زَکات فِطره یا زکات فطر که در فارسی معمولاً به آن فطریه می‌گویند، عملی واجب در فقه اسلام به معنای پرداخت مقداری از مال با مقدار و کیفیتی خاص به مستمندان به مناسبت عید فطر. مقدار زکات فطره برای هر نفر ـ بر مبنای خوراک غالب ـ یک صاع (حدود سه کیلوگرم) از گندم، جو، خرما و کشمش یا معادل قیمت آن است. پرداخت زکات فطره بر سرپرستان خانواده‌ که فقیر نیستند، واجب است. زمان پرداخت آن، قبل از نماز عید فطر یا قبل از ظهر عید فطر است. موارد مصرف این زکات نیز همانند زکات مال است. بر اساس روایات، پرداخت زکات فطره تکمیل‌کننده روزه، باعث قبولی آن، موجب حفظ انسان از مرگ در آن سال، و تکمیل‌کننده زکات مال است.

عید فطر روز اول ماه شوال است. این روز از مهم‌ترین اعیاد مسلمانان است و در اکثر کشورهای اسلامی، تعطیل رسمی است و مسلمانان نماز عید برگزار می‌کنند. در این روز، روزه گرفتن حرام و پرداخت زکات فطره بر مسلمانان واجب است.

زکات از واجبات مالی در دین اسلام است که بر اساس آن، مسلمانان باید مقدار معینی از ۹ قلم کالا برای مصرف در زندگی فقرا و سایر امور عمومی اجتماعی بپردازند. این ۹ کالا عبارتند از نقدین (طلا و نقره)، انعام ثلاثه ( گاو، گوسفند و شتر) و غلات اربعه (گندم، جو، کشمش و خرما). مقدار پرداختی هر یک از این کالاها متفاوت است و در فقه تعیین شده است.

غروب، یعنی پنهان شدن خورشید از افق در سمت مغرب .

واژه عید بر گرفته از «عاد، یعود» یا «عادت» در لغت به هر روزی که مردم در آن اجتماع کنند اطلاق می‌شود.

شب زمان بین غروب آفتاب تا طلوع فجر صادق و مقابل روز هست؛ و از احکام آن در بابهای زیادی نظیر طهارت، صلات، صوم، اعتکاف، حج، جهاد، نکاح، صید و ذباحه و اطعمه و اشربه سخن گفته‌اند.