نماز را در اوّل وقت آن بخواند و راجع به آن خیلی سفارش شده است و هرچه به اوّل وقت نزدیکتر باشد بهتر است، مگر آنکه تأخیر آن از جهتی بهتر باشد، مثلاً صبر کند که نماز را به جماعت بخواند.
عنوان مسئله:
مستحب است انسان نماز را در اوّل وقت آن بخواند و راجع به آن خیلی سفارش شده است و هرچه به اوّل وقت نزدیکتر باشد بهتر است، مگر آنکه تأخیر آن از جهتی بهتر باشد، مثلاً صبر کند که نماز را به جماعت بخواند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کسی که روز جمعه نمازش را فرادی می خواند آیا مستحبّ است حمد و سوره را بلند بخواند؟ و هم‌چنین امام جماعت در روز جمعه که نماز را به جماعت می خواند؟
- شخصی در آخر وقت نماز می خواند، به طوری که اگر نماز را با آرامی و همراه با مستحبات بخواند مقداری از آن در خارج وقت واقع می شود، وظیفه او چیست؟
- شخصی تا حدود نیم ساعت بعد ازظهر، نماز ظهر و عصر خود را فرادی یا به جماعت خوانده است و پس از آن می خواهد نافله ظهر و عصر را بخواند، آیا به نیت اداء بخواند یا قضا؟ و آیا بین تأخیر نافله عمدی و غیرعمدی فرقی وجود دارد؟
- شرکت در نماز جماعت مغرب اهل سنت، با توجه به اینکه وقت نماز مغرب نزد آنها زودتر از مغرب شرعی نزد شیعیان است، آیا کفایت از نماز مغرب می کند؟
- کسی که به جهت عذری نمی تواند نماز شب را در وقت آن بخواند آیا بهتر است قبل از وقت بخواند یا قضای آن را بعداً بخواند؟ و نیز فرموده اید: مسافر و کسی که برای او سخت است نافله شب را بعد از نصف شب بخواند، یا ترس دارد که در وقت آن بیدار نشود، آیا اول شب آن را بخواند بهتر است یا قضای آن را بجای آورد؟
- اگر کسی فُرادی نماز بخواند با حال و حضور قلب بیشتری می خواند ولی در نماز جماعت به عللی کسل می شود، آیا کدام را انتخاب کند؟
- آیا بعد از طواف باید برای خواندن نماز در پشت مقام صبر کند تا خلوت شود؟ یا می تواند بلافاصله کمی دورتر از مقام با رعایت الاقرب فالاقرب نماز را بخواند؟
- گاهی برای جمع شدن مردم جهت نماز جماعت، نماز ظهر و عصر را کمی با تأخیر اقامه می کنند و فرصت خواندن نافله های نماز عصر هم وجود دارد، آیا خواندن نافله های نماز عصر، قبل از خواندن نماز ظهر جایز است؟
- در نماز جماعت، مستحب است بعد از تمام شدن حمد امام، مأموم بگوید (الحمدلله رب العالمین) سؤال این است که آیا در نماز ظهر و عصر که امام حمد را آهسته می خواند، این استحباب وجود دارد؟ و حال این که مأموم وقتی متوجه تمام شدن حمد امام می شود که مشغول سوره شده است؟
- شخصی به گمان اینکه وقت نمازظهر گذشته است، قصد نماز عصر کرد و بعد از نماز متوجه شد که برای نماز ظهر لااقل به مقدار یک رکعت وقت داشته است، آیا نیّت کند نمازی که خوانده ظهر باشد و مجدداً نماز عصر را بخواند، یا وظیفه ای دیگر دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] در صورتیکه فردی بخاطر ازدحام نتواند نماز طواف را خلف مقام بخواند آیا باید صبر کند یا اینک باید فوراً نمازش را در جائی که مقدور است بخواند و بعد در صورت امکان ولو روزهای بعد نزدیکتر اعاده نماید؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که ظهر جمعه نماز جمعه نمیخواند، آیا لازم است صبر کند تا اوّل وقت نماز بگذرد یا میتواند در اوّل وقت، نماز ظهر خود را بخواند؟
- [آیت الله خامنه ای] با توجه به این که مستحب است انسان نماز را در مسجد محله خود بخواند، آیا خالی کردن مسجد محل و رفتن به مسجد جامع شهر برای خواندن نماز جماعت، اشکال دارد یا خیر؟
- [سایر] می خوام اطلاعات کاملی راجع به صوفیان گنابادی داشته باشم ، با توجه به اینکه بنده یک جلسه ی در کنارشان بودم و در این یک جلسه تفسیر قرآن ، نماز جماعت و نماز اول وقت داشتند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه فردی به خاطر ازدحام نتواند نماز طواف را پشت مقام بخواند، آیا باید صبر کند تا خلوت شود، یا می تواند فوراً نمازش را در جایی که مقدور است بخواند، ولو روزهای بعد، در جای نزدیکتر می تواند اعاده نماید؟
- [سایر] اگر زن مستحاضه اول وقت وضو بگیرد یا غسل کند؛ ولی با تأخیر نماز بخواند، آیا باید دوباره وضو بگیرد یا غسل کند؟
- [آیت الله خوئی] اگر مکلف نداند قبله را در اوّل وقت، و میداند اگر صبر کند در آخر وقت، قبله را فرا خواهد گرفت آیا جایز است در اوّل وقت نماز بخواند یا خیر؟
- [آیت الله نوری همدانی] در ایام ماه مبارک رمضان در تمامی مساجد نماز جماعت برگزار می‌شود، در اول وقت بعد از اذان صبح، از شبهای دوازدهم لغایت بیست و سوم ماه مبارک رمضان اگر نمازگزار، نماز را بلافاصله بعد از اذان صبح بخواند، نماز او اشکال دارد یا باید حدود ده دقیقه صبر نماید؟
- [آیت الله سبحانی] اگر امام جماعتی از متشرّعه بخواهد جهت عمل به استحباب نمازهای یومیّه را در کشور شیعه با جماعت در پنج وقت بخواند کار خوبی انجام داده یا نه؟
- [آیت الله خوئی] نمازگزار با آنکه میداند جماعت منعقد می‌شود میتواند اول وقت نماز را فرادیََ بخواند و بعد به جماعت اعاده کند یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مستحبّ است انسان صبر کند که نماز را به جماعت بخواند، و نماز با جماعت از نمازِ اوّل وقت که فرادی یعنی تنها خوانده شود بهتر است. و نیز نماز جماعتی را که مختصر بخوانند از نماز فرادی که آن را طول بدهند بهتر می باشد.
- اگر عمداً نماز را به قدری تأخیر بیندازد که وقت وضو یا غسل نداشته باشد، معصیت کرده، ولی نماز او با تیمم صحیح است، اگرچه احتیاط مستحب آن است که قضای آن نماز را بخواند.
- هرگاه وقت نماز داخل شود و بداند که اگر نماز را تأخیر بیندازد حائض می شود باید فوراً نماز بخواند.
- مستحب است انسان قنوت را بلند بخواند، ولی برای کسی که نماز را به جماعت می خواند اگر امام جماعت صدای او را بشنود، بلند خواندن قنوت مستحب نیست.
- اگر اطمینان دارد که تا آخر وقت عذر او برطرف شده و می تواند ایستاده نماز بخواند به احتیاط واجب باید صبر کند تا آخر وقت که اگر توانست ایستاده نماز بخواند و اگر ممکن نشد نشسته بخواند، اما اگر احتمال بدهد که تا آخر وقت عذر او برطرف می شود بهتر است تا آخر وقت صبر کند.
- هرگاه انسان عذری دارد که اگر بخواهد در اوّل وقت نماز بخواند ناچار است با تیمّم نماز بخواند چنانچه بداند یا احتمال دهد که عذر او تا آخر وقت باقی است، می تواند در اوّل وقت نماز بخواند، ولی اگر مثلاً لباسش نجس باشد یا عذر دیگری داشته باشد و احتمال بدهد که عذر او از بین می رود بنابر احتیاط واجب باید صبر کند تا عذرش برطرف شود و چنانچه عذر او برطرف نشد در آخر وقت نماز بخواند. و لازم نیست به قدری صبر کند که فقط بتواند کارهای واجب نماز را انجام دهد. بلکه اگر برای مستحبّات نماز مانند اذان و اقامه و قنوت هم وقت دارد می تواند با لباس نجس مثلاً نماز را با آن مستحبّات بجا آورد.
- کسی که به اندازه خواندن یک رکعت نماز وقت دارد، باید نماز را به نیّت ادا بخواند ولی نباید عمداً نماز را تا این وقت تأخیر بیندازد.
- در جائی که عدّه ای مشغول نماز جماعتند یا نماز آنان تازه تمام شده و صفها بهم نخورده است اگر انسان بخواهد فرادی یا با جماعت دیگری که برپا می شود نماز بخواند با پنج شرط اذان و اقامه از او ساقط می شود: 1 برای نماز جماعت اوّل اذان و اقامه گفته باشند. 2 آن نماز جماعت باطل نباشد. 3 نماز او و نماز جماعت در یک مکان باشد پس اگر نماز جماعت داخل مسجد باشد و بخواهد در بام مسجد نماز بخواند مستحب است اذان و اقامه بگوید. 4 نماز او و نماز جماعت هردو اداء باشد. 5 وقت نماز او و نماز جماعت مشترک باشد مثلاً هردو نماز ظهر یا هردو نماز عصر بخوانند یا نمازی که به جماعت خوانده می شود نماز ظهر باشد و او نماز عصر بخواند یا او نماز ظهر بخواند و نماز جماعت نماز عصر باشد.
- انسان باید نماز را یاد بگیرد که غلط نخواند و کسی که به هیچ قسم نمی تواند صحیح آن را یاد بگیرد باید هرطور که می تواند بخواند و احتیاط مستحب آن است که نماز را به جماعت بجا آورد.
- کسی که وظیفه اش تیمم است، اگر بداند یا احتمال بدهد تا آخر وقت عذر او باقی می ماند، در وسعت وقت می تواند با تیمم نماز بخواند، ولی اگر بداند که تا آخر وقت عذر او برطرف می شود، باید صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند، یا در تنگی وقت با تیمم نماز را بجا آورد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است انسان نماز را د ر اول وقت آن بخواند و راجع به آن خیلی سفارش شده است و هر چه به اول وقت نزدیکتر باشد بهتر است ، مگر آنکه تاخیر آن از جهتی بهتر باشد ، مثلاً صبر کند که نماز را به جماعت بخواند .
- [آیت الله خوئی] مستحب است انسان نماز را در اول وقت آن بخواند، و راجع به آن خیلی سفارش شده است و هر چه به اول وقت نزدیکتر باشد بهتر است مگر آن که تاخیر آن از جهتی بهتر باشد مثلًا صبر کند که نماز را به جماعت بخواند.
- [آیت الله مظاهری] مستحب است انسان نماز را در اوّل وقت آن بخواند و راجع به آن خیلی سفارش شده است و هرچه به اوّل وقت نزدیکتر باشد بهتر است مگر آنکه تأخیر آن از جهتی بهتر باشد مثلاً صبر کند که نماز را به جماعت بخواند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مستحب است انسان نماز را در اول وقت آن بخواند و راجع به آن خیلی سفارش شده است و هر چه به اول وقت نزدیکتر باشد بهتر است، مگر آن که تأخیر آن از جهتی بهتر باشد، مثلاً صبر کند که نماز را به جماعت بخواند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] مستحب است انسان نماز را در اول وقت آن بخواند و راجع به آن خیلی سفارش شده است و هرچه به اول وقت نزدیکتر باشد بهتر است؛ مگر آنکه تاخیر آن از جهتی بهتر باشد؛ مثلا صبر کند که نماز را به جماعت بخواند.
- [امام خمینی] مستحب است انسان نماز را در اول وقت آن بخواند، و راجع به آن خیلی سفارش شده است. و هر چه به اول وقت نزدیکتر باشد، بهتر است. مگر آنکه ت اخیر آن از جهتی بهتر باشد، مثلا صبر کند که نماز را به جماعت بخواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است انسان نماز را در اول وقت آن بخواند و درباره آن سفارش بسیار شده است و هر چه به اول وقت نزدیکتر باشد بهتر است؛ مگر آن که تأخیر آن از جهتی بهتر باشد، مثلاً صبر کند که نماز را به جماعت بخواند.
- [آیت الله علوی گرگانی] مستحبّ است انسان نماز را در اوّل وقت آن بخواند وراجع به آن خیلی سفارش شده است و هرچه به اوّل وقت نزدیکتر باشد بهتر است، مگر آن که تأخیر آن از جهتی بهتر باشد مثلاً صبر کند که نماز را به جماعت بخواند.
- [آیت الله بروجردی] مستحب است انسان نماز را در اوّل وقت آن بخواند و راجع به آن خیلی سفارش شده است و هرچه به اوّل وقت نزدیکتر باشد بهتر است، مگر آن که تأخیر آن از جهتی بهتر باشد، مثلاً صبر کند که نماز را به جماعت بخواند.
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است انسان نماز را در اول وقت ان بخواند و راجع به ان خیلی سفارش شده است و هر چه به اول وقت نزدیک تر باشد بهتر است مگر ان که تاخیر ان از جهتی بهتر باشد مثل ان که صبر کند که نماز را به جماعت بخواند